1. ¿Imatam Jesus nirqa challwa hapiq tawa runakunata? ¿Imatam paykunaqa ruwarqaku?

JESUSPA qatiqnin Pedro, Andres, Santiago hinaspa Juanmi challwa hapiypi llamkaqku. Paykunatam Jesusqa nirqa: “Hamuspayá qatiwaychik, runakunataña challwanaykichikpaqmi yachachisqaykichik”, nispa. * Chaynata niptin, ¿imatam ruwarqaku? Bibliam nin: ‘Challwa hapina mallankuta chaylla saqispankum qatirqaku’, nispa (Mat. 4:18-22). Paykunaqa challwa hapiq kasqankumantam runakunataña challwananku karqa (Luc. 5:10). Kunanpas Jesusqa allin sunquyuq runakuna chayta ruwanankutam munachkan (Mat. 28:19, 20). ¿Jesusta kasukuspaykichu runakunata challwaq kanaykipaq tantiakurunkiña?

2. ¿Pikunataq tantiakunanku Diosmanta willakuyta qallaykunankupaq? ¿Imatam ruwananku manaraq chaypaq tantiakuchkaspanku?

² Bibliamanta unayña estudiasqaykiraykum yachankiña Diosmanta willakuy qallaykunaykita. Ichapas manchakuchkanki mana atinaykimanta, ichaqa amayá hukmanyaychu. Ichapas chaynaqa tarikunki chaypaq tantiakuyqa imamantapas aswan allin kasqanta yachasqaykirayku. Bibliam niwanchik Pedrowan llamkaqmasinkunaqa challwa hapina mallankuta chaylla saqispanku Jesusta qatisqankumanta. Chaytaqa ruwarqaku allinta tantiaspankum. Suqta killa ñawpaqmantaraqmi Jesustaqa allinta riqsirqaku, Diospa akllasqan kasqanmantapas manam iskayrayarqakuchu (Juan 1:35-42). Chaynataqchá qampas Jehova Diosmantawan Jesusmantaqa allintaña yacharunki. Chayraykuchá Diosmanta willakuytaña munachkanki. Ichaqa chaypaq manaraq tantiakuchkaspaykim allintapuni  yuyaymananayki chaypaq imakuna ruwanaykimanta. ¿Imataq Pedrota, Andresta hinaspa hukkunata yanaparqa Diosmanta willakunankupaq?

3. ¿Imatam ruwananchik Jesuspa qatiqninkuna hina Diosmanta willakunanchikpaq?

³ Jesuspa qatiqninkunaqa sunqumantam willakuyta munarqaku, imayna willakuytam yacharqaku, mana manchakuqmi karqaku hinaspapas willakunankupaqqa anchatam kallpanchakurqaku. Chayna kasqankumá yanaparqa Diosmanta allintapuni yachachinankupaq. Kay yachachikuypim yachasun Jesuspa qatiqninkunata imayna qatipakunamanta.

4. ¿Imanasqataq Pedroqa challwa hapiypi llamkarqa?

⁴ Pedroqa ayllunta uywananpaqmi challwataqa hapiq. Chay llamkaynintaqa anchatam kuyarqa (Juan 21:3, 9-15). Pedroqa anchatataqmi kuyarqa runakuna challwaytapas utaq Diosmanta yachachiytapas. Jehova Diospa yanapakuyninwanmi payqa allintapuni yachachirqa (Hech. 2:14, 41).

5. (1) Lucas 5:8-11 nisqanman hinaqa, ¿imaynam Pedroqa tarikurqa? (2) ¿Imataq biblia estudiaqkunata yanapanqa Pedro hina tarikuptinku?

⁵ Willakuytaqa munanchik Jehova Diosta anchata kuyasqanchikraykum. Chaymi yanapawasun willakunapaq manchakuptinchikqa. Runakunataña challwaq kananpaq Pedrota rimapayaspanmi Jesusqa kaynata nirqa: “Ama manchakuychu”, nispan (qaway Lucas 5:8-11). Chaywanqa nichkarqa manam qatiqnin kananpaq Pedro manchakusqanmantachu, aswanqa Jesuspa qatiqnin kananpaq hina mana hapikusqanmantam. Pedroqa Jesuspa atiyninwan achkallaña challwa hapirusqankuta qawaspanmi hukmanyasqa tarikurqa. Qampas, ¿Jesuspa qatiqnin karuspayki  imayna kanaykimantachu hukmanyasqa tarikunki? Chayna tarikuspaykiqa kallpanchakuy Jehova Diosta, Jesusta hinaspa runamasikita astawan kuyanaykipaq. Hinaptinqa manam sasachu kanqa runamasikikunaman Diosmanta yachachiyqa (Mat. 22:37, 39; Juan 14:15).

6. ¿Imanasqaraqtaq Diosmanta willakuyta munanchik?

⁶ ¿Imanasqaraqtaq willakuyta munanchik? Jesuspa kamachiwasqanchikta kasukuyta munaspanchikmi. Paymi nirqa: “Llapallan nacionpi runakunaman rispayá yachachimuychik qatiqniykunaña kanankupaq”, nispa (Mat. 28:19, 20). Chaymantapas, runamasinchikkunaqa ‘wischusqa, chiqisqa hinaspa mana michiqniyuq ovejakuna hinam kachkanku’. Chayraykum ñakariykunata Dios chinkachinanmanta yachachinanchik (Mat. 9:36). Jehova Diosninchikqa munachkan llapallan runakuna salvakunankutam hinaspa imam kaqta yachanankutam (1 Tim. 2:4).

7. Romanos 10:13-15 nisqanman hinaqa, ¿imanasqataq ancha allin Diosmanta willakuyninchikqa?

⁷ Sunqumanta willakunapaqqa willakusqanchik runamasinchikkunata imayna yanapananpim yuyaymanananchik. Challwaqkunaqa mikunankupaq utaq rantikunankupaqmi challwataqa hapinku. Ñuqanchikmi ichaqa challwachkaq hina runamasinchikkunata yanapachkanchik wiñaypaq kawsakuyta haypanankupaq (qaway Romanos 10:13-15; 1 Tim. 4:16).

8, 9. ¿Imatam challwa hapiqkunaqa yachananku? ¿Imanasqam chayta yachananku?

⁸ Jesuspa tiemponpi challwaqkunaqa yachanankum karqa ima challwata hapiytapas (Lev. 11:9-12). Yachanankutaqmi karqa maypi tariytapas. Chaymantapas, challwata hapinankupaqqa manam munasqanku horachu rinanku karqa. Chayna kasqantam challwa hapiqkuna yachanku. Huk kutipim challwa hapiq iñiqmasinchik huk iñiqmasinchikta nirqa challwa hapiq riysinanpaq. Chay iñiqmasinchikmi nirqa: “Paqarin tempranoyá mikuykuspay pasamusaq”, nispa. Challwa hapiqñataqmi nirqa: “Challwata hapinanchikpaqqa manam munasqanchik horachu rinanchik”, nispa.

⁹ Chaynam Jesuspa qatiqninkunapas imay hora hinaspa maypi runakunapa tarikusqanman Diosmanta willakuq riqku. Chayraykum willakuqku Diospa wasinpi, yupaychana wasikunapi, wasin-wasin hinaspa plazakunapi (Hech. 5:42; 17:17; 18:4). Ñuqanchikpas willakusqanchik lawpi runamasinchikkuna imayna kasqankutam allinta yachananchik. Yachananchiktaqmi maypi hinaspa imay hora tariytapas (1 Cor. 9:19-23).

10. ¿Imakunatam Diospa llaqtanpi punta apaqkunaqa quwanchik Diosmanta willakunapaq?

¹⁰ Challwa hapiqkunapaqa kapunanmi imakunawan hapinanku, yachanankutaqmi imayna servichikuytapas. Chaymi Jesuspas qatiqninkunaman yachachirqa Diosmanta willakuq rispanku imata apanankupaq, maypi willakunankupaq hinaspa imata ninankupaq (Mat. 10:5-7; Luc. 10:1-11). Kunanñataqmi Diospa llaqtanpi punta apaqkuna bibliamanta yachachinapaq achka yanapakuykunata quwanchik. Yachachiwanchiktaqmi chaykunata imayna servichikunapaqpas. * Chaymi yanapawanchik mana manchakuspa allinta yachachinapaq (2 Tim. 2:15).

11. ¿Imanasqataq Diosmanta willakuqkunaqa mana manchakuq kananchik?

¹¹ Challwa hapiqkunaqa mana manchakuqmi  kananku. ¿Imanasqa? Yaqa llapanpim tuta challwanku. Chayraykum yakupas yapakaramunman, parapas chayaykamunman utaq ima sasachakuypas kanman. Diosmanta willakuqkunapas mana manchakuqmi kananchik. Willakuyta qallaykuptinchikqa utaq Jehova Diospa testigon kasqanchikta niptinchikqa ayllunchikkunam piñakunku, riqsinakusqanchikkunapas asikunkum. Chaymantapas, Diosmanta willakusqanchiktam runamasinchikkuna mana uyariyta munankuchu. Jesusqa nirqañamá mana allin runakunapa chawpinpi willakunanchikmanta. Chayraykum mana hukmanyananchikchu (Mat. 10:16).

12. Josuey 1:7-9 nisqanman hinaqa, ¿imataq yanapasunki mana manchakuq kanaykipaq?

¹² ¿Imataq yanapasunki mana manchakuq kanaykipaq? Diosmanta willakuptiki Jesus yanapasunaykimanta mana iskayrayaynikim (Juan 16:33; Apoc. 14:14-16). Manataqmi iskayrayanaykichu imapas pisipusuqnikita Jehova Dios qusunaykimantapas (Mat. 6:32-34). Jehova Diospi astawan hapipakuspaqa manam manchakunkichu. Pedropas hinaspa hukkunapas Jehova Diospi hapipakuspankum Jesuspa qatiqnin kanankurayku llamkayninkuta saqirqaku. Qampas Jehova Diospi hapipakuspaykim bibliamanta yachay qallaykusqaykita hinaspa huñunakuykunaman risqaykita aylluykikunamanwan riqsinakusqaykikunaman willarqanki. Hinaspapas Jehova Diospa munasqanman hina kawsakunaykipaqchá mana allinkunata saqirqanki. Chaykunatam ruwarqanki Jehova Diospi  hapipakuspayki hinaspa mana manchakuq kaspayki. Mana manchakuq kanaykipaq hinalla kallpanchakuspaykiqa manapunim iskayrayankichu imaña-haykaña kaptinpas Jehova Dios yanapasunaykimantaqa (qaway Josuey 1:7-9).

13. ¿Imaynatam yanapasunki Diosta mañakuyniki hinaspa yuyaymanayniki mana manchakuq kanaykipaq?

¹³ ¿Imaraqtaq yanapasunki mana manchakuq kanaykipaq? Jehova Diosta mañakuynikim (Hech. 4:29, 31). Payqa mañakusqaykitam uyariykusunki, manam qunqasunkichu, yanapaykusunkitaqmi imaña-haykaña kaptinpas. Chaymantapas, ñawpaq tiempopi serviqninkunata imayna yanapasqanpiyá yuyaymanay. Yuyariytaqyá imapas sasachakuykunata atipanaykipaq hinaspa mana allinkunata saqinaykipaq imayna yanapasusqaykitapas. Jehova Diosqa ñawpaq tiempopi runankunatam yanaparqa Puka lamar quchanta chimpanankupaq. Chaynaqa, ¿manachu qamtapas yanapasunkiman Jesuspa qatiqnin kanaykipaq? (Ex. 14:13) Salmos qillqaq hinam manapuni iskayrayanaykichu. Paymi nirqa: ‘Jehova Diosmi ñuqawan kachkan, runapa imapas ruwawanantaqa manam manchakusaqchu’, nispa (Sal. 118:6).

14. ¿Imatam yacharunki Masae hinaspa Tomoyo sutiyuq iñiqmasinchikmanta?

¹⁴ Mana manchakuq kanaykipaqqa yanapasunkitaqmi wakin iñiqmasinchikkunata Jehova Dios imayna yanapasqanpi yuyaymanayniki. Rimarisun Masae sutiyuq iñiqmasinchikmanta. Paymi llumpayta manchakuq runakunapa qayllanpi rimayta. Chaymi payqa piensarqa mana riqsisqan runakunaman Diosmanta willayta mana atinanmanta. Mana manchakuq kananpaqmi Diosta hinaspa runamasinta astawan kuyananpaq kallpanchakurqa. Yuyaymanarqataqmi tukupay punchawkunapi kasqanchikpipas. Chaymi Jehova Diospa yanapakuyninta mañakurqa paymanta astawan willakuyta munananpaq. Tukuy chay ruwasqankunam iñiqmasinchikta yanaparqa manaña manchakunanpaq. Hinaspapas qanchis chunka horatam killapi Diosmanta willakuq. Josuey 1:7, 9 nisqanman hinataqmi taytanchik Jehovaqa yanapan paymanta chayllaraq willakuqkunatapas. Chaynatam yanapaykurqa Tomoyo sutiyuq warmi iñiqmasinchikta. Diosmanta willakuq chayllaraq lluqsisqanpim huk warmi qaqchaparurqa: “Jehova Diospa testigonkunawanqa manam rimayta munanichu”, nispa. Chaynata nispanmi piñasqallaña punkunta wichqarurqa. Tomoyoqa mana hukmanyaspanmi willakuqmasinta nirqa: “Manaraqpas imata nichkaptiymi yachasqaña Jehova Diospa testigon kasqanchikta. Chayqa allinmi ¿aw?”, nispa. Kunanqa qanchis chunka horata willakuqmi Tomoyoqa.

15. ¿Imapaqtaq anchata kallpanchakunanchik?

¹⁵ Imapas ruwayninchikta ruwanapaqqa anchatam kallpanchakunanchik. Challwa hapiqkunaqa kallpanchakunankum tutapayta hatarinankupaq hinaspa challway tukunankukama kanankupaq. Ñuqanchikpas anchatam kallpanchakunanchik Diosmanta willakuyninchik tukunankama willakunapaq (Mat. 10:22).

16. ¿Imataq yanapawasun imapas ruwayninchikta ruwanapaq?

¹⁶ Yaqa llapanpim imapas ruwayninchikta ruwanapaqqa mana anchatachu kallpanchakunchik, chaymi controlakuq kananchik. Chaymantapas, manam sapallanchikqa ruwayta atichwanchu imapas sasa ruwana kaqkunataqa. Chaypaqmi Jehova Diosqa atiyninwan yanapawanchik (Gal. 5:22, 23).

17. 1 Corintios 9:25-27 nisqanman hinaqa, ¿imatam Pabloqa ruwanan karqa imapas ruwayninta allinta ruwananpaq?

¹⁷ Apostol Pabloqa imapas ruwayninta ruwananpaqmi anchata kallpanchakurqa. Ichaqa  kikinmi nirqa allinkunata ruwananpaqqa cuerponta controlasqanmanta hinaspa sirvienteta hina kamachisqanmanta (qaway 1 Corintios 9:25-27). Allinta imatapas ruwanankupaqmi iñiqmasinkunatapas kaynata kallpancharqa: “Tukuy imayá allin ruwasqa kachun amayá chaqwa-chaqwachu”, nispa (1 Cor. 14:40). Pablopa nisqanta kasukuspaqa Dios serviyninchikpi imatapas allintam ruwasun. Allintataqmi Diosmantapas willakusun (Hech. 2:46).

18. ¿Ima ruwasqanchikwanmi Jehova Diosqa kusisqa tarikun?

¹⁸ Challwa hapiqkunapataqa achka challwa hapisqankutam runakunaqa qawanku. Jehova Diosmi ichaqa mana achka runakuna yanapasqanchiktachu qawamun (Luc. 8:11-15). Payqa anchata kusikun willakunanchikpaq hinaspa yachachinanchikpaq hinalla kallpanchakusqanchikwanmi. ¿Imanasqa? Paypa hinaspa churin Jesuspa kamachiwasqanchikta kasukusqanchikraykum (Mar. 13:10; Hech. 5:28, 29).

19, 20. ¿Imata yachasqanchikraykum astawan kallpanchakunanchik Diosmanta willakunapaq?

¹⁹ Wakin nacionkunapiqa wakin killakunallam challwa hapinankutaqa saqinku. Challwata hapinanku killakuna tukunanpaqña kaptinqa astawanraqmi kallpanchakunku hapinankupaq. Ñuqanchikpas yachanchikmi Diospa piñakuynin punchawqa kayllapiña kasqanta. Chayraykum Diosmanta willakunanchikpaq anchata kallpanchakunanchik, chaynapi runamasinchikkuna mana wañunankupaq. Chaynaqa, amañayá suyaychu Diosmanta willakuyta qallaykunaykipaqqa (Ecl. 11:4).

²⁰ Hinaptinqa, kunanmantayá kallpanchakuy Diosta astawan riqsinaykipaq, chaynapi paymanta willakunaykipaq, kallpanchakuytaqyá imayna willakunaykipaqpas, mana manchakuq kanaykipaqpas chaynataq Diosmanta astawan willakunaykipaqpas. Enteron allpa pachapi Jehova Diospa testigonkuna hina willakunaykipaqyá kallpanchakuy. Chayta ruwaspaykiqa kusisqam tarikunki (Neh. 8:10). Chaynaqa, manaña willakunapaq Diospa ninankamayá tukuy sunquykiwan willakunaykipaq kallpanchakuy. Qatiqnin yachachikuypim yachasunchik tukuy sunquwan hinalla willakunapaq imakuna yanapawananchikmanta.