1. ¿Imaynataq kanku bautizasqa musuchakuna?

BAUTIZASQA musuchakuna, kallpaykichikpi kasqaykichikraykum Jehova Diospaq imatapas ruwayta atiwaqchik (Prov. 20:29). Qamkunaqa iñiqmasinchikkunatam astawan yanapayta munankichik. Chayraykuchá iñiqkunapi punta apaqkunapa yanapaqnin kayta munankichik. Chaywanpas, yaqapaschá wakiqnikichikqa niwaqchik: “Manachusmi ñuqaqa yanapakuyta atiymanchu. Warmallaraq kasqaytam wakinkunaqa ninku”, nispa. Ichaqa musuchallaraq kaspaykichikpas yanapakuytaqa atiwaqchikmi. Chaypaqqa kunanmantam kallpanchakuwaqchik hukkunapa allin qawasqan kanaykichikpaq.

2. ¿Imamantam kay yachachikuypi yachasun?

² Kay yachachikuypim yachasun kamachiq David hinaspa Juda nacionta kamachiq Asawan Josafat sasachakuypi kaspanku ima ruwasqankumanta. Yachasuntaqmi kunan tiempopi musuchakuna paykunamanta ima yachanankumantapas.

3. ¿Imaynatam musuchakunaqa yuyaq iñiqmasinchikkunata yanapanmanku?

³ Davidqa warma kasqanmantaraqmi Diosta kuyarqa hinaspa kamachikuyninkunata kasukurqa. Imapas yachasqanwantaqmi  hukkunata yanaparqa. Davidqa arpa tocayta yacharuspanmi kamachiq Saulpaq tocapuq, hinaptinmi payqa hawka tarikuq (1 Sam. 16:16, 23). Chaynam kunan tiempopi musuchakunapas imapas yachasqankuwan iñiqmasinchikkunata yanapanmanku. Wakin yuyaq iñiqmasinchikkunaqa bibliamanta yachanankupaq hinaspa qillqanchikkunata celularninkupi leenankupaqmi pipas yachaykachinanta munanku. Chaymi musuchakunaqa imaynata servichikunankupaq yachaykachinmanku.

4. ¿Imaynatam musuchakuna Davidta qatipakunmanku? (Qaway qaranpi kaq dibujota).

⁴ Davidmantaqa manam iskayrayarqakuchu imatapas allinta ruwananmantaqa. Payqa kamachisqankuman hina imatapas ruwananpaqmi kallpanchakurqa. Chaymi taytanpa ovejankunata michispanpas allinta cuidaq. Paymi kamachiq Saulman kaynata willarqa: ‘Kay sirvientekiqa taytaypa ovejankuna michiqmi kani, chayna michichkaptiymi huk leon kaspa utaq ukumari kaspapas ovejayta apakuq ataqunmanta. Hinaptinmi ñuqaqa chay animalpa qipanta qatiq kani, hinaspam heridaruspay siminmanta qichumuq kani’, nispa (1 Sam. 17:34, 35). Arí, Davidqa sasa kaptinpas taytanpa ovejankunataqa allintam michiq. Kunan tiempopi musuchakunapas imapas kamachisqankuta allinta ruwanankupaq kallpanchakuspankum Davidta qatipakunmanku.

5. Salmos 25:14 nisqanman hinaqa, ¿imataq musuchakunapaqqa imamantapas aswan allin kanan?

⁵ Chaymantapas, Davidqa musu kasqanmantaraqmi Jehova Diostaqa sunqumanta kuyarqa. Paypaqqa mana manchakuq kasqanmantapas utaq arpa tocayta yachasqanmantapas aswan allinqa karqa Dioswan amistadninmi (qaway Salmos 25:14). Musuchakuna, qamkunapas imamantapas astawanqa Diosta kuyanaykichikpaqmi kallpanchakunaykichik, payqa kuyasuqnikichik taytaykichikmi. Chaypaq kallpanchakuptikichikqa imapipas yanapakunaykichikpaqmi iñiqmasikichikkunapas nisunkichik.

6. ¿Ima mana allinkunatam Davidta nirqaku?

⁶ Musuchallaraq kachkaptinmi Davidmanta hukkuna mana allinta rimaqku. Huk kutipim Goliatwan peleayta munaptin kamachiq Saul kaynata nirqa: “Qamqa kanki  warmaraqmi”, nispan (1 Sam. 17:31-33). Mayorninpas piñakuspanmi kaynata nirqa: ‘¿Imamantaq hamurqanki? ¿Pimantaq saqimurqanki chunniqpi asllapas kaq ovejakunata? Ñuqaqa yachanim hatun tukuq kaspayki mana allin tantiasqaykita’, nispa (1 Sam. 17:26-30). Jehova Diospaqqa manamá chaynachu karqa. Payqa allintapunim Davidtaqa riqsirqa. Davidpas manam iskayrayarqachu kuyasqan Dios yanapananmantaqa, chaymi Goliattapas wañurachirqa (1 Sam. 17:45, 48-51).

7. Musuchakuna, ¿imatam yachawaqchik Davidmanta?

⁷ ¿Imatam yachawaq Davidmanta? Manam hukmanyarunaykichu wakin riqsisuqnikikuna warmallaraq kasqaykipaq hapisuptikiqa. Jehova Diosqa allintapunim riqsisunki, chaymi yachan imatapas allinta ruway atinaykita (1 Sam. 16:7). Diosta astawan riqsinaykipaqmi kallpanchakunayki. Davidpas chaytam ruwarqa Diospa unanchasqankunata qawaspan hinaspa chaykunapi yuyaymanaspan (Sal. 8:3, 4; 139:14; Rom. 1:20). Chaymantapas, Jehova Diospa testigon kasqaykimanta estudiaqmasikikuna asikusuptikiqa utaq ima sasachakuypi tarikuspaykiqa Diosta mañakuy yanapaykusunaykipaq. Kasukunaykitaqmi bibliapi, qillqanchikkunapi hinaspa videokunapi yachasqaykikunatapas. Ima sasachakuynikipipas Dios yanapaykusuptikiqa astawanmi paypi hapipakunki. Chaynapimá imapas kamachisusqaykita allinta ruwanaykimantaqa hukkunapas mana iskayrayanqakuchu.

8. ¿Imatataq David ruwarqa kamachiyta qallaykunankama suyaspan?

⁸ Davidqa kamachiq kananpaq akllasqa karuspanpas unay wataraqmi suyarqa kamachiyta qallaykunanpaqqa (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4). Chaywan hukmanyananmantaqa allin kaqkunata ruwananpaqmi kallpanchakurqa. Davidqa Saulmanta ayqikuspan Filistea runakunapa allpanpi kaspanpas, Juda runakunapa allpanman chiqniqninkuna mana yaykurunankupaqmi tukuyta ruwarqa (1 Sam. 27:1-12).

9. ¿Imata ruwaspaykim Davidta qatipakuwaq?

⁹ ¿Imata ruwaspaykim Davidta qatipakuwaq? Qampas David hinam kallpanchakuwaq Jehova Diospaq hinaspa iñiqmasikikunapaq allin kaqta ruwanaykipaq. Chaytam ruwarqa Ricardo * sutiyuq iñiqmasinchik. Payqa warmachallaraq kachkaspam precursor kaytaña munarqa, ichaqa manam chaypaq hinaraqchu karqa. Chaywan hukmanyarunanmantaqa utaq piñakurunanmantaqa Diosmanta astawan willakunanpaqmi tiempochakurqa. Paymi nin: “Diosmanta yachay munaq runamasinchikkunata yanapanaypaqmi kallpanchakuq kani. Paykunaman manaraq kutichkaspaypas kikiyraqmi allinta yachaykuq kani. Diosmanta astawan willakuspayqa manañam manchakuqchu kani. Ancha allinmá karqa manaraq precursor kachkaspay Diosmanta astawan willakunaypaq tiempochakusqayqa”, nispa. Kunanqa Ricardoqa iñiqkunapi punta apaqkunapa yanapaqninmi hinaspa allin yachachiq precursormi.

10. ¿Imatam David ruwarqa allinta tantiananpaq?

¹⁰ Huk kutipiñataqmi Davidwan soldadonkuna peleaq rinankukama chiqniqninku runakuna ayllunkuta pusakusqaku hinaspa tukuy imankuta apakusqaku. Davidqa allin peleaq kasqanraykuchá ayllunta imayna kutichimunanpaqqa kikillanpi hapipakuspan  tantiarunman karqa. Chayta ruwananmantaqa Jehova Diostam mañakurqa yanapaykunanpaq. Paymi Diosta nirqa: “¿Qatisaqchu icha manachu chay suwa runakunata?” nispan. Hinaptinmi Diosqa nirqa chay suwakunata haypananpaq (1 Sam. 30:7-10).

11. ¿Imatam ruwawaq imatapas manaraq tantiachkaspayki?

¹¹ ¿Imatam qampas David hina ruwawaq? Manaraq imatapas tantiachkaspaykim tapukuwaq tayta-mamaykita utaq iñiqkunapi punta apaqkunata. Jehova Diosmi iñiqkunapi punta apaqkunata churarqa yanapaykuwananchikpaq, chaymi paykunamantaqa mana iskayrayawaqchu (Efes. 4:8). Paykunata qatipakuspaykiqa hinaspa imapas rimapayasusqaykita uyarikuspaykiqa allintam imatapas tantianki.

12. ¿Imaynataq Asaqa karqa kamachiyta qallaykuspan?

¹² Asaqa mana hatun tukuq hinaspa mana manchakuqmi karqa musullaraq kachkaspan kamachiyta qallaykuspanqa. Hinaspapas taytacha-mamachakunata Juda nacionniyuq runakuna mana yupaychanankupaqmi tukuyta ruwarqa. Nirqataqmi Jehova Diosta yupaychaspanku kamachisqankunata kasukunankupaqpas (2 Cron. 14:1-7). Huk kutipim Etiopia nacionmanta Zera sutiyuq kamachiq achkallay-achka soldadonkunawan rirqa kamachiq Asawan peleaq, chaymi Asaqa Diosta mañakurqa yanapaykunanpaq. Paymi nirqa: ‘Jehova Diosnilláy, qamllam kanki kallpasapakunapa contranpi mana kallpayuqkunata yanapaykuqqa. Yupaychasqayku taytallayku Jehova, yanapaykullawaykuyá, qanmanmi hapipakamuykiku’, nispa. Chayna nisqanwanmi yachanchik kamachiq Asaqa Dios yanapaykunanmanta manapuni iskayrayasqanta. Arí, Jehova Dios yanapaptinmá Etiopia nacionniyuq runakunataqa vencerurqa (2 Cron. 14:8-12).

13. ¿Imanasqataq kamachiq Asaqa guerrallapi karqa?

¹³ Nana-nanaq soldadokunawan peleay sasa kaptinpas, Diospi hapipakuspanmi kamachiq Asaqa vencerurqa. Chaymanta qipatam Israel nacionta kamachiq Baasa soldadonkunapiwan hamurqa Asawan peleaq. Chaypiqa Asaqa manamá Jehova Diospichu  hapipakurqa, aswanqa Siria nacionpa kamachiqnintam niykurqa yanapaykunanpaq. Chayna tantiasqanqa manamá allinchu karqa, chaymi Jehova Diosqa Hananiwan Asaman kaynata willachirqa: ‘Siria nacionpa kamachiqninman hapipakuspaykim yupaychasqayki tayta Diosmanqa mana hapipakurqankichu, chayraykum paypa soldadonkunaqa qanmanta lluptirun’, nispa. Chaymantapacham kamachiq Asaqa guerrallapi karqa (2 Cron. 16:7, 9; 1 Rey. 15:32).

14. (1) ¿Imatam ruwanayki imatapas tantiaspaykiqa? (2) 1 Timoteo 4:12 nisqanman hinaqa, ¿imaynatam hukkunapas qawasunki Diospi hapipakuptikiqa?

¹⁴ ¿Imatam yachawaq kamachiq Asamanta? Pay hinam mana hatun tukuq hinaspa Diospi hapipakuq kanayki. Paypi hapipakuspaykimá bautizakurqankipas, chaywanmá Jehova Diosta anchata kusichirqanki. Kunanpas hinallam Jehova Diospiqa hapipakunayki imatapas tantiaspaykiqa. Kikikipa yachayllaykiman hina imatapas tantianaykimantaqa, Diospa munasqanman hinam tantianayki imapi kusirikunaykipaqpas, imapi llamkanaykipaqpas utaq imata ruwanaykipaqpas, chaypaqqa bibliapa nisqankunatam allinta yachanayki (Prov. 3:5, 6). Chaykunata ruwaspaqa Jehova Diostam kusichinki, hinaspapas iñiqmasikikunapa allin qawasqanmi kanki (qaway 1 Timoteo 4:12).

15. 2 Cronicas 18:1-3 hinaspa 19:2 nisqanman hinaqa, ¿imakunapim pantarurqa kamachiq Josafat?

¹⁵ Allinta ruwayta munaspaykipas wakinpiqa pantankim. Chaywanpas, hinallam kallpanchakunayki Jehova Diospaq allin kaqkunata ruwanaykipaq. Yuyaymanay kamachiq Josafatpi. Payqa kamachiyta qallaykuspanmi Jehova Diosta servispan kamachikuyninkunata kasukuq. Chaymantapas, yanapaqninkunatam kamachirqa runakunaman Diosmanta yachachimunankupaq (2 Cron. 17:4, 7). Chaywanpas Josafatqa mana allintam wakinpiqa tantiarurqa, chaymi Jehova Diosqa Jehu sutiyuq serviqninwan corregiykurqa (qaway 2 Cronicas 18:1-3; 19:2).

16. ¿Imatam yachawaq Rayivpa willakusqanmanta?

¹⁶ Musuchakuna, hukkunapa rimapayaykususqaykichiktam kasukunaykichik. Achka  musuchakunapaqmi sasa Diospa munayninta imamantapas puntata ruwayninkuqa. Paykuna hinapaschá qampas tarikunki, ichaqa amayá hukmanyaychu. Rayiv sutiyuq iñiqmasinchikpas chaynam tarikurqa. Paymi musuchallaraq kasqanmanta yuyarispan nin: “Huñunakuykunaman hinaspa Diosmanta willakuq rinaymantaqa wakin warmamasiykuna hinam pukllayllata utaq kusirikuyllata munaq kani”, nispa. Ichaqa iñiqkunapi punta apaqpa nisqantam uyariykurqa. Rayivmi nin: “1 Timoteo 4:8 nisqanta ñawinchapuwaspan rimapayaykuwaptinmi cuentata qukururqani Diosta serviy imamantapas aswan allin kasqanta”, nispa. Payqa iñiqmasinchikpa rimapayaykusqanta uyariykuspanmi imamantapas puntataqa Diospa munasqanta ruwananpaq tantiakururqa. Chaymanta iskay-kimsa watallamanmi Rayivqa iñiqkunapi punta apaqkunapa yanapaqninña karqa.

17. ¿Imaynam yuyayniyuq iñiqmasikichikkuna tarikunku musuchakuna Diosta servisqankurayku?

¹⁷ Musuchakuna, yuyayniyuq iñiqmasikichikkunaqa qamkunawan kuska Diosta yupaychaspankum anchata kusikunku (Sof. 3:9). Kusisqallaña allinta ruwanaykichikpaq kallpanchakusqaykichikta qawaspankum anchata kusikunku (1 Juan 2:14).

18. Proverbios 27:11 nisqanman hinaqa, ¿imaynam Jehova Dios tarikun musuchakunata qawaspan?

¹⁸ Musuchakuna, taytanchik Jehova Diosqa anchatam kuyasunkichik. Payqa manam iskayrayanchu imatapas allinta ruwanaykichikmantaqa. Bibliapipas nirqañam kay tukupay tiempopi achka-achka musuchakuna kikinkumanta Jehova Diosta yupaychanankumanta (Sal. 110:1-3). Diosqa yachanmi kuyasqaykita hinaspa paypaq allin kaqkuna ruway munasqaykita. Chayraykuyá ama hukmanyaruychu, aswanqa imapas pantasqaykimanta rimapayaykususqaykita uyariykuspaykiyá hinalla kallpanchakuy. Yuyariy, “Jehova Diosqa haykam kuyasqantam corregin” (Heb. 12:6). Imapas nisusqaykikunatayá allinta ruway. Imamantapas astawanqa taytayki Jehova Diospa sunqunta kusichinaykipaqyá kallpanchakuy (qaway Proverbios 27:11).