1. ¿Sasachu karqa Diospa serviqninkunapaqqa willakuyninku?

DIOSPA serviqninkunaqa 130 wata masñam Diosmanta willakuchkanchik. * Ichaqa sasachakuykunam karqa. Punta pachak watapi Jesuspa qatiqninkuna hinam, aschalla karqanchik hinaspapas willakusqanchiktam runakunaqa mana uyariyta munaqkuchu. Chaymantapas, achka runakunam piensarqaku mana educacionniyuq kasqanchikta. Hinaspapas hanaq pachamanta Satanasta Jesucristo qarquramuptinmi, Diospa serviqninkunaqa qatikachasqa kayta qallaykurqanchik (Apoc. 12:12). Chaymantapacham tukupay tiempo sasallaña kananmanta willakunchik (2 Tim. 3:1).

2. ¿Imaynatam Jehova Diosqa yanapawanchik paymanta willakunapaq?

² Jehova Diosqa munanmi enteron pachapi paymanta willakunanchikta, chaytaqa manamá pipas harkayta atinmanchu. Chaymi kunanpas yanapawachkanchik paymanta  willakunapaq. ¿Imaynata? Pantay religionmanta hurquruwaspanchikmi. Chaytam ñawpaq tiempopipas ruwarqa Israel runakunata Babiloniamanta hurquspan (Apoc. 18:1-4). Chaymantapas allinninchikpaqmi tukuy imata yachachiwarqanchik. Yachachiwarqanchikmi paymanta willakunapaq hinaspa piwanpas hawkalla kawsakunapaq (leey Isaias 48:16-18). Qawasqanchikman hinam Jehova Diosqa yanapawanchik paymanta willakunapaq. ¿Chaywanqa nichkanchikchu yanapawananchikpaq tukuy imapas makillanpi kasqanta? Manamá. Satanaspa munaychakusqan pachapim kawsanchik, chaymi qatikachawaptinchik hinaspa huk sasachakuykuna kaptinpas hinalla ñakarinchik. Ichaqa, kay pachapi imapas pasakusqanmi wakinpiqa yanapawarqanchik mana sasachakuspalla Diosmanta willakunapaq. Jehova Diosqa chay sasachakuykunata atipanapaqmi hinaspa hinalla paymanta willakunapaqmi yanapawanchik (Is. 41:13; 1 Juan 5:19).

3. ¿Imaynatam Daniel 12:4 nisqan cumplikurqa?

³ Danielmi willakurqa tukupay tiempopi Bibliapa imapuni yachachisqanta achka runakuna entiendenankumanta (leey Daniel 12:4). ¿Imaynatam kay willakuyqa cumplikurqa? Manaraq tukupay tiempo qallaykuchkaptinmi, Jehova Diosqa serviqninkunata yanaparqa Bibliapi chiqap yachachikuykunata allinta entiendenankupaq hinaspa pantay yachachikuykunatapas qipanchanankupaq. Kunanqa yaqa 8 millon testigokunañam kanchik, hinaspam Bibliapa yachachisqanta entienderuspanchik huk runakunamanpas willakuchkanchik. Ichaqa, ¿imakunam yanapawarqanchik Diosmanta enteron pachapi willakunanchikpaq? Wakinta qawasun.

4. 1900 watapaqqa, ¿hayka rimaykunapim Bibliaqa tikrasqa karqa?

⁴ Pachaknintin watakunam religionpi punta apaqkunaqa Biblia leenankuta harkakurqaku. Qatikacharqakum Biblia leeqkunata hinaspapas wakin tikraqkunatam wañuchirqaku. Chaywanpas, yaqa 200 wata pasayllatam Bibliata tikraspanku 400 rimaykunapi hurqumurqaku. Chaymi 1900 watapaqqa achka llaqtakunapi hinaspa achka rimaykunapi Bibliaqa karqaña llapan otaq wakillanpas. Chay ruwasqankuqa allinmi karqa. Ichaqa manam lliw runakunachu Bibliataqa entiendeyta atirqaku.

5. ¿Imatam Jehova Diospa testigonkuna ruwarqanchik achka runakuna Bibliata entiendenankupaq?

⁵ Jehova Diospa serviqninkunaqa runakunamanmi Bibliamanta yachachinanku karqa, chaytamá ruwarqaku. Chaypaqmi chay tiempopi tikrasqa Bibliakunata servichikuqku hinaspa runakunamanpas munachiqku. Ichaqa 1950 watapim, Traducción del Nuevo Mundo sutiyuq Bibliata hurqumurqaku. Kunanqa 120 rimaykunapim chay Bibliaqa tikrasqa kachkan, wakillan otaq llapanpas. 2013 watapiñataqmi ingles rimaypi chay Bibliata astawan entiendenapaq hina ruwaramunku. Chayna kasqanmi yanapakunqa huk rimaykunaman tikranapaq. Kay Bibliawanqa mana sasachakuspallam runakunaman yachachisun.

6, 7. (1) ¿Ima guerrakunam karqa pasaq 100 watakunapi? (2) ¿Imanasqam allin karqa achka nacionkunapi hawkayay kasqanqa?

⁶ Pasaq 100 watakunapim achka guerrakuna karqa, chaynataq allpantinpi punta kaqwan iskay kaq hatun guerrakunapas.  Chay guerrakunapim wara-waranqantin runakuna wañurqaku. Chaynaqa, ¿imanasqataq ninchik Diosmanta willakunapaq hawkalla kawsakusqanku tiempo yanapawasqanchikta? Iskay kaq hatun guerrapa kasqan tiempopim Nathan Knorr iñiqmasinchik Jehova Diospa testigonkunapa punta apaqnin karqa. Paymi 1942 watapi “Hawkayay . . . ¿unaypaqchu kanqa?” niq yachachikuymanta rimarqa huk asambleapi. Chaypim willarqa Apocalipsis libropa 17 capitulon ima ninan kasqanta. Nirqataqmi chay tiempopi Armagedon manaraq kanamanta, aswanmi guerra tukuruptin hawkayay tiemporaq kanan karqa (Apoc. 17:3, 11).

⁷ Apocalipsis libropa 17 capitulonpa nisqanman hinam hawkayay tiempo chayaramurqa. Ichaqa manamá enteron pachapichu hawkayayqa karqa. Allpantinpi iskay kaq hatun guerra tukuruptinpas karqam huk guerrakunapas, chaypim wara-waranqantin runakuna wañurqaku. Ichaqa achka nacionkunam wakin watakuna hawka kawsakurqaku, chayna kasqanmi Diosmanta astawan willakunapaq yanapawarqanchik. ¿Imapim chayqa tukurqa? Allpantinpi iskay kaq hatun guerra kaptinmi 110 waranqa testigokunalla karqanchik. Kunanmi ichaqa yaqa 8 millon Jehova Diospa testigonkunaña kanchik (leey Isaias 60:22). Qawasqanchikman hinam, hawkayay tiempopiqa achka runakunaman Diosmanta willakuyta atirqanchik.

8, 9. (1) ¿Imanasqam kunanqa mana llumpay sasañachu illayqa? (2) ¿Imaynatam chaykunaqa yanapawanchik Diosmanta willakunapaq?

⁸ Jehova Diospa serviqninkuna willakuyta qallaykuptinkum illayqa sasa karqa. 1900 watapim Estados Unidos nacionpi 8 waranqa carrokunalla karqa, aschallataqmi allin carreterakunapas karqa. Kunanmi ichaqa enteron pachapi kan 1.500 millon masnin carrokuna hinaspapas kanmi allin carreterakunapas. Kaykunam yanapawanchik Diosmanta willakuspa karu llaqtakunaman mana sasachakuspalla chayanapaq. Mana ancha carrokunapa purinan lawpi yachaspapas hinaspa llumpayta purinanchik kaptinpas kallpanchakunchikmi runakunapa kasqanman chayanapaq, chaynapi Diosmanta paykunaman willakunapaq (Mat. 28:19, 20).

⁹ Diosmanta willakunapaqqa yanapawanchiktaqmi camionkuna, buquekuna hinaspa trenkunapas. Kaykunawanmi iñiqmasinchikkunapa yachasqan lawman Bibliakunata hinaspa qillqanchikkunatapas chaylla apachiyta atinchik. Hinaspapas avionkuna kasqanraykum, achka iñiqmasinchikkuna illanku asambleapi yachachinankupaq hinaspa iñiqmasinchikkunata huñunakuyninpi watukuspa kallpanchanankupaq. Paykunamanta wakinmi kanku congregacionkunata watukuq ancianokuna, Betel wasimanta encargakuqkuna hinaspa misionerokuna. Chaymantapas, Diospa llaqtanpi punta apaqkuna hinaspa huk iñiqmasinchikkunam, avionwan rinku achka nacionkunata iñiqmasinchikkunata  kallpanchanankupaq hinaspa yachachinankupaq. Tukuy kaykunam yanapawanchik Diospa llaqtanpi huk sunqulla kananchikpaq (Sal. 133:1-3).

10. ¿Hayka runakunam ingles rimayta servichikunku?

¹⁰ Ñawpaq Roma nacionpa munaychakusqanpiqa yaqa llapallan runakunam griego rimayta rimaqku. Kunanpas achka runakunam ingles rimayta rimanku. Kay rimaymanta rimaq qillqam nin enteron pachapi tawa runakunamanta huk runa ingles rimayta yachasqanmanta otaq entiendesqanmanta. Achka runakunam chay rimayta yachanku llamkayninpi hinaspa imapipas servichikusqankurayku.

11. ¿Imaynatam Jehova Diospa testigonkuna ingles rimayta servichikurqanchik?

¹¹ Jehova Diospa testigonkunaqa anchatam ingles rimaytaqa servichikunchik, chaymi Diosmanta willakunapaqpas yanapawarqanchik. Ñawpaq watakunapim, qillqanchikkunaqa puntata ingles rimaypi lluqsimurqa. Achka nacionkunapi ingles rimayta rimasqankuraykum runakunaqa qillqanchikkunata leeqku. Chaymantapas, Diospa llaqtanpi punta apaqkunaqa ingles rimaytam rimanku. Hinaspapas kay rimaytam servichikunku Patterson (Nueva York) lawpi escuela apakuptin.

12. (1) ¿Hayka rimaykunamanmi qillqanchikkunata tikranchik? (2) ¿Imaynatam computadorakuna hinaspa MEPS nisqapas yanapawarqanchik?

¹² Ingles rimayta anchata servichikuspanchikpas, yachanchikmi enteron pachapi runakunaman Diosmanta willakunanchikta. Chaymi qillqanchikkunata tikranchik 700 masnin rimaykunaman. ¿Imaynatam chayta ruwanchik? Computadorakunapa hinaspa MEPS nisqapa yanapakuyninwanmi, chaykunam yanapakun achka rimaykunaman tikranapaq. Kay yanapakuykuna kasqanraykum enteron pachapi Jehova Diospa testigonkunaqa huk sunqulla kanchik hinaspa Bibliapa yachachisqantapas entiendenchik (leey Sofonias 3:9). *

13, 14. ¿Imaynatam kamachikuykuna hinaspa juezkunapa tanteasqankupas yanapawarqanchik?

¹³ Ñawpaq Roma nacionpa kamachikuyninkunaqa Jesuspa qatiqninkunatam yanaparqa Diosmanta willakunankupaq. Kunanpas achka nacionkunapa kamachikuyninkunam yanapawanchik Diosmanta willakunanchikpaq. Estados Unidos nacionpi kamachikuykunaqa saqinmi runakuna religionninkuta akllakunankupaq, iñisqankumanta willakunankupaq hinaspa huñunakunankupaqpas. Kay kamachikuykunam saqiwanchik hawkalla huñunakunapaq hinaspa Diosmanta willakunapaq. Chaymantapas chay nacionpim kachkan Jehova Diospa llaqtanpi punta apaqkuna, paykunam Diosmanta enteron pachapi willakusqanchikta qawachkanku. Ichaqa wakinpim Diosmanta willakunanchikta harkakusqankurayku juezkunaman rirqanchik (Filip. 1:7). Chay juezkuna hinalla harkakuptinkuñataqmi, ancha riqsisqa huk juezkunaman rirqanchik, paykunam yaqa llapanpi yanapawarqanchik.

¹⁴ Wakin nacionkunapipas Jehova Diosta yupaychanapaq hinaspa paymanta willakunapaq harkakuptinkum juezkunaman rirqanchik. Hinalla harkakuptinkuñataqmi achka nacionkunata qawaq juezman rirqanchik. Achka kutipim rirqanchik Tribunal Europeo de Derechos Humanos nisqaman. 2014 junio killakamaqa 57 kutikamañam yanapawarqanchik. Paykunapa tanteasqankutam Europa lawpi yaqa llapallan nacionkuna kasukunku. “Llapa runakuna” chiqniwaptinchikpas, achka nacionkunapa kamachikuyninkunam Diosta hawkalla servinapaq yanapawanchik (Mat. 24:9).

15. (1) ¿Imaynañam kunan tiempopi qillqakuna ruwaq maquinakunaqa? (2) ¿Imaynatam chay maquinakuna yanapawarqanchik?

¹⁵ Pichqa pachak masnin wata ñawpaqtam qillqakunata ruwanapaq huk maquinata ruwarurqaku, chaytam unay watakuna servichikurqaku. Ichaqa pasaq 200 watapim musuq maquinakunatapas ruwarurqaku. Chay maquinakunam yanapakun librokunata hinaspa revistakunata utqayllaman, mana achka qullqillapaq hinaspa sumaq rikchayniyuqta ruwanapaq. Kay maquinakunaqa ñuqanchiktapas allintam yanapawanchik. ¿Imaynata? 1879 watapim kay qillqanchik chayllaraq lluqsimurqa ingles rimayllapi mana fotoyuq nitaq dibujoyuq hinaspapas 6 waranqa qillqakunallatam hurqurqaku. Kunanmi ichaqa Willakuq qillqanchikqa sumaq fotoyuqkunaña, colorniyuqkunaña hinaspa 200 masnin rimaykunapiña kachkan hinaspapas 50 millon masnin qillqakunatañam sapa killa hurqunku.

16. ¿Runakunapa imakuna ruwasqankum Diosmanta enteron pachapi willakunapaq yanapawarqanchik? (Qaway 21 kaq paginapi fotota.)

¹⁶ Pasaq 200 watakunapim tukuy imakunata runakunaqa ruwarunku, chaykunam enteron pachapi Diosmanta willakunapaq yanapawanchik. Chaykunam trenkuna, carrokuna hinaspa avionkuna. Kantaqmi bicicleta, qillqanapaq maquina, ñawsakunapaq qillqa ruwaq maquina, telegrafo, telefono, foto hurquna, grabadora, radio, television, computadora hinaspa internetpas. Jehova Diospa testigonkunaqa manamá kaykunataqa ruwarqanchikchu. Ichaqa kaykunawanmi yanapachikunchik Bibliata hinaspa huk qillqanchikkunatapas achka rimaykunapi ruwanapaq chaynataq Diosmanta enteron pachapi willakunapaqpas. Chaynapim Isaias 60:16 nisqan cumplikun, chaypim Jehova Diosqa llaqtanmanta rimaspa nirqa: ‘Wawanta ñuñuq mama hinam nacionkuna uywasunki’, nispa (leey).

17. (1) Qawamusqanchikman hinaqa, ¿imamantam mana iskayrayachwanchu? (2) ¿Imanasqam Jehova Diosqa llamkaqmasin kananchikta munan?

¹⁷ Qawamusqanchikman hinam, Jehova Diosqa paymanta willakunapaq yanapawanchik. Payqa chay ruwananchiktam saqiwanchik kuyawasqanchikrayku hinaspa llamkaqmasin kananchikta munaspan. Diosmanta willakuspam payta hinaspa runamasinchikkuna kuyasqanchikta qawachisun (Mar. 12:28-31; 1 Cor. 3:9). Arí, llapanchikmá anchata agradecekunchik Jehova Diosta enteron pachapi willakunanchikpaq yanapawasqanchikmanta. Chaymi maypipas willakunanchik Jehova Diospa munaychakuyninmantaqa.