Qarikunata yanapasun iñiyninkupi ñawparinankupaq

“Kunanmantaqa runakunatañam challwamunki” (LUC. 5:10).

1, 2. a) ¿Imaynatam Jesuspa yachachisqanta runakuna chaskirqaku? b) ¿Imamantam kay yachachikuypi qawasun?

GALILEA llaqtapi Diosmanta willakuspankum Jesuswan qatiqninkunaqa boteman seqaruspanku huklawman pasakurqaku. Ichaqa achka runakunam chakiwan qatirqaku. Paykunawanmi karqa “pichqa waranqa qarikuna ichaqa manam warmikunatawan wawakunataqa yuparqakuchu” (Mat. 14:21). Huk kutipipas achkallaña runakunam payman asuykurqaku hampichikuytawan uyariyta munaspanku. Karqakum ‘tawa waranqa qarikuna, manataqmi warmikunatawan wawakunataqa yuparqakuchu’ (Mat. 15:38). Qawasqanchikman hinaqa, achka qarikunamá payman asuykurqaku yachachisqanta uyarinankupaq. Payqa munarqamá achka runakunapas chayna ruranankuta. ¿Imaynanpim chaynata ninchik? Achkallataña challwaramusqankumanta kutiramuptinkum, Jesusqa Simonta nirqa ‘runakunataña challwamunankupaq’ (Luc. 5:10). Chaynata nispanqa runakunataña maskamunankupaqmi nichkarqa. Chay runakunamantam achkallaña qarikunapas lloqsinanku karqa.

² Kunanpas ñawpaqpi hinam achka qarikuna Diosmanta willakuptinchik chaskiwanchik hinaspam yachaytapas munanku (Mat. 5:3). Wakinkum ichaqa iñiyninkupiqa mana ñawparinkuchu. ¿Imaynatam paykunata yanapachwan? Jesusqa manamá kamachirqachu qarikunallata maskaspa yachachinapaqqa, chaywanpas paykunapa yachay munasqankunamantam yachachirqa. Pay hinam ñoqanchikpas kaykunapi yanapayta atichwan: 1) vida pasanankupaq sasachakusqankupi, 2) hukkunapa nisqanta mana manchakunankupaq hinaspa 3) mana valeqpaq hina hapikusqankupipas.

Imayna vida pasanankupaq

3, 4. a) ¿Imamantataq achka qarikuna astawan preocupakunku? b) ¿Imanasqam wakin qarikunaqa kapuqniyoq kayta puntata maskanku iñiyninkupi ñawparinankumantaqa?

³ Huk kutipim Diospa leyninta yachachiq runa Jesusta nirqa: “Yachachikuq, maytaña riptikipas qatisqaykim”, nispa. Ichaqa Jesusmi nirqa: “Diosmanta Hamuq Runapaqmi ichaqa mana kapuwanchu maypim puñuykunaypas”, nispa. Yaqachá Jesuspa kayna nisqanta uyarispan kay runaqa qatinanmanta iskayrayarurqa. Chaymi kay runa Jesuspa qatiqnin kasqanmantaqa mana yachakunchu (Mat. 8:19, 20).

⁴ Achka qarikunam puntata kapuqniyoq kayta maskanku iñiyninkupi ñawparinankumantaqa. Yaqa llapanpim allin educakuyta hinaspa allin llamkayta maskanku. Piensankum Biblia estudiaymantawan Dioswan allin amistad kaymantaqa, qollqe maskayraq imamantapas puntapi kananta. Yaqapaschá Diosmanta yachayta munanku, ichaqa “kay pachapi kaqkunamanta sinchita preocupakuspam kusikuyta tarinku llapa kapuqninkunallapi”, chayraykum yachayta munankuñachu (Mar. 4:18, 19). Qatiqninkuna imata puntapi churanankupaq Jesus imayna yanapasqanmanta qawasun.

5, 6. ¿Imataq Andresta, Simonta, Santiagota hinaspa Juanta yanaparqa llamkaytawan predicayta imayna qawanankupaq?

⁵ Andreswan wawqen Simonqa challwa hapiqkunam karqaku, chaynataqmi Juan hinaspa Santiagowan taytanku Zebedeopas. Llamkayninkuqa allinchusmi kachkarqa, chaymi  llamkapakuqkunatapas maskarqaku (Mar. 1:16-20). Andreswan Juanqa Bautizaq Juannintakama Jesusta reqsiruspankum, Mesiasta tarirusqankumanta mana iskayrayarqakuchu. Andresmi chaylla wawqen Simonman willarqa, yaqapaschá Juanpas wawqen Santiagoman willaq rirqa (Juan 1:29, 35-41). Qatiqnin killakunapim tawanku Jesusta riysirqaku Galilea, Judea hinaspa Samaria llaqtakunapi predicaptin; ichaqa kaqllam challwaypi llamkasqankuman kutiykurqaku. Diosmanta yachayta munaspankupas manamá chay rurasqankutaqa puntapichu churarqaku.

⁶ Tiempopa risqanman hinam Jesusqa Simontawan Andresta qatiqnin kananpaq nirqa, chaynapi ‘challwachkaq hina runakunataña huñunankupaq’. ¿Imatam rurarqaku nisqanta uyarispanku? “Chaynata niykuptillanmi atarrayankuta saqeruspa Jesuswan pasarqaku”. Santiagowan Juanpas chaynatam rurarqaku, ‘atarrayankuta saqeruspam Jesuswan pasarqaku’ (Mat. 4:18-22). ¿Imataq yanaparqa tukuy tiemponkuwan Dios serviyta chaylla qallaykunankupaq? ¿Qonqaymanta ancha kusisqa tarikusqankuraykuchu? Manamá. Pasaq killakunapim Jesusta uyarirqaku, qawarqakum milagrokuna rurasqanta, tukuy sonqonwan allin ruray maskasqanta hinaspa Diosmanta willakuptin runakuna sumaqllataña chaskikusqankutapas. Chaymi iñiyninkupi aswan kallpanchasqa tarikurqaku.

7. ¿Imaynatam Biblia estudiaqkunata yanapachwan Diospi astawan hapipakunankupaq?

⁷ Jesuspa rurasqanta qatikuspa, ¿imaynatam Biblia estudiaqkunata yanapachwan Jehová Diospi astawan hapipakunankupaq? (Pro. 3:5, 6.) Yaqa llapanpiqa imayna yachachisqanchikwanmi. Imamantapas yachachispaqa, qawachinanchikmi Diospa munaychakusqanta puntapi churaptinchikqa tukuy ima pisipuwaqninchikta qowananchikmanta (leey Malaquias 3:10; Mateo 6:33). Serviqninkunata Dios imayna waqaychasqanmanta Bibliapi qawachispanchikpas, rurasqanchikwanmi astawanqa sonqonkuman chayasun. Paykuna astawan Diospi hapipakunankupaqqa, allinmi kanman ñoqanchikta Dios imayna yanapawasqanchikmanta willayninchik. Willachwantaqmi qellqanchikkunapi lloqsimuq experienciakunamantapas. *

8. a) ¿Imanasqam Biblia estudiaqkunaqa yachananku allin sonqoyoq Dios kasqanmanta? b) ¿Imaynatam Biblia estudiaqkunata yanapachwan allin sonqoyoq Dios kasqanmanta kikinku yachanankupaq?

⁸ Iñiqmasinchikkunata Dios imayna yanapasqanmanta leesqallankuqa otaq uyarisqallankuqa, manam Biblia estudiaqkunataqa yanapanqachu iñiyninkupi suni takyanankupaqqa. Aswanqa kikinkum Diospa imayna yanapasqanta qawananku. Chaychá Salmo qellqaqqa nirqa: “Pruebaspataq yachaykuychik Diospa allin kasqantapas. Mayna-mayna kusisqamya Diospi amparakullaqpas”, nispa (Sal. 34:8). ¿Imaynatam Biblia estudiaqta yanapachwan allin sonqoyoq Dios kasqanta yachananpaq? Piensasun, ichapas qollqe maskaypi sasachakuchkaspanpas kallpanchakuchkanman sinkakuytawan cigarro pitayta saqenanpaq (Pro. 23:20, 21; 2 Cor. 7:1;  1 Tim. 6:10). Yachachinanchikmi sasachakuyninta atipananpaq Dios mañakuyta. Chaynata ruraspam kikinku yachanqaku Dios yanapakuq kasqanta. Chaymantapas kallpanchananchikmi sapa semana tiempochakuspanku, Bibliata estudianankupaq, preparakunankupaq chaynataq huñunakuykunamanpas rinankupaq. Chayna kallpanchakusqankupi Jehová Dios yanapasqanta qawaspankum, iñiyninkupipas aswan allin kanqaku.

Hukkunapa nisqanta mana manchakunankupaq

9, 10. a) ¿Imanasqam Nicodemowan Arimatea llaqtapi kaq Joseyqa pakallapi Jesusmanta yachayta munarqaku? b) ¿Imanasqam wakin qarikunaqa Jesucristo qatiyta manchakunku?

⁹ Runakunata manchakuspankum wakin qarikunaqa mana tukuy sonqonkuwanchu Jesusta qatinku. Chaynam karqa Nicodemo hinaspa Arimatea llaqtapi kaq Joseypas. Iskayninkum pakallapi Jesusmanta yachayta munarqaku judiokunata manchakuspanku (Juan 3:1, 2; 19:38). Judiokunapa punta apaqninkunam Jesusta llumpayta cheqnispanku, qatiqninkunatapas huñunakunanku wasimanta wischurqaku (Juan 9:22).

¹⁰ Chaynam kunanpas wakin llaqtakunapi pasakun. Pipas Diosmanta hinaspa Bibliamanta yachayta munaptinqa, llamkaqmasinkuna, amistadninkuna otaq ayllunkunam cheqninku. Wakin llaqtakunapiqa religionninmanta cambiakunanpaq nisqallanwanmi sasachakuypi tarikunman. Aswanraqmi sasachakuypi tarikunman militarkunawan otaq gobiernokunawan llamkaspanqa. Alemania nacionniyoq runam Jehová Diospa testigonkunamanta nin: “Bibliamanta willakusqaykichikqa cheqapmi. Ichaqa kunan Testigo rikuriruptiyqa, paqarinqa lliw runakunachá chaylla yacharunqaku. ¿Imataraq ninmanku llamkaqmasiykuna, vecinoykuna hinaspa familiaytawan ñoqata reqsiwaqniykunapas? Manachá chaytaqa munaymanchu”, nispa.

11. ¿Imaynatam Jesucristoqa qatiqninkunata yanaparqa runakuna manchakuyninkuta atipanankupaq?

¹¹ Jesuspa apostolninkuna qarinchakuq kaspankupas, kallpanchakurqakum runakuna manchakuyninkuta atipanankupaq (Mar. 14:50, 66-72). ¿Imaynatam Jesucristo paykunata yanaparqa iñiyninkupi ñawparinankupaq? Sasachakuyta atipanankupaq yachachispanmi. Nirqam: “Mayna kusisqam kankichik Diosmanta Hamuq Runarayku cheqnisuptikichikqa, qamkunamanta rakikuptinkuqa hinaspa tratasuspaykichik ñakasuptikichikqa”, nispa (Luc. 6:22). Chaynata nispanmi willachkarqa “Diosmanta Hamuq Runarayku” cheqnisqa kanankumanta. Nirqataqmi Diosta mañakuptinku kallpanchasqa kanankumanta (Luc. 12:4-12). Willakusqanmanta chaylla uyariqkunatapas nirqam qatiqninkunawan amistadta ruranankupaq (Mar. 10:29, 30).

12. ¿Imaynatam Bibliamanta chayllaraq yachaqkunata yanapachwan runa manchakuyta atipanankupaq?

¹² Ñoqanchikpas Biblia estudiaqkunatam yanapananchik runa manchakuyta atipanankupaq. Chaypaqqa allinmi kanman ñawpaqmantaraq imakuna pasanankumanta willayqa  (Juan 15:19). Yachachichwanmi Bibliapa nisqanman hina, llamkaqmasinkupa chaynataq hukkunapa tapukuyninkutapas imayna kutichinankupaq. Amistadninchik kaptinpas congregacionpi iñiqmasinchikkunatam reqsichinanchik, astawanraqmi paykuna hina tarikuqkunata. Kallpanchananchiktaqmi sapa kuti tukuy sonqowan Diosta mañakunankupaq. Chaynapim astawan Diosman asuykunqaku chaynataq amparakunapaq rumi hina kasqanta yachanqaku (leey Salmo 94:21-23; Santiago 4:8).

Mana valeqpaq hapikusqankumanta

13. ¿Imaynatam wakin qarikunata iñiyninkupi ñawparinankuta sasachanman mana valeqpaq hapikuyninku?

¹³ Wakin qarikunaqa manam iñiyninkupi ñawpariyta munankuchu mana allinta leeyta yachasqankurayku otaq manchapakuq kasqankurayku. Wakinkuqa hukmanmi tarikunku runakunapa qayllanpi iñiyninkumanta willakuspanku. Yaqapaschá sasata hina qawanmanku estudiayta, huñunakuypi rimariyta hinaspa iñiyninkumanta willakuytapas. Huk iñiqmasinchikmi nirqa: “Warmacha kaspayqa chayllam wasipa punkunman riq kani, takaq tukuspaymi allillamanta asurikuq kani mana pipas rikuwananta munaspay”, nispa. Nintaqmi: “Manchakurqanim wasin-wasin predicaytaqa”, nispa.

14. ¿Imanasqam Jesuspa qatiqninkunaqa demonioyoq mozota mana hampiyta atirqakuchu?

¹⁴ Jesucristopa qatiqninkunaqa iskayrayasqachá tarikurqaku huk kutipi demonioyoq mozota mana hampiy atisqankumanta. Chay mozopa taytanmi Jesusta nirqa: “Churillayta, wañuymaña hapiptinmi llumpa-llumpayta ñakarin, ninamanwan yakumanmi wischuykarin. Discipuloykikunaman apamuptiymi mana sanoyachiyta atirqakuchu”, nispa. Jesucristoqa demoniota qarqoruspanmi chay mozota sanoyarachirqa. Chaymantam Jesucristopa qatiqninkuna tapurqaku: “¿Imanasqataq ñoqaykuqa demoniota mana qarqoyta atirqanikuchu?”, nispa. Jesusñataqmi nirqa: “Pisi iñiyniyoq kasqaykichikraykum. Cheqaptapunim nikichik, huk mostazapa muhun hinallapas iñiynikichik kaptinqa niwaqchikmi kay orqota: ‘Suchuy kaymanta waklawman’ nispa, hinaptinqa pasanmanmi. Manam imapas sasaqa kanmanchu iñiptikichikqa”, nispa (Mat. 17:14-20). Arí, Jehová Diospi iñispanchikqa orqo hinaña sasachakuytapas atipachwanmi. Pipas chayta qonqaruspan yachasqanman hinalla sasachakuyninta allichaspanqa yanqachakurunqam, mana valeqpaqtaqmi hapikunqa.

15, 16. ¿Imaynatam Biblia estudiaqkunata yanapachwan mana valeqpaq hapikusqankuta atipanankupaq?

¹⁵ Biblia estudiaqkunapa mana valeqpaq hapikusqankutaqa yanapachwanmi kikinkupi piensanankumantaqa Jehová Diospi piensanankupaq kallpanchaspa. Chayta ruranapaqmi Pedro nirqa: “Diospa atiyniyoq makinmanyá humillakuychik tiempo chayamuptin hatunchasunaykichikpaq. Tukuy afannikichiktaqa Diosmanyá qoychik”, nispa (1 Ped. 5:6, 7). Chayta ruranankupaqqa iñiyninkupi ñawparinankupaqmi yachachinanchik. Iñiyniyoq runaqa Diospa munaynintawan Bibliatam chaninchan hinaspapas qawachinmi chuya espirituman hina kawsasqanta (Gal. 5:22, 23). Diostapas sapa kutim mañakun (Fili. 4:6, 7). Mañakunmi kallpanchaykunanpaq hinaspa sasachakuyninkunata atipananpaq chaynataq Dios serviyninpi rurayninkunata cumplinanpaqpas (leey 2 Timoteo 1:7, 8).

 ¹⁶ Wakinkuqa kallpanchakunankum aswan allin leeyta yachanankupaq hinaspa runakunapa qayllanpi rimanankupaqpas. Hukkunañataqmi ñawpaqpiraq mana allinkunata rurasqankurayku mana allinchu sientekunku Diosta servinankupaq. Kaykunapi yanapaykuyqa ancha allinmi paykunapaq kanman. Jesusmi nirqa: “Sano runakunaqa manam necesitankuchu medico hampinanta ichaqa onqoqkunallam”, nispa (Mat. 9:12).

Qarikunaman Diosmanta astawan yachachisun

17, 18. a) ¿Imaynatam achka qarikunaman astawan predicachwan? b) ¿Imamantam qatiqninpi yachasun?

¹⁷ Munanchikmi Jehová Diosmanta willakuyninchikta achka qarikuna uyarinankuta (2 Tim. 3:16, 17). Chayna kaptinqa, ¿imaynatam achka qarikunaman astawan predicachwan? Yaqapaschá watukuchwan semana tukuypa tarden lawninta hinaspa mana llamkananku punchawkunapipas. Atikuptinqa, predicaspaqa tapuchwanmi ayllupi qosakunamanta. Amataq qonqasunchu maypipas tarisqanchik qarikunaman predicaytaqa nitaq iñiqmasinchikkunapa mana iñiq qosankumanpas.

¹⁸ Hinallayá predicasun lliw runakunaman Diosmanta uyarinankuta piensaspa. Chaymantapas pacienciakuspayá yachay munaqkunata yanapasun. Ichaqa, ¿imatam nichwan Bautizasqa qarikunamanta? ¿Imaynatam yanapachwan Diospa llaqtanpi achka qarikuna aswan rurayniyoq kanankupaq? Chaymantam qatiqninpi yachasun.

[Willakuy]

¿Ima niwaqtaq?

• ¿Imaynatam qarikunata yanapachwan Diospa munayninta puntapi churanankupaq?

• ¿Imaynatam mosoq kaqkunata yanapachwan manchakuyta atipanankupaq?

• ¿Imam yanapanqa wakin qarikunata mana valeqpaq hapikusqankuta atipanankupaq?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[25 kaq paginapi dibujo]

¿Kallpanchakunchikchu qarikunaman maypipas predicanapaq?

[26 kaq paginapi dibujo]

¿Imaynatam Biblia estudiaqkunata yachachichwan manchakuyta atipanankupaq?