¿Yacharqankichu?
Ñawpaq tiempopim buquekunata ruwaqku tutura kaqlla papiro plantamanta
EGIPTO nacionniyuqkunam papiro * plantamanta papelta hina ruwaqku qillqanankupaq. Grecia hinaspa Roma nacionniyuqkunapas chaypaqmi papiro plantataqa servichikuqku. Runakunaqa servichikuqkutaqmi buquekunata ruwanankupaqpas.
2.500 wata masnin ñawpaqtaraqmi Isaias qillqarqa Etiopia mayu lawkunapi yachaqkuna tutura kaqlla papiromanta buquekunata servichikusqankumanta. Chaymanta pachaknintin wata ñawpaqtaraqmi Job sutiyuq Diospa serviqninpas rimarqa chaymanta ruwasqa balsamanta (Is. 18:1, 2; Job 9:26).
Yachaysapa runakunam ninku ñawpaq tiempopi buquekunata ruwanankupaq papiro plantata servichikusqankumanta. Chaymantaqa bibliaqa ñam nirqaña, chaymi Diosta serviqkunaqa chaymantaqa mana iskayrayanchikchu (2 Tim. 3:16). Qatiqninpiyá yachaykusun ñawpaq Egipto nacionpi buquekunata papiromanta imayna ruwasqankumanta.
¿IMAYNATAM PAPIROMANTA RUWAQKU?
Egiptopim wañusqakunata pampasqankupi tarirurqaku chay plantamanta buquekunata imayna ruwasqankumanta dibujokunata. Papiro plantapa tullunta chuqpaykuspankum tiquy-tiquyta wataruqku. Chay plantapa tullunkuna kimsa esquinayuq kasqanraykum suma-sumaqta tupanakuq. Huk qillqapa nisqanman hinaqa papiro plantamanta ruwasqa buquekunaqa 17 metro largoyuqmi karqa. Yakuta qachinankuñataqmi sapa waqtanpi karqa 10 utaq 12 (A Companion to Ancient Egypt).
¿IMANASQATAQ PAPIROMANTA RUWAQKU?
Tutura kaqlla papiro plantaqa Nilo wayqupim kakuq. Chaymantapas, papiromanta buquekunata ruwayqa manam sasachu karqa. Hatun buquekunata tablamantaña ruwayta qallaykuptinkupas challwirukunawan animalkunata hapiqkunaqa hinallam papiromanta ruwasqa balsakunata hinaspa buquekunata servichikuqku.
Papiromanta ruwasqa buquekunataqa achka watam servichikurqaku. Apostolkunapa tiemponpi kawsakuq Plutarco sutiyuq runam nirqa chay tiempopipas papiromanta ruwasqa balsakunataqa servichikusqankutaraq.
^ par. 3 Papiro plantaqa wiñan quchapa patan sinigakunapim hinaspa qucharayaq mayupa patankunapim. Chay plantaqa yaqa pichqa metro sayaytam wiñan. Tullunñataqmi sikin lawqa yaqa aptay rakuyuq.