Iglesiapi nanachikuqkunaqa ¿manachu casarakunanku?
CATOLICOPI, ortodoxa religionpi, budismo religionpi hinaspa huk religionkunapi nanachikuqkunaqa manam casarakunkuchu. Chayraykum, wakin runakunaqa ninku chayna sapallanku kanankupaq hikutasqankurayku wakin iglesiapi nanachikuqkunaqa runa abusayman wichiykusqankumanta.
Chaymi tapukuchwan: ¿Bibliaqa ninchu iglesiapi nanachikuqkuna mana casarakunankupaq? Chaymanta yachanapaq qawasunchik imayna qallarisqanmanta chaynataq Diospa ima nisqantawan.
HAYKAPIMANTATAQ MANA CASARAKUNANKUPAQ KAMACHIKUY RIKURIRQA
2006 watapim papa Benedicto XVI nisqa, sacerdotekunaman yachachispan nirqa Diosta serviqkunaqa “yaqa Jesuspa apostolninkunapa tiemponmantaraq” mana casarasqa kasqankuta.
Ichaqa, Jesuspa qatiqninkunaqa manam sapallankuchu karqaku, aswanqa yaqa llapankum casarasqa karqaku. Chaymi apostol Pablo Jesuspa qatiqninkunata nirqa qipa punchawta ‘pipas casarakuptin’ harkakuqkuna rikurimunankumanta (1 Timoteo 4:1-3).
Jesuspa apostolninkunapa wañukusqan qipatam, Diosta serviq tukuq runakunaqa iglesiapi yachachiqkunata mana casarakunankupaq hikutayta qallaykurqaku, hina paykunataqmi tiempo pasaruptinqa iglesia catolicatapas qallarichirqaku. Hina chay tiempopitaqmi, Roma nacionpipas Celibacy and Religious Traditions nisqa qillqapa nisqanman hinaqa ‘mana casarakunankupaq hikutanakuyta qallaykurqaku’.
Iglesia catolicapi umalliqkunam aswan-aswanña sacerdote kay munaqkunata hikutarqaku mana warmikunankupaq. Piensarqakum pipas
warmiwan kaqqa huchallikusqanta hinaspa Diosta mana servinanpaq hinaña kasqanta. Ichaqa, Encyclopædia Britannica qillqapa nisqanman hinaqa “yaqa 900 watapiqa achka sacerdotekuna chaynataq obispo nisqankunapas warmiyuqraqmi karqaku”.Chayraykum Concilios de Letrán de 1123 hinaspa 1139 nisqankupi iglesia catolicaqa tantearurqa sacerdotekunaqa mana warmiyuq kanankupaq, kunankamam hina chaynalla iglesia catolicapiqa kachkanku. Chayna tantearusqankuraykum, iglesia catolicaqa hina achka kapuqniyuq kachkan, mana chayqa lliw kapuqninkutam sacerdotekunaqa churi-wawankuman saqispanku iglesia catolicataqa mana imayuqta saqirunmanku karqa.
IMA NINTAQ DIOSQA SAPALLAN KAQKUNAMANTA
Bibliapim sapallan kanankupaq tanteakuqkunamanta Diospa ima piensasqanta tarinchik. Jesusmi rimarqa Diosta servinankurayku pay hina sapallan kaqkunamanta (Mateo 19:12). Apostol Pablopas rimarqam Diosta servinankurayku pay hina sapallanku kanankupaq tanteakuqkunamanta (1 Corintios 7:37, 38; 9:23).
Ichaqa, manam Jesuspas nitaq apostol Pablopas Diosta serviqkunataqa hikutachkarqakuchu sapallanku kanankupaqqa. Kikin Jesusmi nirqa, ‘chaypaq kaqkunalla’ sapallan kay atinankumanta. Chaymi manaraq casarasqakunamanta apostol Pablo nirqa: ‘Mana casarasqakunapaqmi ichaqa mana ima kamachikuytapas señorninchikmantaqa chaskirqanichu. Ichaqa [...] piensasqaytam nikichik’, nispa (Mateo 19:11; 1 Corintios 7:25).
Bibliam willawanchik Pedropas hinaspa Jesuspa achka qatiqninkunapas warmiyuq kasqankumanta (Mateo 8:14; Marcos 1:29-31; 1 Corintios 9:5). Ñawpaq Roma nacionpi warmipas qaripas hukwan-hukwan kakusqankuraykum, apostol Pablo nirqa iñiqkunamanta nanachikuq qarikunaqa “huk warmiyuqlla” kanankupaq hinaspa warmankutapas ‘kasukuqta’ uywanankupaq (1 Timoteo 3:2, 4).
Paykunaqa warmi-qarim kuska yachaqku, chaymi warmi-qari puñuymantapas bibliaqa sutillata nin: “Qusaqa warminmanyá imam qunanta quchun, [...] warmikichikwan utaq qusaykichikwan kaytaqa amayá neganakuychikchu”, nispa (1 Corintios 7:3-5). Arí, Diosqa chaskinmi sapallan kaqpa, warmiyuq kaqpa utaq qariyuq kaqpa servisqantaqa.
DIOSMANTA WILLAKUNANKURAYKU
Casarasqapatapas servisqanta Dios chaskiptinqa, ¿imanasqataq Jesuswan Pabloqa allinpaq qawarqaku solterolla qipakuyta? Sapallan kaqkunaqa Diosmanta aswan willakuyta atisqankuraykum. Paykunaqa casado kaspanku achka ruwayniyuq kanankumantaqa Diostam astawan serviyta atinmanku (1 Corintios 7:32-35).
Davidmanta rimarisunchik, payqa sapallanraqmi. México hatun llaqtapi allin llamkayninta saqiruspanmi Costa Rica nacionpa chakra llaqtanman ripukurqa chaypi runakunaman bibliamanta yachachinanpaq. ¿Ima nintaq David? Paymi nin: “Wakin hinam sasachakurqani kay llaqtapi imayna kawsasqankuman hina kawsanaypaq, ichaqa sapallayraq kasqayraykum mana llumpaytachu sasachakurqani”, nispa.
Claudiapas sapallanraqmi, paypas Diosmanta mana ancha willakusqanku lawmanmi ripukun, Claudiam nin: “Anchatam kay ruwasqay gustawan. Ñawiywanpunim qawani imaynam Diosqa waqaychawasqanta, chaymi Diospi astawan hapipakuyta yacharuni”, nispa.
“Manam warmi-qari kaspaykichu nitaq sapallayki kaspaykichu kusisqaqa kawsakunki, aswanqa Diosta tukuy sunquykiwan servispaykim” (Claudia).
Sapallanraq kaqkunapas kusisqam kawsakunmanku, chayna kasqantam Claudia nin: “Manam warmi-qari kaspaykichu nitaq sapallayki kaspaykichu kusisqaqa kawsakunki, aswanqa Diosta tukuy sunquykiwan servispaykim”, nispa (Salmo 119:1, 2).