1, 2. (1) ¿Imatam ruwananchik wiñay kawsayta munaspanchikqa? (2) ¿Imataq yanapawasun Diosman sunqu kanapaq?

DIOS serviyta qallariyqa ñannintapas riyta qallaykuchwan hinam. Chay ñanpa tukuyninqa wiñay kawsaymi. Jesusmi nirqa: “Tukupaykama aguantaqmi salvasqaqa kanqa”, nispa (Mat. 24:13, NM). ¿Imatam ruwananchik wiñaypaq kawsayta munaspaqa? Wañukunanchikkamam Diosman sunqu kananchik. Ichaqa manam saqikunanchikchu mana allin kaqkuna Diosmanta karunchawananchiktaqa (1 Juan 2:15-17). ¿Imataq yanapawasun Diosman sunqu kanapaq?

² Jesustam qatipakunanchik. Bibliam willawanchik imayna runa kasqanmanta. Paymanta Bibliapi estudiaspanchikqa astawanmi kuyasun hinaspa paypi iñiyninchikpas yapakunqa (leey 1 Pedro 1:8, 9). Apostol Pedrom nirqa Jesusta allintapuni qatipakunanchikmanta (1 Ped. 2:21). Chayta ruwaspaqa, Diosman sunqum kasunchik. * Pasaq yachachikuypim  qawarqanchik Jesus hina llakipayakuq hinaspa mana hatun tukuq kaymanta. Kay yachachikuypiñataqmi qawasunchik Jesus hina mana manchakuq hinaspa allin tanteaq kaymanta.

3. (1) ¿Imataq mana manchakuq kayqa? (2) ¿Imataq yanapawasun mana manchakuq kanapaq?

³ Mana manchakuq kayqa qarinchakuspa sasachakuykunata atipaymi. Chaymantapas allin kaqkunamanta mana manchakuspa willakuymi, hawkalla kaymi hinaspa sasachakuykunapipas Diosta kasukuymi. Diosta kusichiyta munasqanchikraykum, runakunata manchakusqanchikwanqa mana atipachikunchikchu (1 Sam. 11:7; Prov. 29:25). Jehova Diospa nisqankunapi hapipakuspaqa, manam llumpaytaqa sasachakuykunapiqa piensasunchu, aswanmi hamuq tiempopi piensasun (Sal. 27:14). Sunqumanta hukkunata kuyaspanchikqa yanapasunmi wañunanchik kaptinpas (Juan 15:13). ¿Imataq yanapawasun mana manchakuq kanapaq? Jehova Diospi hapipakuy hinaspa Jesusta qatipakuymi (Sal. 28:7).

4. ¿Imaynatam Jesusqa 12 watanpi kachkaspan mana manchakuq kasqanta qawachirqa? (Qaway 9 kaq paginapi dibujota.)

⁴ Jesusqa mana manchakuq kasqantam qawachirqa ‘templopi Diospa leynin yachachiqkunawan kuska tiyaspan’, payqa 12 watallanpiraqmi karqa (leey Lucas 2:41-47). Diospa leynin yachachiqkunañataqmi anchata yacharqaku Moisespa chaskisqan kamachikuykunamanta hinaspa judiokunapa costumbrenkunamanta, chay costumbrekunam sasachaq kamachikuykunata kasukunankupaq. Jesusqa manam manchakurqachu religionpi punta apaqkunataqa, chaymi achka tapukuykunata ruwarqa. Chay tapukuyninkunaqa manam wakin warmachakunapa tapukuynin hinallachu karqa. Aswanmi Diospa leynin yachachiqkunata tapukuyninkunawan yuyaymanachirqa. Yaqapaschá paykunaqa Jesusta tapuspanku upallachiyta munarqaku, ichaqa manam atirqakuchu. Jesusta uyariqkunaqa manam ima niytapas atirqakuchu rimasqanmantawan yachasqanmantaqa. Jesusqa manamá manchakurqachu Diospa palabranmanta willakunanpaqqa.

5. ¿Imakunata ruwaspanmi Jesusqa mana manchakuq kasqanta qawachirqa?

⁵ Jesusqa mana manchakuq kasqantam qawachirqa Diosmanta willakuspan. Mana manchakuspanmi runakunaman nirqa religionpi punta apaqkuna llulla yachachisqankumanta (Mat. 23:13-36). Jesusqa manataqmi mana allinkunawanqa aysachikurqachu Diosta mana kasukunanpaqqa (Juan 16:33). Harkakuptinkupas hinallam Diosmanta willakurqa (Juan 5:15-18; 7:14). Chaymantapas iskay kutipim templopi rantikuqkunata qarqururqa (Mat. 21:12, 13; Juan 2:14-17).

6. ¿Imaynatam Jesusqa mana manchakuq kasqanta qawachirqa wañukunan punchawpipas?

⁶ Jesusqa mana manchakuq kasqantam qawachirqa wañukunan punchawpipas. Payqa yacharqam Judas qipanchaptin ima pasananmanta. Chaywanpas nirqam: ‘Chay ruwanaykita utqayman ruway’, nispa (Juan 13:21-27). Jesusqa manam pakakurqachu presochanankupaq soldadokuna maskaq riptinkuqa. Wañuchinankuta yachaspanpas, Jesusqa soldadokunatam nirqa qatiqninkunata  mana presochanankupaq (Juan 18:1-8). Jesusta sacerdotekunapa jefen tapupayaptinmi, payqa mana manchakuspan nirqa Diospa churin Cristo kasqanmanta, wañuchinankuta yachaspanpas (Mar. 14:60-65). Jesusqa wañuchinankukamam Diosman sunqu karqa. Chaymi wañukunanpaqña kachkaspan nirqa: “¡Tukusqañam!”, nispa (Juan 19:28-30).

7. (1) Mozo-sipas, ¿imaynam tarikunki Jehova Diospa testigon kasqaykimanta? (2) ¿Imaynatam mana manchakuq kasqaykita qawachiwaq?

⁷ ¿Imaynatam Diosta serviq mozo-sipaskuna Jesus hina mana manchakuq kanmanku estudiasqanku lawpi? Achka mozo-sipaskunam mana manchakuspanku estudiaqmasinkutawan profesorninkutapas ninku Jehova Diospa testigon kasqankuta. Qampas Jehova Diospa testigon kasqaykitaqa niwaqmi asikusunayki kaptinpas. Chaynata ruwaspaykiqa mana pinqakusqaykitam qawachinki (leey Salmo 86:12). Yaqapaschá wakin profesornikikunaqa munanqa kikillanmanta imapas rikurisqanpi piensanaykita. Ichaqa manam iskayrayawaqchu Bibliapa imam kaqta yachachisqanmantaqa. Diospa unanchasqanmanta imanasqa mana iskayrayasqaykimanta pipas tapusuptikiqa, yanapachikuwaqmi El origen de la vida. Cinco cuestiones dignas de análisis sutiyuq qillqawan (1 Ped. 3:15). Bibliapa yachachisqanta mana manchakuspa willakusqaykiwanqa kusisqam tarikunki.

8. ¿Imanasqam mana manchakuspa Diosmanta willakunanchik?

⁸ Mana manchakuq kasqanchiktaqa qawachinchiktaqmi runakunaman Diosmanta willakuspa (Hech. 14:3). ¿Imanasqam mana manchakuspa Diosmanta willakunanchik? Yachachisqanchik Bibliamanta hurqusqa kasqanraykum, Bibliaqa manam llullataqa yachachinchu (Juan 17:17). Chaymantapas, “Diospa llamkaqmasinmi” kanchik, chaymi payqa chuya espiritunwan yanapawanchik (1 Cor. 3:9; Hech. 4:31). Hinaspapas Jehova Diostawan runamasinchiktam kuyanchik. Chaymi kallpanchawanchik astawan runamasinchikman willakunapaq (Mat. 22:37-39). Mana manchakuq kaspanchikqa hinallam willakusunchik. Hinaspapas yanapaytam munasun pantay yachachikuykunamanta runakuna musyakunankupaq (2 Cor. 4:4). Mana uyariyta munaptinkupas hinaspa qatikachawaptinchikpas hinallam willakusunchik (1 Tes. 2:1, 2).

9. ¿Imaynatam mana manchakuq kasqanchikta qawachichwan sasachakuykunapi tarikuspa?

⁹ Mana manchakuq kasqanchiktaqa qawachisuntaqmi sasachakuykunapi tarikuspapas. Jehova Diospi hapipakuptinchikqa, paymi kallpanchawasun sasachakuykunata atipanapaq. Ayllunchik otaq amistadninchik wañukuptinqa llakisqam tarikunchik, ichaqa kawsarimunantam suyanchik. Yachanchiktaqmi Jehova Diosqa kallpanchawaqninchik kasqantapas (2 Cor. 1:3, 4; 1 Tes. 4:13). Imapas unquywan ñakarispanchikqa, manam Diospa kamachikuyninpa contranpi kaqkunawanqa hampichikunchikchu (Hech. 15:28, 29). Llumpay llakisqa tarikuspanchikqa yaqapaschá mana allinpaq hapikuchwan, ichaqa manam chaywanqa atipachikunchikchu. Yachanchikmi Jehova  Diosqa ñakariqkunata yanapasqanmanta (Sal. 34:18; 1 Juan 3:19, 20). *

10. (1) ¿Imatam ruwananchik allin tanteaq kanapaq? (2) Allin tanteaq kasqanchiktaqa, ¿imaynatam rimasqanchikwan hinaspa ruwasqanchikwan qawachichwan?

¹⁰ Allinta tanteanapaqqa yachananchikmi imam allin otaq imam mana allin kasqanta, hinaspam allin kaqta akllananchik (Prov. 15:21; Heb. 5:14). Allin tanteaq kasqanchiktaqa rimasqanchikwan hinaspa ruwasqanchikwanmi qawachinchik. Ima ninanchiktaqa allintam akllananchik hukkunata mana sientichinapaq, aswanqa kallpanchananpaqmi kanan. Chayta ruwananchiktam Diosqa munan (Prov. 11:12, 13). Allin tanteaq kasqanchiktaqa qawachisuntaqmi mana chaylla piñakuruspa (Prov. 14:29). Imatapas allinta tanteaspanchikqa Diospa amistadninmi kasunchik. ¿Imaynatam allin tanteayta yachachwan? Chaypaqqa Bibliatam estudiananchik hinaspa nisqantapas kasukunanchik (Prov. 2:1-5, 10, 11). Chaymantapas Jesuspa allin tanteaq kasqantam qatipakunanchik.

11. ¿Imaynatam Jesusqa allin tanteaq kasqanta qawachirqa rimasqanwan?

¹¹ ¿Imakunapim Jesusqa allin tanteaq kasqanta qawachirqa? Allin tanteaq kasqantam qawachirqa rimasqanwan. Diosmanta willakusqanqa sumaqllañam karqa, chaymi runakunaqa uyarispanku kusikuymanta ima niytapas atirqakuchu (Mat. 7:28; Luc. 4:22). Chaymantapas Jesusqa Diospa palabrantam leerqa hinaspa sapa kuti chaymanta willakurqa. Payqa allintapunimá Bibliataqa riqsirqa, chaymi yacharqa haykapi servichikuytapas (Mat. 4:4, 7, 10; 12:1-5; Luc. 4:16-21). Yachachispanqa runakunapa sunqunmanmi chayarqa. Jesusqa kawsarimusqan qipatam, Bibliapi paymanta willakuykunata yachachirqa iskay qatiqninkunaman Emaus llaqtaman risqanku ñanpi. Chaymi paykunaqa kallpanchasqa tarikuspanku nirqaku: ‘¿Manachum sunqunchik ruparirqa ñanpi parlapayawaptinchik?’, nispa (Luc. 24:27, 32).

12, 13. ¿Imakunam qawachin Jesusqa mana chaylla piñakuruq hinaspa entiendeq runa kasqanta?

¹² Jesusqa qawachirqataqmi allin tanteaq kasqanta imayna kasqanwan. Payqa anaq piñakuqmi karqa (Prov. 16:32). Chaynataq llampu sunqum karqa (Mat. 11:29). Chaymantapas qatiqninkunawanmi pacienciakurqa imapipas pantaptinku (Mar. 14:34-38; Luc. 22:24-27). Ñakarichiptinkupas manam kutipakurqachu (1 Ped. 2:23).

¹³ Jesusqa entiendeq runam karqa. Rimarisun unay watakunaña yawarpakuywan unquq warmimanta (leey Marcos  5:25-34). Paymi achka runakunapa chawpinta rispan Jesuspa pachanta hapiykurqa. Diospa kamachikuyninman hinaqa manam pitapas chay warmiqa hapinanchu karqa (Lev. 15:25-27). Chaywanpas Jesusqa manam qaqcharqachu. Payqa yacharqam imanasqa chay kamachikuyta Dios qusqanmanta. Chaymi kuyakuywan hinaspa llakipayakuywan rimapayarqa. Jesusqa yacharqam chay kamachikuyta kasukuymantaqa kuyakuy hinaspa llakipayakuq kay aswan allin kasqanmanta (Mat. 23:23). Chaymi Jesusqa chay warmita nirqa: ‘Mamáy, iñisqaykiraykum allinyarunki, kunanqa hawkallaña pasakuy, manañam kay unquywanqa ñakarinkiñachu’, nispa. ¡Qatipakunapaqmá chayna kasqanqa!

14. (1) ¿Ima ruwaymi Jesuspaqqa imamantapas ancha allin karqa? (2) ¿Imakunatam Jesusqa tantearqa astawan Diosmanta willakunanpaq?

¹⁴ Jesusqa allin tanteaq kasqantam qawachirqa imayna kawsasqanwan. Paypaqqa Diosmanta willakuymi imamantapas aswan allin karqa (Luc. 4:43). Chaymi tanteasqankunaqa yanaparqa Diosmanta astawan willakunanpaq. ¿Imakunatam tantearqa? Payqa kapuqllanwanmi kawsakurqa, chaynapi tukuy tiemponwan hinaspa kallpanwan Diosmanta willakunanpaq (Luc. 9:58). Chaymantapas qatiqninkunatam yachachirqa wañukusqan qipatapas hinalla willakunankupaq (Luc. 10:1-12; Juan 14:12). Nirqataqmi paykunata tukupay punchawkama yanapananmanta (Mat. 28:19, 20).

15. ¿Imaynatam allin tanteasqanchikta qawachichwan rimasqanchikwan?

¹⁵ Jesustaqa qatipakuchwantaqmi allinta rimanapaq tanteaspapas. Iñiqmasinchikkunawan rimasqanchikqa kallpanchananpaq hinam kanan, manam hukmanyachinanpaq hinachu (Efes. 4:29). Diosmanta willakusqanchikqa “kachiwan tupachisqa” hinam kanan, huk rimaypiqa respetowanmi rimananchik (Col. 4:6). Runakunaman manaraq willakuchkaspanchikmi imakuna llakichisqanmanta hinaspa imamanta yachay munasqankutapas yachananchikpaq kallpanchakunchik. Llampu simillawan  rimaptinchikqa yaqapaschá runakunaqa uyariwasun hinaspa sunqunkumanpas willasqanchikwan chayasun. Chaymantapas, atikusqanman hinam Bibliata servichikunchik iñisqanchikkunamanta willakunapaq. Chaytaqa ruwanchik imapas nisqanchikmanta Biblia aswan atiyniyuq kasqanraykum (Heb. 4:12).

16, 17. (1) ¿Imataq yanapawasun mana chaylla piñakurunapaq? (2) ¿Imaynatam qawachinchik entiendeq runa kasqanchikta? (3) ¿Imataq yanapawasun imawanpas mana harkachikuspa Diosmanta willakunapaq?

¹⁶ Allin tanteaq kasqanchiktaqa qawachinchiktaqmi imayna kasqanchikwan. Chaytaqa qawachinchik mana chaylla piñakuruq kaspanchikmi. ¿Imataq chaypaq yanapawasun? (Sant. 1:19). Pipas rimasqanwan otaq ruwasqanwan hukmanyachiwaptinchikqa, yuyaymanananchikmi imanasqa chayta ruwasqanmanta. Chaynapim mana sasachakuspalla pampachayta atisun (Prov. 19:11). Chaymantapas entiendeq runa kasqanchiktam qawachinanchik. ¿Imaynata? Manam suyananchikchu iñiqmasinchikkuna mana pantaq kanankutaqa. Manam yachanchikchu ima sasachakuykunapi tarikusqankuta. Entiendeq kasqanchiktaqa qawachisuntaqmi hukkunata uyarispanchik. Manam pitapas hikutananchikchu munasqanchikman hina imapas ruwakunanpaqqa (Filip. 4:5).

¹⁷ Chaymantapas, allin tanteaq kasqanchiktam qawachinchik imayna kawsasqanchikwan. Ñuqanchikpaqqa Diosmanta willakuyqa ancha kusikunapaqmi. ¿Imataq yanapawasun imawanpas mana harkachikuspa Diosmanta willakunapaq? Jehova Dios yupaychayninchikta puntapi churaymi hinaspa kapuqllanchikwan kawsakuymi. Chaymi yanapawasun manaraq tukupay punchaw chayamuchkaptin tukuy tiemponchikwan hinaspa kallpanchikwan Diosmanta willakunanchikpaq (Mat. 6:33; 24:14).

18. ¿Imatam ruwananchik wiñay kawsayta munaspanchikqa?

¹⁸ Anchatamá yanaparuwanchik Jesuspa llakipayakuq, mana hatun tukuq, mana manchakuq hinaspa allin tanteaq kasqanmanta yachayqa. Jesuspa wakin sumaq kayninkunamanta yachaypas yanapawasunmi. Chaymi Jesustaqa hinalla qatipakunanchik. Chayta ruwaspanchikmi Jehova Diosman astawan asuykusunchik hinaspa hamuq tiempopipas wiñay kawsayta haypasunchik.