1, 2. ¿Imatam Jesusqa ruwarqa 33 watapa 14 nisan killanpi? (Qaway kay paginapi dibujota.)

JESUSMI apostolninkunawan kuska 33 watapa 14 nisan killanpi Pascua fiestata ruwarqaku Jerusalenpi. Chay fiestatam Israel runakuna watapi huk kutillata ruwaqku Egiptomanta Dios librasqanta yuyarinankupaq. Chayqa karqa 1.500 wata ñawpaqtaraqmi. Chay fiesta ruwayta tukuruspanmi, Jesusqa huk musuq fiestata 11 apostolninkunawan qallarichirqa. Chaytam lliw qatiqninkunaqa watapi huk kutita ruwananku karqa Jesuspa wañukusqanta yuyarinankupaq (Mat. 26:1, 2).

² Jesusmi chay musuq fiestata qallaykurqa Diosta mañakuspan. Hinaspam apostolninkunaman mana qunchuyuq tantata quykarispan nirqa: “Chaskispa mikuychik”, nispa. Chaymantañataqmi vinoyuq vasota hapiykuspan kaqmanta Diosta mañakurqa, hinaspam nirqa: “Llapaykichik tomaychik”, nispa (Mat. 26:26, 27). Chay tantawan vinoqa huk tupanachiyllam karqa. Chaykuna imawan tupasqanmantam Jesusqa chay tutapi apostolninkunaman allinta yachachirqa.

3. ¿Ima tapukuykunamantam yachasunchik?

 ³ Jesusqa munarqam qatiqninkuna sapa wata wañukusqan punchawta yuyarinankuta. Tiempopa risqanman hinam chay fiestata suticharqaku ‘Señorpa Santa Cenan’ nispa (1 Cor. 11:20). Kunanqa sutichanchiktaqmi: Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinapaq huñunakuy, nispa. Kay yachachikuypim kay tapukuykunata kutichisun: ¿Imanasqam Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinanchik? ¿Imawanmi tupan tantawan vinoqa? ¿Imatam ruwananchik kusikuywan suyanapaq? ¿Pikunataq chay punchawpiqa tantata mikunanku hinaspa vinotapas tomananku? ¿Imaynatam Diospa serviqninkunaqa qawachichwan wiñay kawsay suyakuymanta agradecekusqanchikta?

4. ¿Ima suyakuyniyuqmi kanchik rantinchikpi Jesus wañukusqanrayku?

⁴ Adanwan Eva huchallikurusqankuraykum, lliw mirayninkunapas huchallikunchik hinaspa wañunchik (Rom. 5:12). Chaymanta librasqa kanapaqqa rantinchikpim mana huchayuq runa wañunan karqa. Ichaqa lliw runakuna huchayuq kasqanchikraykum, mana pi runapas atirqachu librawayninchiktaqa (Sal. 49:6-9). Jesusmi ichaqa mana huchayuq karqa. Paymi rantinchikpi wañukuspan huchamantawan wañuymanta librawarqanchik chaynapi wiñay kawsayta chaskinapaq (Rom. 6:23; 1 Cor. 15:21, 22).

5. (1) ¿Imaynanpim yachanchik Jehova Diospas chaynataq Jesuspas kuyawasqanchikta? (2) ¿Imanasqam Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinapaq huñunakuyman rinanchik?

⁵ Diosqa ancha kuyawasqanchiktam qawachirqa sapallan Churinta ñuqanchikrayku wañunanpaq kachamuspan (Juan 3:16). Jesuspas ancha kuyawasqanchiktam qawachirqa rantinchikpi wañukuspan. Payqa manaraq kay pachaman hamuchkaspanraqmi runakunataqa kuyarqa (Prov. 8:30, 31). ¡Chayraykumá Jehova Diosta chaynataq Jesustapas anchata agradecekunchik! Chaymi sapa wata Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinapaq huñunakuyman rinanchik. Chaynata ruwaspanchikmi Jesuspa kayna niwasqanchikta kasukuchkanchik: “Kaynatam rurankichik qamkunapas yuyariwanaykichikpaq”, nisqanta (1 Cor. 11:23-25).

6. Jesuspa nisqanman hinaqa, ¿imallataq tantawan vinoqa karqa?

⁶ Jesusmi apostolninkunawan Santa Cena ruwasqanku tutapi yachachirqa tantawan vino imawan tupasqanmanta. Paymi tantamanta nirqa: “Hapiychik, kayqa cuerpoywanmi tupan”, nispa. Vinomantañataqmi nirqa: “Kayqa ‘contratopaq yawarniywanmi’ tupan, yawarniyqa chaqchusqam kanqa achka runakunapaq”, nispa (Mar. 14:22-24, NM). Jesusqa manam tantataqa cuerponpichu rikurirachirqa nitaq vinotapas yawarninpichu rikurirachirqa. Chaykunaqa tupanachiyllam karqa.

7. ¿Imawanmi mana qunchuyuq tantaqa tupan?

⁷ Chay tutapim Jesusqa Pascua fiestapaq ruwasqanku mana qunchuyuq tantata servichikurqa (Ex. 12:8). Bibliapiqa wakinpim qunchuqa huchawan tupan (Mat. 16:6, 11, 12; Luc. 12:1). Chaymi mana qunchuyuq tantaqa allinta tupan mana huchayuq Jesuspa cuerponwan (Heb. 7:26). Chayraykum Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarisqanchikpiqa mana qunchuyuq tantata servichikunchik.

8. ¿Imawanmi vinoqa tupan?

⁸ Jesuspa servichikusqan vinoñataqmi yawarninwan tupan, hina chaynallataqmi  kunanpas. Jesusqa Jerusalenpa hichpan Golgota sutiyuq muqupim wañukurqa. Chaypim payqa rantinchikpi wañukurqa ‘huchanchik pampachasqa’ kananpaq (Mat. 26:28; 27:33). ¿Imaynatam chay ruwasqanmanta agradecekusqanchikta qawachichwan? Chaypaqqa tukuy atisqanchiktam ruwananchik wañukusqan punchawta kusikuywan suyanapaq. Chaymantam qatiqninpi astawan qawasun.

9. (1) ¿Imanasqam manaraq wañukuchkaspan Jesuspa imakuna ruwasqanmanta leeyninchikqa ancha allin? (2) ¿Imaynam tarikunki rantinchikpi Jesuspa wañukusqanmanta yachaspayki?

⁹ Jesuspa wañukusqan punchawta kusikuywan suyanapaqqa allintam yanapawasun manaraq wañukuchkaspan Jesuspa imakuna ruwasqanmanta Bibliapi leeyninchik. Chaypaqqa leechwanmi chay punchawkunapaq akllasqa textonkunata. Chayqa Diospa Palabranta sapa punchaw estudianapaq qillqanchikpim tarikun. Chayta leeyqa allinpunim. Yanapawasunmi Jesuspa wañukusqan imanasqa allinninchikpaq kasqanmanta yuyaymananapaq. Chayna ruwayqa yanapawasunmi chay punchawta kusikuywan suyanapaq. Huk cristianam qillqarqa: “Kusisqallañam suyaniku Jesuspa wañukusqan punchawtaqa. Sapa watam aswan sumaq rikchakuwan”, nispa. Payqa allintam yacharqa rantinchikpi Jesuspa wañukusqanmanta rimaq Bibliapa textonkunata, allintataqmi hukkunamanpas chaymanta yachachiq. Ichaqa, taytan wañukuptinmi chayraq Jesuspa wañukusqantaqa sunqunmanta astawan chanincharqa. Chaywanmi payqa sunqunta tiyachirqa.

10. ¿Imataraqmi ruwachwan Jesuspa wañukusqan punchawta kusikuywan suyananchikpaq?

¹⁰ Chay punchawta kusikuywan suyanapaqqa yanapawasuntaqmi Diosmanta astawan willakuyninchik. Ichapas chay killapi precursor auxiliar kachwan. Chaynapim achka runakunaman willayta atisun Jesuspa wañukusqanta yuyarinapaq  huñunakuyman hamunankupaq. Jehova Diosmanta, Jesusmanta hinaspa wiñay kawsay suyakuyninchikmanta willakuspaqa, kusisqam tarikusun Diospa munasqanta ruwasqanchikwan (Sal. 148:12, 13).

11. ¿Imatam Corintopi wakin cristianokuna ruwachkarqaku tantata mikuspankupas hinaspa vinota tomaspankupas?

¹¹ Jesuspa wañukusqan punchawta kusikuywan suyanapaqqa, yuyaymanananchiktaqmi Pablopa Corinto iñiqmasinkunaman nisqanpi (leey 1 Corintios 11:27-34). Nirqam: “Pipas mana chaypaq hina kachkaspa [otaq mana allinkunata ruwachkaspa] Señorpa tantan mikuqqa hinaspa Señorpa vasonmanta tomaqqa Señorpa cuerponpa hinaspa yawarninpa contranpim huchallikuchkan”, nispa. Sichu hanaq pachapaq cristianokunamanta mayqanpas huchallikuchkaspan tantata mikunman hinaspa vinotapas tomanman hinaptinqa, Pablopa nisqanman hinaqa “kikinpa castigonpaqmi”. Pablopa tiemponpiqa Corintopi wakin cristianokunam mana allinkunata ruwachkarqaku. Wakinkuqa yaqapaschá Santa Cena huñunakuypi otaq chay huñunakuyman manaraq richkaspanku llumpayta mikurqaku hinaspa tomarqaku, chaymi puñuywan aysachikurqaku. Chaynata ruwaspankum chay hanaq pachapaq cristianokunaqa chay sumaq huñunakuyta mana kaqpaqpas hina hapichkarqaku. Chaymi Diosqa mana allinpaqchu qawarqa tanta mikusqankuta hinaspa vino tomasqankutapas.

12. (1) ¿Imawantaq apostol Pabloqa Señorpa Santa Cenanta tupachirqa? (2) ¿Imatam chaypi mikuqkunamanwan tomaqkunaman nirqa? (3) ¿Imatam tanta mikuqkunamantawan vino tomaqkunamanta mayqanninpas huchallikuruspanqa ruwanan?

¹² Pablom Señorpa Santa Cenantaqa mikunapaq huñunakuywan tupachirqa, hinaspam chaypi mikuqkunamanwan tomaqkunaman nirqa: “Señorpa vasonmanta tomachkaspaqa manam demoniokunapa vasonmantaqa tomawaqchikchu nitaqmi Señorpa mikunanmanta mikuchkaspaqa demoniokunapa mikunanmantaqa mikuwaqchikchu”, nispa (1 Cor. 10:16-21). Sichu tanta mikuqkunamantawan vino tomaqkunamanta mayqanninpas huchallikuruspanqa, ancianokunamanmi willakunan (leey Santiago 5:14-16). Chay cristiano sunqumanta wanakuptinqa, Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinapaq huñunakuypim hinalla tantata mikunman hinaspa vinotapas tomanman. Chaywanqa manamá huchallikuchkanchu (Luc. 3:8).

13. ¿Imanasqam ancha allin Jesuspa wañukusqan punchaw manaraq chayamuchkaptin Diosta mañakuyqa hinaspa suyakuyninchikpi yuyaymanayqa?

¹³ Ancha allintaqmi Jesuspa wañukusqan punchaw manaraq chayamuchkaptin Diosta mañakuyqa hinaspa suyakuyninchikpi yuyaymanayqa. Manam pipas tantataqa mikunanchu nitaq vinotapas tomananchu hanaq pachaman rinanpaq suyakuyniyuq kasqanmanta iskayrayaspanqa. Iskayrayachkaspan tantata mikuspanqa hinaspa vinotapas tomaspanqa, rantinchikpi Jesuspa wañukusqantam mana kaqpaq hinata hapichkanman. Hinaptinqa, ¿pikunallataq atinmanku?

14. Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinapaq huñunakuypi, ¿imatam ruwanku musuq contratopi kaq cristianokunaqa?

¹⁴ Diosqa Israel runakunawanmi huk contratota ruwarurqa. Chaytam ninchik Leywan contrato nispa. Ichaqa, tiempopa risqanman hinam Diosqa nirqa musuq contratotaña ruwanamanta (leey Jeremias  31:31-34). Apostolninkunawan Santa Cenata ruwaspanmi, Jesusqa vinomanta nirqa: ‘Kay vasoqa yawarniywan ruwasqay musuq contratom’, nispa (1 Cor. 11:25). Chay musuq contratotam Diosqa ruwarqa hanaq pachapaq suyakuyniyuq cristianokunawan (Gal. 6:15, 16). Chay musuq contratoqa Jesuspa wañukusqanwanmi qallaykurqa (Luc. 22:20). Chayraykum chay musuq contratopi kaq cristianokunaqa Jesuswan kuska hanaq pachapi kanqaku (Heb. 8:6; 9:15). Hanaq pachapaq cristianokunaqa manam iskayrayankuchu chay musuq contratopi kasqankumantaqa. Chaymi Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinapaq huñunakuypi, paykunaqa tantata mikunku hinaspa vinotapas tomanku.

15. (1) ¿Pikunataq kachkanku Diospa Munaychakuyninpaq contratopiqa? (2) Wañukunankukama kasukuspankuqa, ¿imatam hanaq pachapi ruwanqaku?

¹⁵ Hanaq pachapaq cristianokunaqa yachankutaqmi Diospa Munaychakuyninpaq contratopi kasqankutapas (leey Lucas 12:32). Chay contratotaqa Jesusmi kasukuq hinaspa pay hina ñakariq qatiqninkunawan ruwarqa (Filip. 3:10). Kunan tiempopi hanaq pachapaq cristianokunapas chay musuq contratopim kachkanku. Llapallankum Jesuswan kuska hanaq pachapi reykuna kaspanku wiña-wiñaypaq kamachinqaku (Apoc. 22:5). Chayraykum Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinapaq huñunakuypi tantata mikunmanku hinaspa vinotapas tomanmanku.

16. Pisillapi rimarimuy Romanos 8:15-17 Pablopa rimasqanmanta.

¹⁶ Hanaq pachapaq cristianokunaqa manataqmi iskayrayankuchu Diospa churinkuna kasqankumantaqa nitaq tantata mikunankumantawan vinota tomanankumantapas (leey Romanos 8:15-17). Pablopa nisqanman hinam paykunaqa Diosta kaynata ninku: “Taytalláy”, nispa. Pabloqa “Taytalláy” nispanqa arameo rimaypim rimarqa, chayqa warmachakunapa kuyakuywan taytankuta “papaya” nispa nisqankum karqa. Hanaq pachapaq cristianokuna Jehova Diosta chaynata nisqankum sutillata qawachin ‘Diospa churinkunaña kasqankuta’. Chaymantapas Diospa ‘chuya espirituntaqmi sunqunkupi willan Diospa churinkunaña kasqankuta yachanankupaq’. Chayna kasqankumantaqa manapunim iskayrayankuchu. Chaywanqa manamá nichkanchikchu kay pachapi kawsakuyta manapuni munasqankutaqa. Aswanqa yachankupunim wañukunankukama Diosta kasukuspankuqa, Jesuswan kuska hanaq pachapi reykuna kanankumanta. Yachankutaqmi kikin Jehova Dios paykunata akllasqanta. Kunan tiempopiqa chay 144.000 hanaq pachapaq cristianokunamantaqa, aschallañam kay pachapiqa kachkan (1 Juan 2:20; Apoc. 14:1). Paykunapas Jehova Diostam kaynata ninku: “Taytalláy”, nispa.

17. (1) ¿Ima suyakuyniyuqtaq kanku akllasqa cristianokunaqa? (2) ¿Imaynatam paykunaqa yachanku hanaq pachapaq suyakuyniyuq kasqankuta?

¹⁷ Diosqa akllasqa cristianokunatam nin hanaq pachapi wiñaypaq kawsakunankuta. Chayna suyakuyniyuq kaspaykiqa, chay suyakuynikimantachá sapa kuti mañakuynikipi Jehova Diosman willanki. Musyakunkitaqchá Bibliapa wakin textonkunapas qampaq qillqasqa kasqanta. Bibliam willakun Jesuswan ‘novian’ hanaq pachapi casarakunankumanta, chayta leespaykiqa musyakunkichá qanmanta rimasqanta hinaspapas munankichá chay punchaw chayamunanta (Juan 3:27-29;  2 Cor. 11:2; Apoc. 21:2, 9-14). Bibliaqa willakuntaqmi hanaq pachapaq cristianokunata Jehova Dios ancha kuyasqanta. Chayta leespaykiqa ninkichá: “Ñuqamantam rimachkan”, nispa. Wakinpiñataqmi Bibliaqa hanaq pachapaq cristianokunallata kamachin imapas ruwanankupaq, chayna kaptinqa chuya espiritum yanapasunki kasukunaykipaq. Arí, Diospa chuya espiritunmi sunquykipi musyachisunki hanaq pachapaq akllasqa kasqaykita.

18. (1) ¿Ima suyakuyniyuqtaq kanku ‘sapaq ovejakunaqa’? (2) ¿Imaynam ‘sapaq ovejakunaqa’ tarikunku sumaq suyakuyniyuq kasqankumanta?

¹⁸ Diosqa nintaqmi ‘achkallaña runakuna’ otaq ‘sapaq ovejakuna’ kay pachapi wiñaypaq kawsanankumanta (Apoc. 7:9; Juan 10:16). ‘Sapaq ovejakunamanta’ huk kaqnin kaspaykiqa, yaqachá anchata kusirikunki kay pacha suma-sumaq huertapi tikrakunanmanta Bibliapi leespayki. Anchatachá munanki kay pachapi aylluykikunawan hinaspa amistadnikikunawanpas hawkayaypi kawsakuyta. Munankichá yarqaypas, unquypas chaynataq wañuypas tukunanta (Sal. 37:10, 11, 29; 67:6; 72:7, 16; Is. 33:24). Munankitaqchá wañukuq aylluykikuna kawsarimuptin kusikuywan chaskiykuyta (Juan 5:28, 29). Arí, anchatamá Jehova Diosta agradecekunki chay sumaq suyakuymantaqa. Agradecekunkitaqchá rantinchikpi Jesuspa wañukusqanmantapas. Chaymi tantata mana mikuspapas hinaspa vinota mana tomaspapas, tukuyta ruwanki Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinapaq huñunakuyman rinaykipaq.

19, 20. (1) Wiñaypaq kawsayta munaspaqa, ¿imatam ruwananchik? (2) ¿Imanasqam qamqa kallpanchakunki Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinapaq huñunakuyman rinaykipaq?

¹⁹ Llapanchikmi wiñay kawsaytaqa haypayta atichwan. Wakinkum hanaq pachapi, wakinñataqmi kay pachapi. Hinaptinqa, ¿imatam ruwananchik wiñay kawsayta haypanapaq? Chaypaqqa Jehova Diospi hinaspa rantinchikpi Jesucristopa wañukusqanpi iñisqanchiktam qawachinanchik. Chayraykum Jesuspa wañukusqanta yuyarinapaq huñunakuypiqa, sapakama yuyaymanananchik suyakuyninchikpi hinaspa rantinchikpi Jesuspa wañukusqanpipas. Kay 2015 watapiqa millonnintin runakunam viernes 3 punchaw abril killapi inti siqaykuyta yuyarichkanqaku Jesuspa wañukusqan punchawta. Chayqa kanqa Huñunakunapaq Salonkunapim otaq huk rikchaq hatun wasikunapipas.

²⁰ Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinapaq huñunakuyman manaraq richkaspam, yuyaymanana Jesuspa wañukusqan imanasqa ancha allin kasqanmanta. Chay ruwayqa yanapawasunmi Jesuspa ruwasqanmanta agradecekunapaq. Chaymantapas, chay huñunakuypi allinta uyarispaqa kallpanchasqam tarikusun Jehova Diosmantawan munayninkunamanta runamasinchikkunaman willakunapaq (Mat. 22:34-40). Chaynaqa, llapanchikmi munachkanchik Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinapaq huñunakuyman riytaqa.