1, 2. (1) ¿Imatam Jehova Dios willawarqanchik? (2) ¿Imatam Jehova Diosmanta yachachiwanchik Isaias 46:10, 11 hinaspa 55:11?

BIBLIAM kaynata nispan qallarin: ‘Tukuy imapa qallariyninpim cielokunata hinaspa kay pachata Dios unancharqa’, nispa (Gen. 1:1). Runakunaqa aschallatam yachanchik kay pachapi hinaspa hanaq pachapi Diospa tukuy ima unanchasqantaqa (Ecl. 3:11). Ichaqa Jehova Diosmi willawarqanchik kay allpa pachapaq hinaspa runakunapaq ima munasqanta. Payqa runakunatam unanchawarqanchik payman rikchakuqta hinaspapas munarqam kusisqa kay allpa pachapi kawsakunanchikta (Gen. 1:26). Runakunam churinkuna kananchik karqa, payñataqmi taytanchik kanan karqa.

² Genesis qillqapa 3 capitulonpim, willawanchik Diospa munaynin mana ruwakunanpaq huk sasachakuy kasqanmanta (Gen. 3:1-7). Jehova Diosmi ichaqa ima sasachakuytapas allichan. Manam pipas harkanmanchu munayninta ruwanantaqa (Is. 46:10, 11; 55:11). Chaynaqa, manam iskayrayachwanchu kay allpa  pachapaq hinaspa runakunapaq ima munasqanta Jehova Dios ruwananmantaqa.

3. (1) ¿Imakunamantam chayllaraq bibliata estudiaspanchik yacharqanchik? (2) ¿Imapaqtaq kay yachachikuykunamanta kunan yachasunchik? (3) ¿Ima tapukuykunamantam yachasunchik?

³ Yachanchikmi kay allpa pachapaq hinaspa runakunapaq Diospa munaynin ima kasqantaqa. Yachanchiktaqmi Diospa munaynin ruwakunanpaq Jesus imata ruwasqanmantapas. Diospa palabranta chayllaraq estudiaspanchikqa kaykunamantam puntata yacharqanchik. Munanchiktaqmi huk runakunaman yachachiytapas. Chaytam ruwachwan Jesuspa wañukusqan punchawta yuyarinapaq runakunaman willamuspanchik (Luc. 22:19, 20). Willamusqanchik runakuna ñuqanchikwan chay punchaw huñunakuspankuqa yachanqakum kay allpa pachapaq hinaspa runakunapaq Diospa ima ruwananmanta. Chaymi runakuna ñuqanchikwan chay huñunakuypi kanankupaqqa kay kimsa tapukuykunamanta yachachichwan: ¿Imatam Jehova Diosqa munarqa kay allpa pachapaq hinaspa runakunapaq? ¿Imanasqataq Jehova Diospa munayninqa mana ruwakurqachu? Hinaspa, ¿imanasqataq Jesusqa wañunan karqa Jehova Diospa munaynin ruwakunanpaq?

4. ¿Imaynatam unanchasqankuna Diosta hatunchanku?

⁴ Jehova Diospa tukuy ima unanchasqanqa sumaqllañam (Gen. 1:31; Jer. 10:12). Sumaqllaña unanchasqankunata hinaspa tukuy ima yachaywan ruwasqa kasqanta qawaspanchikmi musyakunchik llapa ima ruwasqanqa allinninchikpaq kasqanta. Uyarayanchikraqmi lucerokunata tuta qawaspanchik, rayopa tuqyasqanta uyarispanchik hinaspa llullullaraq wawata qawaspanchikpas. Runakunaqa kusikunchikmi sumaq kaqkunata qawaspanchik. ¿Imanasqa? Jehova Dios chayna kananchikpaq unanchawasqanchikraykum (qaway Salmo 19:1; 104:24).

5. ¿Imatam Jehova Dios ruwarqa unanchasqankuna llutanpi mana kanankupaq hinaspa maymi kananpi llamkanankupaq?

⁵ Jehova Diosqa manam llutanpichu tukuy ima unanchasqankunataqa churarqa. Payqa kamachikuytam churarqa tukuy ima unanchasqankunapaq hinaspapas runakunamanmi kamachikuyta quwarqanchik imayna kawsananchikpaq. Chaynapim tukuy ima unanchasqankunaqa mana llutanpichu kachkan, aswanqa maymi kananpim llamkachkanku (Sal. 19:7-9). Chayna kasqankumanta yachanapaq, kaypi yuyaymanasun: Jehova Diosqa yakutam unancharqa lamar quchamanta waspispan puyupi rikurinanpaq hinaspam paramuspan kawsaykunata parqunanpaq, chay yakuqa mayuman kutiykuspanmi kaqlla lamar quchaman kutiykun, chaytam kuti-kutirispa ruwan. Chayna kananpaq Dios mana unanchaptinqa, manam kay pachapiqa kawsakuy kanmanchu. Diospa tukuy ima unanchasqanqa manam llutanpichu kachkan unanchasqankunata Jehova Dios kamachisqanrayku. Kaymi qawachin kay allpa pachata hinaspa runakunata imapaq Dios unanchasqanta. Runakunaman watukuspanchikmi yanapachwan tukuy imata unanchaq Jehova Diosta riqsinankupaq (Apoc. 4:11).

6, 7. ¿Imakunatam Adanwan Evaqa Jehova Diosmanta chaskirqaku?

⁶ Jehova Diosqa munarqam kay pachapi wiñaypaq runakuna kawsananchikta (Gen. 1:28; Sal. 37:29). Adanwan Evaqa allin kaqkunatam Diosmanta chaskirqaku (qaway  Santiago 1:17). Diosmi paykunata unancharqa kikinku tanteakunankupaq, yuyaymananankupaq, kuyakunankupaq hinaspa amistadniyuq kanankupaq. Jehova Diosqa nirqataqmi imaynata allin kaqta ruwanankupaq. Yachachirqataqmi imaynata kawsanankupaq, kawsaykunata tarpunankupaq hinaspa animalkunata munaychakunankupaq (Gen. 2:15-17, 19, 20). Adanwan Evaqa atirqakum hapiyta, qawayta, uyariyta hinaspa muskiyta, Jehova Diosmi chaykuna ruway atiqta unancharqa. Chayraykum paykunaqa kusisqa kay allpa pachapi kawsakunmanku karqa. Jehova Diosqa sumaq llamkaytam paykunaman saqirqa. Adanwan Evaqa sapa punchawmi imamantapas hinalla yachayta atinmanku karqa.

⁷ ¿Imatawanraqmi Diosqa runakunapaq munarqa? Jehova Diosqa munarqam Adanpawan Evapa churi-wawanku mana pantaq kananta. Chay churi-wawankupas mirayniyuqmi kananku karqa. Chaynatam runakunaqa kay allpa pachaman huntananku karqa. Diosqa munarqataqmi tayta-mamakuna warmankuta kuyanankuta, imaynam qallariypi Adantawan Evata Dios kuyasqanman hina. Diosqa paykunamanmi kay allpa pachapi tukuy imapas sumaq kaqkunata qurqa. Chaypim wiñaypaq kawsananku karqa (Sal. 115:16).

8. ¿Imanasqam Jehova Diosqa Adanmanwan Evaman Genesis 2:16, 17 nisqanta kamachirqa?

⁸ Qallariypim, mana Jehova Diospa munasqanman hinachu ruwakurqa. ¿Imataq pasakururqa? Jehova Diosmi Adanmanwan Evaman kamachirqa: ‘Huertapi llapallan sachapa ruruntaqa mikunkim. Allin kaqta hinaspa mana allin kaqta yachanapaq sachapa ruruntam ichaqa ama mikunkichu, chayta mikuruspaykiqa chiqaptapunim wañurunki’, nispa (Gen. 2:16, 17). Kay kamachikuytam Adanmanwan Evaman Diosqa qurqa imakuna ruway atisqankumanta hinaspa mana ruway atisqankumanta yachanankupaq. Kayqa manam sasa entiendenachu nitaq sasa kasukunachu karqa, huertapiqa achkam sachapa rurunqa miskillaña mikunankupaq karqa.

9, 10. (1) ¿Imatam satanasqa Jehova Diosmanta nirqa? (2) ¿Imata ruwanankupaqmi Adanwan Evaqa tanteakururqaku? (Qaway 3 kaq paginapi dibujota).

⁹ Satanasqa culebratam servichikurqa Evata pantachinanpaq, chaynapi taytanchik Jehova Diosta mana kasukunanpaq (qaway Genesis 3:1-5; Apoc. 12:9). ‘Huertapi llapallan sachapa rurunta’ mana mikunanpaq Diospa kamachisqan mana allin kasqantam satanasqa piensachirqa. Kaynatapas nichkanman hinam karqa: “¿Imanasqataq manaqa munasqaykichiktaqa ruwawaqchikchu?”, nispa. Chaymantam satanasqa Evata kaynata llullakurqa: “Manapunim wañunkichikchu”, nispa. Chaymantapas kaynata nispanmi Diosta mana kasukunankupaq wichiykachirqa. Nirqam: ‘Diosmi yachan, maypacham mikuruspaqa ñawikichik kicharikurunanta’, nispa. Kaynata nispanmi satanasqa Jehova Diosmanta nichkarqa: “Payqa manam munanchu chay sachapa rurunta mikunaykichikta, [Diosqa] yachanmi mikuruspaqa allin kaqta yachanaykichikta”, nispa. Manam chayllachu, kaynataraqmi llullakurqa: ‘Kikin Dios hinaña allin kaqtapas hinaspa mana allin kaqtapas yachaqñam rikurirunkichik’, nispa.

¹⁰ Adanwan Evaqa kikinkum tanteakunanku karqa Diosta kasukunankupaq utaq  culebrata kasukunankupaq. Paykunaqa Diosta mana kasukunankupaqmi tanteakururqaku. Jehova Diosta qipancharuspankum manaña munarqakuchu taytanku kananta. Chaynatam satanastaña kasukurqaku. Chaymantapacham sapallankuña qiparurqaku, manañam Diosqa paykunataqa waqaycharqañachu (Gen. 3:6-13).

11. ¿Imanasqam Jehova Diosqa mana chayllachu Adanpawan Evapa huchantaqa pampachaykurqa?

¹¹ Adanwan Evaqa manam kasukurqakuchu Diospa kamachisqantaqa, chayraykum pantaq runakunaña karqaku. Diosqa mana allin ruwaykunataqa chiqninmi, chayraykum Adanwan Evaqa manaña Diospa amistadninchu karqaku. Bibliam nin Diosqa ‘chuyay-chuyay kasqanrayku mana allintaqa mana qawarisqanmanta’ (Hab. 1:13). Adanpawan Evapa huchanta chaylla Jehova Dios pampachaykuptinqa, unanchasqankunam paymanta iskayrayanmanku karqa. Angelkunawan runakunam ninmanku karqa Diospa nisqanqa mana hapipakunapaq kasqanmanta. Ichaqa Jehova Diosmi nisqanman hina haykapipas ruwan (Sal. 119:142). Adanwan Eva kikinku tanteakuyta atispankupas, Jehova Diospa contranpi hatarisqankuraykum ñakarinanku karqa. Punchawkuna risqanman hinam, wañurqaku hinaspa allpaman kutiykurqaku (Gen. 3:19).

12. ¿Imaynañam Adanpa churinkunaqa karqaku?

¹² Adanwan Eva sachapa rurunta mikuruptinkum, Jehova Diosqa manaña churinkunata hinañachu qawarqa. Chayraykum Eden huertamanta qarquramuspan manaña kutinankuta saqirqachu (Gen. 3:23, 24). Jehova Diosqa tanteakusqankuman hina sasachakuyninkuta atipanankupaqmi saqirqa (qaway Deuteronomio 32:4, 5). Paykunaqa manam sumaqtañachu Jehova Diospa sumaq sunqu kaynintaqa qatipakuyta atirqaku. Adanqa kikinpa hinaspa churinkunapa sumaq kawsakuynintam chinkarachirqa. Churinkunaqa huchatawan wañuyllatam paymanta chaskirqaku (Rom. 5:12). Adanmi mirayninkunapa wiñay kawsakuyninta chinkarachirqa. Adanpawan Evapa churi-wawankuqa pantaqñam nacerqaku, paykunapa churi-wawankupas chaynañam nacerqaku. Satanasqa Adantawan Evatam Diosta qipanchanankupaq wichiykachirqa, chaymantapacham satanasqa chayta runakuna hinalla ruwanankuta munarqa (Juan 8:44).

13. ¿Imatam Diosqa runakunapaq hinalla munachkan?

¹³ Adanwan Evaqa Jehova Diosmantam karunchakururqaku, chaywanpas Diosqa hinallaraqmi runakunataqa kuyarqa. Payqa munarqam runakuna hinalla amistadnin kanankuta hinaspapas manam munarqachu pipas wañunanta (2 Ped. 3:9). Chaymi runakuna kaqmanta amistadnin kanankupaq chaylla tukuyta ruwarqa. ¿Imaynatam chayta ruwarqa? Qawasunyá.

14. (1) Juan 3:16 nisqanman hinaqa, ¿imatam Dios ruwarqa huchamantawan wañuymanta librawananchikpaq? (2) ¿Ima tapukuymantam runakunawan rimarichwan?

¹⁴ (Qaway Juan 3:16). Ichapas wakin runakunaqa umallankumanta yachanku kay versiculopa nisqantaqa. Ichaqa, ¿yachankuchu imanasqa Jesuspa wañusqanrayku wiñay kawsayta chaskinanchikmanta? Kay tapukuymanta yachanankupaqmi runakunata yanapachwanchik. ¿Imaynata? Invitacionta aypuspanchik, hina chay huñunakusqanchik  punchawpi hinaspa kaqmanta watukuspanchik. Imanasqa Jesuspa wañusqanta runakuna yachaspankuqa, entiendenqakum Jehova Dios anchata kuyawasqanchikta hinaspa yachayniyuq kasqantapas. ¿Imakunatam Jesuspa wañukusqanmanta runakunaman yachachichwan?

15. ¿Imanasqam Jesusqa mana Adan hinachu karqa?

¹⁵ Jehova Diosqa mana pantaq runatam kachamurqa. Payqa Diosman sunqum kanan karqa hinaspapas ñuqanraykum wañunan karqa (Rom. 5:17-19). Chaypaqmi Jehova Diosqa churin Jesusta akllarqa. Diosmi churinta kay pachapi nacenanpaq chuya espiritunwan Mariapa wiksanman churaykurqa (Juan 1:14). Chaynapim, Jesusqa mana pantaq Adan hina karqa. Ichaqa Jesusqa Diospa tukuy ima kamachisqanta kasukurqa. Llumpay sasachakuykunapi tarikuspanpas Jesusqa kasukurqam Diospa kamachikuyninkunataqa.

16. ¿Imanasqataq Jesuspa wañukusqanqa ñuqanchikpaq ancha allin?

¹⁶ Jesuspa wañukusqanwanmi huchamantawan wañuymanta librasqa kanchik. Jesusqa manam Adan hinachu karqa. Jesusqa Diosman sunqu hinaspa kasukuqmi karqa (1 Tim. 2:6). Jesuspa wañukusqanwanmi qariña, warmiña hinaspa warmaña kaspapas wiñay kawsayta haypayta atisunchik (Mat. 20:28). Chaynaqa, Jesuspa ruwasqanqa ancha allinmi Jehova Diospa munaynin ruwakunanpaq (2 Cor. 1:19, 20).

17. ¿Imakuna ruwaytam atisunchik Jesus wañusqanrayku?

¹⁷ Jehova Diosqa churinpa ancha chaninniyuq yawarninwanmi rantiwarqanchik  (1 Ped. 1:19). Paymi ñuqanchikta kuyawaspanchik sapallan churinta kachamurqa huchanchikrayku wañunanpaq (1 Juan 4:9, 10). Nichwanmi Adanpa rantinpi tantanchik hinaña Jesus kasqanta (1 Cor. 15:45). Jesus wañusqanraykum wiñaypaq kawsakuyta atisunchik. Atisuntaqmi Diospa churinkunaña kaytapas. Jesus wañusqanraykum mana pantaqña kasunchik hinaspapas Jehova Diosqa kaqmantam churinkuna kananchikpaq chaskiykuwasun. Mayna sumaqchá kanqa Diosta kasukuq runakuna mana pantaqña kaptinchikqa. Huk ayllu hinam hanaq pachapipas hinaspa kay allpa pachapipas huk sunqulla kasunchik. Llapanchikmi Diospa churinkunaña kasunchik (Rom. 8:21).

18. ¿Haykapim “Diosña lliwta kamachinqa”?

¹⁸ Adanwan Eva Jehova Diosta qipancharuptinkupas, payqa hinallam runakunataqa kuyawanchik. Chaymi churinta qumurqa ñuqanchikrayku wañunanpaq. Pantaq runakuna kaptinchikpas, satanasqa manam hikutawachwanchu Jehova Diosta mana kasukunapaqqa. Churinpa wañusqanwanmi, Jehova Diosqa yanapawasun mana huchayuqña kananchikpaq. Mayna sumaqchá kanqa Jesuspi iñiqkuna hinaspa kasukuqkuna wiñay kawsayta chaskiptinchikqa (Juan 6:40). Ancha kuyakuq taytanchik Jehova Diosqa qallariypi runakunapaq munasqanman hinam yanapawasun mana pantaqña kananchikpaq. Chaynapim “Diosña lliwta kamachinqa” (1 Cor. 15:28).

19. (1) ¿Imatam ruwasunchik Jesuspa wañukusqanmanta agradecekuspaqa? (Qaway “ Llampu sunquyuqkunatayá hinalla maskasun” niq yachachikuyta). (2) ¿Imamantam yachasunchik qatiqnin yachachikuypi?

¹⁹ Jesuspa wañusqanmanta agradecekuspanchikqa, huk runakunamanpas paymantam willakusun. Runakunaqa yachanankum Jesuspa wañusqanwan, wiñay kawsayta Jehova Dios quwananchikmanta. Ichaqa manam wiñay kawsayta chaskinallanchikpaqchu yanapawanchik. Chaymantapas Eden huertapi satanaspa rimasqan llulla kasqantam qawachirqa. Qatiqnin yachachikuypim yachasunchik Jesuspa wañukusqan chayta imayna allichasqanta.