1, 2. ¿Pikunataq karqaku Pedropa cartasqanman hina ‘akllasqankunaqa’, hinaspa imanasqam paykunata nirqa ‘llaqtankumanta karupi yachaqkuna’ kasqankuta?

JESUS hanaq pachaman ripukusqanmanta yaqa kimsa chunka wata pasaruptinmi, apostol Pedroqa Ponto, Galacia, Capadocia, Asia chaynataq Bitinia lawkunapi cheqesqa otaq forasterokuna kaq akllasqakunaman cartata qellqarqa (1 Ped. 1:1). Yachanchikmi ‘akllasqakunaqa’ apostol Pedro hina chuya espirituwan akllasqa kasqankumanta, hinaspa ‘mosoqmanta nacespanku’, hanaq pachapi Jesucristowan kuska kamachimunankuta (leey 1 Pedro 1:3, 4). Chayna nisqanmanta qepallanmanmi, Pedroqa paykunata nirqa ‘llaqtankumanta karupi yachaqkuna’ kasqankumanta (1 Ped. 2:11). ¿Imanasqataq chaynata nirqa? ¿Imanasqataq chaypi reparananchik hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoqkuna enteron Pachapi aschalla kaptinkuqa?

² Pedroqa allintamá punta cristianokunata nirqa ‘llaqtankumanta karupi yachaqkuna’ kasqankuta, paykunaqa manamá wiñaypaqchu kay Pachapiqa kawsananku karqa. Chaynallataqmi kanku kunan tiempopi hanaq pachaman rinankupaq suyakuyniyoq cristianokunapas. “Aslla” ovejakunamanta kaq apostol Pablopas nirqam: “Ñoqanchikmi ichaqa hanaq pacha llaqtayoq kanchik hinaspam suyachkanchik Señor Jesucristopa kutimunanta”, nispa (Luc. 12:32; Filip. 3:20). Hinaptinqa, chuya espirituwan akllasqa cristianokuna wañukuspankuqa saqenkumá Satanaspa munaychakusqan kay Pachataqa. Hinaspankuñataqmi mana haykapipas wañunankupaq hanaq pachaman rinku Jesucristowan kuska kanankupaq (leey Filipenses 1:21-23). Chaynaqa, kay Pachapi mana wiñaypaq kawsanankuraykum paykunaqa ‘llaqtankumanta karupi yachaqkuna’ kanku.

3. ¿Imamantam qatiqninpi qawasun?

 ³ ¿Ima nichwantaq ‘sapaq ovejakunamantaqa’? (Juan 10:16.) Paykunaqa Bibliapa nisqanman hinam suyanku kay Pachapi wiñay kawsayta. Ichaqa, paykunamantapas nichwanmi kay Pachapi forasterolla hina kasqankumanta. Chaymantam qatiqninpi qawasun.

4. ¿Imatam kay Pachapi runakunaqa mana rurayta atinqakuchu?

⁴ Diospa piñakuynin punchaw chayamunankamaqa, lliw runakunam hinallaraq ñakarisun Jehová Diospa contranpi Satanas hoqarikusqanrayku. Bibliam nin: “Yachasqanchikpi hinam kunankama Diospa tukuy ima unanchasqankuna ñakarichkan waqachkaq hina hinaspa wachakuywan ñakarichkaq warmi hina”, nispa (Rom. 8:22). Imataña ruraspankupas manamá kay Pachapi kamachiqkunapas, yachaysapa runakunapas nitaq allin sonqoyoq runakunapas atinqachu ñakariykuna chinkachiytaqa.

5. ¿Imatam 1914 watamantapacha millonnintin runakuna rurachkanku?

⁵ Chayna kasqanraykum 1914 watamantapacha, millonnintin runakuna Rey kananpaq Diospa churasqan Jesucristopi hapipakunku. Manamá munankuchu kay Pachapi Satanaspa munaychakuyninpi imallapipas yanapakuytaqa. Aswanqa, Diospa Munaychakuynintam tukuy vidankuwan, tukuy kapuqninkuwan hinaspa tukuy kallpankuwan yanapanku (Rom. 14:7, 8).

6. ¿Imanasqam nichwan Jehová Diospa testigonkunaqa kay Pachapi forasterokuna hinalla kasqanchikmanta?

⁶ Arí, Jehová Diospa testigonkunaqa iskay pachak masnin nacionkunapim kachkanku, hinaspapas allin kawsakuq runakunam kanku. Chayna kaptinpas, llapallankum forasterokuna otaq huk llaqtayoqkuna hina kanku. Chaymi ima gobiernotapas mana yanapankuchu. Paykunaqa mosoq pacha llaqtayoq hinañam tarikunku, hinaspankum kusikunku kay tiempopi forasterokuna hinalla kasqankumanta.

7. ¿Maypitaq Diospa serviqninkunaqa wiñaypaq kawsanqaku, hinaspa haykapitaq chayqa kanqa?

 ⁷ Jesucristoqa ñamá Diospa munasqanman hina Satanaspa munaychakusqan lliw mana allinkunata chinkachinqaña. Paypa kamachikuyninqa kay Pachamantam lliw ñakariykunata chinkachinqa. Chinkachinqataqmi Diospa llapallan kamachiq kasqanpa contranpi lliw churakuqkunatapas. Hinaptinmi, Diosman sonqo serviqninkunaqa sumaqllaña mosoq pachapi wiñaypaq kawsanqaku (leey Apocalipsis 21:1-5). Chaypiqa lliw runakunamá tukuy imamanta Diospa librasqan kanqa, hinaptinmi ‘churinkunata Dios hatunchaspan libraptin tukuy imapas paykunawan kuska librakunqa’ (Rom. 8:21).

8, 9. ¿Imamantam Pedroqa rimachkarqa ‘aychanchikpa mana allin munasqankunamanta’ rimaspanqa?

⁸ Apostol Pedrom cristianokunata kaynata nirqa: “Wawqe-panillaykuna [. . .], amayá ruraychikchu aychaykichikpa mana allin munasqankunataqa, chaykunaqa guerrapi hinam kachkan almaykichikwan”, nispa (1 Ped. 2:11). Kaytaqa hanaq pachapaq cristianokunamanmi Pedroqa nichkarqa, ichaqa allintaqmi Jesucristopa sapaq ovejankunapaqpas.

⁹ Imapas munayninchik Diospa munasqanman hina kaptinqa allinmi. Chayna munayniyoq kayqa yanapawanchikmi kusisqa kanapaq. Piensasun kaypi: llapanchikmi munanchik miskillaña mikuykuna mikuyta hinaspa amistadninchikkunawan kusirikuytapas. Pipas casarasqa kaspaqa, atinmanmi warmi-qari puñuy munasqan ruraytaqa (1 Cor. 7:3-5). Ichaqa, ‘aychanchikpa mana allin munasqankunamanta’ Pedro rimaspanqa, almanchikwan guerrapi hina kaqmantam rimachkarqa. Chaymi Diospa serviqninkunaqa Diospa contranpi kaq mana allin munaykunataqa qepanchananku, chaynapi paywan amistadninta mana chinkarachinankupaq. Mana allin munaykunata ruraspaqa, wañuymanmi richkanchik.

10. ¿Ima toqllakunatam Satanasqa servichikun kay Pachapi mana allin munaykunawan atipachikunapaq?

¹⁰ Kay Pachapi forasterokuna hinalla mana kawsananchiktam Satanasqa munan. Rimarisun qollqella maskaymanta, huchapakuymanta, nacionninchikman sayapakuymanta hinaspa imatapas kikillanchikpaq munaymantawan reqsisqa kay munaymantapas. Tukuy chaykunaqa Satanaspa toqllankunam, chaymi qepanchananchik. Ñoqanchikqa sonqomantam munanchik Diospa prometewasqanchik mosoq pachapi wiñay kawsayta.

11, 12. ¿Imayna qawasqataq kanku huk llaqtayoq runakunaqa, hinaspa ima nichwantaq Jehová Diospa testigonkunamanta?

¹¹ Apostol Pedroqa ‘llaqtankumanta karupi yachaq’ hina cristianokunatam nirqataq: “Dios mana adoraqkunapa qayllanpipas allintayá kawsaychik, chaynapim hucha ruraqmanta hina contraykichikpi rimachkaspankupas allin rurasqaykichikta qawaspanku Diosta alabanqaku cuenta mañaq kutimuptin”, nispa (1 Ped. 2:12). Wakin kutipiqa huk llaqtayoq runakunapa contranpim mana allinkunata rimanku otaq mana allin runa kasqanpaq hapinku. ¿Imanasqa? Huk rikchayniyoq, huk costumbreyoq, huk rimayniyoq hinaspa hukmanpata pachakusqankuraykum. Ichaqa allin kawsakuyninmi sutillata qawachin mana chayna kasqanta.

¹² Cheqap cristianokunapas manachá vecinonkunawanqa imapipas chaynallachu kanqaku. Arí, manamá chaynallachu kanku imayna rimayninkupiwan imayna  pachakuyninkupiqa hinaspa imayna kusirikuyninkupipas. Chaymi wakin runakunaqa paykunapa contranpi mana allinkunata rimanku. Wakin runakunam ichaqa imayna kawsakusqankumanta alabanku.

13, 14. ¿Imaynatam Testigokunaqa rurasqankuwan yachayniyoq kasqankuta qawachirqaku?

¹³ Allin kawsakuyninchikqa contranchikpi mana allin rimasqankutam yanqachanman. Mana haykapipas huchallikuq Jesusmantapas mana allinkunatam contranpi rimarqaku. Paytam nirqaku: “Qamqa mikuysapa vino upyakuqmi kanki hinaspapas qamqa kanki impuesto cobraqkunapa hinaspa huchasapakunapa amistadninmi”, nispa. Ichaqa, mana chayna kasqantam Jesusqa qawachirqa yachayniyoq hinaspa Jehová Diosta tukuy sonqonwan servisqanwan. Kikinmi nirqa: “Yachayniyoq kasqaykuta[m] qawachikuniku rurasqaykuwan”, nispa (Mat. 11:19). Rimarisun Alemania nacionpa Selters lawpi kaq Betel wasipi llamkaq cristianokunamanta. Paykunatam vecinonkuna ninku hukman runakuna kasqankuta. Ichaqa, chay lawpi alcaldem kaynata nirqa: “Chaypi llamkaq Testigokuna ñoqanchik hina mana kawsaspankupas, kay llaqtapiqa manam chaqwataqa rurankuchu”, nispa.

¹⁴ Yaqa chaynallam pasarqa Moscú (Rusia) lawpi yachaq Testigokunawanpas, paykunam yanqakunamanta tumpasqa karqaku. Wakinkum nirqaku Testigokunaqa familiakunata rakinachisqanmanta, runakuna wañuchinakunankupaq kallpanchasqankumanta hinaspa doctorkuna hampinankuta mana munasqankumantapas. Ichaqa 2010 watapa junio killanpim, Estrasburgo (Francia) lawpi kaq Tribunal Europeo de Derechos Humanos nisqanku nirqa Moscú lawpi autoridadkuna mana allin rurasqankumanta. Paykunaqa manamá munarqakuchu Jehová Diospa testigonkuna kanantaqa, hinaspam harkakurqaku huñunakunankutapas. Tribunal Europeo de Derechos Humanos nisqaqa nirqataqmi Rusia nacionpi juezkuna Testigokuna mana allin ruraq kasqankumanta yanqa rimasqankuta. Nirqataqmi chay juezkuna Moscú llaqtapa leyninkunapi llumpayta hapipakuspanku Testigokunapa contranpi mana allin rurasqankumantapas.

15. ¿Bibliapa ima nisqantam enteron Pachapi cheqap cristianokuna kasukunchik?

¹⁵ Moscú lawpi hinam enteron Pachapi Testigokunapas kasukunchik Bibliapa kayna nisqanta: “Señorninchikraykuyá kasukuychik runapa churasqan llapallan autoridadkunata, hatun autoridad kasqanraykuyá kasukuychiktaq reytapas. Kasukuychikyá paypa churasqan gobiernaqkunatapas” (1 Ped. 2:13, 14). Cheqap cristianokuna runakunapa rurayninkupi mana chaqrukuspanchikpas, autoridadkunataqa kasukunchikmi. Pablom nirqa: “Kunan kaq autoridadkunapas  kachkan Diospa churasqanmi”, nispa (leey Romanos 13:1, 5-7).

16, 17. a) ¿Imataq qawachin gobiernokunapa contranpi mana hoqarikusqanchikta? b) ¿Imamantam musyakunku gobiernokunapi reqsisqa runakunamanta wakiqninkuqa?

¹⁶ Forastero hinalla kay Pachapi kawsaspanchikpas, Jehová Diospa testigonkunaqa manamá gobiernokunapa otaq runakunapa contranpiqa hoqarikunchikchu. Manataqmi harkakunchikchu runakuna ima gobiernotaña akllakuptinkupas. Wakin religionkunamantaqa, manamá chaqrukunchikchu gobiernokunawanqa, manataqmi autoridadkunatapas hikutanchikchu piensasqanchikta ruranankupaqqa. Manataqmá piensayllapas-piensanchikchu gobiernokunapa contranpi chaqwa ruraytaqa.

¹⁷ Apostol Pedrom nirqa: “Respetaychiktaq reytapas”, nispa. Arí, autoridadkunata kasukuspanchikmi qawachichkanchik paykunata respetasqanchikta (1 Ped. 2:17). Gobiernokunapi reqsisqa runakunamanta wakiqninkupas, musyakunkum Jehová Diospa testigonkuna allin runakuna kasqankuta. Chayna kasqanmantam qawachin Alemania nacionniyoq Steffen Reiche sutiyoq runapas. Payqa Alemania nacionpi Brandeburgo lawpim reqsisqa autoridad karqa, chaymantañataqmi Alemania gobiernopipas llamkarqa. Paymi nirqa Jehová Diospa testigonkuna nazi runakunawan qatikachasqa kaspanku allin runakuna kasqankuta qawachisqankumanta. Testigokunaqa manamá iñiyninkutaqa saqerqakuchu ñakarichisqa kaspankupas, presomasinkumanpas kuyakuyninkutam qawachirqaku. Payqa nirqataqmi Testigokunapa chayna kasqanku Alemania nacionpaq allinpuni kasqanmanta, chaypi runakunaqa manañam kuyakuyniyoqñachu kanku huk nacionniyoq runakunapaqwan huk religionniyoq runakunapaqqa.

18. a) ¿Imanasqam enteron Pachapi iñiqmasinchikkunawan kuyanakunchik? b) ¿Imamantam wakin runakunaqa admirakunku?

¹⁸ Apostol Pedrom nirqa: “Kuyaychik iñiqmasikichikkunata, manchakuychik Diosta”, nispa (1 Ped. 2:17). Jehová Diospa testigonkunaqa manchakunchikmi Diospa contranpi mana allinkunata ruraytaqa, chaymi kallpanchakunchik munayninta ruranapaq. Kusikunchiktaqmi enteron Pachapi iñiqmasinchikkunawan Jehová Diosta huk sonqolla yupaychasqanchikmantapas. Chayna kaptinqa, lliw iñiqmasinchikkunatam kuyananchik. Chayna kuyanakusqanchikqa manamá runakunapiqa qawakunchu, chaymi wakinkuqa admirakunku. Rimarisun 2009 watapi Alemania nacionpi apakuq huklaw nacionniyoqkunapaqwan asambleamanta. Watukuq runakunata reqsichiq huk warmim admirakurqa Alemania nacionniyoq Testigokuna huklaw nacionniyoq iñiqmasinkunaman kuyakuyninkuta qawachisqankumanta hinaspa kutikunankukama yanapasqankumantapas. Chay warmim nirqa haykapipas chayna runakunata mana rikusqanmanta.

19. ¿Imayna kawsakuytam hinalla munanchik, hinaspa imataq kallpanchawanchik chayna kawsakunapaq?

¹⁹ Qawamusqanchikman hinaqa, Jehová Diospa testigonkunaqa sutillatam qawachinchik Satanaspa munaychakusqan kay Pachapiqa forastero hinalla kasqanchikta. Chayna kasqanchikmantaqa anchatam kusikunchik, munanchiktaqmi hinalla chayna kawsakuytapas. Ñamá hichpallapiña kachkan Diospa munasqanman hina mosoq pachapi wiñaypaq kawsakuyninchikqa. ¡Anchatamá munanchik chay punchaw chayamunantaqa!