‘Chuya espiritupa guiasqanmi’ karqaku

“Paykunaqa qellqarqa manataqmi runapa munasqanman hinallachu, aswanqa Chuya Espiritupa guiasqanman hinam Diosmanta rimarqaku” (2 PED. 1:21).

YUYAYMANANAPAQ

¿Imaynatam Diosqa chuya espiritunta servichikurqa Palabranta qellqachinanpaq?

¿Imakunam qawachin Bibliaqa Diospa yuyaychasqan kasqanmanta?

¿Imatam qamqa sapa punchaw rurawaq Bibliata hinalla chaninchanaykipaq?

1. ¿Imanasqam ancha allin Diospa Palabranqa?

¿MAYMANTAM hamunchik? ¿Imanasqam kawsanchik? ¿Maymantaq rinchik? ¿Imanasqam sasachakuykunapi kawsanchik? ¿Imataq pasawanchik wañuptinchik? Kaynatam enteron Pachapi runakuna tapukunku. Kay tapukuykunataqa manamá kutichiyta atichwanchu Diospa Palabran mana kapuwaptinchikqa. Hinaptinmi tanteasqanchikman hinalla imatapas rurachwan. Chayna kaptinqa, manachá David hinachu ‘Diospa tukuy yachachikuynintaqa’ kuyachwan (leey Salmo 19:7).

2. ¿Imataq yanapawasunchik Bibliata astawan chaninchanapaq hinaspa kuyakuyninpi Diospa qowasqanchikta hina qawanapaq?

² Wakinmi ichaqa manaña puntata hinañachu Bibliapa cheqap yachachikuyninkunataqa kuyanku (tupachiy Apocalipsis 2:4). Chaymi manaña Jehová Diospa munasqanman hinachu kawsanku (Isa. 30:21). Ñoqanchiktaqa manamá chayqa pasawananchikchu. Chaymi kallpanchakunanchik Bibliapa yachachikuyninkunata hinalla kuyanapaq, chaytaqa kuyakuyninpim Jehová Diosqa qowarqanchik (Sant. 1:17). ¿Imataq yanapawanchikman ‘Diospa Palabranta’ astawanraq chaninchanapaq? Yuyaymanananchikmi Biblia qellqaqkuna imayna yanapasqa kasqankumanta, yachananchiktaqmi yuyaychasqa kasqanta imakuna qawachisqanmanta. Kaymi yanapawasun sapa punchaw leenapaq hinaspa nisqankunata kasukunapaqpas (Heb. 4:12).

¿IMAYNAM ‘CHUYA ESPIRITUPA GUIASQAN’ KARQAKU?

3. ¿Imaynatam Diosmanta willakuqkunawan Biblia qellqaqkunapas, ‘chuya espiritupa guiasqan’ karqaku?

³ Bibliaqa 1.610 watakunapim qellqakurqa. Qallaykurqam cristianokunapa tiemponmanta ñawpaqtaraq 1513 watamanta, cristianokunapa tiemponpi 98  watakama. Yaqa 40 runakunam ‘chuya espiritupa guiasqanman’ hina qellqarqaku, wakinkum karqaku Diospa willakuqninkuna (leey 2 Pedro 1:20, 21). Kaypi ‘guiasqa’ niq rimayqa, griego rimaypiqa tikrakunmanmi: kuyuchisqa, apasqa otaq tanqasqa nispa. Hechos 27:15 nisqanpiñataqmi chay rimaytaqa servichikun wayrawan kayman-wakman buque apasqa kasqanmanta rimananpaq. ¿Imaynatam Diosmanta willakuqkuna hinaspa Biblia qellqaqkunapas, ‘chuya espiritupa guiasqan’ karqaku? Diosmi chuya espiritunta servichikuspan paykunawan rimarqa imata qellqanankupaq. Chaymi piensasqankuta qellqanankumantaqa Diospa piensasqanta qellqarqaku. Wakinpiqa manam entiendeqkuchu qellqasqanku imayna cumplikunantaqa (Dan. 12:8, 9). Arí, ‘Bibliapi llapallan qellqasqa kaqkunaqa Diospa espiritunpa qosqanmi’, manam runakunapa piensasqankunaqa kanchu (2 Tim. 3:16).

4-6. ¿Imaynatam Jehová Diosqa Palabranta qellqachirqa? Huk rikchanachiywan rimariy.

⁴ Chaynaqa, ¿imaynatam Biblia qellqaqkunaqa chuya espiritupa guiasqan karqaku? ¿Sapa rimasqantachu Diosqa qellqachirqa, icha willayllachu willarqa kikinkuña imayna qellqanankupaq? Kayta entiendenapaq piensasun huk runa cartata qellqachisqanpi. Ancha allin kaqkunata niyta munaspanqa, wakintam kikin qellqan otaq nin imakunata qellqananpaq hinaspam firmaykun. Wakinpiñataqmi willaylla willan ima niy munasqanmanta qellqananpaq, hinaspam qellqaqta saqen kikinpa imayna carta rurasqanman hina rurananpaq. Tukuruptinñataqmi, ichapas qellqachiq runaqa cartata qawaspan ninqa imatapas allichananpaq, hinaspanñataqmi firmaykunqa. Hinaptinqa chay cartaqa qawachinmi kikinpa kasqanta.

⁵ Chaynallataqmi, Bibliapi wakin qellqasqa kaqkunapas “Diospa dedonwan” qellqasqa karqa (Exo. 31:18). Wakinpiñataqmi Jehová Diosqa nirqa imakunata qellqananpaq. Qawasun Exodo 34:27 kayna nisqanta: “Diosmi nirqa Moisesta: ‘Qellqay kay nisqaykunata, kay nisqayman hinam qanwan hinaspa Israelpa castankunawan kay contratoyta rurani’”, nispa. Jeremiastapas kaynatam nirqa: “Tukuy nisqaykunatayá libropi qellqay”, nispa (Jer. 30:2).

⁶ Yaqa llapanpim ichaqa, Jehová Diosqa mana nirqachu imatapuni qellqanankupaq, aswanmi willaylla willarqa ima niy munasqanta qellqanankupaq. Arí, Diosmi saqerqa kikinkupa imayna carta rurasqankuman hina ruranankupaq. Qawasun Eclesiastes 12:10 kayna nisqanta: “Yachachikuqmi sumaq palabrakuna tariypi rirqa cheqap kaqman hina sumaqllataña allinta qellqananpaq”, nispa. Lucaspas Teofilo runaman imayna qellqasqanmantam kaynata nirqa: “Qallariyninmanta sumaqta yachaykuspaymi qellqamuyki”, nispa (Luc. 1:3). Diospa espiritunqa harkarqamá pantaq runakuna kikinkupa  piensasqankuta Bibliapi mana churanankupaq.

7. ¿Imanasqataq Diosqa Palabranta qellqanankupaq runakunata servichikuspan qawachin ancha yachayniyoq kasqanta?

⁷ Palabranta qellqanankupaq runakunata servichikuspanmi, Diosqa ancha yachayniyoq kasqanta qawachin. Qellqasqa kaqkunaqa tukuymanta willawaspanchikpas, qawachiwanchiktaqmi qellqaqpa imayna sientekusqanta. Sichu angelkunata servichikunman karqa, ¿yaqachu angelkunaqa atinmanku karqa runakunapa llakinkuta, manchakuyninkuta hinaspa humanyasqankutapas qellqayta? Pantaq runakuna Bibliata qellqanankupaq Dios saqesqanraykum, Diospa lliw nisqankunaqa sonqonchikman chayan.

IMAKUNAM QAWACHIN YUYAYCHASQA KASQANTA

8. ¿Imanasqam nichwan Biblia hinaqa huk qellqakuna mana kasqanta?

⁸ Bibliaqa Diospa yuyaychasqan kasqantam qawachin Diosmanta astawan yachachisqanrayku. Chayqa manamá qawakunchu huk religionkunapa qellqankunapiqa. Rimasun hinduismo religionmanta, paykunapa qellqankunaqa astawanmi yachachin religionninkupi costumbrenkumanta, runakunapa piensayninkumanta, cuentokunamanta hinaspa imayna kawsanamantapas. Budismo religionpa qellqankunañataqmi, astawan yachachin monjekuna imayna kawsanankupaq. Yachachintaqmi buda runapa lliw kamachisqankunatawan yachachisqankunatapas, payqa manataqmá anchataqa rimarqachu Diosmantaqa nitaq nirqapaschu Dios kasqantaqa. Confucianismo religionpa qellqankunañataqmi, astawan riman ñawpaq tiempopi tukuy pasakusqanmanta, imayna kawsanamanta, layqa hina ruraykunamanta hinaspa takikunamantapas. Islam religionpa qellqanñataqmi, yachachin chullalla Dios kasqanmanta hinaspa hamuq tiempomanta yachasqanmantapas, ichaqa manamá ninchu Jehová Dios sutin kasqantaqa, Bibliapim ichaqa chay sutiqa waranqantin kutikama rikurin.

9, 10. ¿Imatam Bibliaqa Diosmanta yachachiwanchik?

⁹ Bibliam ichaqa, religionkunapi qellqankunamantaqa, anchata yachachiwanchik Jehová Diosmanta hinaspa tukuy rurasqankunamantapas. Tukuy atiyniyoq, yachayniyoq hinaspa allin ruraq kasqanmanta yachachiwaspanchikpas, yachachiwanchiktaqmi ancha kuyawasqanchikmantapas (leey Juan 3:16; 1 Juan 4:19). Niwanchiktaqmi Diosqa mana ‘pimanpas sayapakusqanta, payqa chaskinmi lliw nacionkunapi payta kuyaspa manchakuywan allin ruraq runakunataqa’ (Hech. 10:34, 35). Bibliaqa achkallaña rimaykunapim tikrasqa kachkan. Kaymi qawachin mana pimanpas Dios sayapakusqanta. Yachayniyoq runakunapa nisqankuman hinaqa, enteron Pachapis yaqa 6.700 rimaykuna kan. Chay rimaykunamantam 100 rimaykuna aswan runakunapa rimasqan kanku. Bibliam ichaqa 2.400 masnin rimaykunapi tikrasqa kachkan. Chaymi enteron Pachapi yaqa lliw runakuna rimayninkupi Biblia leeyta atinku.

 ¹⁰ Jesusmi nirqa: “Taytayqa kunankamam llamkachkan llamkachkanitaqmi ñoqapas”, nispa (Juan 5:17). Jehová Diosqa wiñaymanta “wiña-wiñaypaq” Diosmi. Hinaptinqa ¡maynachá rurasqankunaqa kachkan! (Sal. 90:2.) Bibliallam willawanchik ñawpaqpi hinaspa kunan tiempopi rurasqankunamanta, willawanchiktaqmi hamuq tiempomantapas. Willawanchiktaqmi imakuna kusichisqanmantawan imakuna cheqnisqanmantapas, niwanchiktaqmi payman imayna asuykunapaqpas (Sant. 4:8). Amayá saqekusunchu imapas munasqanchikkuna Diosmanta karunchawananchiktaqa.

11. ¿Ima ancha allin consejokunatam Bibliapi tarinchik?

¹¹ Chaymantapas, Bibliaqa Diospa yuyaychasqan kasqantam qawachin consejonkuna ancha allin kasqanrayku. Apostol Pablom nirqa: “¿Pitaq yachanman [Diospa] piensasqanta? ¿Pitaq atinman pay consejayta?”, nispa (1 Cor. 2:16). Kay nisqanqa horqosqam kachkan llaqtamasinkunaman Isaiaspa kayna nisqanmanta: “¿Pitaq yachanman Tayta Diospa piensasqanta? ¿Pitaq atinman pay consejayta?” (Isa. 40:13). Chaynaqa manamá pipas Jehová Diostaqa consejayta atinmanchu. Chaymi casado vidamanta, wawa-churikuna imayna uywanamanta, kusirikuykunamanta, amistadkunamanta hinaspa imayna kawsanamanta Bibliapa consejawasqanchikta kasukuptinchikqa haykapipas allinpi tukun. Bibliaqa manamá mana allin consejotaqa qowanchikmanchu. Runakunaqa manam ancha yachayniyoqchu kanku haykapipas allin consejokunata qonankupaqqa (Jer. 10:23). Chaymi consejaspa pantasqankuta sapa kuti allichanku. Bibliapa nisqanman hinam, ‘runapa piensasqankunaqa [. . .] waspiy hinalla’ (Sal. 94:11).

12. ¿Imaynatam Bibliata chinkachiyta munarqaku?

¹² Bibliaqa Diospa yuyaychasqan kasqantam qawachintaq, runakuna ñawpaq tiempomantaraq chinkachiyta munasqankupi. Siria nacionta kamachiq Antíoco IV reymi, cristianokunapa tiemponmanta ñawpaqtaraq, 168 watapi, kamachirqa israelitakunaman Diospa qosqan Leyta kañanankupaq. Cristianokunapa tiemponpi 303 watapiñataqmi, Romamanta Diocleciano runa kamachirqa cristianokunapa huñunakusqanku wasikunata purmachinankupaq hinaspa Diospa Palabrantapas kañanankupaq. Cristianokunaqa chunka watapunim chayna qatikachasqa karqaku. Pachaknintin watakunam catolico religionpi punta apaqkunaqa, tukuyta rurarqaku huk rimaykunapi Diospa Palabran mana tikrasqa kananpaq, chaynapi runakuna Bibliamanta mana yachanankupaq. Chayna kaptinpas, Bibliaqa hinallam kunankama kachkan. Jehová Diosqa manam saqerqachu Satanaswan runankuna Palabranta chinkachinankutaqa.

IMAKUNARAYKUM RUNAKUNAQA BIBLIAPI CREENKU

13. ¿Imakunaraykum nichwan Bibliaqa Diospa yuyaychasqan kasqanta?

¹³ Nichwantaqmi Bibliaqa Diospa yuyaychasqan kasqanta, lliw nisqankuna tupasqanrayku, willakusqankuna cumplikusqanrayku, yachaysapa runakunapa nisqanwan tupasqanrayku hinaspa Biblia qellqaqkunapas imam kaqta qellqasqankurayku. Chaymantapas Bibliaqa atiyniyoqmi runakunapa vidanta cambiananpaq hinaspapas qallariyllapi tapukuykunatapas kutichinmi. Kunanñataq qawasun imanasqam achka runakuna creenku Bibliaqa Diospa yuyaychasqan kasqanmanta.

14-16. a) ¿Imataq kimsa runakunata yanaparurqa Biblia Diospa yuyaychasqan kasqanmanta mana iskayrayanankupaq? b) ¿Imaynatam qamqa predicaspayki runakunata yanapanki Bibliaqa Diospa yuyaychasqan kasqanta qawachinaykipaq?

¹⁴ Anwar * iñiqmasinchikmi Oriente Medio lawpi musulmán religionpi uywasqa karqa. Estados Unidos nacionpi yachachkaptinmi,  Jehová Diospa testigonkuna watukamurqaku. Paymi nin: “Manam allintachu qawarqani cristiano religionkunataqa, ñawpaq tiempopi mana allinkunata rurasqankurayku. Ichaqa imamantapas yachayta gustawasqanraykum, saqerqani Bibliamanta yachachiwanankuta”, nispa. Pisi tiempollamantam, Anwarqa nacionninman kutikurqa hinaspam Testigokunawanqa manaña tuparqañachu. Chaymantañataqmi Europa lawman ripukurqa, chaypim Bibliata kaqmanta estudiaspan kaynata nirqa: “Bibliapa willakuyninkuna cumplikusqan, tukuy nisqankuna allinta tupasqan hinaspa Testigokunapa kuyakuyninkum sutillata qawachiwarqa Bibliaqa Diospa Palabran kasqanmanta”, nispa. Anwarqa 1998 watapim bautizakurqa.

¹⁵ Asha iñiqmasinchikqa 16 watanpim kachkan, payqa hindú religionpim uywasqa karqa. Paymi nin: “Ñoqaqa iglesiayman rispallaymi Diosta mañakuq kani otaq sasachakuyniykuna kaptillan. Allin tarikuspayqa manamá Diostaqa yuyariqchu kani”, nispa. Nintaqmi: “Ichaqa Jehová Diospa testigonkuna watukamuwaptinkum vidayqa cambiarurqa”, nispa. Payqa Biblia estudiayta qallaykuspanmi Diosman astawan asuykurqa. ¿Imataq yanaparqa Biblia Diospa yuyaychasqan kasqanmanta mana iskayrayananpaq? Paymi nin: “Bibliam lliw tapukuyniykunata kutichiwarqa. Yanapawarqataqmi iglesiayman mana rispallay otaq taytacha-mamachakunata mana yupaychaspallay aswan iñiyniyoq kanaypaq”, nispa.

¹⁶ Paulañataqmi católica religionpi uywasqa karqa, ichaqa tiempopa risqanman hinam manaña Diospi iñirqañachu. Paymi nin: “Unay tiempoña mana tupasqay amistadniywanmi tuparurqani, payqa chukchasapam karqa hinaspapas drogakuqmi karqa. Kunanqa chukchan rutusqata, allin allichasqata hinaspa kusisqallataña qawaspaymi, tapurqani ima pasarusqanmanta hinaspa maypiña kasqanmanta. Payñataqmi niwarqa Testigokunawan Bibliata estudiarusqanmanta hinaspanmi predicayta qallaykuwarqa”, nispa. Bibliapa cheqap yachachikuyninkunam Paulata yanaparurqa hinaspanmi manaña iskayrayarqachu Biblia Diospa yuyaychasqan kasqanmanta.

‘PALABRAYKIQA CHAKIYKUNATA KANCHAYKUQ MECHERO HINAM’

17. ¿Imaynatam yanapasunki Diospa Palabranta sapa punchaw leespa yuyaymanasqaykiqa?

¹⁷ Bibliaqa kuyakuyninpi chuya espirituntakama Jehová Diospa qowasqanchikmi. Sapa punchaw leespaykiqa astawanmi chaninchanki, astawantaqmi Diostapas kuyanki (Sal. 1:1, 2). Diosta mañakuy manaraq leechkaspayki, chaynapi Diospa espiritun yanapasunaykipaq (Luc. 11:13). Bibliapiqa Diospa piensasqankunam kachkan, chaymi nisqankunapi yuyaymanaspaqa Diospa piensasqanman hina piensasun.

18. ¿Imanasqam qamqa munanki Bibliamanta astawan yachayta?

¹⁸ Bibliamanta astawan yachasqaykiman hina, chayman hina kawsay (leey Salmo 119:105). Espejopi qawakuchkaq hina Bibliata leey, imapipas pantasqaykita musyakuspaqa chaylla cambiay (Sant. 1:23-25). Bibliata allinta servichikuy espadata hina, chaynapi mana manchakuspa yachasqaykikunamanta willakunaykipaq hinaspa runakunapa sonqonmanta pantay yachachikuykunata horqonaykipaq (Efe. 6:17). Chaynaqa, anchatayá agradecekuy ‘chuya espiritupa guiasqanman’ hina Bibliapa yachachikuyninkuna qellqakusqanmanta.

[Willakuy]

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[29 kaq paginapi suti rikuylla kaq willakuy]

Bibliata sapa punchaw leespaykiqa, astawanmi Diosta kuyanki

[26 kaq paginapi dibujo]

Cartata pipas firmaptinqa qawachinmi paypa kasqanta