1, 2. Allpa pachanchik huertayanankamaqa, ¿imatam ruwananchik?

 JEHOVA DIOSTAM anchata agradecekunchik kay qawasqanchik allpa pachata sumaq huertata ruwananpaq prometewasqanchikmanta, hinaptinmi allinña kawsakusun (2 Ped. 3:13). Manamá yachanchikchu haykapi chayta ruwananmantaqa. Ichaqa, tukuy ima pasakusqanta qawaspan cuentata qukunchik manapas unaymanta chayta ruwananmantaña (Mat. 24:32-34, 36; Hech. 1:7).

² Unayña utaq chayllaraq testigo kaspapas hinallam kallpanchakunanchik iñiyninchikpi allin kanapaq, chaynapi kay allpa pachanchik sumaq huerta kananmanta seguro kanapaq. Mana chayta ruwaspaqa allin iñiyniyuq kaspapas iskayrayaytam qallaykuchwan. Chaymi apostol Pablopas nirqa iskayrayayqa ‘chaylla arwitawaqninchik hucha’ kasqanta (Heb. 12:1). Chay mana pasawananchikpaqqa, sapa kutim yuyaymanananchik Diosqa prometewasqanchikman hina kay allpa pachata huertayachinanpi (Heb. 11:1).

3. ¿Imamantam kay yachachikuypi yachasun?

³ Kay yachachikuypim yachasunchik Diosqa kay allpa pachata huertayachinanmanta mana iskayrayanapaq kaykunata ruwanamanta: 1) Jesuspa wañukusqanpim yuyaymanana, 2) Diosqa ima ruwaytapas atisqanpim yuyaymanana chaynataq 3) Diospaq kaqkunatam sapa kuti ruwana. Yachasuntaqmi Habacucta Jehova Diospa nisqan ñuqanchiktapas kallpanchawananchikmanta. Ichaqa, puntataqa rimaykusunchik imanasqa allin iñiyniyuq kananchikmantayá. Chaynapi kay allpa pachata Dios huertayachinanmanta mana iskayrayanapaq.

¿IMANASQAM ALLIN IÑIYNIYUQ KANANCHIK?

4. ¿Imakunapi tantiakunapaqmi necesitanchik allin iñiyniyuq kayta?

⁴ Sapa punchawmi imapaqpas allinta tantiakunapaqqa necesitanchik  allin iñiyniyuq kayta. Tantiakunchikmi pikunawan amistad kanapaq, imawan kusirikunapaq, imata estudianapaq, piwan casarakunapaq, churiyuq kanapaq utaq manapas, utaq imapi llamkanapaqpas. Chaymi nikunanchik: “¿Mana allinkunata Dios chinkachinantaña piensaspaychu imapaqpas allinta tantiakuni? Icha ¿kay vidalla kasqanta piensaq runakuna hinachu imapaqpas tantiani?”, nispa (Mat. 6:19, 20; Luc. 12:16-21). Sichu kayllapiña sumaq huerta kasqanta piensaspaqa imapipas allintam tantiakusun.

5, 6. ¿Imanasqataq allin iñiyniyuq kayta necesitanchik ima sasachakuypipas tarikuspaqa? Rimarimuy kaypi rikchanachiymanta.

⁵ Allin iñiyniyuqtaqmi kananchik kaykuna pasawaptinchik mana llumpayta hukmanyarunapaq: Autoridadkuna chiqniwaptinchik, unayña unquspa, utaq imapas pasawaptinchik. Qallariyllanpiqa imapas sasachakuywanqa manapaschá hukmanyasunchu. Ichaqa, chay sasachakuy unay kaptinqa allin iñiyniyuqmi kananchik hinalla aguantanapaq, chaynapi Jehova Diosta kusisqalla servinapaq (Rom. 12:12; 1 Ped. 1:6, 7).

⁶ Sasachakuypi tarikuspaqa wakinpim piensayta qallaykuchwan: “¡Haykapiraqya Jehova Diosqa allpa pachata huertayachinqa!”, nispa. Chaynata piensaspaqa, ¿manañachu iñiyninchikpi allin kachkanchik? Wakinpiqa manam chaynachu. Kaypi piensarisun, unayña para kaptinqa ninchikmi: “¡Haykapiraqya usyariramunqa!”, nispa. Ichaqa tiemponpim usyayqa chayamun, chaynam imawanpas hukmanyasqa kaspaqa ninchik: “¡Haykapiraqya sumaq huertaqa kanqa!”, nispa. Ichaqa allin iñiyniyuq kaspaqa manam iskayrayanchikchu Diosqa imapas prometesqantaqa tiempollanpi cumplinanmanta (Sal. 94:3, 14, 15; Heb. 6:17-19). Chaymanta mana iskayrayayqa yanapawasunmi imamantapas puntapi Jehova Diospa munayninta churanapaq.

7. ¿Pikuna hinam mana piensanachu?

⁷ Diosmanta willakunapaqpas allin iñiyniyuqtaqmi kananchik. Kay allpa pachanchik sumaq huertaña kananmanta runamasinchikkunaman willaptinchikqa achkaqmi cuentollapaq hapinku (Mat. 24:14; Ezeq. 33:32). Ñuqanchikqa manamá paykuna hinaqa piensanachu Diospa prometewasqanchikmantaqa, chaypaqqa hinallam kallpanchakunanchik allin iñiyniyuq kanapaq. Chaymi kunan yachaykusunchik kay kimsa kaqkunata ruwanamanta.

JESUSPA WAÑUPUWASQANCHIKPIYÁ YUYAYMANASUN

8, 9. Jesuspa wañukusqanpi yuyaymanayqa, ¿imaynatam yanapawanchik allin iñiyniyuq kanapaq?

⁸ Allin iñiyniyuq kanapaqqa Jesuspa wañupuwasqanchikpim yuyaymanananchik. Jehova Diosqa churin Jesus ñuqanchikrayku wañunanpaq saqisqanwanmi garantiata quwanchik imapas prometewasqanchikta cumplinanmanta. Chaymi tiempochakunanchik imaynanpi Jehova Diosqa churin Jesusta kay allpa pachaman wañunanpaq kachamusqanpi yuyaymananapaq. Chayta aswan sumaqta entiendespaqa, aswan segurom kasunchik Jehova Diospa niwasqanchikman hina hamuq tiempopi sumaq huertapi wiñaypaq kawsakunamanta. ¿Imanasqam chaynata ninchik?

⁹ Jesuspa wañupuwasqanchikpi yuyaymanarisun. Jehova Diosqa hanaq pachapi kaptinkuqa Jesustaqa anchatam kuyarqa piwi churin kasqanrayku, allin amistadnintaqmi karqapas. Chaywanpas kay allpa pachamanmi kachamurqa mana pantaq runa hina nacenanpaq. Kay allpa pachapi kaspanqa Jesusqa tukuy ima sasachakuypim tarikurqa, hinaspapas ñakarichispam wañuchirqaku. Chayna kananpaq Jehova Diospa kachamuyninqa mayna sasachá paypaqqa karqa. Jehova Diosqariki ancha kuyakuq taytam. Chaymi payqa mana haykapipas saqinmanchu karqa churin chaynata ñakarinantaqa mana  wiñaypaq kawsakunanchik kaptinqa (Juan 3:16; 1 Ped. 1:18, 19). Kuyasqan churinta Jehova Dios kachamusqanwanmi mana iskayrayanchikchu hamuq tiempopi wiñaypaq sumaq huertapi kawsakunamanta.

DIOSQA IMATAPAS RUWAY ATISQANPIYÁ YUYAYMANASUN

10. Efesios 3:20 nisqanman hinaqa, ¿ima ruwaytam Jehova Diosqa atinman?

¹⁰ Allin iñiyniyuq kanapaqqa Jehova Diosqa atiyniyuq kasqanpim yuyaymanananchik, payqariki imapas nisqanta ruwananpaqqa atiyniyuqmi. Hawa runakunaqa ninkum sumaq huertapi wiñaypaq kawsakuytaqa mana atinanchikmanta. Ichaqa, Jehova Diospa yaqa lliw nisqankunaqa runakunapaqqa mana atikunanpaqmi rikchakun. Chaywanpas paypaqqa imapas atinallanmi, payqariki tukuy atiyniyuqmi (Job 42:2; Mar. 10:27). Chaymi Diosqa piensasqanchikmantapas aswan sumaqtaraq imatapas ruwayta atinman (Leey Efesios 3:20).

11. Rimarimuy ima nisqanta Dios cumplisqanmanta (Qawaytaq “ Runakunapa mana ruway atinanta Diosqa ruwasqanmanta” niq yachachikuytapas).

¹¹ Kunanñataq yuyariykusun ñawpaq tiempopi serviqninkunata Diosqa imakuna prometesqanpi. Chay promesakunaqa mana ruway atinam runakunapaqqa rikchakurqa. Abrahantawan Saratam nirqa yuyaqña kaspankupas churiyuq kanankumanta (Gen. 17:15-17). Abrahanmanqa prometerqataqmi mirayninkuna Canaan allpapi yachanankumanta. Ichaqa, Abrahanpa mirayninkuna Israel runakunaqa unay watam karqaku Egipto nacionpi sirvientekuna. Chaywanqa piensarqakupaschá mana haykapipas Canaan allpapi yachanankumanta. Ichaqa prometesqanman hinam Diosqa paykunaman Canaan allpata qurqa. Unay watakuna pasaytapas, Jehova Diosqa Elisabettam nirqa yuyaqña kaspanpas wawayuq kananmanta. Mariatapas Diosqa nirqataqmi mana pi qariwan puñuchkaspanpas wawayuq kananmanta. Chay naceq wawaqa kanan karqa Eden huertapi Jehova Diospa prometesqan miraymi (Gen. 3:15).

12. Josuey 23:14 hinaspa Isaias 55:10, 11 nisqanman hinaqa, ¿ima ruwaytam Jehova Diosqa atin atiyniyuq kasqanrayku?

¹² Jehova Diosqa imapas nisqanta cumplisqanmanta hinaspa imayna ruwasqanmanta yachaspaqa, cuentatam qukunchik ancha atiyniyuq kasqanta. Chaymi mana iskayrayanchikchu hamuq tiempopi sumaq huertapi kawsakunamanta niwasqanchiktapas cumplinanmanta (leey Josuey 23:14; Isaias 55:10, 11). Chaymanta mana iskayrayaspaqa, runamasinchikkunatam yanapasun kay allpa pachanchik huertayananmanta willakuyqa mana cuentolla kasqanta piensanankupaq. Kikin Jehova Diosmi musuq cielomantawan musuq allpa pachamanta rimaspan kaynata nirqa: ‘Kay nisqaykunaqa mana iskayrayanapaqmi, hinaspapas chiqapmi’, nispa (Apoc. 21:1, 5).

DIOSPAQ KAQKUNATAYÁ SAPA KUTI RUWASUN

13. ¿Imaynatam huñunakuyninchik yanapawanchik allin iñiyniyuq kanapaq?

¹³ Allin iñiyniyuq kanapaqqa Diospaq kaqkunatam sapa kuti ruwana. Chaymanta huknin kaqmi huñunakuyninchik, chayqa anchatam yanapawanchik. Rimarisun iñiqmasinchik Anamanta. b Payqa unay watañam tukuy tiemponwan Diospa llaqtanpi tukuy imapi yanapakurqa. Paymi nin: “Huñunakuykunaqa ñuqapaqqa boteta sayachiq llasaq fierro hinam. Discurso yachachimuq mana sumaqta yachachimuptinpas utaq yachasqay kaqkunallamanta rimamuptinpas, yachachimusqantam uyarini bibliapa ima yachachikuynintapas aswan sumaqta entiendenaypaq. Chayqa yanapawanmi aswan allin iñiyniyuq kanaypaq”, nispa. Iñiqmasinchikkunapa rimarisqankupas yanapawanchikmi allin iñiyniyuq kanapaq (Rom. 1:11, 12; 10:17).

14. ¿Imaynatam Diosmanta willakuyqa yanapawanchik allin iñiyniyuq kanapaq?

 ¹⁴ Diosmanta willakuypas yanapawanchikmi allin iñiyniyuq kanapaq (Heb. 10:23). 70 wata masninña testigo kaq iñiqmasinchik Barbaram nin: “Diosmanta willakuyniymi anchata yanapawan allin iñiyniyuq kanaypaq. Runamasinchikkunaman Jehova Diosmanta sapa kuti hinaspa imapas prometewasqanchikmanta willakuspayqa, manam iskayrayanichu chaykunata ruwananmanta”, nispa.

15. ¿Imaynatam allin iñiyniyuq kanapaq yanapawanchik sapanchikpi Diosmanta yachaypas? (Qawaytaq dibujokunatapas).

¹⁵ Sapanchikpi Diosmanta yachaypas yanapawanchikmi allin iñiyniyuq kanapaq. Iñiqmasinchik Susanmi willakun chayta ruwananpaqqa imay punchaw estudiananpaq tantiasqan allin kasqanta. Paymi nin: “Domingonpim Willakuq qillqanchikta estudiani hawan semana tupawaqninchikta. Lunes, martesñataqmi chawpi semana huñunakuyninchikpaq. Wakin punchawñataqmi astawan yachay munasqaykunamanta estudiani”, nispa. Chaynata ruwasqanraykum Susanqa manaña iskayrayanchu Diosqa nisqankunata ruwananmanta. Estados Unidos betel wasipi unay wataña llamkaq iñiqmasinchik Irenepas willakunmi, bibliapa willakuyninkunata estudiaynin allin iñiyniyuq kananpaq yanapasqanmanta. Paymi nin: “Anchatam admirakuni bibliapa willakuyninkuna imam kaq cumplikusqanta yachasqaywan”, nispa. c

“CHAY PUNCHAWQA CHAYAMUNQAPUNIM”

16. ¿Imaynanpim yachanchik Habacucta Jehova Diospa nisqanqa ñuqanchikpaqpas kasqanta? (Rimarimuytaq Hebreos 10:36, 37 nisqanmantapas).

¹⁶ Wakin iñiqmasinchikkunaqa unay watañam suyallachkanku satanaspa munaychakusqan kay tiempo tukunantaña. Chaymi wakinqa ninmanku: “Llumpaytam unamuchkan”, nispa. Jehova Diosqa chayna piensaqkunataqa entiendenmi, manam hukmantachu qawan. Chaymi Diosmanta willakuq Habacuctapas nirqa: ‘Kay musquypi  hina qawasqayki cumplikunanpaq punchawqa manaraqmi chayamunraqchu. Chay punchawqa chayllam chayaramunqa, chay punchawqa chayamunqapunim. Unamuptinpas qamqa qawan-qawanllayá kay. Chay punchawqa chayamunqapunim. Tiempollanpim chayamunqa’, nispa (Hab. 2:3). ¿Chay nisqantaqa Habacucllapaqchu qillqachirqa icha ñuqanchikpaqwanchu? Ñuqanchikpaqwanmi. Chaymi apostol Pablopas chaynata rimarispa yuyarichirqa musuq allpata suyaq Jesuspa qatiqninkunata (leey Hebreos 10:36, 37). Jehova Diospa prometewasqanchik unamuq hinapaq rikchakapuwaptinchikqa yuyarisunchik ‘chay punchawqa chayamunqapunim. Tiempollanpim chayamunqa’ nispa Diospa niwasqanchikta.

17. ¿Imaynatam iñiqmasinchik Luisaqa Habacucman Jehova Diospa nisqanta kasukurqa?

¹⁷ Achka iñiqmasinchikkunam unay wataña qawan-qawanlla kachkanku Jehova Diospa nisqanta kasukuspanku. Chaytam ruwachkan iñiqmasinchik Luisapas, payqa 1939 watapim bautizakurqa. Paymi nin: “Ñuqaqa piensarqanim manaraq 18 wataypi Diospa piñakuynin punchaw chayamunanta, ichaqa manamá chaynachu karqa. Mana hukmanyanaypaqmi yanapawarqa ancha pacienciakuq Diosta serviqkunamanta leeyniy, paykunamanta wakinmi Noey, Abrahan hinaspa Josey. Paykunaqa unay watakunam suyananku karqa Diospa prometesqanta chaskinankupaq. Qawan-qawanlla kasqaymi ñuqata hinaspa hukkunatapas yanapawarqa Diospa prometewasqanchik sumaq huertaqa kayllapiña kasqanta yuyarinaypaq”, nispa. Unay wataña Diosta serviq achka iñiqmasinchikkunapas chaynatach piensanku.

18. ¿Imaynatam Diospa unanchasqankunapi piensariyqa yanapawanchik kay allpa pachanchiktapas Dios huertayachinanmanta mana iskayrayanapaq?

¹⁸ Manamá rikunchikraqchu sumaq huertataqa, ichaqa piensarisun rikusqanchik kaqkunapi: Lucerokunapi, plantakunapi, animalkunapi, runapi utaq imapas rikusqanchikpi. Manam chaykunaqa ñawpaqtaqa karqachu, ichaqa Jehova Dios unanchasqanraykum chaykunaqa kachkan, manam pipas chaykuna kasqanmantaqa neganmanchu (Gen. 1:1, 26, 27). Chaynam Jehova Diosninchikqa unanchachkaq hina hamuq tiempopiqa kay allpa pachanchikta sumaq huertata ruwanqa. Chaytaqa cumplinqapunim. Chaypiqa sanoy-sanoymi wiñaypaq kawsakusunchik. Jehova Diospa tantiasqan punchawpim sumaq huertataqa rikusunchik kunan Jehova Diospa unanchasqankunata rikusqanchikta hina (Is. 65:17; Apoc. 21:3, 4).

19. ¿Imakunatam ruwana allin iñiyniyuq kanapaqqa?

¹⁹ Sumaq huerta chayamunankamaqa hinallayá kallpanchakusun allin iñiyniyuq kanapaq. Chaypaqqa Jesuspa wañukusqanpiyá yuyaymanasun hinaspa agradecekusun, Jehova Diosqa imatapas ruway atisqantayá yuyarisun chaynataq Diospaq kaqkunata sapa kuti ruwasun. Chaykunata ruwanapaq kallpanchakuspaqa ‘Diospi iñisqankurayku hinaspa pacienciawan promesakuna chaskiqkuna hinam’ ñuqanchikpas ruwachkasunchik (Heb. 6:11, 12; Rom. 5:5).