ISKAY kaq hatun guerrapim Alemania ­soldado wakin testigokunata qaqchaspan kaynata nirqa: “Sichum qamkuna Francia nacionwan hinaspa Inglaterra nacionwan mana peleaspaykichikqa llapaykichikmi wañunkichik”, nispa. Hichpankupi armayuqkama achka soldadokuna kaptinpas, chaypi kaq testigokunaqa manam guerramanqa rirqakuchu. ¡Paykunaqa Jehova Diospim hapipakurqaku! Chaywanmi ­yachanchik testigokunaqa mana guerra­kunapi chaqrukusqanchikta. Manataqmi ­wañunanchik kaptinpas ­politicapi ­kaqkunatapas yanapanchikchu.

1. LLAPALLAN DIOSTA SERVIQKUNAM HUK NACIONLLAMANTA KARQAKU

Ñawpa tiempopiqa Jehova Diosqa Israel naciontam akllarqa llaqtan kananpaq. Nirqam: “Llapallan allpa pacha ñuqapa kasqanraykum huk runakunamantaqa qamkunata akllaykichik”, nispa (Ex. 19:5). Payqa maymanta maykama yachanankupaqmi nirqa. Chaymi huk nacionkunawan peleaq rispankuqa mana Diosta serviqkunatachu wañuchichkarqaku. *

Kunan tiempopiqa Jehova Diosta serviqkunaqa ‘llapallan nacionkunamantam, kastakunamantam, llaqtakunamantam hinaspa tukuy rikchaq rimayniyuqkunam’ kanku (Apoc. 7:9). Guerraman rispankuqa iñiqmasinkutachiki ñakarichichkanmanku utaq wañuchichkanmanku.

 2. DIOSMI KAMACHIRQA ISRAEL RUNAKUNA GUERRAMAN RINANKUPAQ

Ñawpaq tiempopiqa Jehova Diosmi tantiaq imaynanpi hinaspa haykapi guerraman rinankupaq. Huk kutipim Jehova Dios kamachirqa Canaan nacionniyuq runakunata wañuchinankupaq. Chay runakunaqariki demoniokunatam yupaycharqaku, millakuypaq huchakunapim purirqaku hinaspapas warmachakunatam diosninkupaq wañuchirqaku. Mana chayna kanankupaqmi Canaan nacionniyuq runakunataqa wañuchinanku karqa (Lev. 18:24, 25). Canaan allpata Israel runakunaman quykuspanñataqmi Diosqa enemigonkunamanta defiendekunankupaq nirqa (2 Sam. 5:17-25). Ichaqa manam Dios mana niptinqa kikinkumantaqa guerramanqa riqkuchu. Diospa nisqanman hina mana ruwaspankuqa llakipim tarikuqku (Num. 14:41-45; 2 Cron. 35:20-24).

Kunan tiempopiqa manam Jehova Dioschu kamachin guerraman rinankupaqqa. Nacionkunaqa guerramanqa rinku kikinku munasqankuraykum, manam Diosta kasukusqankuraykuchu. Sapakamam nacionninku hatun kananta munaspanku huk nacionkunatapas dueñochakuytaña munanku. Wakinñataqmi ninku Diospa ­sutinta defiendesqankuta hinaspa Diospa contranpi kaqkunawan peleasqankuta. Ichaqa ­paykunapas manam Diostaqa kasukunkuchu. Jehova Diosqa ninmi serviqninkunataqa waqaychananmanta hinaspa contranpi kaqkunata hamuq punchawpi wiñaypaq chinkachinanmanta (Apoc. 16:14, 16). Chay guerrapiqa peleanqaku hanaq pachapi kaq tropakunam manam kay pachapi serviqninkunachu (Apoc. 19:11-15).

3. ISRAEL RUNAKUNAQA MANAM WAÑUCHIQKUCHU DIOSPI HAPIPAKUQKUNATAQA

Ñawpa tiempopiqa Israel tropakunaqa manam wañuchirqakuchu Diospi hapipakuqkunataqa, wañuchiqkuqa Diospa contranpi kaqkunallatam. Rahabpas Diospi hapipakusqanraykum ayllunkunapiwan mana wañurqachu Jerico llaqta chinkaptinqa (Jos. 2:9-16; 6:16, 17). Gabaon  llaqtayuq runakunapas Jehova Diospi hapipakusqankuraykum mana wañurqakuchu (Jos. 9:3-9, 17-19).

Kunan tiempopiqa guerraman riq runakunaqa Diospi hapipakuqkunatapas chaynataq mana huchayuq runakunatapas wañuchinkum.

4. ISRAEL RUNAKUNAQA GUERRAMAN RISPANKUQA DIOSPA NISQANTAM KASUKUQKU

Ñawpa tiempopiqa Israel tropakunamanmi Jehova Dios kamachikuykunata qurqa. Wakinpim niq: ‘Enemigoykichikwan peleanaykichik kaptinqa manaraq qallarichkaspam paykunawan hawkalla kanaykichikpaq rimanaykichik’, nispa (Deut. 20:10). Jehova Diosqa kamachirqataqmi samanankupaq, soldadokunapa cuerpon limpio kananpaq chaynallataq yuyayninkupi limpio kanankupaq (Deut. 23:9-14). Jehova Diosqa manataqmi munarqachu huklaw llaqtayuq soldadokuna hina warmikunata abusanankutaqa. Hinaspapas yaykusqanku llaqtamanta preso apasqanku warmiwan pipas casarakuyta munaspaqa huk killam suyanan karqa (Deut. 21:10-13).

Kunan tiempopiqa nacionkunam rimanakurqaku guerra kaptinqa mana pitapas abusanankupaq. Ichaqa chayta nichkaspankupas manam kasukunkuchu.

5. DIOSQA RUNANKUNARAYKUM PELEAQ

Ñawpa tiempopiqa Jehova Diosqa serviqninkunaraykum pelearqa hinaspam vencenankupaq atiyninwan yanaparqa. Chaymi Jerico ­llaqtatapas chinkachirqaku. Chaypim Israel runakunaqa Diosta kasukuspanku ‘llapan kallpankuwan qaparirqaku’, hinaptinmi “llaqtapa murallankuna tuñirurqa”. Chaynatam Jehova Diosqa yanaparqa Jerico llaqtaman yaykunankupaq (Jos. 6:20). Enemigonku Amorreo runakunatapas vencerurqakum. ¿Imaynata? ‘Hanaq pachamantam runtu parata Jehova Dios kachaykamurqa hatun rumi sayaykunata […]. Hinaptinmi espadawan wañuchisqankumantapas aswan achkaraq runtu parawanqa wañururqaku’ (Jos. 10:6-11).

DIOS YUPAYCHAQKUNAQA HAWKALLA KAWSAKUNAPAQMI KALLPANCHAKUNCHIK

Yachasqanchikman hinapas manañam Israel runakunapa tiemponpi hinañachu kawsanchik, ichaqa manam chaykunaraykullachu guerramanqa mana rinchik. Jehova Diosqa Isaiaswanmi willachirqaña tukupay punchawkunapi runankunaqa guerrakunaman manaña rinankupaq (Is. 2:2-4). Jesuspas kay pachapi kachkaspanmi nirqa qatiqninkunaqa ‘kay pachapi runakuna hina mana kasqankuta’, paykunaqa manam ima nacionmanpas sayapakunankuchu karqa (Juan 15:19).

Jesusqa qatiqninkunatam nirqa pitapas mana chiqninankupaq, mana chaylla piñakuq kanankupaq hinaspa guerrakunamanpas mana rinankupaq (Mat. 5:21, 22). Nirqataqmi runakunawan hawkalla kaspanku enemigonkutapas kuyanankupaq (Mat. 5:9, 44).

¿Imatam chaymanta sapakama yachachwan? Guerrakunaman riytaqa manam munanchikchu. Ichaqa, sunqunchikpi chiqnikuy kaptinqa iñiqmasinchikkunawanmi sasachakusun. Kallpanchakusunyá amaña chiqnikuq kanapaq (Sant. 4:1, 11).

Diosta serviqkunaqa nacionninchikta yanapanamantaqa runakunawan hawkalla hinaspa kuyakuq kananchikpaqmi kallpanchakunchik (Juan 13:34, 35). Chaynaqa imaña kaptinpas manam pimanpas sayananchikchu. Hawkallayá suyasun Jehova Dios guerrakunata wiñaypaq chinkachinankama (Sal. 46:9).