1. ¿Serviqninkuna imayna kananchiktam Diosqa munan?

JEHOVA DIOSQA imamantapas astawanqa kusikun ancha kuyapayakuq kaywanmi (Os. 6:6). Payqa munan serviqninkunapas chayna kananchiktam. Chaymi Diosqa Miqueaswan qillqachirqa ‘kuyapayakuyta kuyananchikpaq’ (Miq. 6:8). Chaypaqqa kuyapayakuq kay ima ninan kasqanmantaraqmi yachananchik.

2. ¿Imaynataq kuyapayakuq kayqa?

² Traducción del Nuevo Mundo sutiyuq bibliapim “kuyapayakuq” niq rimayqa rikurin yaqa 230 kutita. Chay bibliapa tukuyninpim kuyapayakuq kaymanta kaynata nin: “Kuyapayakuyqa tukuy sunquwan, tukuy kallpawan hinaspa mana amiruspa kuyakuymi. Yaqa llapanpim Jehova Diospa kuyawasqanchikmanta rimachkan. Ichaqa runakuna kuyanakusqanchikmantapas rimanmanmi”, nispa. Jehova Diosllam pimantapas aswan kuyakuqqa. Chaymi kay yachachikuypi rimasun Dios imayna kuyawasqanchikmanta. Qatiqnin yachachikuypiñataqmi rimasun payta qatipakuspanchik imayna kuyanakunamanta.

3. ¿Imanispam Moisesta Jehova Dios nirqa?

³ Egipto nacionmanta Israel runakuna lluqsirusqanku qipallatam Moisesta Jehova Dios nirqa sutinmantawan imayna Dios kasqanmanta. Kaynatam nirqa: ‘¡Ñuqaqa Jehova Diosmi kani, llakipayakuq, kuyapayakuq Diosmi kani, ñuqaqa llampu sunqum kani, mana chaylla piñakuruqmi kani, chiqap kuyapayakuqmi kani! Ñuqaqa waranqantin miraykunakama  kuyapayakuqmi kani, mana allin ruwaqtapas, mana kasukuqtapas, huchallikuqtapas pampachaykuqmi kani’, nispa (Ex. 34:6, 7, Chuya Qellqa 2012). Chaywanmi Jehova Diosqa sutillata qawachirqa ancha kuyapayakuq kasqanta.

4, 5. (1) ¿Imayna kasqanmantam Jehova Diosqa palabranpi niwanchik? (2) ¿Ima tapukuykunamantam yachasun?

⁴ Jehova Diosqa palabranpim achka kutita niwanchik ancha kuyapayakuq kasqanmanta (Num. 14:18; Neh. 9:17; 13:22; Sal. 86:15; 103:8; Joel 2:13; Jon. 4:2). Chaykunapiqa Jehova Diosllamantam riman, manam runakunamantachu. Diospaqqa ancha allinmi kuyapayakuq kayqa. Chayraykuchá kamachiq Davidpas kaynata nirqa: ‘Dios taytalláy, cielomanpas chayaruchkaq hinam llumpayllaña kuyapayakuynikiqa. [...] Diosnilláy ¡mayna-mayna valorniyuqllañam qampa hatun kuyapayakuynikiqa! Imaynam chiwchikuna mamanpa raprankunapi amparakun, chaynam lliw runakunapas qampa llantuynikipi amparakun’, nispa (Sal. 36:5, 7). ¿Ñuqanchikpaqpas Davidpaq hinachu Diospa ancha kuyapayakuyninqa?

⁵ Kuyapayakuq kaymanta astawan entiendenapaq rimarisun kay tapukuykunamanta: ¿Pikunatataq Jehova Diosqa anchata kuyapayan? ¿Imanasqataq Jehova Diospa kuyapayakuq kayninqa ancha allin?

6. ¿Pikunatataq Jehova Diosqa anchata kuyapayan?

⁶ Bibliam niwanchik runakunaqa chakrapi wiñaqkunata, kusikuyta, vinotawan fiestakunata chaynataq yachayniyuq kayta kuyasqanchikmanta (Prov. 12:1, CQ12; 21:17; 29:3, TNM). Ichaqa manam kuyapayachwanchu tukuy chaykunataqa, aswanqa runakunallatam. ¿Chaywanqa nichkanchik pi runatapas Jehova Dios ancha kuyapayasqantachu? Manam. Tukuy sunquwan serviqninkunallatam payqa anchata kuyapayan. Chayna serviqninkunataqa manam haykapipas saqinchu.

7. ¿Imaynatam Diosqa llapallan runakuna kuyasqanta qawachirqa?

⁷ Jehova Diosqa llapallan runakunatam kuyan. Chaymi Nicodemota Jesus nirqa: “Diosqa ancha-anchatam runakunata kuyarqa chaymi sapallan churinta qumurqa haykam paypi iñiqqa mana wañuchisqa kanankupaq, aswanqa wiñay kawsayniyuq kanankupaq”, nispa (Juan 3:1, 16; Mat. 5:44, 45).

8, 9. (1) ¿Imanasqam Jehova Diosqa serviqninkunata anchata kuyapayan? (2) ¿Imamantam yachasun?

⁸ Yachamusqanchikman hinam Jehova Diosqa serviqninkunallata anchataqa kuyapayan.  Chayna kasqantam yachanchik kamachiq Davidpa hinaspa Diosmanta willakuq Danielpa nisqanwan. Davidmi nirqa: ‘Qamta riqsiqnikikunamanqa kuyapayakuynikita quykarimuy’, nispa. Nirqataqmi: “Tayta Diospa kuyapayakuyninmi ichaqa kachkan [manchakuqninkunapaqqa] wiña-wiñaypaq”, nispa. Danielpas kaynatam nirqa: ‘Hatu-hatun manchakuypaq señor Diosnilláy, qamqariki [...] cumplinkim kamachikuynikikuna kasukuqkunawan ruwasqayki contratotaqa’, nispa (Sal. 36:10; 103:17; Dan. 9:4). Kaypi qawasqanchikman hinam Jehova Diosqa payta riqsiqninkunata, manchakuqninkunata hinaspa kamachikuyninkuna kasukuqkunata anchata kuyapayan. Arí, paypa munasqanman hina kawsakuqkunatam Diosqa kuyapayan.

⁹ Jehova Diosqa manaraqpas payta riqsichkaptinchikmi kuyawarqanchikña (Sal. 104:14). Serviyta qallaykuptinchikmi ichaqa astawanraq kuyapayawarqanchik. Chaymi payqa serviqninkunata niwanchik: “Qampaq kuyapayakuyniyqa manam cambiakunqachu”, nispa (Is. 54:10). Chayraykum Davidpas Diosmanta kaynata nirqa: “Jehova Diosqa tukuy sunquwan serviqninkunataqa kuyakuywanmi yanapaykunqa”, nispa (Sal. 4:3, TNM). ¿Imatam ruwananchik kuyakuywan Jehova Dios yanapaykuwananchikpaq? Salmos librota qillqaqmi nirqa: ‘Yuyayniyuq runaqa chaykunapiyá piensachun. Tayta Diospa kuyapayakuynintayá entiendechun’, nispa (Sal. 107:43). Chaypaqyá qatiqninpi yachaykusun Diospa kuyapayawasqanchik imanasqa ancha allin kasqanmanta.

10. ¿Imanasqataq ancha allin Dios kuyapayakuq kasqanmanta yachayninchik? (Rimarimuytaq Salmos 31:7 nisqanmantapas).

¹⁰ Diospa kuyapayakuyninqa wiñaypaqmi. Diospa chayna kasqanmi Salmos 136 capitulopi 26 kutita rikurin. Qallariynin versiculopim kaynata nin: ‘Allin kasqanraykuyá tayta Diosman graciasta quychik. Wiñaypaq kuyapayakuq kasqanraykuyá tayta Diosman graciasta quychik’, nispa (Sal. 136:1). Iskay versiculomanta iskay chunka suqtayuq versiculokamam “wiñaypaq kuyapayakuq kasqanraykuyá”  nisqanqa rikurin. Chayna nisqanmi qawachiwanchik Jehova Diosqa tukuy imapi hinaspa mana amispan kuyapayawasqanchikta. “Wiñaypaq kuyapayakuq kasqanraykuyá” nisqanwanmi mana iskayrayanchikchu Jehova Diospa kuyakuyninqa mana tukusqanta. Serviqninkunata mana saqisqanmanta yachasqanchikqa anchatam kallpanchawanchik. Payqa ima sasachakuypiña kaptinchikpas manam qunqawanchikchu. ¿Imanasqam Diospa kuyapayawasqanchikqa ancha allin? Mana qunqaruwasqanchikmanta yachayninchikqa anchatam kallpanchawanchik ima sasachakuypiña kaspanchikpas mana hukmanyarunapaq hinaspa hinalla Diospa munasqanman hina kawsakunapaq (qaway Salmos 31:7).

11. Salmos 86:5 nisqanman hinaqa, ¿imanasqataq Jehova Diosqa pampachawanchik?

¹¹ Diosqa kuyapayakuq kasqanraykum pampachawanchik. Pipas huchallikuruspan wanakuptinqa hinaspa cambiananpaq kallpanchakuptinqa Diosqa kuyapayakuq kasqanraykum pampachaykun. Davidmi Jehova Diosmanta nirqa: ‘Manam huchanchikman hinachu castigawanchik. Manam mana allin ruwasqanchikman hinachu pagawanchik’, nispa (Sal. 103:8-11). Davidqa kikinta ima pasasqanwanmi yacharqa pipas huchallikuruspanqa conciencianpi mana hawka tarikusqanta. Hina kikintaqmi nirqa Diosqa ‘hucha pampachakuykuq’ kasqanta. Payqa pampachawanchik kuyapayakuq kasqanraykum (qaway Salmos 86:5). Arí, Jehova Diosqa ancha kuyapayakuq kasqanraykum llapallanchikta pampachawanchik.

12, 13. ¿Imataq yanapawasun ñawpaqpi mana allin ruwasqanchikmanta hinalla hukmanyasqa kaptinchik?

¹² Ima huchatapas ruwaruspanchik pesakuyninchikqa allinmi. Chaymi yanapawachwan pampachaykuwananchikpaq Diosta mañakunapaq hinaspa mana allin ruwasqanchikta saqinapaq. Wakin Diospa serviqninkunam ichaqa ñawpaqpi mana allin ruwasqankumanta hinalla hukmanyasqa tarikunku. Paykunaqa piensanku maynataña wanakuptinpas Jehova Dios mana pampachasqantam. Qampas chayna tarikuptikiqa Jehova Dios ancha kuyapayakuq kasqanta yachaynikim yanapasunki.

 ¹³ ¿Imanasqataq Jehova Diospa kuyapayawasqanchikqa ancha allin? Pantaq kaspanchikpas kusisqa hinaspa tukuy sunqumanta Dios serviytaqa atichwanmi. ¿Imanasqam chaynata ninchik? “Churin Jesuspa yawarninmi lliw huchanchikmanta mayllawanchik” (1 Juan 1:7). Imapas pantasqanchikmanta hukmanyasqa tarikuspaqa wanakuqkunata Jehova Dios pampachaykuq kasqantayá yuyarisun. Davidmi kuyapayakuq kaymantawan pampachakuq kaymanta kaynata nirqa: ‘Imaynam cielokuna allpamanta alto-altopi kachkan, chaynam respetaqninkunapaq kuyapayakuyninpas hatu-hatun kachkan. Intipa qispimunantam intipa siqaykunanmanta karuncharun. Chaynam mana kasukusqanchiktapas ñuqanchikmanta karuncharun’, nispa (Sal. 103:11, 12). Arí, Jehova Diosqa allin sunqu kasqanraykum pampachawanchik (Is. 55:7).

14. ¿Imatam David nirqa Diospa kuyapayakuyninmanta?

¹⁴ Diosqa kuyapayakuq kasqanraykum iñiyninchikpi amparawanchik. Davidmi Jehova Diosta mañakuspan nirqa: “Imamantapas pakaykuwaqniyqa qamllamiki kanki. Ñakariymanta waqaychawaqniyqa qamllamiki kanki. Librawaspaykim takiqkunawanraq kusiykachiwanki”, nispa. Nirqaraqmi: “Tayta Diosmiriki kuyapayan paypi confiakullaqkunataqa”, nispa (Sal. 32:7, 10). Ñawpaq tiempopim llaqtakunata murallaqku chiqniqninkuna mana yaykurunankupaq. Chay muralla hinam Jehova Diospas tukuy mana allinkunamanta cuidawanchik. Chaymantapas, Diosqa kuyapayakuq kasqanraykum payman asuykunapaq yanapawanchik (Jer. 31:3).

15. ¿Imawantaq Diospa kuyapayakuq kasqanta tupachichwan?

¹⁵ Serviqninkunata Dios imayna cuidawasqanchikmantam Davidqa kaynataraq nirqa: “Qamllam kanki defiendeqniyqa. Qamllam kanki kuyapayaqniyqa”, nispa. Nirqataqmi: ‘Paymi ñuqallayta kuyapayariwaqniyqa. Paymi wasi hina amparaykuwaqniyqa. Paymi alto sitiopi hina pakakunayqa. Paymi ñuqallayta lluptichiqniyqa. Paymi harkachikuna armayqa. Paymi ñuqallayta amparaykuqniyqa’, nispa (Sal. 59:17; 144:2). ¿Imanasqataq Davidqa Jehova Diospa kuyapayakuyninta tupachirqa wasi hina amparawaqninchikwan hinaspa alto sitiopi hina pakakunawan? Maypiña kaspanchikpas hinalla Diosta serviptinchikqa payqa harkaykuwasunmi. Salmos 91 capitulota qillqaqpas kaynatam nirqa: ‘Tayta Diostam nini: “Pakakuna wasi hinam qamqa kanki [...]. Amparakuna wasi hinam qamqa kanki”’, nispa (Sal. 91:1-3, 9, 14). Moisespas yaqa chaynatam nirqa (Sal. 90:1). Moisesqa manaraq wañukuchkaspanpas kaynatam nirqa: “Wiñaypaq kawsaq Diosmi pakakunayki wasiqa. Wiñaypaq atiyninwanmi marqasunki payqa”, nispa (Deut. 33:27). ¿Imatam Jehova Diosmanta yachachiwanchik “wiñaypaq atiyninwanmi marqasunki payqa” nisqan?

16. ¿Imatam yuyarichiwanchik haykapipas Dios yanapawananchikta yachasqanchik? (Rimarimuytaq Salmos 136:23 nisqanmantapas).

¹⁶ Jehova Dios harkawananchikmanta mana iskayrayaspanchikqa hawkam tarikunchik. Chaywanpas yaqapaschá wakinpiqa llakisqa hinaspa llumpay hukmanyasqa tarikuchwan. ¿Imaynatam Jehova Dios yanapawasun chayna tarikuptinchik? (Qaway Salmos 136:23). Kuyakuywan marqarichkaq hinam chaynataq sayariykachichkaq hinam yanapawasun (Sal. 28:9; 94:18). ¿Imanasqataq Jehova Diospa kuyapayawasqanchikqa ancha allin? Haykapipas Dios yanapawasqanchikta yachasqanchikmi yuyarichiwanchik maypiña tarikuptinchikpas harkaykuwasqanchikta chaynataq  taytanchik Jehova Diosqa mana qunqawasqanchikta.

17. ¿Imamantam mana iskayrayachwanchu? (Rimarimuytaq Salmos 33:18-22 nisqanmantapas).

¹⁷ Yachamusqanchikman hinam ima sasachakuypiña kaspapas manapuni iskayrayachwanchu payman sunqu kanapaq Jehova Dios yanapawananchikmantaqa (2 Cor. 4:7-9). Diosmanta willakuq Jeremiasmi kaynata nirqa: “Tayta Diospa kuyapayakuyninraykum mana puchukarunchikchu. Paypa llakipayakuyninqa manam haykapipas tukunchu”, nispa (Lam. 3:22). Salmos librota qillqaqpas kaynatam nirqa: “Tayta Diosmi waqaychaykun payllataña respetaqnin runataqa. Paymi waqaychaykun kuyapayakuynillanpi suyaqkunataqa”, nispa (qaway Salmos 33:18-22). Arí, bibliapa nisqanman hinam hinalla Jehova Dios kuyapayawananchikmantaqa manapuni iskayrayachwanchu.

18, 19. (1) ¿Imatam yuyarinanchik? (2) ¿Imamantam yachasun qatiqnin yachachikuypi?

¹⁸ Chaynaqa, ¿imatam yuyarinanchik? Jehova Diosta manaraq riqsichkaptinchikpas payqa kuyawarqanchikñam. Dios serviyta qallaykuptinchikmi ichaqa astawanraq kuyapayawarqanchik. Chayna kuyakuq kasqanraykum marqarichkaq hina imamantapas harkawasun. Payqa manam haykapipas qunqawasunchu, hinaspapas lliw prometewasqanchiktam cumplinqa. Munantaqmi wiñaypaq amistadnin kananchiktapas (Sal. 46:1, 2, 7). Arí, ima sasachakuyña kaptinpas Jehova Diosqa payman sunqu kanapaqmi yanapawasun.

¹⁹ Kay yachachikuypim yacharunchik Jehova Diosqa serviqninkunata imayna kuyapayasqanmanta. Payqa munantaqmi ñuqanchikpura kuyapayakuq kananchiktapas. Chaymantam qatiqnin yachachikuypi yachasun.