Bautizaq Juanpa tiemponpi runakunam piensarqaku pay Cristo kasqanta, chaymi nirqaku: “¿Paychuch Cristo kanman?”, nispa (Luc. 3:15). ¿Imanasqataq judiokunaqa suyarqaku chay watakunapi Mesias chayamunanta? Chayta yachanapaq qatiqninpi qawasun.

Jesus naceruptinmi Jehova Diospa angelnin Belen llaqtapa hichpanpi oveja michiqkunaman rikuriykurqa. (1) Angelñataqmi nirqa: “Salvaqnikichikmi nacerapusunkichik Davidpa llaqtanpi. Payqariki Cristo Señormi”, nispa (Luc. 2:8-11). “Hinaptinmi qunqayllamanta angelwan rikuriramurqa achkallaña hanaq pachapi kaqkuna Diosta alabastin: ‘Diosyá hanaq pachapi alabasqa kachun! Kay pachapipas Diospa favorecesqan runakunapaqyá hawkayay kachun’”, nispa (Luc. 2:13 Señorninchik Jesucristopa Musoq Testamenton, 14). *

Chay willakuyta uyarispankum chay michiqkunaqa Belen llaqtaman chaylla rirqaku. Joseyta hinaspa Mariata wawayoqta tariruspankum “willakurqaku wawamanta angelpa tukuy nisqanta. Chaymi llapa uyariqkuna admirakurqaku michiqkunapa willakusqankuwan” (Luc. 2:17, 18). “Llapa uyariqkuna” nisqanmi qawachin achka runakuna chaypi kasqanta, manam Joseywan Mariallachu karqaku. Wasinkuman kutispankum michiqkunaqa “uyarisqankuman hina tukuy ima pasakusqanta yachaykuspanku hinaspa qawaykuspanku kutikurqaku Diosta alabastin hinaspa hatunchastin” (Luc. 2:20). Jesucristomanta kay allin noticiakuna uyarisqankumantaqa manam upallarqakuchu, aswanqa hukkunamanmi willakurqaku.

Moisespa chaskisqan kamachikuyman hina piwi wawanta Jerusalenman Maria apaptinmi, Anaqa “Diosta alabaspan wawa Jesusmanta willakuyta qallaykurqa Jerusalenpi libre kanankupaq llapallan suyaqkunaman” (2) (Luc. 2:36-38; Ex. 13:12). Chaynapim Mesias chayamusqanmanta willakuyqa astawan cheqerurqa.

Chaymantañataqmi, “yachayniyoq runakuna Jerusalenman chayaramurqaku intipa qespimunan lawmanta. Hinaspam tapukurqaku: ¿Maypitaq kachkan judiokunapa reynin nacemuq? Intipa qespimunan lawpim luceronta rikuramuniku chaymi hamuniku adoraqnin”, nispa (Mat. 2:1, 2). “Chayta Rey Herodes yacharuspanmi hukmanyarurqa Jerusalenpi  llapallan runakunapiwan. Hinaptinmi Rey Herodes qayachirqa llapallan sacerdotepa jefenkunatawan Diospa leynin yachachiqkunata hinaspam tapurqa maypim Cristo nacenanmanta” (3) (Mat. 2:3, 4). Chaynapim achka runakuna yacharurqa Mesias chayaramusqanmanta. *

Lucas 3:15 nisqanman hinam, wakin judiokuna piensarqaku bautizaq Juanqa Cristo kasqanta. Ichaqa kikin Juanmi mana chayna kasqanta qawachirqa: “Qipay hamuqmi ichaqa ñuqamanta aswan atiyniyuq, ñuqaqa manam sandaliallampas apaq hinachu kani; paymi bautizasunkichik Chuya Espiritupipas ninapipas”, nispan (Mat. 3:11, Señorninchik Jesucristopa Musoq Testamenton). Chayna nisqanwanmi runakunaqa Mesias haykapi hamunanmanta astawan rikchan-rikchanlla karqaku.

¿Yaqachu Daniel 9:24-27 nisqanpi 70 semanamanta willakuyman hina, punta pachak watapi judiokuna yacharqaku Mesias chayamunanmanta? Manam nichwanchu arí otaq manam nispaqa. Jesuspa tiemponpiqa manam kunan tiempopi hinachu entienderqaku 70 semanamanta willakuytaqa. *

Chay tiempopi judiokunapa huk kaqnin religionninkum yachachiq 490 watakuna pasayta iskay Mesiaskuna rikurinanmanta, ichaqa manam nichwanchu chay tanteasqanku Danielpa willakusqanmanta kasqantaqa. Chayna kaptinpas, chay religionniyoq runakunaqa manam lliw judiokunamanchu chay yachasqankutaqa yachachinmanku karqa.

Wakin judiokunaqa piensarqakum 70 semanakuna, 607 kaq watapi templota purmachiptinku cristianokunapa tiemponmanta ñawpaqtaraq qallaykusqanta hinaspa cristianokunapa tiemponpi 70 kaq watakama kasqanta. Wakin judiokunañataqmi piensarqaku chay willakuyqa macabeokunapa tiemponpi cumplikusqanta, chayqa karqa 170 kaq watapim cristianokunapa tiemponmanta ñawpaqtaraq. Chaynaqa manamá yacharqakuchu haykapimanta 70 semanakuna yupaytaqa.

Chay willakuy haykapi cumplinanta punta pachak watapi yachaspankuqa, apostolkunawan wakin cristianokunapas atinmankum karqa Jesucristo Mesias kasqanmanta yachachiyta, payqa chay tiempopipunimá rikurimurqa. Ichaqa manamá ima willakuypas kanchu chay ruwasqankumantaqa.

Hebreo Rimaypi Qellqasqa Diospa Palabran Jesucristopi imayna cumplikusqanmantam apostolkunaqa sapa kuti rimaqku (Mat. 1:22, 23; 2:13-15; 4:13-16). Ichaqa manamá mayqanninpipas ninchu 70 semanakunamanta willakuy cumplikuruptin Jesus kay Pachaman chayamusqantaqa.

Chaynaqa, manam nichwanchu 70 semanamanta willakuyta Jesuspa tiemponpi entiendesqankumantaqa, ichaqa qawamusqanchikman hinam Bibliaqa allinta qawachiwanchik imanasqa Mesiasta suyasqankumanta.