1, 2. ¿Imatam ninku llaqtan-llaqtan watukuq ancianokuna?

PIENSARIY kaypi: iñiqmasinchikkunata llaqtan-llaqtan watukuq ancianom, ancianokunawan huñunasqa kachkan. Payqa chay ancianokunapa ruwasqankutam anchata chaninchan, wakinku yuyaqña kaspankupas anchatam llamkanku. Ichaqa, pasaq watukusqanpim ancianokunata kallpancharqa tiempochakuspa qarikunata yachachinankupaq. Chaymi paykunata tapun imaynata chayta ruwasqankumanta. Hinaptinmi huk kaqnin anciano nin: “Manam anchatachu chaypaqqa tiempochakurqaniku”, nispa. Wakin ancianokunapas chaynatam ninku.

² Anciano kaspaykiqa, yaqapaschá qampas chaynata ninki. Iñiqmasinchikkunata llaqtan-llaqtan watukuq ancianokunam watukuspanku ninku qari iñiqmasinkuta yachachinankupaq ancianokuna mana anchata  tiempochakusqankumanta. ¿Imanasqam wakinkuqa sasachakunku tiempochakunankupaq?

3. (1) ¿Bibliapa mayqan textonkunam qawachin hukkunata yachachiy ancha allin kasqanmanta? (2) ¿Imanasqam kaymanta hinaspa qatiqnin yachachikuymanta llapanchik yachananchik? (Qaway willakuyta). (3) ¿Imanasqam wakin ancianokunaqa sasachakunku hukkunata yachachinankupaq?

³ Ancianokunaqa yachankum yanapakuq kanankupaq qarikunata yachachiyqa ancha allin kasqanmanta. * Yachankutaqmi iñiqmasinku iñiyninkupi allin takyasqa kanankupaq hinaspa astawan yapakuptin paykunamanta cuentallikunankupaq allin yachachisqa qarikuna mana ancha kasqankutapas (leey Isaias 60:22). Bibliapas ninmi qarikunata ancianokuna yachachinankupaq (leey 2 Timoteo 2:2). Chayna kaptinpas, yaqapaschá ancianokunaqa chayta ruwanankupaq tiempochakuytaqa sasachakunku. ¿Imanasqa? Ayllunkupaq, llamkanankupaq chaynataq Diospa llaqtanpi imapas ruwayninkuna kasqanrayku. Chayna kaptinpas, ancha allinmi iñiyninkupi qarikuna ñawparinankupaq ancianokuna tiempochakuspanku yanapayninkuqa. Qatiqninpim qawasunchik chay ruwayqa imanasqa ancha allin kasqanmanta.

4. ¿Imatam wakin ancianokunaqa piensanmanku?

⁴ ¿Imanasqam wakin ancianokunaqa mana anchatachu tiempochakunku qarikunata yachachinankupaq? Yaqapaschá piensanku huk ruwaykuna aswan allin kasqanta hinaspa chaylla ruwanapaq kasqantapas. Utaq piensankupas kunan hukkunata mana yachachiptinku iñiqmasinkunata mana sasachananmanta. Ichaqa, ¿chaynachu? Wakin ruwaykunataqa chayllam ruwana. Ichaqa imayna yanapakunankupaq qarikunata kunanmanta ancianokuna mana yachachiptinkuqa iñiqmasinkunatam sasachanman.

5, 6. (1) ¿Imam pasakunman carropa aceitenta mana cambiasqaqa? (2) ¿Imam pasakunman qarikunata ancianokuna mana yachachiptinkuqa?

⁵ Piensariy kaypi: carro allinta purinanpaqqa gasolinayuqmi kanan hinaspa aceitentapas cambianam. Ichaqa mayqantaq aswan allin, ¿gasolinan hinaychu icha aceiten cambiaychu? Yaqapaschá pipas ninman: “Gasolinan hinaymi aswan allinqa, manachayqa carrom mana purinmanchu”, nispa. Ichaqa aceiteta mana cambiaptikiqa carrom pisi-pisimanta malograkurunman. Chayta allichayqa tiempopaq hinaspa achka qullqipaqmi. ¿Imatam kayqa yachachiwanchik?

⁶ Wakin ancianokunaqa piensanmankupaschá huñunakuypi ruwayninkuna aswan allin kasqanta, chaynapi iñiqmasinku allin tarikunankupaq. Bibliapas aswan allin kaqkunata chaylla ruwanapaqmi kallpanchawanchik (Filip. 1:10). Ichaqa qarikunata imayna yanapakunankupaq ancianokuna yachachinankupaq mana tiempochakuptinkuqa, ¿imam pasakunman? Manam achka qarikunachu kanqa  iñiqmasinkumanta cuentallikunankupaq.

7. ¿Imayna kasqankutam qawachinku qarikunata yachachinankupaq tiempochakuq ancianokunaqa?

⁷ Qarikuna yanapakunankupaq yachachiyqa ancha allinmi. Iñiqmasinku allin kanankuta munaq ancianokunaqa qarikunata yachachinankupaqmi tiempochakunku. Chayta ruwasqankuwanmi qawachinku allin llamkaq ancianokuna kasqankuta (leey 1 Pedro 4:10). ¿Imanasqam qarikunata yachachisqankuqa allinninchikpaq?

8. (1) ¿Imanasqam ancianokunaqa qarikunata yachachinanku? (2) ¿Ima ruwayniyuqmi kanku huk lawpi yanapakuq ancianokunaqa? (Qaway “Chayllam yachachinanku yanapakunankupaq” niq yachachikuyta).

⁸ ¿Imanasqam ancianokunaqa qarikunata yachachinanku? Unay wataña Diosta serviq ancianokunaqa entiendenankum yuyaqyaq kasqankurayku hamuq punchawkunapi manaña kunan hina ruway atinankumanta (Miq. 6:8). Ancianokunaqa yuyarinankutaqmi qunqaymanta imapas sasachakuyninku kaptin ruwayninkuta mana cumpliy atinankumanta (Ecl. 9:11, 12; Sant. 4:13, 14). Chaymantapas ancianokunaqa iñiqmasinkuna iñiyninkupi allin kanankutam munanku. Chaymi kallpanchakunku tukuy ima yachasqankuta mozokunaman yachachinankupaq (leey Salmo 71:17, 18).

9. ¿Imanasqam yanapakunankupaq qarikunata yachachiyqa ancha allin?

⁹ Qarikuna yanapakunankupaq yachachiq ancianokunaqa allintam ruwanku iñiqmasinku iñiyninkupi allin takyasqa kanankupaq. Chaynapim achka qarikuna kaspan yanapakunqaku  iñiqmasinku huk sunqulla hinaspa Diosman sunqu kanankupaq. Chaymi ancha allin kay tukupay tiempokunapaq. Ichaqa aswan allinraqmi kanqa llumpa-llumpay ñakariy punchawkunapi (Ezeq. 38:10-12; Miq. 5:5, 6). Chaymi, qarikunata ancianokuna yachachinankupaq manaraq tiempochakuspankuqa kunanpuni chay ruwayta qallarinanku.

10. ¿Imatam ancianokunaqa ruwananku qarikunata yachachinankupaq?

¹⁰ Ancianokunaqa achka ruwayniyuqmi kanku Diospa llaqtanpiqa. Ichapas chay ruwayninkumanta tiempochakuspa qarikunata yachachinanku kanqa (Ecl. 3:1, NM). Chayta ruwasqankuqa manam yanqapaqchu kanqa, aswanqa yanapanqam iñiqmasinchikkunata hamuq punchawkunapi.

11. (1) ¿Imanasqam achka nacionkunamanta ancianokunapa nisqankuqa ancha allin? (2) Proverbios 15:22 nisqanman hinaqa, ¿imanasqam ancha allin wakin ancianokunapa nisqankuta yachayqa?

¹¹ Achka nacionkunapi kaq ancianokunam tiempochakurqaku qarikunata yachachinankupaq, chay ruwasqankuqa allinmi karqa. Qaynakunallam paykunamanta wakinkuta tapurqaku imaynata chayta ruwasqankumanta. * Imayna kawsakusqanku mana chaynalla kaptinpas, yaqa llapankum hina kaqllata nirqaku. Kaykunam qawachin qarikunata yachachinapaq Bibliapa nisqankunaqa “tukuy hinastinpi” iñiqmasinchikkunapaq allin kasqanta (1 Cor. 4:17). Proverbios 15:22 nin: ‘Runapa ruway munasqanmi mana qispinchu mana consultaspa ruwasqanrayku’, nispa. Chaymi kay yachachikuypi hinaspa qatiqnin yachachikuypipas qawasunchik chay ancianokunapa ima nisqankuta. Qawasuntaqmi qarikunata anciano imayna yachachinanmantapas.

12. ¿Imatam ancianokunaqa ruwananku?

¹² Chakrapi llamkaqkunaqa imatapas tarpunankupaqqa puntatam rumikunata wischunku hinaspa allpatapas tikranku. Yaqa chaynatam ancianokunapas qarikunata yachachinankupaqqa pisi-pisimanta yanapananku Diospa llaqtanpi yanapakuyta munanankupaq. ¿Imatam chaypaq ruwanmanku? Diosmanta willakuq Samueltam qatipakunmanku.

13-15. (1) ¿Imata ruwananpaqmi Jehova Diosqa Samuelta kamachirqa? (2) ¿Imakunatam Samuelqa Saulpaq ruwarqa? (Qaway 3 kaq paginapi dibujota). (3) ¿Imanasqam ancha allin ancianokunapaq Samuelpa ruwasqanqa?

¹³ Kimsa waranqa wata masnin ñawpaqtam, Jehova Diosqa Samuelta kamachirqa: “Paqarinmi kunan horatapuni Benjamin casta runakunapa allpanmanta kachamusqayki huk runata. Paytam aceitewan tallispa nombranki Israel runaykunapa kamachiqnin kananpaq”, nispa (1 Sam. 9:15, 16). Samuelqa Israel nacionpa kamachiqninmi karqa, ichaqa yuyaqña kaptinmi Jehova Diosqa munarqa huk runataña kamachiq kananpaq akllananta. Chay runata akllananpaqqa, Samuelqa piensarqachá imaynata chayta ruwananmanta.

 ¹⁴ Qatiqnin punchawllatam Samuelqa Saulta riqsirurqa, hinaptinmi Jehova Dios nirqa: “Paymi chay nisqay runaqa”, nispa. Samuelqa tanteasqanman hinam mikunanpaq pusaspan allinnin kaq sitiopi tiyaykachirqa hinaspam sapaqchapusqan hatunnin aychata qaraykachirqa. Mikuyta tukuruptinkuñataqmi Samuelqa wasinman pusarqa, ñanninta rispankupas parlastinmi rirqaku. Wasiman chayaruspankupas hinallam puñunanku horakama wasipa hawanpi parlarqaku. Qatiqnin punchawtañataqmi Samuelqa Saulpa umanman aceiteta talliykurqa Jehova Dios akllasqanta qawachinanpaq. Chaymantam muchaykurqa hinaspa ima ruwananpaq astawan yachachirqa. Chaymantañam Saulqa ima ruwananmanta allinta yacharuspan pasakurqa (1 Sam. 9:17-27; 10:1).

¹⁵ Samuelqa Saultam akllarurqa enteron nacionta kamachinanpaq. Kayqa manamá iñiqmasinchikkuna anciano utaq iñiqkunata serviq kanankupaq yachachiy hinallachu. Ichaqa Samuelpa imakuna ruwasqanmantam ancianokunaqa anchata yachanmanku. Qawasun imakuna ruwasqanmanta.

16. (1) ¿Imaynataq Samuelqa tarikurqa Israel runakuna huk kamachiqta mañakuptinku? (2) ¿Imatam Samuelqa ruwarqa Saulpa umanman aceiteta tallinanpaq Jehova Dios kamachiptin?

¹⁶ Kusikuywan yachachiy. Samuelqa hukmanyasqa hinaspa qipanchasqam tarikurqa Israel runakuna nacionninkupaq huk kamachiqta mañakuptinku (1 Sam. 8:4-8). Samuelqa manamá munarqachu huk kamachiqta akllaytaqa. Chaymi Jehova Dios kimsa kutikama nirqa Israel runakunata uyarinanpaq (1 Sam. 8:7, 9, 22). Chaywanpas Samuelqa manam piñakurqachu nitaq envidiakurqachu paypa rantinpi hukña kamachinanta yachaspanqa. Chaymi Saulpa umanman aceiteta tallinanpaq Jehova Dios kamachiptinqa kusikuywan ruwarqa. Chaytaqa ruwarqa Diosta kuyasqanraykum.

17. (1) ¿Imaynatam unayña kaq ancianokuna Samuelta qatipakunku? (2) ¿Imaynam yachachiq ancianokuna tarikunku?

 ¹⁷ Samuelta qatipakuspankum kunan tiempopi unayña kaq ancianokunaqa qarikunata kuyakuywan yachachinku imakunapipas yanapakunankupaq (1 Ped. 5:2). Mana envidiakuspankum ima ruwaykunapipas yanapakunankupaq saqinku. Paykunataqa llamkaqmasinkuta hinam qawanku (2 Cor. 1:24; Heb. 13:16). Kusisqamá tarikunku iñiqmasinkuta yanapanankupaq paykunapas kallpanchakuptinkuqa (Hech. 20:35).

18, 19. (1) ¿Imatam ancianokunaqa ruwanmanku qarikunata manaraq yachachichkaspanku? (2) ¿Imanasqam chay ruwayqa ancha allin?

¹⁸ Manam yachachiqllanchu kanayki, aswanqa amistadninmi. Saulta Samuel riqsiruspanqa atinmanmi karqa chaylla umanman aceiteta talliykuyta. Chaynapim Saulqa kamachiqña kanman karqa, mana yachachisqa kachkaspanpas. Ichaqa Samuelmi puntataqa yachachiyta munarqa. ¿Imaynatam chayta ruwarqa? Manaraq umanman aceiteta tallichkaspanmi kuskanku mikurqaku, purirqaku, parlarqaku hinaspa samarqakupas. Samuelqa munarqam kamachiq kananpaq Saul allin yachachisqa kananta, hinaspanñam kamachiq kananpaq umanman aceiteta talliykurqa.

¹⁹ Samuel hinam ancianokunapas qarikunata yachachispankuqa amistadninku kanankupaq kallpanchakunanku. ¿Imaynatam chayta ruwanmanku? Chayqa kanqa maypi yachasqankuman hinam hinaspa imayna kawsasqankuman hinam. Tukuy ima ruwayniyuq ancianokuna kaspankupas tiempochakunankum yachachisqan qarikunapaq. Chaynata ruwaspankum qawachinqaku payta sunqumanta yanapay munasqankuta (leey Romanos 12:10). Chaynapim chay iñiqmasinchikqa ancha agradecesqa tarikunqa yanapakuy chaskisqanmanta.

20, 21. (1) ¿Imatam ruwanku allin ancianokunaqa? (2) ¿Imamantam qatiqnin yachachikuypi qawasunchik?

²⁰ Allin ancianokunaqa manam yachachiyllachu-yachachin, aswanmi yachachisqan iñiqmasinkunata kuyan (tupachiy Juan 5:20). ¿Imanasqam chay ruwayqa ancha allin? Kuyasqa kasqankuta musyaspankuqa, astawanmi kallpanchakunqaku. Ancianokuna, amayá qunqaychikchu yachachiqnin hinaspa amistadnin kaytaqa (Prov. 17:17; Juan 15:15).

²¹ Tukuy kaykunata ancianokuna ruwaspankuqa, yachachiytam qallaykunmanku iñiqmasinkunamanta cuentallikunankupaq. ¿Imaynata? Qatiqnin yachachikuypim qawasunchik qarikuna yanapakunankupaq imaynata ancianokuna yachachinankumanta.