1. ¿Imaynataq kasun Diosta mana yupaychaq runakunata qatipakuspaqa?

BIBLIAMANTA yachasqanchikman hina kawsanapaqqa mana hatun tukuqmi kananchik. Ichaqa chayna kayqa wakinpiqa sasam kanman kay tiempupi runakuna kikillankupi piensaq kasqankurayku, qullqillata kuyasqankurayku, alabakuqkuna, hatun tukuqkuna, hinaspa mana controlakuqkuna kasqankurayku (2 Tim. 3:1-3). Ñuqanchikqa yachanchikmi chayna kayqa mana allin kasqanmanta, chaywanpas ichapas sunqunchikpiqa paykuna hina kayta munachwan allin kawsakusqankuta qawaspa (Sal. 37:1; 73:3). Chaymi iskayrayayta qallaykuspa nichwan: “Runakunata yanapanaypaq kallpanchakusqayqa yanqachusmi, chaynataq llampu sunqu kaptiypas runakunaqa manachusmi respetawanqachu”, nispa (Luc. 9:48). Diosta mana serviq runakunapa imayna kasqankuta qatipakuspaqa, manam allinchu kasun iñiqmasinchikkunawanqa, manataqmi Dios servisqanchiktaqa qawachisunchu. Chaymi bibliapi willakuq llampu sunqu runakunamanta yachayqa hinaspa paykunata qatipakuyqa anchata yanapawasun.

2. ¿Imatam yachachwan ñawpaq tiempupi Diosman sunqu runakunamanta?

 ² Diosman sunqu runakunata qatipakunapaqqa, yachananchikmi imakuna ruwasqankumanta. Chaymi paykunamanta ñawinchaspa kaynata yuyaymanachwan: “¿Imaynatam Dioswan kuyachikurqaku? ¿Imakunatam ruwarqaku hinalla Diospa chaskisqan kanankupaq? ¿Imataq paykunata kallpancharqa Diospa munayninta ruwanankupaq?”, nispa. Chayta ruwaspaqa allin iñiyniyuqmi kasun.

3, 4. (1) ¿Imaynatam Diosqa yachachiwanchik? (2) Bibliamanta yachaspanchikpas, ¿ima ruwaymi yanapawasun allin iñiyniyuq kanapaq?

³ Jehova Diosqa anchatam yachachiwanchik bibliawan, qillqanchikkunawan, jw.org niqwan, hinaspa JW Broadcasting niqwan. Yachachiwanchiktaqmi huñunakuykunapi hinaspa hatun huñunakuykunapipas. Ichaqa allin iñiyniyuq kanapaqqa manam bibliamanta yachayllachu. Jesusmi nirqa: “Ñuqapa mikuyniyqa kachamuwaqniypa munayninta ruwaymi hinaspa kamachiwasqanta tukuymi”, nispa (Juan 4:34).

⁴ Jesuspa nisqanman hinaqa, Diospa munayninta ruwaymi yanapawasunchik allin iñiyniyuq kanapaqqa. Imaynam allin mikuykunata mikuptinchik kallpanchik kan, chaynam Diosta kasukuspa munayninta ruwaptinchikqa allin iñiyniyuq hinaspa kusisqa kasunchik. Chaymi wakinpi hukmanyasqa Diosmanta willakuq lluqsispanchikpas, kusisqallaña wasinchikman kutinchik.

5. ¿Imaynam kasunchik yachayniyuq kaspaqa?

⁵ Jehova Diospa yachachiwasqanchikman hina kawsakuspaqa yachayniyuqmi kasun (Sant. 3:13). Bibliaqa ninmi yachayniyuq kayqa imamantapas aswan allin kasqanmanta, yachayniyuq runaqa allin kawsakunanmanta hinaspa kusisqa kawsakunanmanta (Prov. 3:13-18). Jesuspas qatiqninkunatam nirqa: “Kaykunata yachaspaykichik hinaspa chayman hina kawsaspaykichikqa kusisqam kankichik”, nispa (Juan 13:17). Paykuna hinalla kusisqa kanankupaqqa Jesuspa nisqantam hinalla kasukunanku karqa, chaytamá ruwarqaku. Paykunaqa Jesuspa imam nisqantam ruwarqaku hinaspa wañukunankukama qatipakurqaku.

6. ¿Imanasqataq Jehova Diospa yachachikuyninkunataqa hinalla kasukunanchik?

⁶ Ñuqanchikpas hinallam bibliapa yachachikuyninkunataqa kasukunanchik. Kaytaqa tupachichwanmi carrokunata allichaq runawan. Payqa estudiarqam imaynata allichananpaq hinaspapas kanmi allichananpaq tukuy imankuna. Ichaqa hichu-hichu kayta munaspanqa hinaspa yachasqanta mana qunqananpaqqa hinallam carrokunata allichanan. Ñuqanchikpas bibliamanta chayllaraq yachasqanchikta kasukuspaqa kusisqam karqanchik. Ichaqa hinalla kusisqa kayta munaspaqa, sapa punchawmi mana hatun tukuspa Jehova Diospa yachachikuyninkunata kasukunanchik.

7. Allin iñiyniyuq kanapaqqa, ¿imatam ruwananchik?

⁷ ¿Imakuna pasawaptinchikmi sasachakuchwan mana hatun tukuq kanapaq? Kay yachachikuypim chaymanta yachasunchik. Yachasuntaqmi ñawpaq tiempupi Diosta serviqninkuna chaynapi tarikuspanku mana hatun tukuq kasqankumanta. Allin iñiyniyuq kayta munaspaqa, kaymanta yacharuspam yuyaymanananchik hinaspa chaylla ruwayman churananchik.

8, 9. Hechos 14:8-15 nisqanpi hinaqa, ¿imaynatam apostol Pabloqa qawachirqa mana hatun tukuq kasqanta? (Qaway 3 kaq paginapi dibujuta).

⁸ Jehova Diosqa “munachkanmi tukuy rikchaq runakuna salvakunankuta hinaspa chiqap kaq yachachikuyta imam kaqta yachanankuta” (1 Tim. 2:4). ¿Ñuqanchikpas munanchikchu lliw runakuna Diosmanta yachanankuta? Apostol Pabloqa yupaychana wasikunamanmi riq judiokunata Diosmanta yachachinanpaq. Yachachirqataqmi taytachakunata yupaychaq runakunatapas. Chaywanqa mana hatun tukuq kasqantam qawachirqa. ¿Imaynata?

⁹ Licaonia lawman Pablowan Bernabey chayaruptinkum, chaypi runakunaqa piensarqaku paykunaqa Zeus hinaspa Hermes taytachakuna kasqanta. Pablowan Bernabeyqa, ¿hatun tukurqakuchu chaynata runakuna niptinku? ¿Yaqachu nirqaku: “Risqanchik iskay llaqtakunapiqa chiqniwaspanchikmi maqawarqanchik, kay llaqtapim ichaqa runakunaqa sumaqta chaskiykuwachkanchik”, nispanku? ¿Nirqakuchu: “Kayna sutichawasqanchikqa yanapawasunmi Diosmanta willakusqanchikta uyarinankupaq”, nispa? Manam. Paykunaqa chayllam pachankutapas llikikuspanku llapa runakunata nirqaku: “¿Imanasqataq kaykunata ruwachkankichik? Ñuqaykupas qamkuna hina runallam kaniku”, nispa (Hech. 14:8-15).

10. Pablowan Bernabey Licaonia lawpi runakunata paykuna hina kasqankuta nispankuqa, ¿imatam nichkarqaku?

¹⁰ Pablowan Bernabey Licaonia lawpi runakunata paykuna hina kasqankuta nispankuqa, nichkarqakum paykuna hina pantaq kasqankuta. Chaywanpas Pablowan Bernabeyqa akllasqam karqaku Diosmanta willakunankupaq (Hech. 13:2). Hinaspapas Diospa chuya espiritunwanmi hanaq pachapaq akllasqa karqaku. Ichaqa manam chayraykuqa chay runakunamanta aswan allinpaqqa hapikurqakuchu. Yacharqakum chay runakunapas Diosmanta yacharuspankuqa, hanaq pachapaq akllasqa kayta atinankumanta.

11. ¿Imaynatam Pablopa mana hatun tukuq kasqanta qatipakuchwan Diosmanta willakuspanchik?

¹¹ ¿Imaynatam Pablopa mana hatun tukuq kasqanta qatipakuchwan? Diospaq imapas ruwasqanchikrayku hukkunamanta aswan allinpaq mana hapikuspam. Chaymantapas tapukunanchikmi: “¿Hatunchakunichu Diosmanta willakusqay runakunamanta? ¿Yachasqay lawpi wakin runakuna hinachu hukkunata mana allinpaq hapini?”, nispa. Jehova Diospa testigunkunaqa, kallpanchakunchikmi Diosmanta yachay munaqkunata tarinanchikpaq. Runakuna huk castayuqkunata hukmanta qawaptinkupas, wakin iñiqmasinchikkunaqa chay castayuqkunapa rimaynintam yachachkanku Diosmanta yachachinankupaq. Kay iñiqmasinchikkunaqa manam paykunamanta aswan allinpaqchu hapikunku, aswanqa yanapaytam munanku paykunapas Diosmanta yachanankupaq.

12. ¿Imatam Epafrasqa iñiqmasinkunata kuyasqanrayku ruwaq?

¹² Mana hatun tukuq kasqanchikta hinaspa Diosta kasukusqanchiktaqa qawachichwantaqmi iñiqmasinchikkunapaq mañakuspanchikpas (2 Ped. 1:1). Chaytam ruwarqa Diosta serviq Epafras. Bibliapiqa kimsa kutikamam sutinqa rikurin. Pablo wasinpi presochasqa kachkaptinmi, Colosas llaqtapi  iñiqkunaman qillqarqa Epafras paykunapaq sapa kuti mañakusqanta (Col. 4:12). Epafrasqa paykunata riqsisqanraykum paykunamanta llakikurqa. Chaymi Pablopa presomasin kachkaspanpas hinaspa huk sasachakuyniyuq kachkaspanpas, Epafrasqa sapa kuti iñiqmasinkunapa allinninta maskarqa (Filem. 23). Epafrasqa paykunata kuyasqanraykum yanaparqa. Payqa sapakamapa sutinpim iñiqmasinkunapaq mañakurqa, chaytam ñuqanchikpas ruwananchik. Mañakusqanchikqa paykunatam yanapanqa (2 Cor. 1:11; Sant. 5:16).

13. ¿Imaynatam Epafrasta qatipakuchwan?

¹³ ¿Pikunapaqtaq mañakuchwan? Chaypaqqa sutinkutam yuyarinanchik. Mañakuchwanmi riqsisqanchik iñiqmasinchikkunapaq, sasachakuykunapi tarikuq ayllukunapaq, imapipas allinta tanteanankupaq utaq tentacionkunaman mana wichiykunankupaq. Mañakuchwantaqmi presochasqa iñiqmasinchikkunapaqpas. Sutinkutam tarinki “Testigos de Jehová presos por sus creencias”, jw.org niqpi (yaykuy PRENSA > ASUNTOS LEGALES). Chaymantapas mañakuchwanmi ayllunku wañuptin llakisqa tarikuqkunapaq, guerrakunamanta lluptikuqkunapaq hinaspa tukuy rikchaq sasachakuykunapi tarikuq iñiqmasinchikkunapaqpas. Achka iñiqmasinchikkunapaqmi mañakuchwan, mañakuspanchikmi qawachinchik kikillanchikpi mana piensaq kasqanchikta (Filip. 2:4). Jehova Diosqa uyarinmi chaynata mañakuptinchikqa.

14. ¿Imanasqataq ninchik Jehova Diosqa hukkunata allinta uyariq kasqanmanta?

¹⁴ Mana hatun tukuq kasqanchiktaqa qawachinchiktaqmi hukkunata allinta uyarispanchik. Santiago 1:19 versiculunpim nin Diosta serviqkunaqa ‘chaylla uyariq’ kananchikmanta. Chaynam Jehova Diospas (Gen. 18:32; Jos. 10:14). Chaypaq qawasun Exodo 32:11-14 nisqanta (qaway). Moisespa nisqantaqa Jehova Dios mana uyarinan kaptinpas allintam uyariykurqa. ¿Yaqachu ñuqanchikqa pacienciakuspa pantaruq runapa niwasqanchikta  uyariykuchwan hinaspa kasukuchwan? Manapaschá ¿aw? Ichaqa chaytam Jehova Diosqa ruwan, payqa pacienciakuspam sunqumanta mañakusqanchikta uyariwanchik.

15. ¿Imaynatam Jehova Diosta qatipakuchwan?

¹⁵ Jehova Diosta qatipakunapaqqa sapakamam kaynata tapukunanchik: “Abrahanta, Raquelta, Moisesta, Josueyta, Manoata, Eliasta, Ezequiasta hinaspa achka runakunata Dios sumaqta uyariykuptinqa, ¿manachum ñuqapas hukkunata uyariykuyman? ¿Astawanchu iñiqmasiykunata respetasqayta qawachiyman niwasqankuta uyarispay hinaspa kasukuspay? ¿Pi iñiqmasiytataq utaq aylluytataq allinta uyariykuyman? ¿Kallpanchakusaqchu chayta ruwanaypaq?”, nispa (Gen. 30:6; Juec. 13:9; 1 Rey. 17:22; 2 Cron. 30:20).

16. ¿Imatam Davidqa ruwarqa Simei runa kamiptin?

¹⁶ Chaymantapas mana hatun tukuq kasqanchiktaqa qawachinchiktaqmi, hukkuna sasachawaptinchik mana kutichikuspa (Efes. 4:2). David chayta ruwasqanmantam 2 Samuel 16:5-13 willawanchik (qaway). Saulpa ayllun Simei runam, Davidtawan serviqninkunata kamispan rumikunawan chamqaparqa. Davidqa kamachinmanmi karqa Simeita wañuchinankupaq, ichaqa controlakuspanmi chaytaqa mana ruwarqachu. ¿Imataq payta yanaparqa controlakunanpaq? Salmo 3 capitulunmi chaymanta willawanchik.

17. (1) ¿Imam Davidtaqa yanaparqa controlakunanpaq? (2) ¿Imaynatam payta qatipakuchwan?

¹⁷ Davidmi Salmo 3 capituluta qillqarqa churin Absalon wañuchinanpaq maskachkaptin. Chay sasallaña tiempupim Simeiqa Davidta kamispan rumikunawan chamqarqa. ¿Imam Davidta yanaparqa controlakunanpaq? Paymi nirqa: ‘Qapariywanmi Jehova Diosta mañakullani, payñataqmi sapaqchakusqan urqumanta uyariykamullawan’, nispa (Sal. 3:4). Davidqa Diospi hapipakuspam payta mañakullarqa. Ñuqanchikpas runakuna sasachawaptinchikqa Diostam mañakunanchik. Paymi chuya espiritunwan yanapawasun. ¿Ima pasakuptintaq kallpanchakuchwan astawan controlakuq kanapaq utaq ñakarichiwaqninchikkunata pampachanapaq? ¿Iskayrayanchikchu Jehova Dios sasachakuyninchikkunapi yanapawananchikmanta?

18. ¿Ima bendicionkunatam chaskisun Diospa nisqankunata hinalla kasukuspaqa?

¹⁸ Imam allin kasqanta yachaspa hinaspa chayman hina ruwaspaqa bendecisqam kasunchik. Proverbios 4:7 niwanchik ‘tukuy imamantapas puntata yachayta’ maskananchikpaq. Yachayniyuq kasqanchiktaqa allinta tanteaspam qawachisun. Bibliam nin sisikunapas yachayniyuq kasqankuta, yachayniyuqqa kanku mikuyninkuta qipa punchawkunapaq huñusqankuraykum (Prov. 30:24, 25). ‘Cristoqa Diospa yachayninmi’, chaymi Diospa munasqanta ruwan (1 Cor. 1:24; Juan 8:29). Diosqa bendeciwasunmi mana hatun tukuq kaptinchik hinaspa imam allin kasqanta yachaspa chayman hina ruwaptinchik (qaway Mateo 7:21-23). Chaynaqa, mana hatun tukuspam iñiqmasinchikkunawan kuska Diosta yupaychananchik. Pacienciakunanchikmi hinaspa tiempuchakunanchikmi yachasqanchikman hina allin kaqkunata ruwayman churanapaq. Chayta ruwaspanchikqa qawachisunmi mana hatun tukuq kasqanchikta, hinaspam kusisqa kunan hinaspa wiña-wiñaypaq kasunchik.