1, 2. (1) Salmo 40:5 nisqanman hinaqa, ¿imakunatataq Jehova Diosqa quykuwarqanchik? (2) ¿Imaynanpitaq kaykunamanta yachasun?

JEHOVA DIOSQA tukuy imakunatam quwarqanchik, quwasqanchikkunamanta wakinmi kay allpa pacha, umanchik hinaspa biblian. Kay allpa pachata quwasqanchikraykum atinchik maypi kawsakuyta, umanchikwanñataqmi atinchik imayna tantiakuyta hinaspa rimanakuyta. Biblia quwasqanchikwanñataqmi yachanchik tukuy imamanta (qaway Salmo 40:5).

² Kay yachachikuypim chaykunamanta yachasun, chaykunapi yuyaymanaspaqa astawanmi taytanchik Jehova Diosninchikta kuyasun (Apoc. 4:11). Chaykunamanta sumaqta yachayqa yanapawasunmi kikillanmanta tukuy imapas rikurimusqanmanta niq runakunata yanapanapaq.

3. ¿Imaynanpitaq kay allpa pachalla runakuna kawsakunankupaq hina?

³ Kay allpa pacha imayna kasqanpi yuyaymanaspaqa sutillatam qawanchik Jehova Diosqa yachayniyuq kasqanta (Rom. 1:20; Heb. 3:4). Kay allpa pachallam tukuy imayuqqa kachkan runakuna kawsakunanchikpaq hinaqa, kay allpa pachamanta hukqa manam kanchu runakuna kawsanankupaqqa.

4. Kay allpa pachapa imayna kasqanqa, ¿imaynatam qawachin Jehova Dios yachayniyuq kasqanta? Willarimuy.

⁴ Rimarisun botemantawan kay allpa pachanchikmanta. Botewan kay allpa pachanchikqa manam chaynallachu kanku, ¿imaynanpitaq manaqa chaynallachu kanku? Chaypaq yuyaymanasun kaykunapi. Hayka unaytaq runakuna kawsanmanku hina botellapi yanukuspanku, hina botellaman qupankuta  wischuspanku, manachá unaytachu kawsanmanku, ¿aw? Allpa pachapim ichaqa nana-nanaq animalkuna hinaspa runakuna kawsanku. ¿Imaynanpi? Kay pachapi wayra, mikuy hinaspa yaku kasqanraykum hinaspa kaykuna mana tukuq kasqanraykum. Chaymantapas qupanchikkunataqa hina allpallamanmi wischunchik, chaywanpas allpa pachaqa hina kaqllam, ¿imaynanpitaq chaynaqa? Allpa pachata kikillan chuyanchakunanpaq Jehova Dios sumaqta unancharusqanraykum. Chaypaqyá qawaykusun wayramantawan yakumanta.

5. (1) Mana allin samayta wischuptinchikpas, ¿imaynanpitaq wayraqa mana qachachakunchu? (2) Wayrapa kayna kasqanqa, ¿imatataq Jehova Diosmanta yachachiwanchik?

⁵ Mana wayrawanqa manam runapas nitaq animalpas kawsanmanchu, runakunawan animalkunaqa samayllawanmi kawsanchik, ichaqa samaywan kawsaspapas manam allin samaytam wischunchik, chaywanpas kay allpa pachapi wayraqa hina kaqllam hinaspapas manam qachachakunchu. ¿Imaynanpitaq chaynaqa? Kay pachapi llapallan Jehova Diospa unanchasqan qurachakunawan sachakuna wischusqanchik mana allin samayta chuyanchasqanraykum. Chayna kasqanwanmi yachanchik Jehova Dioslla llapallan runakunaman “vidata, samayta hinaspa tukuy imakunatapas” qusqanmanta (Hech. 17:24, 25).

6. (1) ¿Imaynanpitaq yakuqa mana chayllachu chinkarun? (2) ¿Yakupa mana chaylla chinkarusqanqa imatam Jehova Diosmanta yachachiwanchik? (Qaway “ Yakuqa Jehova Diospa quwasqanchikmi” niqta).

⁶ Kay allpa pachapi yakuqa manam rankachurunchu nitaq chakirunchu, ¿imaynanpi? Intimanta kay allpa pacha maymi kananpi kasqanraykum. Kay allpa pacha intipa hichpallanpi kaptinqa qalay yakuch chakirunman, allpa pachapas qalaypaq mana imayuqchá kanman, intimanta karu-karupi kaptinñataqchá qalay yaku rankachurunman. Kay allpa pachapas rankachuruspanchá rumi hina qalaypaq taqra kanman. Jehova Dios kay allpa pachata maymi kananpi churaykusqanraykum yakuqa manam chinkanchu, ¿imaynanpitaq manaqa chinkanchu? Qawaykusunyá imayna kasqanmanta. Rupamusqanraykum lamar qucha, mayukuna hinaspa quchakuna quniruspa waspiyta qallaykun, waspisqanñataqmi puyuña rikurirun, chaymi puyuramuptinqa parayta qallaykamun, wakinpiqa runtu param paramun, wakinpiñataqmi lasta paramun, chay parañataqmi huñunakuruspan mayu hinaña kaqmanta lamar quchaman kutiykun, chayqa chaynallam watan-watan. Chayna kasqanwanmi sutillata qawanchik Jehova Diosqa yachayniyuq hinaspa atiyniyuq kasqanta (Job 36:27, 28; Ecl. 1:7).

7. ¿Imaynatam Jehova Diosta agradecekuchwan tukuy ima quwasqanchikkunamanta?

⁷ Kay allpa pachata hinaspa kay allpa pachapi tukuy ima kaqkunata chaninchananchikpaqqa yuyaymanananchikmi Jehova Diospa unanchasqankunapi (qaway Salmo 115:16). Chayna yuyaymanasqanchikqa yanapawasunmi Jehova Diospa quwasqanchikkunamanta sapa punchaw agradecekunapaq. Chaymantapas agradecekusqanchiktam qawachinchik yachasqanchik lawpi qupanchikkunatawan wanunchikkunata huk hawaqllaman huñuspa.

8. ¿Imaynanpitaq nichwan umanchik suma-sumaq ruwasqa kasqanta?

⁸ Umanchikqa suma-sumaq ruwasqam kachkan, chayraykum mamanchikpa wiksallanpiraq kachkaptinchik Jehova Diospa nisqanman hina umachanchikqa wiñarqa. Umanchikpiqa tukuy imachakunam mana rikuylla kachkan. Yachaysapa runakunam ninku kay taksalla umanchik tukuy imayuq kasqanta. Umanchik kasqanrayku imakuna ruway atisqanchikmantayá yachaykusun.

9. ¿Imaynanpitaq nichwan Jehova Diospa unanchasqan kasqanchikrayku rimay atisqanchikta?

 ⁹ Umanchik kasqanraykum rimayta atinchik. Rimarisunyá imayna rimasqanchikmanta. Rimanapaqqa umanchikmi, kunkanchikwan, siminchikwan, kakichunchikwan hinaspa qasqunchikwan willanakuchkaq hina tantianakun, chaynapi imapas rimasqanchik allinta uyarikunanpaq. Huk rimayta yachananchikpaqpas umanchikmi yanapawanchik. Yachaysapa runakunapa nisqanman hinaqa llullu wawachaqa yachanñas ima rimasqanchiktapas, kayna nisqankuqa tupanmi wakin yachaysapa runakunapa nisqankuwanpas. Paykunam ninku: “Llulluchallaraq kasqanchikmantam yachanchikña tayta-mamanchikkuna ima rimaypi rimasqankuta hinaspa chay rimasqanku yachaytapas”, nispa. Chaynaqa, Jehova Diosmi rimay atiqta unanchawarqanchik, chayqa ancha-anchatam kusichiwanchik (Ex. 4:11).

10. ¿Imaynatam rimaqta unanchawasqanchikmanta Jehova Diosta agradecekuchwan?

¹⁰ Rimaqta unanchawasqanchikmanta Jehova Diosta agradecekusqanchiktam qawachinchik kikillanmanta tukuy imakuna rikurirusqanta niq runakunaman Jehova Dios tukuy ima unanchasqanmanta willaspanchik (Sal. 9:1; 1 Ped. 3:15). Kikillanmanta imapas rikurirusqanta niqkunaqa ñuqanchikpas chayna kasqanpi hapipakunanchiktam munanku, chaynaqa bibliawan hinaspa kaypi yachasqanchikman hinayá uyariwaqninchik runakunaman willasun Jehova Dios tukuy ima qawasqanchik kaqkunata unanchasqanmanta (Sal. 102:25; Is. 40:25, 26).

11. ¿Imaraykupiwantaq nichwan umanchik sumaq ruwasqa kasqanta?

¹¹ Umanchik kasqanraykum allin yuyayniyuq kanchik. Watakuna ñawpaqtam huk yachaysapa runa nirqa umanchikpi tukuy ima kaqkunata yuyay atisqanchikta. Kunankunaqa astawanraqmi ninku tukuy ima yachasqanchikkuna umanchikman yaykuspanpas umanchikmanqa mana huntasqanta. Chayna kasqanqa anchatam yanapawanchik. Qawaykusunyá imapi yanapawasqanchikmanta.

12. Imapas ruwasqanchikkunata yuyariyqa, ¿imaynatam yanapawanchik?

¹² Kay allpa pachapi unanchasqa kaqkunamantaqa ñuqallanchiktam yuyayninchikqa yanapawanchik pantasqanchikkunata qawaspa allin kaqtaña ruwanapaq. Chayqa yanapawanchikmi imayna kawsakusqanchikta qawarispa Jehova Diospa munasqanman hinaña kawsakunanchikpaq (1 Cor. 6:9-11; Col. 3:9, 10). Yanapawanchiktaqmi allin kaqkunata ruwaypi kallpanchakunapaqpas (Heb. 5:14). Manam chayllachu, yanapawanchiktaqmi kuyakuq kananpaq, llakipayakuq kananpaq hinaspa allin kaqta ruwanapaqpas.

13. Salmo 77:11, 12 nisqanman hinaqa, ¿imaynatam imapas yuyaqta unanchawasqanchikmanta Jehova Diosta agradecekusqanchikta qawachichwan?

¹³ Imapas yuyaqta unanchawasqanchikmanta agradecekusqanchiktam qawachinchik llakinchikpipas kusikuyninchikpipas pay yanapaykuwasqanchikta yuyarispa. Chayqa  yanapawasunmi Jehova Dios yanapaykuwananchikmanta mana iskayrayanapaq (qaway Salmo 77:11, 12; 78:4, 7). Agradecekusqanchiktaqa qawachichwantaqmi iñiqmasinchikkuna imapas ruwaykapuwasqanchikmanta agradecekuspanchik. Yachaysapa runakunapas ninkum: “Agradecekuq runakunaqa ancha kusisqam kawsakunku”, nispa. Kunanñataq yuyaymanasun Jehova Diospi. Paypa yuyayninpiqa tukuy imam kachkan, chaywanpas payqa pantasqanchikkunatawan huchanchikkunataqa manam yuyarayanchu. Payqa chaykunataqa chayllam qunqan (Sal. 25:7; 130:3, 4). Chaynaqa, ñuqanchikpas paytayá qatipakusun. Payqa munan hukkunata pampachaykunanchiktam (Mat. 6:14; Luc. 17:3, 4).

14. ¿Imaynatam suma-sumaq umayuqta unanchawasqanchikmanta Jehova Diosta agradecekusqanchikta qawachichwan?

¹⁴ Suma-sumaq umayuqta unanchawasqanchikmanta agradecekusqanchiktam qawachinchik payta yupaychanapaq tantiakuspa. Wakin runakunam ichaqa kikillankupaq munaq kanku, chayraykum ninku “ñuqaqa allintam yachani imam allin utaq mana allin kasqantapas” nispa. Ichaqa unanchawaqninchik kasqanraykum, Jehova Dioslla yachan imam allin kasqanta utaq mana allin kasqantaqa, manam ñuqanchikchu (Rom. 12:1, 2). Chaymi paypa nisqanta kasukuspaqa kusisqa kawsakunchik (Is. 48:17, 18). Chaymantapas yachanchiktaqmi Jehova Diosllata yupaychanapaq hinaspa payta kusichinapaq unanchasqa kasqanchiktapas (Prov. 27:11).

15. ¿Imaynatam Jehova Diosqa bibliata qillqachisqanwan kuyawasqanchikta qawachiwarqanchik?

¹⁵ Jehova Diosqa ñuqanchikta kuyawasqanchikraykum ñawpaq yupaychaqninkunata yuyaycharqa bibliata qillqanankupaq. Bibliata qillqachisqanraykum yachanchik pipa unanchasqan  kasqanchikta, imapaq kawsasqanchikta, hinaspa imakuna hamuq tiempopi kananta. Chaykunamanta astawan yachananchikta munasqanraykum Jehova Diosqa yupaychaqninkunata yanaparqa biblianta achka rimaykunaman ruwanankupaq. Kunan punchawkunaqa bibliaqa llapan kaspa utaq wakillan kaspapas 3.000 masnin rimaykunapim kachkan. Llapallan qillqakunamantapas bibliallatam yaqa llapallan rimayman ruwachkanku. Chaymi runakunaqa maymantaña-chaymantaña kaspankupas kikinkupa rimayninkupi Jehova Diosmanta yachachkanku (qaway “ Africa lawpi rimaykunaman bibliata ruwasqankumanta” niqta).

16. Mateo 28:19, 20 nisqanman hinaqa, ¿imaynatam agradecekuchwan Jehova Dios biblianta ñuqanchikrayku qillqachisqanmanta?

¹⁶ ¿Imaynatam agradecekuchwan Jehova Dios biblianta ñuqanchikrayku qillqachisqanmanta? Sapa punchaw ñawinchaspam, ñawinchasqanchikpi yuyaymanaspam hinaspa nisqanman hina kawsakuspam. Chaymantapas agradecekunchikmi tukuyta ruwaspa llapallan runaman Diospa munaychakuyninmanta willakuspa (Sal. 1:1-3; Mat. 24:14; qaway Mateo 28:19, 20).

17. ¿Jehova Diospa imakuna quwasqanchikmantam kunan yacharunchik, hinaspa imakunamantam qatiqninpi yachasun?

¹⁷ Kunanmi yacharunchik Jehova Dios ancha kuyakuyninpi kay allpa pachata, umanchikta hinaspa biblianta quwasqanchikmanta. Ichaqa manam chayllatachu quwarqanchikqa, kachkanraqmi mana rikukuq kaqkuna quwasqanchikpas. Qatiqnin yachachikuypim astawanraq chaykunamanta yachachkasun.