1, 2. (1) ¿Imanasqataq atichwan musuq runaña kayta? (2) ¿Musuq runa imayna kasqanmantam Colosenses 3:10-14 yachachiwanchik?

“MUSUQ runaña kaychik” niq rimayqa iskay kutikamam rikurin Musuq pachapi kawsaqkunapaq Diospa palabran sutiyuq bibliapiqa (Efes. 4:24; Col. 3:10). Musuq runaña kanamanta rimaspanqa, ‘Diospa munasqanman hina’ kawsakunamantam rimachkan. ¿Atichwanchu chayna kawsakuyta? Arí, kikinman rikchakuqta Jehova Dios unanchawasqanchikrayku. Chaynaqa atichwanmi Diospa imayna kasqanta qatipakuytaqa (Gen. 1:26, 27; Efes. 5:1).

² Yachasqanchikman hinaqa Adanpawan Evapa churi-wawankuna kasqanchikraykum llapanchik pantaq runaña kanchik, chaymi mana allinkunata ruwanchik. Hinaspapas muyuriqninchikpi kaqkunam mana allinkunata ruwananchikpaq tanqawanchik. Chayna kaptinpas, Diospa yanapakuyninwanqa atichwanmi munasqanman hina kawsakuyta. Chaymi kay yachachikuypi yachachkasunchik musuq runaña kananchikpaq utaq  Diospa munasqanman hina kawsakunapaq, Pablopa qillqasqanmanta (qaway Colosenses 3:10-14). Yachasuntaqmi Diosmanta willakuspanchik imayna kananchikmanta.

3. ¿Imaynam kasunchik musuq runaña kaspaqa?

³ Musuq runaña kananchikpaq kallpancharuwaspanchikmi Pabloqa nirqa musuq runaqa pimanpas mana sayapakuq kasqanmanta. Nirqam: “Musuq runaña kaypiqa manam kanchu: Grecia nacionniyuq kaypas, judio kaypas, qari kayninpi señalasqa utaq mana señalasqa kaypas, huk law nacionniyuq kaypas, Escita nisqa llaqtayuq kaypas, sirviente kaypas utaq mana sirviente kaypas”, nispa. * Manam pi iñiqmasinchikpas ninmanchu huk law nacionniyuq, huk castayuq utaq kapuqniyuq kasqanrayku pimantapas aswan allin kasqantaqa. ¿Imanasqa? Diosta yupaychaqkuna “hukllaña” utaq huk sunqulla kasqanchikraykum (Col. 3:11; Gal. 3:28).

4. (1) ¿Imaynataq Diosta yupaychaqkunaqa kananchik? (2) ¿Imataq sasachanman Dios yupaychaqkunata mana huk sunqulla kanankupaq?

⁴ Musuq runaña kaspaqa ima castamanta kaptinpas, wakcha utaq apu kaptinpas llapallan runakunatam Diosta yupaychaqkunaqa respetaspa kuyanchik (Rom. 2:11). Huk sunqulla kawsakuyqa wakin nacionkunapiqa sasam. Rimarisun Sudafrica nacionmanta, chay nacionpim ñawpaq watakunapi autoridadkuna runakunata rakirurqaku castankuman hina yachanankupaq. Chaymi karqa yuraq casta runakunapa yachasqanku law, yana casta runakunapa yachasqanku law hinaspa mestizo runakunapa yachasqanku lawpas. Jehova Diospa testigonkunapas yaqa llapallankum hinalla chay lawkunapi yachachkanku. Chayraykum Diospa llaqtanpi punta apaqkuna chay nacionpi iñiqmasinchikkunata kallpancharqaku 2 Corintios 6:13 nisqanman hina ‘sunqunkuta kicharinankupaq’. Hinaspam 2013 kaq watapa octubre killanpi Sudafrica nacionpi tukuy castamanta iñiqmasinchikkunata nirqaku allinta riqsinakunankupaq. ¿Imakunatam riqsinakunankupaq ruwananku karqa?

5, 6. (1) ¿Imatam huk nacionpi iñiqmasinchikkuna ruwarqaku huk sunqulla kanankupaq? (Qaway 21 kaq paginapi fotota). (2) ¿Imapim chay ruwasqanku tukurqa?

⁵ Riqsinakunankupaqmi iñiqmasinchikkunaqa huk rimayniyuq, huk castayuq hinaspa huk lawpi huñunakuq iñiqmasinchikkunawan wakin semana tukuyta kuska kananku karqa. Chaymi kuska huñunakuqku, Diosmanta willakuqku hinaspa wakinkuqa kuska wasinkupi mikuqku. Chaytam ruwarqaku chay lawpi lliw iñiqmasinchikkuna. Chaymi allin ruwasqankumanta chay nacionpi betel wasiman qillqarqaku. Huk runakunapas allintam rimarqaku, huk kaqnin pastormi nirqa: “Manam Jehova Diospa testigonchu kani, ichaqa admirakunim sapaq castamanta kachkaspaykichikpas huk sunqulla kasqaykichikwan hinaspa allinkuna ruwasqaykichikwan”, nispa. ¿Imapim tukurqa iñiqmasinchikkunapa chayna ruwasqankuqa?

⁶ Qallariypiqa xhosa rimayniyuq Noma sutiyuq iñiqmasinchikmi wakcha kasqanrayku iskayrayarqa ingles rimayniyuq yuraq casta iñiqmasinta wasinman watukamunanpaq niyta. Ichaqa Diosmanta kuska willakuruspanmi hinaspa iñiqmasinpa wasinpi karuspanmi nirqa: “¡Ñuqanchik hinam paykunapas  kasqa!”, nispa. Chayraykum ingles rimayniyuq iñiqmasinchikkuna huñunakusqan lawman watukamuptinku, Noma iñiqmasinchikqa miski mikuyta yanukuruspan watuqnin wakin iñiqmasinkunata nirqa wasinman rinankupaq. Huk kaqninmi karqa yuraq casta iñiqkunapi punta apaq iñiqmasinchik. Chaymi Noma iñiqmasinchik nirqa: “Manam ima niytapas atirqanichu taksa bancochapi kusisqaraq tiyaykuptin”, nispa. Chaypi iñiqmasinchikkunaqa kunankamapas hinallam chayta ruwachkanku. Chay ruwasqankuwanmi chay nacionpi iñiqmasinchikkunaqa tukuy castamanta kaspankupas astawan kuyanakunku, hinaspapas hinallam kallpanchakuchkanku astawan riqsinakunankupaq.

7. ¿Imanasqataq llakipayakuq kananchik?

⁷ Kay pachata satanas munaychakunankamaqa hinallam ñakarisunchik unquykunawan, chiqninakuywan, suwakunawan, llamkayta mana tarisqanchikwan hinaspa huk sasachakuykunawanpas. Chaymi yanapanakunanchikpaq sunqumanta llakipayakuq kananchik. Llakipayakuq kaspanchikqa runamasinchikwanmi sumaq sunqu kasunchik (Efes. 4:32). Chayna kasqanchikqa yanapawasunmi Diosta qatipakunapaq hinaspa runamasinchikpa sunqunta tiyaykachinapaqpas (2 Cor. 1:3, 4).

8. ¿Imapitaq tukunqa llakipayakuq hinaspa sumaq sunquyuq kasqanchikqa? Willamuy Dannykarl iñiqmasinchikmanta.

⁸ Ichapas wakin iñiqmasinchikkunaqa huk lawmanta llaqtanchikman astakaramunku utaq wakcha kanku. Chayraykum sumaq sunquwan chaskiykunanchik, paykunawan amistadta ruwananchik hinaspa paykunapa ruwasqanwan kusisqa kasqanchikta ninanchik (1 Cor. 12:22, 25). Rimarisun Dannykarl sutiyuq runamanta, payqa Filipinas nacionmantam Japon nacionman astakururqa. Chaypim llamkapakurqa, ichaqa Filipinas nacionmanta kasqanraykum llamkayninpiqa mana allin qawasqa karqa. Huk kutipim huñunakuyninchikman rirqa. Chaymantam willakun: “Yaqa llapankum Japon nacionniyuq karqaku, ichaqa riqsiwanmankupas hinam kuyakuywan chaskiykuwarqaku”, nispa. Japon nacionpi iñiqmasinchikkunaqa hina kuyakuywanmi sapa kuti chaskiqku, chaymi payqa Jehova Diosman asuykurqa. Payqa bautizakuruspanmi kunanqa iñiqkunapi punta apaqña. Punta apaqmasinkunaqa kusisqam kachkanku kay iñiqmasinchik warmichanpiwan anchata yanapakusqankumanta, hinaspam ninku: “Paykunaqa qullqillata maskanankumantaqa precursor kaspankum Diospa munayninta ruwanankupaq anchata kallpanchakunku, chayqa qatipakunapaqmi”, nispa (Luc. 12:31).

9, 10. ¿Ima bendicionkunatam chaskirqaku achka iñiqmasinchikkuna llakipayakuq kasqankurayku?

⁹ Diosmanta willakuyqa yanapawanchikmi ‘llapallankupaq allinkunata ruwananchikpaq’ (Gal. 6:10). Achka iñiqmasinchikkunam huk law nacionmanta astakamuq runakunata llakipayasqankurayku rimayninkuta yachayta qallaykunku chaynapi Diosmanta yachachinankupaq (1 Cor. 9:23). Kayqa ancha allinmi. Chaytam ruwarqa Australia nacionmanta Tiffany sutiyuq precursora. Paymi suajili rimayta yacharurqa Brisbane llaqtapi runakunata Diosmanta yachachinanpaq. Chay rimayta sasa-sasata  yacharuspanpas ancha kusisqam tarikun chayta ruwasqanmanta. Paymi nin: “Huk rimaypi Diosmanta willakuyqa suma-sumaqmi, pipas chayna kasqanta yachananpaqqa huk rimaypim Diosmanta willakunan. Chayqa huk nacionpi Diosmanta willakuchkawaq hinam, ichaqa hina llaqtallaykipi. Hinaspapas musyakunkim ima nacionmanta kaspapas lliw iñiqmasinchikkunawan huk sunqulla kasqanchikta”, nispa.

¹⁰ Rimarisuntaq Japon nacionniyuq ayllumanta. Sipas kaq Sakiko sutiyuq iñiqmasinchikmi nin: “1990 watakunapim Brasil nacionmanta kaq achka runakunawan tupaq kaniku. Portugues rimayninkupi Apocalipsis 21:3, 4 utaq Salmo 37:10, 11, 29 nisqankunata bibliankupi qawachiptiykum sumaqta uyariwaqku, hinaspam wakinkuqa waqaqkuraq”, nispa. Kay aylluqa chay runakunata llakipayasqankuraykum bibliamanta yachachiyta munarqaku. Chaymi portugues rimayta yachayta qallaykurqaku. Chaymanta qipatam portugues rimaypi huñunakuykuna kananpaq yanapakurqaku. Paykunaqa Brasil nacionniyuq achka runakunatam yanaparqaku Diosta yupaychanankupaq. Sakiko iñiqmasinchikmi willakun: “Anchatam kallpanchakunayku karqa portugues rimayta yachanaykupaq. Ichaqa chaywan runakunata yanapasqaykumantam ancha kusisqa tarikuniku. Jehova Diostam anchata agradecekuniku”, nispa (qaway Hechos 10:34, 35).

11, 12. (1) ¿Imaraykutaq musuq runa hinaña kananchikpaqqa kallpanchakunanchik? (2) ¿Imataq yanapawasun mana hatun tukuq kananchikpaq?

¹¹ Jehova Diosta hatunchanapaqmi musuq runa hinaña kananchikpaqqa kallpanchakunchik, manam hukkuna alabawananchikpaqchu. Yuyarinanchikmi mana pantaq angelpas hatun tukuq rikurirusqanrayku Jehova Diosta qipancharusqanmanta (tupachiy Ezequiel 28:17). Pantaq runa kasqanchikraykum wakinpi hatun tukuq rikuriruchwan. Chaywanpas atichwanmi mana hatun tukuspa kawsakuytaqa. ¿Imataq yanapawasun mana hatun tukuq kananchikpaq?

¹² Chaypaqqa, sapa punchawmi bibliata ñawinchananchik hinaspa chay yachasqanchikpi yuyaymanananchik (Deut. 17:18-20). Yuyaymanananchiktaqmi Jesuspa yachachisqankunapi hinaspa llampu sunqu kasqanpipas (Mat. 20:28). Jesusqa mana hatun tukuqmi karqa, chaymi huk kutipi apostolninkunapa  chakinta mayllarqa (Juan 13:12-17). ¿Imatawanraqmi ruwananchik? Jehova Diostam mañakunanchik chuya espiritunwan yanapaykuwananchikpaq, chaynapi pimantapas aswan allin kasqanchikta mana piensananchikpaq (Gal. 6:3, 4; Filip. 2:3).

13. ¿Ima bendicionkunatam chaskisun mana hatun tukuq kaspanchikqa?

¹³ (Qaway Proverbios 22:4). Jehova Diosqa munanmi yupaychaqninkuna mana hatun tukuq kananchikta. Chaymi mana hatun tukuq kaptinchikqa Jehova Diosqa anchata bendeciwasun. Yanapawasunmi iñiqmasinchikkunawan hawkalla hinaspa huk sunqulla kananchikpaq, chaymantapas kuyakuynintam qawachiwasun. Apostol Pedrom nirqa: “Ama hatun tukuspayá llapallaykichik kawsakuychik, Diosqariki hatun tukuqkunapa contranpim kachkan, ichaqa ancha kuyakuynintam qawachin mana hatun tukuqkunamanqa”, nispa (1 Ped. 5:5).

14. ¿Pitaq pimantapas aswan llampu sunqu hinaspa pacienciakuqqa?

¹⁴ Wakin runakunam ninku llampu sunqu hinaspa pacienciakuq runakunaqa mana imatapas ruwayta atisqankuta. Ichaqa manam chaynachu, llampu sunqu hinaspa pacienciakuq kayqa tukuy atiyniyuq Jehova Diosmantam hamun. Paymi pimantapas aswan llampu sunquqa hinaspa pacienciakuqqa (2 Ped. 3:9). Chayna kasqantam sutillata qawanchik Abrahan hinaspa Lotpas tapukuptinku pacienciakusqanwan (Gen. 18:22-33; 19:18-21). Chaymantapas 1.500 wata masninmi Israel runakunawan pacienciakurqa mana kasukuq kasqankurayku (Ezeq. 33:11).

15. ¿Imatam Jesusqa yachachiwanchik?

¹⁵ Jesuspas ‘llampu sunqum’ karqa (Mat. 11:29). Payqa anchatam pacienciakurqa qatiqninkuna pantaptinkupas. Kay pachapi kachkaptinmi religionniyuq runakuna chiqnirqaku hinaspa yanqakunamanta tumparqaku, tukuy chaykunatam payqa aguantarqa. Chaymantapas, Jesusqa wañukunankamam llampu sunqu hinaspa pacienciakuq karqa. Qirupi nanaywan ñakarispanpas, Jehova Diostam mañakurqa wañuchiqninkunata pampachaykunanpaq. Chaymi nirqa: “Taytáy pampachaykuyá, paykunaqa manam yachankuchu imam ruwasqankutaqa”, nispa (Luc. 23:34). Yachamusqanchikman hinam, Jesusqa llumpayta ñakarispanpas llampu sunqu hinaspa pacienciakuq karqa. ¡Ancha allinmá qatipakuyninchikqa! (Qaway 1 Pedro 2:21-23).

16. ¿Imaynatam llampu sunqu hinaspa pacienciakuq kasqanchikta qawachichwan?

¹⁶ ¿Imaynatam llampu sunqu hinaspa pacienciakuq kasqanchikta qawachichwan? Hukkunata pampachaspam. Pablom iñiqmasinkunata nirqa: “Piñanakunaykichikpaq razon kaptinpas hinallayá aguantanakuychik hinaspa tukuy sunqumanta pampachanakuychik. Imaynam Jehova Diospas tukuy sunqunmanta pampachaykusunkichik, chaynayá qamkunapas pampachanakuychik”, nispa (Col. 3:13). Arí, kay kamachikuyta kasukunanchikpaqqa, llampu sunqu hinaspa pacienciakuqmi kananchik. Chayta ruwaspanchikqa, huk sunqullam iñiqmasinchikkunawanpas kasunchik.

17. ¿Imanasqam llampu sunqu hinaspa pacienciakuq kayqa ancha allin?

¹⁷ Jehova Diosqa kamachiwanchikmi llampu sunqu hinaspa pacienciakuq kananchikpaq. Chayna kayninchikqa allinpunim  musuq pachapi kawsakuyta munaptinchikqa (Mat. 5:5; Sant. 1:21). Llampu sunqu hinaspa pacienciakuq kananchikpaq kallpanchakuyqa ancha allinmi. Chayta ruwaspanchikqa Jehova Diostam hatunchasunchik, hinaspapas runamasinchikkunatam yanapasunchik bibliapa nisqanta kasukunankupaq (Gal. 6:1; 2 Tim. 2:24, 25).

18. Kuyakuq kaspaqa, ¿pimanpas sayapakusunchu?

¹⁸ Kay yachachikuypi llapallan yachamusqanchik kaqkunata kawsakuyninchikpi qawachinapaqqa kuyakuqmi kananchik. Yuyaymanasun Jesuspa qatiqnin Santiagopa ima ruwasqanpi, paymi iñiqmasinkunata anyarqa wakchakunamanta apukunata aswan allinta qawaptinku. Santiagoqa Diospa kamachisqanta mana kasukusqankutam kaynata nispan qawachirqa: “Qillqasqam kachkan: ‘Kuyankim runamasikita kikikita hina’, niq [...]. Pimanpas sayapakuspaykichikmi ichaqa huchallikuchkankichik”, nispa (Sant. 2:8, 9). Runamasinchikta kuyaspanchikqa manam pimanpas sayapakusunchu, manataqmi mana educacionniyuq kasqanraykuqa, huk castayuq kasqanraykuqa nitaq wakcha utaq apu kasqanraykuqa pitapas chiqnisunchu. Chaynaqa, mana sayapakuq kasqanchiktaqa sunqumantam qawachinanchik.

19. ¿Imanasqataq kuyakuq kananchik?

¹⁹ “Pipas kuyakuyniyuqqa pacienciakuqmi, allin sunquyuqmi [hinaspa] mana hatun tukuqmi” (1 Cor. 13:4). Chaynaqa, Diosmanta hinalla willakunanchikpaqqa pacienciakuq, allin sunquyuq hinaspa mana hatun tukuqmi kananchik (Mat. 28:19). Chayna kasqanchikqa yanapawanchiktaqmi llapallan iñiqmasinchikkunawan mana chiqninakuspa kawsakunanchikpaq. Kuyakuq kananchikpaq llapallanchik kallpanchakuspanchikqa, iñiqmasinchikkunawanmi huk sunqulla kasunchik hinaspa Jehova Diostapas hatunchasunchik. Chaymantapas, runakunam Diosmanta yachayta munanqaku. Chaymi allin kaqkunata ruwanamanta rimaspan bibliapi kaynata nispan tukun: “Kuyakuywanyá pachakuychik, kuyakuyqa tukuy imapi huklla kanapaqmi yanapawanchik”, nispa (Col. 3:14).

20. (1) ¿Imakunatam tapukunanchik? (2) ¿Imatam kusikuywan suyachkanchik?

²⁰ Llapanchikmi sunqullanchikpi tapukunanchik: “¿Imatawanmi ruwayman mana allin ruwaykunata wiñaypaq saqinaypaq?”, nispa. Chaymantapas, Jehova Diostam tukuy sunqunchikwan hinalla mañakunanchik yanapawananchikpaq. Kallpanchakunanchiktaqmi mana allin piensaykunata umanchikmanta hurqunanchikpaq hinaspa mana allin ruwaykunatapas saqinanchikpaq. Chayta ruwaspanchikqa musuq allpa pachapim kawsakusunchik (Gal. 5:19-21). Chaymantapas tapukunanchikmi: “¿Hinallachu kallpanchakuchkani allin kaqkunata piensaspay Jehova Diosta kusichinaypaq?”, nispa. Pantaq runakuna kasqanchikraykum, hinalla kallpanchakunanchik allin kaqkunata ruwananchikpaq (Efes. 4:23, 24). Kusikuywanmi suyachkanchik llapallan runakuna manaña pantaq kaspanku allin kaqkunallataña wiñaypaq ruwananku punchaw chayamunanta. ¡Chayqa mayna allinmi kanqa!