1, 2. (1) ¿Jehova Diospa ima nisqantam Jesuspa kimsa apostolninkuna uyarirqaku hinaspa imatam ruwarqaku? (2) ¿Imamantam kay yachachikuypi yachasun?

PASCUA fiesta pasaytam apostol Pedro, Santiago hinaspa Juan admirakuypaq kaqta hatun urqupi rikurqaku. Qawachkaptinkum Jesuspa rikchaynin tikrakururqa. Chayqa karqa 32 watapim, hinaspapas yaqachusmi karqa Hermon urqupa hichpanpi. Bibliam nin: “Uyanmi inti hinaraq kancharirqa, hawanpi pachanpas suma-sumaqllatañam llipipipirqa”, nispa (Mat. 17:1-4). Qawachkaspanmi apostolkunaqa Diospa rimamusqanta uyarirurqaku. Diosmi nimurqa: “Paymi kuyasqay churiy, paytam kuyani hinaspapas chaskinim, uyariychikyá”, nispa (Mat. 17:5). Imayna kawsakusqankuwanmi chay kimsa apostolkunaqa Jesus uyarisqanta qawachirqaku. Ñuqanchikpas paykunatam qatipakuyta munanchik.

² Pasaq yachachikuypim yacharqanchik imayna mana kananchikmanta Jesuspa nisqanta. Kay yachachikuypiñataqmi yachasun imayna kananchikmanta Jesuspa nisqanta.

3. Mateo 7:13, 14 nisqanman hinaqa, ¿imatam ruwananchik?

³ (Leey Mateo 7:13, 14). Jesusmi nirqa iskay ñankunalla kasqanta: Hukninmi hatun ñan, hukninñataqmi kichki ñan. Sapakamam akllakunanchik mayninta rinanchikpaq. Chaymantam kanqa wiñaypaq kawsakuyninchikpas utaq manapas.

4. ¿Imaynataq “hatun ñanqa”?

⁴ Chay iskay ñankuna mana chaynalla kasqantam allinta yachananchik. Hatun ñantaqa achka runakunam akllakunku  chayninta riy mana sasa kasqanrayku, hinaspapas manam chay ñanmantaqa lluqsiyta munankuchu. Manataqmi cuentata qukunkuchu wañuyman apaq chay ñanninta rinankuta satanas munasqantapas (1 Cor. 6:9, 10; 1 Juan 5:19).

5. ¿Imakunatam ruwarqanki kichki ñanta tarinaykipaq hinaspa chayninta rinaykipaq?

⁵ Kichki ñantaqa Jesuspa nisqanman hinam as runakunalla richkanku. ¿Imanasqa? Chaymanta rimaruspallanmi Jesusqa nirqa Diosmanta willakuq tukuqkunamanta cuidakunanchikpaq (Mat. 7:15). Kunan tiempopiqa waranqantin religionkunam kachkan. Yaqa llapankutaqmi ninku Diosmanta chiqapta yachachisqankuta. Chayna achkallaña religionkuna kasqanraykum millonnintin runamasinchikkunaqa kichki ñan maskaytaqa munankuñachu. Ichaqa atinmankum tariytaqa. Jesusmi nirqa: “Rimasqaykunata hinalla kasukuspaykichikqa chiqaptapunim qatiqniykuna kankichik, hinaspam chiqapmanta yachankichik hinaptinmi chay chiqap yachasqaykichik librasunkichik”, nispa (Juan 8:31, 32). ¡Ancha kusikunapaqmi kichki ñanta akllakusqaykiqa! Tukuytam ruwarqanki Diospa palabranta allinta estudiaspayki kamachikuyninkunata kasukunaykipaq hinaspa Jesusta uyarinaykipaq. Arí, pantay religionkunapa yachachikuyninkunata, costumbrenkunata hinaspa fiestankunatam saqirqanki. Chaymantapas, tukuy mana allinkunatam sasa kaptinpas saqirqanki Diospa munasqanman hina mana kasqanrayku (Mat. 10:34-36). Tukuy chaykunataqa saqirqanki taytanchik Jehova Diosta kuyasqaykiraykum hinaspa pay kuyasunaykita munasqaykiraykum. Mayna kusisqachá Diosqa tarikun (Prov. 27:11).

6. Salmos 119:9, 10, 45 hinaspa 133 nisqanman hinaqa, ¿imataq yanapawasun hinalla kichki ñanpi kanapaq?

⁶ Kichki ñanpiña kaptinchikqa, ¿imataq yanapawasun hinalla chaypi kanapaq? Piensarisun kaypi. Wakin carreterakunapiqa patanpim fierromanta trancata churanku, chaynapi qaqaman utaq mayuman carro mana wichiykunanpaq. Manam mayqan choferpas ninmanchu chaykuna yanqa kasqantaqa. Jehova Diospa kamachikuyninkunapas carreterapa patanpi tranca hinam yanapawanchik kichki ñanpi hinalla kanapaq (leey Salmos 119:9, 10, 45, 133).

7. ¿Imatam musu-sipaskuna ruwanmanku hinalla kichki ñanpi kanankupaq?

⁷ Musu-sipas, ¿yaqapaschá Jehova Diospa kamachikuyninkunaqa wakinpiqa yanqapaq hina rikchakusunkiman? Satanasmi chayna piensanaykita munachkan. Payqa munachkan hatun ñanpi kaq musu-sipaskunata qawaspayki paykuna hina kanaykitam. Munantaqmi estudiaqmasikikuna hina hinaspa internetpi qawasqayki runakuna hina mana ancha kusisqa kasqaykita piensanaykitapas chaynataq allin kaqkuna ruwanaykita Diospa kamachikuyninkuna harkasusqaykita piensanaykitapas. * Ichaqa amayá qunqaychu: Satanastaqa manam imapas qukunchu munasqankuman hina kawsakuqkuna imapi tukuyninkuqa. Jehova Diosmi ichaqa mana satanas hinachu. Payqa willawanchikmi kawsayman apakuq  ñanpi hinalla kaspanchikqa imata chaskinanchikmanta (Sal. 37:29; Is. 35:5, 6; 65:21-23).

8. ¿Imatam iñiqmasinchik Olafmanta musu-sipaskuna yachanmanku?

⁸ Olaf * sutiyuq iñiqmasinchikta ima pasasqanmantayá rimarisun. Paytam estudiaqmasinkuna hikutarqaku huchapakunanpaq. Jehova Diospa testigonkuna bibliapa nisqanman hina kawsakusqanchikta niptinpas estudiaqmasin sipaskunaqa tukuytam ruwarqaku paywan puñunankupaq. Chaywanpas iñiqmasinchikqa manam wichirqachu. Manataqmi estudiaqmasinkunallachu hikutarqaqa. Paymi nin: “Allin riqsisqa kanayta munasqankuraykum profesorniykuna hikutawaq universidadpi estudianaypaq. Paykunam niwaq universidadman mana rispayqa mana respetasqa kanayta”, nispa. ¿Imataq iñiqmasinchikta yanaparqa? Kikinmi nin: “Iñiqmasinchikkuna ukupim allin amistadkunata maskarqani. Paykunam familiaykuna  hina karqaku. Chaymantapas, bibliata allinta estudianaypaqmi kallpanchakurqani. Astawan estudiaspaymi manapuni iskayrayarqanichu kichki ñanpi kasqaymanta. Hinaspapas tukuy sunquywan Jehova Diosta servinaypaqmi kallpanchakurqani”, nispa.

9. ¿Imatam ruwananchik hinalla kichki ñanpi kanapaq?

⁹ Satanasqa munachkan kawsayman apakuq ñanmanta lluqsirunanchiktam hinaspa yaqa llapallan runakuna hina wañuyman apakuq hatun ñanninta rinanchiktam (Mat. 7:13). Chaywanpas, Jesusta hinalla uyarispaqa hinaspa kichki ñanpi kay allinninchikpaq kasqanta yachaspaqa manam chaymantaqa lluqsisunchu. Kunanñataq yachaykusun imata ruwananchikpaqwan Jesuspa nisqanmanta.

10. Mateo 5:23, 24 nisqanman hinaqa, ¿imata ruwanapaqmi Jesus nirqa?

¹⁰ (Leey Mateo 5:23, 24). Jesusta uyariq judiokunapaqqa ancha allinmi karqa kañanankupaq animalkunata quyninkuqa. Chaymanta Jesuspa rimasqantam Mateo qillqa willawanchik. Yuyaymanasun pipas animalta apaspan sacerdote kañananpaq quykunanpaqña kasqanpi. Piwanpas piñanakusqanta chay rato yuyariruspanqa animalta saqiykuspanmi kutinan karqa. ¿Imanasqa? ¿Imataq aswan allin karqa Jehova Diospaq animal quymantapas? Jesusmi nirqa: “Puntataqa wawqikiwan allinyanakamuy”, nispa.

11. ¿Imatam Jacob ruwarqa wawqin Esauwan allinyanakunanpaq?

¹¹ Piwanpas allinyanakuymantam astawan yachachwan Jacobwan hinaspa wawqin Esauwan ima pasasqanmanta. 20 wataña llaqtanmanta karupi Jacob yachachkaptinmi angelninwan Jehova Dios kamachirqa llaqtanman kutinanpaq (Gen. 31:11, 13, 38). Ichaqa wawqin Esaumi wañurachiyta munarqa (Gen. 27:41). Jacobqa wawqin hinallaraq paypaq piñasqa kasqanta piensaspanmi llumpay manchakuywan karqa (Gen. 32:7). ¿Imatam Jacob ruwarqa wawqinwan allinyanakunanpaq? Puntataqa Jehova Diostam tukuy sunqunwan mañakurqa. Chaymantam wawqin Esauman achka regalokunata apachirqa (Gen. 32:9-15). Chaymantapas, wawqinwan tupanakuruspanmi qanchis kutikama kumuykurqa, chaywanmi qawachirqa respetasqanta hinaspa humillakusqanta. Chaynapim Jacobqa wawqinwan allinyanakurqa (Gen. 33:3, 4).

12. ¿Imatam Jacobpa ruwasqanmanta yachachwan?

¹² ¿Imatam Jacobpa ruwasqanmanta yachachwan? Payqa puntatam humillakuspan Jehova Diosta mañakurqa yanapaykunanpaq. Chaymantañataqmi mañakusqanman hina kananpaq regalokunata alistarqa wawqin Esauman apachinanpaq. Paywan tupanakuruspanqa manataqmi pi huchayuq kasqantachu nirqa. Aswanqa allinyanakunankupaqmi kallpanchakurqa. ¿Imaynatam Jacobta qatipakuchwan?

13, 14. ¿Imatam ruwananchik mayqin iñiqmasinchiktapas sientirachispaqa?

¹³ Kawsayman apakuq ñanninta riqkunaqa iñiqmasinchikkunawan hawkalla kawsakuytam munanchik (Rom. 12:18). Chayrayku, ¿imatam ruwachwan mayqin iñiqmasinchiktapas sientirachisqanchikta cuentata  qukuspaqa? Jacob hinam tukuy sunquwan Jehova Diosta mañakunanchik. Mañakuchwantaqmi allinyanakunanchikpaq kallpanchakusqanchik allinpi tukunanpaqpas.

¹⁴ Chaymantapas, manaraq allinyanakuchkaspanchikmi sunqunchikpi tapukunanchik: “¿Listochu kachkani humillakunaypaq hinaspa allinyanakunaypaq? ¿Imaynataq Jehova Dioswan Jesus tarikunqa allinyanakunaypaq kallpanchakuptiyqa?”, nispa. Chaykunapi yuyaymanaymi yanapawasun Jesusta uyarinapaq hinaspa iñiqmasinchikkunawan humillakuspa allinyanakunapaq. Chaypaqmi Jacobta qatipakuy yanapawasun.

15. ¿Imaynatam Efesios 4:2, 3 nisqan yanapawanchik iñiqmasinchikwan allinyanakunapaq?

¹⁵ ¿Imataq pasanman karqa wawqin Esauwan tupanakunanpaq hatun tukuspan Jacob riptinqa? Ichapas mana allinyanakunmankuchu karqa. Ñuqanchikpas iñiqmasinchikwan allinyanakunapaq rispaqa manam hatun tukuspachu rinanchik, aswanqa humillakuspam (leey Efesios 4:2, 3). Proverbios 18:19 nisqanpim kaynata nin: ‘Piñachisqa wawqiqa mana yaykuy atina llaqta hinam. Pleiteanakuyqa mana yaykuy atina wasipa cerrojon hinam’, nispa. Humillakuyqa chay “mana yaykuy atina wasipa” punkunta kichanapaq llave hinam.

16. ¿Imatam piensananchikña hinaspa imanasqa?

¹⁶ Manaraq allinyanakuchkaspanchikmi piensananchikña piñasqa kaq iñiqmasinchikta ima ninanchikpi hinaspa imaynata ninanchikpi. Chaymantañam chay iñiqmasinchikwan allinyanakunapaq kallpanchakunanchik. Ichaqa amayá imapas niwasqanchikwanqa piñakurusunchu. Chayna kaspaqa manam allinyanakusunchu. Yuyarisunyá: Allinyanakuymi aswan allinqa pi huchayuq kasqanta yachanamantaqa (1 Cor. 6:7).

17. ¿Imatam iñiqmasinchik Gilbermanta yachanki?

¹⁷ Iñiqmasinchik Gilber familianwan allinyanakunanpaq ima ruwasqanmantayá yachaykusun. Paymi willakun: “Warmi churiywanmi piñanakururqaniku. Iskay wata masninmi tukuyta ruwarqani paywan hawkalla hinaspa kusisqalla kanaypaq”, nispa. Imatawanraq ruwasqanmantam nin: “Churiywan sapa kuti manaraq rimachkaspaymi Jehova Diosta mañakuq kani hinaspa yuyaymanaq  kani imatapas niwaptin mana piñakurunaypaq. Pampachaykunaypaqmi listo kanay karqa. Chaywanmi yacharqani mana kikillaypi piensanayta hinaspa hawkalla kanaykupaq kallpanchakunayta”, nispa. ¿Imapim tukurqa? Gilbermi nin: “Kunanqa llapallan familiaywanmi kusisqa kawsakuni”, nispa.

18, 19. ¿Imatam ruwananchik pitapas sientirachispaqa? ¿Imanasqam chayqa ancha allin?

¹⁸ Chaynaqa, ¿imatam ruwachwan mayqin iñiqmasinchiktapas sientirachisqanchikta cuentata qukuspaqa? Allinyanakunapaq Jesuspa nisqantam kasukunanchik. Jehova Diosmantaqmi willakunanchik chay sasachakuyninchikta, chaynapi chuya espiritunwan yanapawaptinchik allinyanakunapaq. Piwanpas allinyanakuspanchikqa kusisqam kasun, hinaspapas Jesusta uyarisqanchiktam qawachisun (Mat. 5:9).

¹⁹ Jehova Diostam anchata agradecekunchik “iñiqkunapa uman” Jesuswan yanapawasqanchikmanta (Efes. 5:23). Jesuspa apostolnin Pedro, Santiago hinaspa Juan hinayá uyarinanchikpaq listo kasun (Mat. 17:5). Jesustaqa uyarinchik kay yachachikuypi yachamusqanchikman hina sientirachisqanchik iñiqmasinchikwan allinyanakuspanchikmi. Chayta ruwaspanchikqa hinaspa hinalla kichki ñanpi kaspanchikqa achka bendiciontam chaskisun hinaspapas wiñaypaqmi kusisqa kawsakusun.