Astawan yachay munaqkunapaq
¿Ima nintaq juraymanta bibliapi?
Huk diccionariopa nisqanman hinaqa jurayqa Diospa qayllanpi imatapas ruwanapaq niymi (Diccionario Maria Moliner). Pipas juraspaqa juranmanmi rimaspapas utaq qillqaspapas.
Wakinqa ninkum jurayqa mana allin kasqanta Jesus kaynata nisqanrayku: “Amam imaraykupas jurankichikchu, [...] aswanqa ‘arí’ nispaqa chayman hinayá ruway, ‘manam’ nispapas manam nisqaykiman hinayá ruway, imatapas kayna rimasqaykiman yapaptikiqa satanasmantam”, nispa (Mat. 5:33-37). Jesusqa yacharqam Moisespa qillqasqan kamachikuyman hinaqa Israel runakuna jurasqankumanta, yacharqataqmi wakin Diosman sunqu runakuna jurasqanmantapas (Gen. 14:22, 23; Ex. 22:10, 11). Yacharqataqmi Jehova Diospas jurasqanmanta (Heb. 6:13-17). Chaynaqa, Jesusqa nichkarqa manam haykaqpas mana juranamantachu, aswanqa mana hawanpi-ukunpi juranamantam utaq yanqakunamanta mana juranapaqmi. Imatapas ruwanapaq nispanchikqa, nisqanchikman hinam ruwananchik. Chaytam munan Jehova Diosqa.
¿Imatataq ruwawaq qamta juranaykipaq niykusuptikiqa? Puntataqa, sumaqtam yachanayki cumplinaykimanta utaq mana cumplinaykimanta. Mana cumplinaykipaq hina kaspaykiqa ama juraychu. Bibliapim nin: “Prometekuruspa mana cumplinaykimantaqa mana prometekuymi aswan allinqa”, nispa (Ecl. 5:5). Bibliapi nisqankunatayá maskay imamantapas juranaykipaq kaspaqa, hinaspayá chayman hina tantiakuy juranaykipaq utaq mana juranaykipaqpas. Bibliapi ima nisqankunataq chaypaq yanapawachwan.
Wakin juramentokunaqa Diospa munasqanman hinam. Pipas casarakuspanqa iskayninkum Diospa qayllanpi ninakunku wañukunankukama kuyanakunankupaq, yanapanakunankupaq, respetanakunankupaq. (Wakinkum chaynata ninakunku, wakinñataqmi mana, chaywanpas Diospa qayllanpiqa prometenakuchkankum). Chaynata ninakuruspankum wañukunankukama casado kanku (Gen. 2:24; 1 Cor. 7:39). Casarakuspanku prometenakusqankuqa Diospa munasqanman hinam.
Wakin juramentokunañataqmi mana Diospa munasqanman hinachu. Jehova Diospa testigonkunaqa manam juranchikchu nacionninchikrayku peleanapaqqa utaq Jehova Diosta qipanchanapaqqa. Chayta ruwaspaqa Diostam mana kasukuchkachwanchu. Ñuqanchikqa manam kay pachapi runakuna hinachu kanchik, chayraykum paykunapa imapas ruwasqanmanqa mana chapukunchikchu (Juan 15:19; Is. 2:4; Sant. 1:27).
Wakin juramentokunaqa conciencianchikman hinam. Jesusmi nirqa: “Ama qunqaspayá Roma nacionpi kamachiqpa kaqtaqa payman quychik, Diospa kaqtañataq Diosman quychik”, nispa. Chaynaqa, manaraq jurachkaspam sapakama tantiakunanchik (Ichapas huklaw nacionman riyta munachwan utaq chaypi yachayta munachwan. Chaypaq papelninchikta hurqunanchik kaptinqa ichapas autoridadkunaqa niwasun: “Juranaykichikmi”, nispa. Diospa kamachikuyninpa contranpi chay kaptinqa manam jurananchikchu. Ichapas autoridadta nichwan conciencianchikman hina juranapaq, conciencianchikman hina jurayqa manam imananchu.
Bibliapim nin: “Llapallan runakunayá autoridadkunata kasukuchunku”, nispa (Rom. 13:1). Chaynaqa conciencianchikman hina jurayqa chaynataq Diospa kamachikuyninman hina jurayqa manam imananchu.
Imatapas hapispa utaq imatapas servichikuspa jurananchikpaq niwaptinchikqa conciencianchikman hinataqmi tantiakunanchik runakunapa costumbrenman hina mana kananpaq. Ñawpaq tiempopim, Roma nacionmanta kaqkuna espadankurayku juraspanku piensaqku guerrapi yanapaqninku taytachanku rimasqankuta cumplichisqanta. Grecia nacionniyuq runakunapas makinkuta altoman huqarispam juraqku. Paykunapas piensaqkum rimasqankuta utaq ruwasqankuta atiyniyuq taytacha qawamusqanta.
Jehova Diospa testigonkunaqa juraspanchikpas manam banderata hapikuykuspachu juranchik. Ichaqa, ¿imatataq ruwachwan bibliapa hawanman makinchikta churaykuspa jurananchikpaq huk kaqnin juez niwaptinchikqa? Chayna kaptinqa, ichapas jurawaq. Bibliapim willawanchik ñawpaq tiempopi Diosta serviq runakuna jurasqankumanta (Gen. 24:2, 3, 9; 47:29-31). Chaypaq tantiakuspanchikqa manam qunqananchikchu imam kaqta rimananchikpaq Diospa qayllanpi jurasqanchikta. Chaymi juez imamantapas tapuwaptinchikqa mana llullakuspa willakunanchik.
Ñuqanchikqa Jehova Diosta yupaychaytam munanchik, chaymi manaraq jurachkaspa allinta tantiakunanchikpaq Diosta mañakunanchik. Chaymantapas munanchiktaqmi bibliapi kamachikuykunaman hina conciencianchik kananpaq. Chaymi imapaqpas juraspanchikqa ruwananchikpuni (1 Ped. 2:12).