1. (1) ¿Imatam Diospa serviqninkunaqa yachanchik? (2) ¿Imanasqam allin yachachisqa kayqa ancha allin kunan tiempopipas? (3) ¿Imamantam qawasunchik kay yachachikuypi?

DIOSPA serviqninkunaqa yachanchikmi yanapakunapaq yachachisqa kayqa ancha allin kasqanmanta. Piensarisun Abrahampi, payqa guerrapaq allin yachachisqa runankunawanmi enemigonkunata vencerurqa, chaynapim Lot sutiyuq sobrinonta preso kasqanmanta librarqa (Gen. 14:14-16). Davidpa tiemponpipas karqam allin yachachisqa runakuna Jehova Diospaq takinankupaq (1 Cron. 25:7). ¿Imanasqam allin yachachisqa kayqa ancha allin kunan tiempopipas? Satanaswan hinaspa kay pachapi mana allin kaqkunawan peleachkaq hina kasqanchikraykum (Efes. 6:11-13). Chaynataq Jehova Diosta yupaychanapaq kallpanchakusqanchikraykum (Heb. 13:15, 16). Ñawpaq tiempopi Diospa serviqninkuna hinam ñuqanchikpas allin yachachisqa kananchik. Jehova Diosqa ancianokunatam kamachirqa qarikunata allinta yachachinankupaq (2 Tim. 2:2). Kay yachachikuypim qawasunchik imakunata ruwaspanku qarikunata wakin ancianokuna yachachisqankumanta.

2. Qarikunata ancianokuna yachachispankuqa, ¿imatam ruwanmanku hinaspa imanasqa?

² Ancianoqa chakrapi llamkaq runa hinam. Payqa kawsayninkuna allinta wiñananpaqmi puntataqa chakranman wanuta hinan. Yaqa chaynatam ancianokunapas ruwananku qarikunata allinta yachachinankupaq, puntataqa Bibliapa nisqantam leepunmanku. ¿Imanasqa? Chayna ruwasqanmi yanapanqa ancianopa yachachisqanman hina ruwananpaq (1 Tim. 4:6).

3. (1) ¿Imaynatam ancianoqa Marcos 12:29, 30 nisqanta servichikunman qarikunata yachachispanqa? (2) ¿Imaynam iñiqmasinchik tarikunqa paypaq anciano mañakuptinqa?

³ Anciano kaspaykiqa, yachanaykim iñiqmasikipa sunqunman Diospa palabran imayna chayasqanta. Chayta yachanaykipaqqa, paywan kuska leey Marcos 12:29, 30 (leey). Hinaspañataq tapuy: “¿Imatam vidaykiwan ruwarqanki Diosman qukusqaykimantapacha?”, nispa. Chaynata tapusqaykiqa yanapanqam Jehova Diosta imayna tukuy sunqunwan servinanmanta parlarinaykichikpaq. Chaymantapas Jehova Diospa chuya espirituntam kuska mañakuwaqchik, chaynapi ruwayninkunata allinta ruwananpaq. Paypaq mañakusqaykita uyarispanqa kallpanchasqapaschá tarikunqa Diospa llaqtanpi astawan yanapakunanpaq.

4. (1) ¿Bibliapa mayqan textonkunam qarikunata yanapanman iñiyninkupi ñawparinankupaq? (2) ¿Imapaqmi ancianokunaqa qarikunata yachachispankuqa yanapananku?

⁴ Qarikunata yanapakunanpaq anciano yachachiyta qallaykuspanqa, rimanmanmi 1 Reyes 19:19-21; Nehemias 7:2; 13:13 hinaspa Hechos 18:24-26 willakuykunamanta. Kay willakuykuna hinaspa wakin willakuykunapas qarikunatam yanapanqa: hukkunata yanapay, confianapaq kay hinaspa mana hatun tukuq kayqa ancha allin kasqanmanta yachanankupaq. Chay sumaq kayniyuq kayqa chakraman wanuta hinachkanmankupas hinam, qarikunata yanapan chaylla iñiyninkupi ñawparinankupaq. Francia nacionmanta ancianom nin qarikunata yachachispan Bibliapa nisqanman hina tanteanankupaq yanapasqanmanta. Nintaqmi Bibliapi admirakuypaq kaqkunata leepunanpaq tiempochakusqanta (Sal. 119:18). ¿Imaynatawanmi ancianokunaqa qarikunata yanapanmanku Jehova Diosta astawan kuyanankupaq?

5. (1) ¿Imanasqam ancianokunaqa qarikunata tapunanku Diospa llaqtanpi ima haypay munasqankumanta? (2) ¿Imanasqam ancianokunaqa qarikunata mozochallaraq kachkaptinku yachachiyta qallarinanku? (Qaway willakuyta).

⁵ Ancianokunam qarikunata tapunanku Diospa llaqtanpi ima haypay munasqankumanta. Mana imatapas haypayta munaptinkuqa, yanapanankum chayta ruwanankupaq. Kusikuywanmi ancianokuna willananku ñawpaqpi imata haypay munasqankumanta hinaspa hayparuspanku imayna tarikusqankumantapas. Chayna nisqankuqa manam sasachu hinaspapas qarikunatam allinta yanapanqa. Chay ruway imanasqa ancha allin kasqanmantam África lawmanta anciano kaynata nin: “Mozollaraq kachkaptiymi huk anciano tapuwarqa Diospa llaqtanpi imakuna haypay munasqaymanta. Chaymi yanapawarqa Diosta tukuy sunquywan servinaypaq”, nispa. Unay wataña Diosta serviq achka ancianokunapas ninkum mozochallaraq kachkaptinku yachachiyta qallarinamanta. Ninkutaqmi atisqankuman hina imapas ruwaypi yanapakunankupaq. ¿Imanasqam chay ruwayqa ancha allin? Chaymi yanapanqa ima haypay munasqankupi astawan kallpanchakunankupaq (leey Salmo 71:5, 17). *

6. ¿Imaynatam Jesusqa hukkunata yachachirqa?

 ⁶ Astawan yanapakuyta munananpaq qarikunata ancianokuna kallpanchaspankuqa manam ima ruwanallantachu ninanku. Aswanqa imanasqa chayta ruway ancha allin kasqanmantapas ninankum. Chaytam Jesuspas ruwarqa hukkunata yachachispan. Qatiqninkunatam kamachirqa Diosmanta willakunankupaq. Ichaqa puntatam nirqa imanasqa kasukunankumanta. Nirqam: ‘Diosmi quwarqa tukuy atiyta hanaq pachapipas, kay pachapipas. Chaynaqa llapallan nacionpi runakunaman rispayá willamuychik qatiqniykunaña kanankupaq’, nispa (Mat. 28:18, 19). ¿Imaynatam ancianokunaqa Jesusta qatipakunmanku?

7, 8. (1) ¿Imaynatam ancianokunaqa Jesusta qatipakunmanku? (2) ¿Imanasqataq qarikunata kallpanchayqa ancha allin? (3) ¿Ima yanapakuykunam ancianokunata yanapanman qarikunata yachachiptinku? (Qaway “Qarikunata yachachinapaq yanapakuykuna” niq yachachikuyta).

⁷ Imatapas ruwananpaq qarikunata ancianokuna yachachispanqa Bibliawanmi qawachinan imanasqa chayta ruway ancha allin kasqanmanta. Chaywanmi yachachinqa Bibliapa nisqanman hina imatapas ruwananpaq. Piensariy kaypi: huñunakunanchik wasipa punkun chuyanchasqa hinaspa chaki kananpaq anciano kamachispanqa, leepunmanmi Tito 2:10 nisqanta. Ninmantaqmi chuyanchasqa kaptinqa, Diosmanta willakuyta astawan runakuna uyarinankupaq yanapasqanmanta. Chaynataq chaki kasqanqa yuyaqña iñiqmasinkuna mana lluchkaykunankupaq yanapasqanmantapas. Kayqa manam kamachikuykunata kasukunallanpaqchu qarikunataqa yanapanqa, aswanqa hukkunata yanapaypi astawan piensanankupaqmi. Iñiqmasinkunapa allinninpaq kasqanta qawaspankuqa, kusisqam tarikunqaku chay ruwasqankuwan.

⁸ Yachachisqankuman hina qarikuna ruwaptinkuqa ancianokunaqa kallpanchanankum. ¿Imanasqam chay ruwayqa ancha allin? Chayqa yanapanqam hinalla ñawparinankupaq. Qarikunata kallpanchayqa plantaman yakuta talliy hinam (tupachiy Mateo 3:17).

9. (1) Wakin atiyniyuq nacionkunapi ancianokunaqa, ¿imawanmi sasachakunku? (2) ¿Imanasqam wakin mozokunaqa mana kallpanchakunkuchu Diosta astawan servinankupaq?

⁹ Wakin atiyniyuq nacionkunapiqa, yuyayniyuq qarikunata Diospa llaqtanpi astawan yanapakunankupaq kallpanchaypim ancianokunaqa sasachakunku. Achka nacionkunamanta ancianokunatam tapurqaku imanasqa sasachakusqankumanta. Yaqa llapankum nirqaku chay qarikunata mozochallaraq kachkaptinku, Diosta serviypi astawan ñawparinankupaq tayta-mamanku mana kallpanchasqankumanta. Diosta serviypi wakinku ñawpariyta munaptinkupas, tayta-mamankum qullqisapa kanankupaq kallpanchaqku. Chayraykum paykunaqa mana haykapipas kallpanchakurqakuchu Diosta astawan servinankupaqqa (Mat. 10:24).

10, 11. (1) ¿Imaynatam ancianokunaqa qarikunata pisi-pisimanta yanapanmanku? (2) ¿Bibliapa mayqan textonkunatam ancianoqa qarikunapaq leepunman hinaspa imanasqa? (Qaway willakuyta).

¹⁰ Ancianokunapaqqa sasam kanman qarikuna Diospa llaqtanpi astawan yanapakuyta mana munaptinku yanapayninkuqa, ichaqa atinmankum kallpanchakuspanku hinaspa pacienciakuspanku. Piensarisun chakrapi llamkaq runapi, payqa  plantachankuna mana wiksuta wiñananpaqmi pisi-pisimanta imawanpas sayachin. Chaynallataqmi ancianokunapas qarikunata yanapananku pisi-pisimanta imayna kasqankuta cambianankupaq, chaynapim astawan yanapakuyta munanqaku. Ichaqa ¿imaynatam chayta ruwanmanku?

¹¹ Ancianokunaqa tiempochakunankum amistadnin kanankupaq. Ninmankutaqmi paypa yanapakuyninta iñiqmasinkuna necesitasqankuta. Qawachinankutaqmi Bibliapa wakin textonkunawan Jehova Diosman qukusqanpi yuyaymananankupaq (Ecl. 5:4; Is. 6:8; Mat. 6:24, 33; Luc. 9:57-62; 1 Cor. 15:58; 2 Cor. 5:15; 13:5). Sunqunman chayanankupaqmi tapunmanku: “¿Imata ruwanaykipaqmi Diosman qukuspayki nirqanki? ¿Imaynataq Diosqa tarikurqa bautizakuptiki? (Prov. 27:11). ¿Imaynataq Satanasqa tarikurqa?”, nispa (1 Ped. 5:8). Kay textokunata leeymi yanapanqa sunqumanta astawan kallpanchakunanpaq (leey Hebreos 4:12). *

12, 13. (1) ¿Imaynam Eliseoqa karqa Elias yachachiptin? (2) ¿Imatam Jehova Diosqa Eliseoman qawachirqa?

¹² Iñiqmasinkumanta cuentallikunankupaqmi qarikunata necesitanchik. Chaynaqa, ¿imataq yanapanman Diosta serviypi ñawparinankupaq? Chayta yachanankupaq, qawasun ñawpaq tiempopi Diosta serviq Eliseomanta.

¹³ Kimsa waranqa wata ñawpaqtam, Diosmanta willakuq Eliasqa Eliseota nirqa yanapaqnin kananpaq. Eliseoqa chayllam munarqa imallapipas yanapaykuyta (2 Rey. 3:11). Eliasqa suqta watapunim payta yachachirqa. Chaymantañataqmi Eliasqa Israel nacionpi ruwayninta tukunanpaqña kachkaspan nirqa manaña yanapaqnin kananpaq. Ichaqa Eliseom kimsa kutikama nirqa: ‘Manam qipaymanchu, qatisqaykipunim’, nispa. Payqa manam Eliasmantaqa rakikuyta munarqachu. Sunqumanta yanapayta munasqanraykum Jehova Diosqa Eliseota qawachirqa ‘remolino wayrawan Eliasta hanaq pachaman huqariptin’ (2 Rey. 2:1-12).

14. (1) ¿Imaynatam qarikunaqa Eliseota qatipakunmanku? (2) ¿Imanasqam ancha allin ancianopa kamachisqanta chaylla ruwayninkuqa?

¹⁴ ¿Imaynatam qarikunaqa Eliseota qatipakunmanku? Imallapipas yanapakunaykipaq anciano kamachisuptikiqa sunqumanta ruway. Chay yachachisuqniki ancianotaqa amistadnikita hinam qawanayki. Chayraykum agradecekuspayki niy hinalla yachay munasqaykitapas. Ichaqa ruwanaykipaq kamachisuptikiqa chayllam ruwanayki. ¿Imanasqa? Chaynata ruwaptikiqa ancianokunaqa manam iskayrayanqakuchu Diospa llaqtanpi astawan ruwanaykita Jehova Dios munasqanmanta (Sal. 101:6; leey 2 Timoteo 2:2).

15, 16. (1) ¿Imaynatam Eliseoqa Elias respetasqanta qawachirqa? (Qaway 9 kaq paginapi dibujota). (2) ¿Imanasqam Diosmanta wakin willakuqkunaqa mana iskayrayarqakuchu Eliseomanta?

¹⁵ Eliseopa ruwasqanqa yachachiwanchiktaqmi ancianokunata respetay ancha allin kasqanta. Diosmanta willakuqkunata Jerico llaqtapi watukusqanku qipatam, Eliaswan Eliseoqa Jordan mayuman rirqaku. Hinaptinmi Eliasqa ‘wichiykachisqan capanta hapispan mayuta  waqtarqa, waqtaruptillanmi mayu kicharikuykurqa’, chaymi chaki allpanta chimparurqaku. Risqankuman hinam Eliseoqa sumaqta uyarirqa Eliaspa tukuy ima nisqanta. Eliseoqa manam haykapipas piensarqachu tukuy ima yachasqantaqa. Eliasta “remolino wayrawan” Jehova Dios apakuptinmi, Eliseoqa mayuman kutirqa. Chaypim Eliaspa capanwan mayuta waqtarqa hinaspam nirqa: ‘¿Maypitaq Eliaspa yupaychasqan Diosqa kachkan?’, nispa. Hinaptinmi mayuqa kaqmanta kicharikururqa (2 Rey. 2:8-14).

¹⁶ Eliaspa chaynataq Eliseopa chay milagro ruwasqankuqa hina kaqllam karqa. Eliseoqa manamá Diosmanta willakuqña kasqanraykuchu piensarqa munasqanman hinaña ruwananmantaqa. Payqa Eliaspa yachachisqanman hinam ruwarqa. Chay ruwasqanwanmi qawachirqa Eliasta respetasqanta. Chaymi Diosmanta wakin willakuqkunapas mana iskayrayarqakuchu Eliseoqa Eliaspa rantinpi akllasqa kasqanmanta (2 Rey. 2:15). Eliseoqa 60 watam Diosmanta willakurqa, hinaspapas Eliasmantaqa achka milagrokunatam ruwarqa. ¿Imatam mozokuna kaymanta yachanmanku?

17. (1) ¿Imaynatam qarikunaqa Eliseota qatipakunmanku? (2) ¿Ima ruwayniyuqraqmi kanmanku chay yachachisqa qarikunaqa?

¹⁷ Diospa llaqtanpi qarikuna imapipas yanapakunankupaq akllasqa kaspankuqa, manam chayraykuqa piensanankuchu imatapas chaylla munasqankuman hina ruwanankumantaqa. Aswanmi iñiqmasinkupa allinninpaq kaptillan utaq Diospa llaqtanmanta kamachimuptillan cambiananku. Manam qunqanankuchu Eliseopa ruwasqanta, payqa Eliaspa yachachisqanman hinam ruwarqa. Chayta ruwasqanwanmi qawachirqa yachachiqnin Eliasta respetasqanta. Chaymi Diosmanta wakin willakuqkunatapas yanaparqa Eliseomanta mana iskayrayanankupaq. Chaynallataqmi ancianokuna respetasqankuta qawachinmanku Bibliapa nisqanman hina yachachisqankuta ruwaspanku. Chaynapim iñiqmasinkunaqa mana iskayrayanqakuchu ruwasqankumanta (leey 1 Corintios 4:17). Atinmankutaqmi tiempopa risqanman hina cambiokuna ruwayta iñiqmasinkupa allinninpaq kasqanta qawaspanku, ichaqa Diospa llaqtanpa nisqanman hinam ruwananku. Jehova Diosqa Eliseota hinataqmi paykunatapas yanapanqa. Ichapas yachachiqnin ancianomantaqa aswan achka ruwayniyuqraq Diospa llaqtanpiqa kanmanku (Juan 14:12).

18. ¿Imanasqam ancianokunaqa qarikunata yanapakunankupaq yachachinanku?

¹⁸ Munaymankum kay iskaynin yachachikuypa nisqankuna ancianokunapa sunqunman chayananta, chaynapi qarikunata yachachiypi tiempochakunankupaq. Hinaspapas Diostam mañakuniku iñiqmasinkunamanta cuentallikunankupaq qarikuna kallpanchakunankupaq. Chaymi enteron pachapi Diospa llaqtanpi kaqkunata yanapanqa iñiyninkupi allin takyasqa kanankupaq. Hinaspapas sapakamatam yanapawasun hamuq tiempopi Diosman sunqu kananchikpaq.