1-3. (1) ¿Haykapim Salmo 147 capituloqa qillqasqa karqa? (2) ¿Imamantam yachasunchik Salmo 147 capitulota estudiaspanchik?

YAQA llapanpim pitapas alabanchik imatapas allinta ruwaptin utaq Diosta allinta yupaychaptin. Ichaqa pimantapas astawanqa Jehova Diostam hatunchananchik. ¿Imanasqa? Paypa unanchasqankunam qawachin atiyniyuq kasqanta hinaspapas ñuqanchikrayku wañunanpaqmi churinta kachamurqa, chayta ruwaspanmi kuyawasqanchikta qawachiwarqanchik. Tukuy chaykunaraykum payllata hatunchananchik.

² Salmo 147 capitulota qillqaqmi Jehova Diosta tukuy sunqunwan yupaychayta munarqa. Chaymantapas hukkunatam kallpancharqa paywan kuska Diosta yupaychanankupaq (qaway Salmo 147:1, 7, 12).

³ Manam yachanchikchu Salmo 147 capitulota pi qillqasqanmanta, ichaqa yaqachusmi kawsarqa Babilonia nacionmanta Israel runakunata Jerusalenman Jehova Dios kutichisqan tiempopi (Sal. 147:2). Chayraykum Israel runakunaqa llaqtankupiña  Jehova Diosta kaqmanta yupaycharqaku, chaymi kay Salmo qillqaqqa Jehova Diosta hatuncharqa. Ichaqa manam chayraykullachu hatuncharqa. ¿Imakunaraykum hatuncharqa? ¿Imakunaraykum ñuqanchikpas Jehova Diosta hatunchananchik? (Sal. 147:1).

4. Kamachiq Ciro Israel runakunata libraykuptinqa, ¿imaynam tarikurqaku hinaspa imanasqa?

⁴ Israel runakunaqa mayna llakisqachá tarikurqaku Babilonia nacionpi kasqankurayku. Babilonia nacionniyuq runakunam asikuspanku nirqaku: “Sion llaqtapa takintayá takiykapuwayku”, nispa. Paykunam ichaqa mana takiytaqa munarqakuchu, llakisqam kachkarqaku Jerusalen llaqtanku purmachisqa kasqanrayku (Sal. 137:1-3, 6). Chayna llakisqa kachkaptinkum Jehova Diosqa nisqanman hina, kamachiq Cirowan Babilonia nacionta puchukarachirqa hinaspa llaqtanta libraykurqa. Chaynatam Diosqa llaqtanpa sunqunkuta tiyaykachirqa. Chaymi Ciroqa Jehova Diosmanta nirqa: ‘Kamachiwarqam Juda lawpi kaq Jerusalen llaqtapi templota hatarichipunaypaq. Qamkuna ukupi kaq [Jehova] Diospa runankunatayá paypuni yanapachun hinaptinyá chay lawman richunku’, nispa (2 Cron. 36:23). Tukuy chaykunam Israel runakunapa sunqunta tiyaykachirqa Babilonia nacionpi kachkaptinku.

5. Salmo 147:3 versiculopa nisqanman hina, ¿imaynatam Jehova Diosqa yanapawanchik?

⁵ Jehova Diosqa Israel runakunapa sunquntam sapakamapata tiyaykachirqa. Chaytam kunanpas ruwan. Salmo 147 qillqaqmi Jehova Diosmanta nirqa: ‘Payqa llakisqa sunquyuqkunatapas consuelaykunmi. Payqa heridankunatapas hampiykunmi’, nispa (Sal. 147:3). Chaynaqa, sunqu hunta llakisqa kaspanchikqa manam iskayrayananchikchu Jehova Dios yanapawananchikmantaqa, payqa sunqunchikta tiyaykachiytam munachkan (Sal. 34:18; Is. 57:15). Chaymantapas, kallpatawan yachaytam quwanchik ima sasachakuytapas atipananchikpaq (Sant. 1:5).

6. ¿Imatam yachachiwanchik Salmo 147:4 versiculonqa? (Qaway 15 kaq paginapi dibujota).

⁶ Salmo qillqaqqa hanaq pachata qawaspanmi nirqa: “[Jehova Diosqa] lucerokunatapas yupaspam churarqa. Chaynataqmi sapakamata sutichan”, nispa (Sal. 147:4). ¿Imanasqam Salmo qillqaqqa lucerokunamanta rimayta qallaykurqa? Payqa lucerokunata qawaspanpas manam yacharqachu hayka lucero kasqantaqa. Kunanqa astawanmi yachaysapa runakunaqa achka lucerokunata qawanku. Ninkum wara-waranqantin mana yupay atina lucerokuna kasqanta. Unanchaqninchik Jehova Diosllam yupaytaqa atin hinaspa llapanta sutinmanta qayan. Chaywanmi yachanchik sapakama lucerota riqsisqanmanta (1 Cor. 15:41). ¿Imatam chayqa yachachiwanchik? Diosqa yachanmi lucerokuna maypi kasqanta, chaynam runakunapa maypi kasqanchikta, imayna tarikusqanchikta hinaspa ima munasqanchiktapas sapakamapata yachan.

7, 8. (1) ¿Imayna kasqanchiktam Jehova Diosqa yachan? (2) ¿Imam qawachin Jehova Dios entiendewasqanchikta?

⁷ Jehova Diosqa yachanmi sapakama imakunawan sasachakusqanchikta, hinaspapas atiyniyuqmi yanapawananchikpaq (qaway  Salmo 147:5). Wakinpiqa ichapas piensachwan sasachakuyninchikkunawan manaña imatapas ruway atisqanchikta. Ichaqa Jehova Diosmi yachan imakuna ruway utaq mana ruway atisqanchikta, hinaspapas payqa yuyanmi allpamanta ruwasqa kasqanchikta (Sal. 103:14). Pantaq runa kasqanchikraykum achka kutikama hina kaqllawan pantanchik. Yaqapaschá hukmanyarqanchik imapas nisqanchikmanta, imapas mana allinta munapayasqanchikmanta utaq pitapas envidiakusqanchikmanta. Jehova Dios kaykunawan mana sasachakuspanpas yachanmi imayna tarikusqanchikta (Is. 40:28).

⁸ Yaqapaschá wakinpiqa qawarqanchik sasachakuyninchikta atipanapaq Jehova Dios yanapawasqanchikta (Is. 41:10, 13). Rimarisun Kyoko sutiyuq precursora iñiqmasinchikmanta. Huk law llaqtapi Diosmanta willakunanpaq kamachisqa kaspanmi hukmanyasqa tarikurqa. ¿Imaynatam musyakurqa sasachakuyninta Jehova Dios entiendesqanta? Kyoko iñiqmasinchikqa musyakurqam chayasqan llaqtapi iñiqmasinkuna payta entiendesqankumanta. Jehova Dios kaynatapas nichkanman hinam karqa: “Kuyaykim, ichaqa manam precursora kasqaykiraykullachu, aswanqa churiy kasqaykiraykum hinaspa yupaychawasqaykiraykum. Munanim kusisqa kanaykita”, nispa. ¿Imaynatam tukuy atiyniyuq Diosqa qawachisurqanki ‘yachayninpas mana entiendey atina’ kasqanta?

9, 10. Sasachakuypi kaptinchikqa, ¿imapim Jehova Diosqa puntata yanapawanchik? Willarimuy huk iñiqmasinchikmanta.

⁹ Wakinpiqa llakikunchikmi imata mikunanchikmanta, imawan pachakunanchikmanta hinaspa maypi yachananchikmantapas. Ichaqa Jehova Diosmi allpa pachata unancharqa kawsaykuna wiñaptin runakunawan animalkunapas mikunanpaq, bibliam nin: “Ullachkuchakuna waqaptinmi mikuchin”, nispa (qaway Salmo 147:8, 9). Pawaq uywakunata Jehova Dios mikuchiptinqa manam iskayrayananchikchu ñuqanchikmanpas ima pisipuwaqninchiktapas quwananchikmantaqa (Sal. 37:25).

¹⁰ Ichaqa imamantapas astawanqa yanapawanchikmi paypi astawan hapipakunanchikpaq. Yanapawanchiktaqmi sunqunchikpi hinaspa yuyayninchikpi hawka kananchikpaqpas (Filip. 4:6, 7). Chayna yanapakuytam chaskirqaku Japon nacionniyuq Mutsuo iñiqmasinchik hinaspa warmichanpas. 2011 watapim lamar qucha lluqsiruspan llaqtanman yaykururqa. Paykunaqa wasinkupa hawanman qispirusqankuraykum mana wañurqakuchu, ichaqa tukuy imankunatam yaku apakurqa. Chay tutaqa chiripim puñurqaku. Paqarinnintinqa, qillqanchikkunatam maskayta qallaykurqaku kallpanchasqa tarikunankupaq. Tarirurqakum Anuario de los testigos de Jehová 2006 qillqanchikta. Mutsuo iñiqmasinchikqa chayllam qawayta qallaykurqa, hinaspam tarirurqa 2004 watapipas Sumatra islachakunapi chayna lamar qucha lluqsiruspan llaqtakunata aparusqanmanta. Chay qillqanchiktam Mutsuo iñiqmasinchikqa warmichanwan wiqi ñawintin ñawincharqaku iñiqmasinchikkunapa willakusqankuta. Chaywanmi musyakurqaku Jehova Dios anchata kuyasqanta hinaspa anchata kallpachasqanta. Diospa kuyakuynintapas qawarqakum iñiqmasinchikkuna pachatawan  mikuyta paykunaman apaptinku. Ichaqa aswan kallpanchasqam tarikurqaku, paykunata kallpanchanankupaq Diospa llaqtanpi punta apaqkuna huk iñiqmasinchikkunata kamachiptinku. Mutsuo iñiqmasinchikmi nin: “Jehova Dios waqtaykupi yanapawaspanku kachkanmanpas hinam ñuqapaqqa karqa. Chaywanqa sunquykum tiyaykurqa”, nispa. Qawasqanchikman hinam, sasachakuypi kaptinchik Jehova Diosqa puntata yanapawanchik paypi astawan hapipakunanchikpaq, chaymantañam imapas pisipuwaqninchikkunataqa quwanchik.

11. ¿Imatam ruwananchik Jehova Dioswan yanapachikunanchikpaq?

¹¹ Jehova Diosqa chayllam yanapaykun llampu sunquyuqkunataqa (Sal. 147:6a). Ichaqa, ¿imatam ruwananchik yanapawananchikpaq?  Dioswanmi kuyachikunanchik. Chaypaqqa, llampu sunqum kananchik (Sof. 2:3). Llampu sunquyuq runakunaqa suyachkanku mana allinkunata Jehova Dios allichanantam hinaspa ñakarisqankuta tukuchinantapas. Chayna runakunatam Diosqa chaskin.

12, 13. (1) ¿Imakunatam chiqninanchik Jehova Diospa yanapakuyninta chaskinanchikpaq? (2) ¿Imatam ruwananchik Jehova Diosta kusichinanchikpaq?

¹² Chaymantapas Diosqa ‘mana allin ruwaqkunatam pasaypaqta humillachin’ (Sal. 147:6b). Chaymi Dioswan hinalla kuyachikuyta munaspaqa hinaspa mana piñakunanta munaspaqa chiqninanchik paypa chiqnisqankunata (Sal. 97:10). Arí, chiqninanchikmi huchapakuyta hinaspa chayman aysawaqninchik kaqkunatapas, chaykunaqa kanmanmi qalalla millakuypaq kaqkunata qaway (Sal. 119:37; Mat. 5:28). Wakinpiqa sasapaschá kanqa tukuy chaykuna atipayqa, ichaqa chayta ruwaspaqa Jehova Dioswanmi kuyachikusunchik.

¹³ Kay mana allinkunata atipananchikpaqmi Jehova Diospa yanapakuyninta mañakunanchik. Payqa manam munanchu ‘caballokunapa kallpanpi’ utaq ‘runapa utqayman kallpasqanpi’ hapipakunanchiktaqa. Kaywanqa nichkanmi kikillanchikpi utaq huk runakunapi hapipakunanchikta Jehova Dios mana munasqanta (Sal. 147:10). Chaynaqa Jehova Diostam tukuy sunqunchikwan mañakunanchik yanapaykuwananchikpaq. Payqa manam aminchu mañakusqanchikta uyariytaqa. Salmo 147:11 versiculom nin: ‘[Jehova] Diosqa kusikunmi respetaqninkunawan. Payqa kusikunmi kuyapayakuyninpi confiakuqkunawan’, nispa. Chaymi mana iskayrayananchikchu kuyawasqanchikrayku mana allinkunata atipananchikpaq yanapawananchikmantaqa.

14. ¿Imata yachasqanmi Salmo qillqaqta yanaparqa hawka tarikunanpaq?

¹⁴ Jehova Diosqa niwanchikmi ima sasachakuyninchik kaptinpas yanapawananchikmanta. Israel runakuna Jerusalenman kutiptinkum, Salmo qillqaqqa yuyaymanarqa paykunata Jehova Dios imayna yanapasqanpi. Chaymi nirqa: “Qampa  punkuykikunapa cerrojontam takyachin. Qampi yachaq runakunatam bendecin. Ukuykipi yachaqkunatam hawkayachin”, nispa (Sal. 147:13, 14). Jerusalenpa punkunkunata Jehova Dios cerrojowan wichqananta yachasqanmi Salmo qillqaqta yanaparqa hawka tarikunanpaq. Chaywanmi payqa mana iskayrayarqachu yupaychaqninkunata Dios waqaychasqanmanta.

15-17. (1) ¿Imaynam wakinpiqa tarikuchwan, ichaqa imaynatam Jehova Diosqa palabranwan yanapawanchik? (2) Willarimuy imaynatam Diosqa palabranwan chaylla yanapasqanmanta.

¹⁵ Wakinpiqa sasachakuypi kaspanchikmi llumpay llakisqa tarikuchwan. Ichaqa Jehova Diosmi yachayta quwanchik chaykunata atipanapaq. Salmo qillqaqmi nirqa: ‘Paymi kay pachaman palabranta apachimun. Chaymi palabranqa chaylla chiqirun. Paymi lastata millwata hina chayachimun. Paymi qasata uchpata hina rikurichimun. Runtuta hinam parachimun chikchita. ¿Pitaq aguantanman chay chirinta? Rimaspa kamachiptinmi ritipas chullurun’, nispa (Sal. 147:15-18). ¿Imatam kay qillqasqanqa yachachiwanchik? Jehova Diosqa tukuy atiyniyuq hinaspa unanchaq kasqanraykum rititawan runtu-parataqa munasqanman hina ruwanman. Chaynaqa imapas sasachawaqninchikpipas yanapawasunmi.

¹⁶ Jehova Diosqa kay punchawkunapiqa palabranwanmi pusawanchik. ‘Chaylla chiqiruchkanmanpas’ hinam Diospa palabranqa chaylla imapipas yanapaykuwanchik. Anchatam yanapachikunchik bibliawan, qillqanchikkunawan, JW Broadcasting nisqanwan, internetpi jw.org nisqanwan, iñiqkunapi punta apaq iñiqmasinchikkunawan hinaspa wakin iñiqmasinchikkunawanpas (Mat. 24:45). Chaykunawanmi musyakunchik Jehova Diosqa “chaylla” yanapawasqanchikta.

¹⁷ Simone sutiyuq iñiqmasinchikmi qawarqa Diospa palabran imayna yanapasqanta. Payqa piensarqam pipas mana yuyasqanta, piensarqataqmi Diospas mana kuyasqanta. Chayna tarikuspanpas hinallam Jehova Diosta mañakurqa yanapaykunanpaq. Kallpanchakurqataqmi bibliata estudiananpaqpas. Simone iñiqmasinchikmi nin: “Chayna tarikuspaypas Jehova Diospa yanapakuynintaqa hinallam qawarqani”, nispa. Chaykuna ruwasqanmi iñiqmasinchikta yanaparqa mana hukmanyarunanpaq.

18. ¿Imaynam tarikunki Diospa sutinta apasqaykimanta hinaspa imakunaraykum Jehova Diosta hatunchayta munanki?

¹⁸ Salmo qillqaqqa yacharqam runankuna kanankupaq Israel runakunallata Jehova Dios akllasqanmanta. Paykunallamanmi Jehova Diosqa “palabrankunata”, ‘decretonkunata’ hinaspa “reglamentontapas willarqa” (qaway Salmo 147:19, 20). Ñuqanchikpas ancha kusisqam tarikunchik sutinta apananchikpaq Jehova Dios akllaruwasqanchikmanta. Ñuqanchikqa Jehova Diostaqa allintam riqsinchik, palabranwan yanapachikunchik hinaspa paywan kuyachikunchik. Chaykunawanmi ancha kusisqa tarikunchik. Salmo 147 capitulota qillqaq hinam ñuqanchikpas tukuy imakunamanta Diosta hatunchayta munanchik hinaspa hukkunatapas kallpanchanchik ñuqanchikwan kuska Diosta hatunchanankupaq.