1. ¿Imanasqataq nichwan Jehova Diosqa puntamantapacha aswan allin willakuq kasqanta?

PUNTAMANTAPACHA aswan allin willakuqqa Jehova Diosmi. Punta tayta-mamanchik huchallikuruptinkum Jehova Diosqa chaylla willakurqa culebra otaq Satanas chinkachisqa kananmanta (Gen. 3:15). Chaymantapas, watakuna pasasqanman hinam, Jehova Diosqa payman sonqo runakunaman willarqa sutinta imayna chuyanchananmanta, Satanaspa mana allin ruwasqanta imayna allichananmanta hinaspa chinkachisqanku wiñay kawsayta runakuna kaqmanta imayna chaskinankumanta. Kay allin noticiakunaqa Diospa Palabranpim tarikun.

2. a) ¿Imanasqam nichwan angelkunapas willakuq kasqankuta? b) ¿Imanasqataq Jesusqa qatipakunapaq hina?

² Angelkunapas willakuqmi kanku, paykunaqa allin noticiakunata willakuspankupas Diospa serviqninkunatam yanapanku chayta ruwanankupaq (Luc. 1:19; 2:10; Hech. 8:26, 27, 35; Apoc. 14:6). ¿Imatam nichwan angelkunata kamachiq Miguelmanta otaq kay Pachapi kaspan Jesusmanta? Paypas allin willakuqmi karqa. Kay Pachapi kachkaspanmi allin noticiakuna willakuyninta imamantapas puntapi churarqa. Ñoqanchikpas pay hinam chay llamkayta puntapi churananchik (Luc. 4:16-21).

3. a) ¿Ima allin noticiakunatam willakunchik? b) ¿Ima tapukuykunapim willakuq kasqanchikrayku reparananchik?

³ Jesusmi qatiqninkunata kamachirqa willakuq kanankupaq (Mat. 28:19, 20; Hech. 1:8). Apostol Pablopas Timoteomanmi kaynata nirqa: “Willakuy, imam ruranaykitaqa cumpliyá”, nispa (2 Tim. 4:5). ¿Ima allin noticiakunatam Jesuspa qatiqninkunaqa willakunchik? Ñoqanchikqa runakunamanmi willakunchik Taytanchik Jehova Dios kuyawasqanchikmanta (Juan 3:16; 1 Ped. 5:7). Ancha kuyawasqanchiktam Diosqa qawachiwanchik Gobiernonta hatarichisqanwan. Chayraykum runakunaman willanchik Diospa amistadnin kayta munaspankuqa  chay gobiernonpi hapipakunankupaq, Diosta kasukunankupaq hinaspa allinkunata ruwanankupaqpas (Sal. 15:1, 2). Arí, Jehova Diosqa tantearunñam lliw ñakariykunata chinkachinanpaq hinaspa yuyayninchikpi llakikuypaq kaqkunata chinkachinanpaqpas. ¡Mayna sumaq willakuykunam chayqa! (Is. 65:17.) Willakuq kasqanchikraykum kay iskay tapukuykunamanta yachasunchik: 1) ¿Imanasqam kunan tiempopi runakunaqa allin noticiamanta uyarinanku? 2) ¿Imaynatam willakuq kasqanchikta allinta cumplichwan?

4. ¿Ima llullakuykunatam Diosmanta runakuna ninku?

⁴ Piensariy kaypi: huk runam llullakuspan nisunkiman qamtawan familiaykita taytayki saqerususqaykichikmanta. Nisunkimantaqmi taytayki mana reqsiy munasusqaykita hinaspa llumpay ñakarichikuq kasqanmantapas. Chaymantapas nisunkimanraqmi wañusqaña kasqanrayku manaña maskanaykipaq. Yaqa chaynallatam wakin runakuna Diosmanta ninku. Paykunaqa ninkum mana reqsiy atina kasqanmanta hinaspa ñakarichikuq kasqanmantapas. Religionkunapi wakin punta apaqkunapas ninkum Diosqa mana allin runakunata rawrachkaq ninapi wiñaypaq ñakarichisqanmanta. Wakinñataqmi Diosman tumpanku hatun desgraciakuna kaptin ñakariykuna kasqanmanta. Chay desgraciakuna allin otaq mana allin runakunata wañuchiptinpas, Diospa castigon kasqantam ninku.

5, 6. ¿Imaynam runakunaqa tarikunku animalkunamanta runayarusqanchik niq yachachikuywan hinaspa religionkunapa pantay yachachisqankunawan?

⁵ Wakin runakunaqa ninkutaqmi Dios mana kasqanta hinaspa animalkunamanta runayarusqanchikta. Chaypi creeqkunaqa ninkum tukuy imakunapas kikillanmanta rikuriramusqanta hinaspa Dios mana unanchasqanta. Wakinkuqa ninkuraqmi animalkunamanta runayarusqanchikrayku wakinpi animalkuna hina imatapas ruwasqanchikta. Kallpasapakuna mana kallpayoqkunata ñakarichiptinkum, paykunaqa ninku hina chayna kasqanta. Chaymi piensanku mana allinkunaqa hinalla kananmanta. Hinaptinqa, animalkunamanta runayarusqanchikpi creeqkunaqa manamá yachankuchu imapaq kawsasqankutaqa.

⁶ Arí, animalkunamanta runayarusqanchik niq yachachikuyqa hinaspa religionkunapa pantay yachachisqankunaqa, astawanmi kay tukupay punchawkunapi ñakariykunata rikurichin (Rom. 1:28-31; 2 Tim. 3:1-5). Kay yachachikuykunaqa manamá sumaqta kawsanapaq allin noticiakunachu. Aswanqa apostol Pablopa nisqanman hinam runakunapa ‘yuyayninkuta tutayachin’ hinaspa ‘Diospa qosqan mosoq kawsaymanta’ karunchachin (Efe. 4:17-19). Chaymantapas, chay pantay yachachikuykunaqa sasachanmi Diomanta hamuq yachachikuykunata runakuna chaskikunankuta (leey Efesios 2:11-13).

7, 8. ¿Imaynatam runamasinchikkuna allin noticiakunamanta yachayta atinmanku?

⁷ Runakuna Diospa amistadnin kayta munaspankuqa, Dios kasqantam puntataqa reqsikunanku hinaspapas yachanankum payman asuykunankupaq yanapakuykuna kasqanmanta. Ñoqanchikqa atichwanmi unanchasqa kaqkunamanta estudianankupaq kallpanchayta, chaynapi Diosmanta yachanankupaq. Runamasinchikkuna mana iskayrayaspa unanchasqa kaqkunamanta estudiaspankuqa hinaspa tukuy qawasqankupi yuyaymanaspankuqa, musyakunkum Diosqa ancha atiyniyoq hinaspa ancha yachayniyoq kasqanta (Rom. 1:19, 20). ¿Imaynatam runakunata yanapachwan Diospa tukuy unanchasqankunamanta allinta entiendenankupaq? Servichikuchwanmi, ¿Es la  vida obra de un Creador?, hinaspa El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis nisqa folletokunata. Chayna kaptinpas, unanchasqa kaqkunamanta yachayqa manam kutichinchu kay tapukuykunataqa: ¿Imanasqataq Diosqa saqen ñakariykuna kananta? ¿Imatam Dios munan runakunapaq? ¿Nanachikunchu Dios ñoqanchikmanta?

⁸ Bibliamanta yachachikuyta chaskispallankum, runamasinchikkunaqa allin noticiakunamantawan Diospa munaynin ima kasqanmantaqa yachayta atinmanku. ¡Ancha kusikunapaqmá runakunapa tapukuyninkuta kutichinapaq yanapayninchikqa! Ichaqa, sonqonkuman chayanapaqqa manam yachachiyllachu-yachachinanchik aswanqa convencechinanchikmi (2 Tim. 3:14). Chaytam aswan allinta ruwasun Jesusta qatipakuspanchik. ¿Imanasqataq Jesusqa runakunata allinta yanaparqa? Payqa allintamá tapukuykunata servichikurqa. ¿Imaynatam qatipakuchwan?

9. ¿Imata ruwaspam uyariwaqninchikkunata iñiyninkupi allinta yanapachwan?

⁹ ¿Imanasqataq Jesusta qatipakuspanchik willakuyninchikpi tapukuykunata servichikunanchik? Chaypaqqa kaypi piensarisun. Hampisuqniki doctormi nisunkiman: “Allin willakuytam apamuchkayki. Onqoynikita hampirunaypaqqa operanaymi”, nispa. Yaqapaschá qamqa munaruwaq. Ichaqa, ¿allin willakuychu kanman imawan onqosqaykimanta manaraq tapusuchkaspayki operasunaykipaq nisusqaykiqa? Manachá ¿aw? Mana imatapas tapusuchkaspayki operayta munasuptikiqa manachá munawaqchu. Allin operaq doctorña kaspanpas, puntataqa tapuwananchikmi imayna tarikusqanchikmanta chaynapi allinta hampiwananchikpaq. Runamasinchikkunapas Diosmanta yachayta munanankupaqqa, allintam tapukuykunata servichikunanchik. Tapuspallanchikmi allinta yachasun iñiyninkupi imayna tarikusqankuta.

10, 11. Jesuspa imayna yachachisqanta qatipakuyqa, ¿imakunata haypanapaqmi yanapawasun?

¹⁰ Jesuspas yacharqam tapukuykunata allinta servichikuyqa estudiachisqanchikta allinta reqsinapaq yanapawasqanchikta hinaspapas parlata hapinapaq yanapawasqanchiktapas. Huk kutipim Jesusqa humilde kaymanta qatiqninkunaman yachachiyta munaspan puntata huk tapukuyta ruwarqa paykuna piensarinankupaq (Mar. 9:33). Pedrotapas sumaqta piensarichinanpaqmi achka tapukuykunata ruwarqa, chaynapi allinta kutichinanpaq (Mat. 17:24-26). Huk kutipiñataqmi Jesusqa qatiqninkuna imayna piensasqankumanta yachayta munaspan achka tapukuykunata ruwarqa chaynapi sonqonkupi ima kasqanmanta yachananpaq (leey Mateo 16:13-17). Tapukuykunata Jesus ruwaspanqa manam nirqachu uyariqninkuna ima ruwanankutaqa, aswanqa sonqonkumanmi chayarqa chaynapi allin noticiakuna willakusqanta uyarispanku chayman hina kawsanankupaq.

¹¹ Jesus hina allinta piensaspa tapukuykunata servichikuyqa yanapawasunmi kay kimsa kaqkunata haypanapaq: puntataqa yachasunmi runamasinchikta imayna yanapayta, atisuntaqmi wasiyoqkunapa imapas sasachawasqanchikta atipayta hinaspapas allin sonqoyoq runakunamanmi qawachisun yachachisqanchik allinninkupaq kasqanta. Qatiqninpi qawasun kimsa kaqkunapi tapukuykunata allintapuni imayna servichikuymanta.

12-14. ¿Imaynatam churi-wawaykita yanapawaq mana iskayrayaspan Diosmanta willakunanpaq?

 ¹² Punta kaq. ¿Imatam ruwawaq churi-wawayki Diospi iñisqanmanta estudiaqmasinkunawan mana rimay atisqanmanta nisuptiki? Chayna kaptinqa yanapankichá, chaynapi mana iskayrayaspan iñisqanmanta rimananpaq. Qaqchanaykimantaqa otaq utqayllaman imatapas nirunaykimantaqa, Jesusta qatipakuspaykiyá tapukuykunata ruway chaynapi imayna piensasqanta yachanaykipaq. ¿Imaynatam chayta ruwawaq?

¹³ Churi-wawaykiwanmi leewaq El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis, nisqa folletopa wakin yachachikuyninkunata, hinaspam payta tapuwaq ima yachachikuyninkuna astawan yanapasqanmanta. Kallpanchaytaq imanasqa kikinpuni Diospi iñisqanmantawan imanasqa serviy munasqanmanta nisunaykipaq (Rom. 12:2). Niytaq qampa imanasqa Diospi iñisqayki paypawan mana chaynalla kananmantapas.

¹⁴ Chaymantam churi-wawaykita niwaq yaqa chaynallata estudiaqmasinkunawan ruwananpaq. Huk rimaypiqa, churi-wawaykiqa imanasqa Dios kasqanmanta rimaspanmi atinman ima piensasqankumanta tapukuykuna ruwayta. Ichapas estudiaqmasinta leechinman ¿Es la vida obra de un Creador?, nisqa folletopa 17 paginanta. Hinaspanmi kaynata tapunman: “¿Piensankichu monarca sutiyoq pillpintupa imayna pawasqan avionkunapa imayna pawasqanmantaqa aswan allin kasqanta?”, nispa. Estudiaqmasinqa yaqapaschá arí ninqa. Hinaptinmi kaynatawan tapunman: “Sichu avionkuna runakunapa ruwasqan kaptinqa, ¿manachu pillpintupa ruwaqninpas kanman, imaynatamá chay pillpintuqa kikillanmantaqa rikuriramunman karqa?”, nispa. Churi-wawayki mana iskayrayaspan iñiyninmanta allinta rimananpaqqa, allinmi kanman imayna kutichinanmanta parlaynikichik. Tapukuykunata allinta servichikunanpaq  yachachiptikiqa, willakuq kasqantam allinta cumplinqa.

15. ¿Imaynatam tapukuykunata servichikuchwan Diospi mana iñiq runata yanapanapaq?

¹⁵ Iskay kaq. Diosmanta willakuyninchikpiqa tupanchikmi Dios kasqanmanta iskayrayaq runakunawan. Wakinpiqa niwachwanmi Diospi mana iñisqanta. Chaynata niwaptinchik upallarunamantaqa, sumaqllatam tapuchwan haykapimanta hinaspa imanasqa chayna piensasqanmanta. Ima nisqanta uyariykuspanchikmi tapuykuchwan sichu munanman huk qellqa leeyta. Munaptinqa saqeykuchwanmi ¿Es la vida obra de un Creador? otaq El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis, niq folletokunata. Allinta piensaspa tapukuykuna ruwayninchikqa yanapawachwanmi Diosmanta willakusqanchikta uyariwananchikpaq.

16. ¿Imanasqataq Biblia estudiaqkunaqa qellqanchikpa nisqanta leespallankuqa mana kutichinankuchu?

¹⁶ Kimsa kaq. Pitapas Bibliamanta yachachispaqa, ichapas munachwan chay qellqapa nisqallanta leespan kutichinanta. Chaynata ruwaspaqa manamá yanapasunchu iñiyninpi ñawparinanpaqqa. ¿Imanasqa? Qellqanchikpa ima nisqallanta leespa kutichispanqa, manamá iñiyninpiqa allin sapichasqachu kanqa. Utqayllamanchá ima sasachakuykunapas kaptin iñiyninpi hukmanyarunqa (Mat. 13:20, 21). Biblia estudiaqkunata allinta yanapanapaqqa, tapunanchikmi yachasqankunawan imayna tarikusqanmanta. Kallpanchakunanchiktaqmi yachasqankunapi iñisqanta musyakunapaq. Chaymantañataqmi yanapachwan imapas yachasqankuna Bibliapa nisqanman hina kananpaq (Heb. 5:14). Tapukuykunata allinta servichikuptinchikqa, Biblia estudiaqkunaqa allin sapichasqam iñiyninkupi kanqaku, hinaspapas atinqakumá pipas contrankupi churakuptin otaq pantachiyta munaptinku atipayta (Col. 2:6-8). ¿Imatawanraqmi ruwachwan willakuq kasqanchikta cumplinapaq?

17, 18. Diosmanta willakunaykipaq iñiqmasikiwan rispaykiqa, ¿imaynatam yanapakuwaq?

¹⁷ Jesusmi qatiqninkunata iska-iskayta kacharqa Diosmanta willakunankupaq (Mar. 6:7; Luc. 10:1). Pablopas rimarqam ‘wakin llamkaqmasinkunamanta’, paykunam yanaparqaku ‘allin noticiakuna willakuyninpi’ (Filip. 4:3). Chaymi 1953 watapi, allin noticiakuna willakuqkunamanta wakinku qallaykurqaku iñiqmasinkuna imayna predicanankupaq yachachiyta.

¹⁸ Diosmanta willakunaykipaq iñiqmasikiwan rispaykiqa, ¿imaynatam allinta yanapakuwaq? (Leey 1 Corintios 3:6-9.) Iñiqmasiki Bibliata leeptinqa, qampas chay textota Bibliaykipi maskay. Wasiyoq otaq iñiqmasiki rimaptinqa allinta uyariy. Chaynata ruwaspaykim, iñiqmasiki sasachakuptin yanapayta atinki (Ecl. 4:12). Ichaqa ama kayta qonqaychu: iñiqmasiki allinta yachachichkaptinqa amayá rimasqanpiqa chaqrukuychu. Chaqrukuspaykiqa hukmanyarachiwaqmi hinaspapas wasiyoqtam pantarachiwaq. Wakinpiqa ichapas rimanayki kanqa, chayna kaptinqa pisillapi rimay hinaspa saqey iñiqmasiki hinalla rimananta.

19. ¿Ima yuyariyninchikmi allin kanman, hinaspa imanasqa?

¹⁹ ¿Imaynatam qanwan iñiqmasiki yanapanakuwaqchik wasin-wasin rispaykichikqa? Huk punkuta takanaykichikpaq risqaykichikpim rimawaqchik willakuynikichik imayna aswan allin kananmanta. Ama rimaychikchu chay lawpi runakuna mana uyarikuq kasqankumantaqa. Manataqmi allinchu kanman iñiqmasinchikkunapa pantasqankumanta rimaypas (Prov. 18:24). Ancha allinmi kanman “allpa manka” hinalla kasqanchikmantawan allin noticiakuna willakunapaq Jehova Dios ancha kuyakuyninpi qowasqanchikmanta yuyariyninchikqa (leey 2 Corintios 4:1, 7). Chay llamkayta chaninchasqanchiktayá qawachisun willakuq kasqanchikta cumplinapaq tukuyta ruwaspa.