1. ¿Imaynataq confianapaq runaqa?

 CONFIANAPAQ runaqa kallpanchakunmi nisqanta ruwananpaq, chaynataq mana llullakuspa imam kaqta rimananpaq (Sal. 15:4). Chayna runataqa wakinkunapas confianzapaqmi hapinku. Ñuqanchikpas iñiqmasinchikkuna confianzapaq hapiwananchiktam munanchik. ¿Imataq yanapawasun hukkuna ñuqanchikpi confianankupaq?

2. ¿Imatam ruwananchik confianapaq runa kananchikpaq?

² Qullqita tarinapaqqa anchatam kallpanchakunanchik ichaqa tariruptinchikpas chayllam tukurun, yaqa chaynam hukkuna confianzapaq hapiwananchikpaqqa anchata kallpanchakunanchik. Manam pitapas hikutachwanchu confianzapaq hapiwananchikpaqqa. Jehova Diosmi ichaqa confianapaq, “tukuy ima ruwasqankunapas allinpunim” (Sal. 33:4). Chaynaqa, confianza kanapaqqa paytam qatipakunanchik (Efes. 5:1). Kunanmi yachasunchik Jehova Diosta qatipakuspanku confianza kaq runakunamanta. Yachasunchiktaqmi confianza kanapaq imakuna yanapawananchikmanta.

3, 4. (1) ¿Imaynanpitaq Danielta confianzapaq hapirqaku? (2) ¿Imakunatam nikunanchik?

³ Danielta. Babiloniaman aparuptinkupas paytaqa chayllam confianzapaq hapiyta qallaykurqaku. Aswan confianzapaqraqmi  hapirqaku kamachiq Nabucodonosorpa sueñokusqanmanta willaptin. Huk kutipiñataqmi Nabucodonosorman willarqa Jehova Dios paywan piñasqa kasqanmanta. Nabucodonosor piñakuq runa kaptinpas Danielqa qarinchakuspanmi imam kaqta willarqa (Dan. 2:12; 4:20-22, 25). Unay watakunaña pasaruptinpas Danielqa hinallam confianzapaq karqa. Kamachiqpa wasinpa pirqanpi qillqa rikuriruptinmi, chay qillqamanta imam kaqta willarqa (Dan. 5:5, 25-29). Chaymanta qipamanpas kamachiq Dariowan yanapaqnin runakunam sutillata qawarqaku Danielqa “allin yuyayniyuq” kasqanta. Danielqariki “karqa allin ruwaqmi, kamachisqankuman hina ruwaqmi, hinaspapas mana suwakuqmi” (Dan. 6:3, 4). Chaynaqa Diosta mana yupaychaq runakunapas sutillatam qawarqaku Danielqa confianapaq kasqanta.

⁴ Chaynaqa ñuqanchikpas nikusunyá: “¿Imatataq ñuqamanta ninku mana testigo kaq runakuna? ¿Confianzapaqchu hapiwanku, chaynataq nisqayman hina imatapas ruwasqaytachu ninku?”, nispa. Runakuna confianzapaq hapiwaptinchikqa Diosninchikmi hatunchasqa kanqa.

5. ¿Imaynanpitaq Hananiasta confianza runapaq hapiqku?

⁵ Hananiasta. 455 watapim Jesuspa tiemponmanta ñawpaqtaraq Jerusalenpa pirqankunata Nehemias kaqmanta pirqachiyta qallaykurqa. Chaypaqmi confianza runakunata churarqa. Paykunamanta huk kaqninmi  karqa Hananias. Bibliapipas Hananiasmantaqa ninmi: “Payqa wakinkunamantapas Diosta aswan kasukuqmi karqa, hinaspapas confianza runapaqmi hapiqku”, nispa (Neh. 7:2). Diosta kuyasqanmi chaynataq payta manchakusqanmi Hananiastaqa yanaparqa ruwayninkunata allinta ruwananpaq. Ñuqanchiktapas chayna kayninchikmi yanapawasunchik confianza kanapaq.

6. ¿Imayna runataq Tiquicoqa karqa Pablo paypi confiananpaq?

⁶ Tiquicota. Payqa karqa Pablopa puriqmasinmi. Yachasqan wasipi Pablo presochasqa kachkaptinmi Tiquicoqa yanaparqa. Chaymi Pablo nirqa: “Payqa señorninchikta tukuy sunqunwan serviqmi”, nispa (Efes. 6:21, 22). Tiquicoqa confianza karqa manam cartakuna apanallanpaqchu, confianzataqmi karqa iñiqmasinkunata kallpanchaspa sunqunkuta tiyaykachinanpaqpas. Tiquico hinam kunan tiempopas confianza iñiqmasinchikkuna tukuy imapi yanapawanchik (Col. 4:7-9).

7. ¿Imaynataq kanku punta apaqkunawan yanapaqninkunaqa?

⁷ Kunanpas punta apaqkunawan yanapaqninkunam confianza runakuna kanku. Paykunaqa ruwayninkutam allinta ruwanku Daniel, Hananias hinaspa Tiquico hina. Ñuqanchikqariki huñunakuykunapiqa manam ninchikchu: “Yachachikuykuna kanqachu imaynaya”, nispaqa. Paykunaqa tupaqninkutam allinta ruwanku. Chaymantapas punta apaq iñiqmasinchikkunaqa anchatam agradecekunku qaripas warmipas huñunakuykunapi tupaqninta ruwasqankumantaqa. Semana tukuyta huñunakuspapas manam ninchikchu: “Kunanqa kanqachu yachachiq imaynaya”, nispaqa. Manataqmi ninchikchu: “Diosmanta willakunapaq qillqanchikkunaqa kanqachu imaynaya”, nispaqa. Iñiqmasinchikkunaqa tukuytamá ruwanku Diosta servispa allin tarikunanchikpaq. Chaymantaqa Diostam agradecekunchik. Ñuqanchikpas ¿imakunapitaq kallpanchakunanchik confianza runa kananchikpaq?

8. ¿Imatam mana ruwananchikchu pipas imatapas willawaptinchikqa? (Rimarimuytaq Proverbios 11:13 nisqanmantapas).

⁸ Iñiqmasinchikkunataqa anchatam kuyanchik. Chaymi munanchik imayna tarikusqankumanta yachaykuyta. Ichaqa manam llumpaytaqa vidankumanqa chapukunanchikchu. Ñawpaq tiempopis iñiqkuna ukupi kasqaku cuento qipikuna, hukkunapa vidanpi chapukuqkuna, mana rimana kaqkunata rimaqkuna (1 Tim. 5:13). Ñuqanchikqa amayá chaynaqa kasunchu. Pipas imamantapas willawaptinchikqa amayá hukkunamanqa willakachakusunchu (leey Proverbios 11:13). * ¿Imakunata yachasqanchikmantawantaq mana willakachakunanchikchu? Chaymantayá yachaykusun.

9. ¿Imaynam kananchik ayllunchik ukupi confianza kanapaq?

⁹ Ayllunchik ukupi. Wasinchikpi imapas kasqantaqa manam hukkunamanqa willakachakunachu. Qusaqa warminpa pantasqankunamantaqa manam willakachakunanchu. Kuyasqanraykum qusaqa warmintaqa mana pinqaymanqa churananchu nitaq llakichinanchu (Efes. 5:33). Churi-wawakunapas  respetasqa kaytam munanku. Chayraykum tayta-mamakunaqa pantasqakumantaqa mana hukkunamanqa willakachakunankuchu (Col. 3:21). Warmachakunapas yachaywanmi ayllunmanta rimananku, chaynapi ayllunta mana pinqaypi churananpaq (Deut. 5:16). Chaypaq kallpanchakuspankuqa wasinkupim llapallanku kusisqa kanqaku.

10. ¿Imaynataq ancha kuyakuq amistadqa? (Rimarimuytaq Proverbios 17:17 nisqanmantapas).

¹⁰ Amistadninchikkunawan. Llapallanchikmi kuyasqanchik amistadninchikman ima pasawasqanchikmantapas willakunchik. Ichaqa, wakinpiqa sunqunchikpi imapas kasqanmanta willakuyqa sasam. Chayna sasa kachkaptinpas hukkaqnin amistadninchikman willaykuptinchik pay willakachakuruptinqa aswan hukmanyasqam tarikunchik. Imapas willakusqanchikta mana willakachakuptinkum ichaqa kusisqa tarikunchik. Ancha kuyakuq amistadqa chaynam (leey Proverbios 17:17).

11. (1) ¿Imaynataq punta apaqkunawan señoranku kanku? (2) ¿Imatam yachachwan punta apaqpa señoranpa nisqanmanta? (Rimarimuytaq fotomantapas).

¹¹ Iñiqmasinchikkunawan. Punta apaqkunaqa manam imamantapas willakachakunkuchu. Paykunaqa sapakamam kanku “llumpa-llumpay wayramanta pakakunapaq hina” (Is. 32:2). Paykunaqa confianza runam kanku, imamantapas willakuchwanmi, manataqmi tapupayananchikchu mana willawananchik kaqkunamantaqa. Paykunataqa señorankupas manam tapupayankuchu imatapas willananpaqqa. Kusikunapaqmi señorankumanpas mana willakuna kaqkunamanta mana willakuyninkuqa. Huk kaqnin punta apaqpa señoranmi nirqa: “Anchatam kusikuni iñiqmasinchikkunapa imanwan sasachakusqankumantapas qusay mana willawasqanwanqa, manam sutintapas willawanchu. Chayqa allinmi ñuqapaqqa, chayraykum llapallan iñiqmasinchikkunata kuyani, manachayqa manapaschá atiymanchu,  chayna confianza kasqanraykum imakuna pasawasqanmantapas willakuni”, nispa. Llapallanchikmi confianza kayta munanchik. Chaypaq imakuna yanapawananchikmantayá yachaykusun.

12. ¿Imaynanpitaq kuyakuq runaqa confianza?

¹² Kuyakuq kay. Kuyakuq runaqa confianzapaqmi. Jesuspas nirqam Jehova Diostawan runamasinchikkunata kuyay imamantapas aswan allin kasqanta (Mat. 22:37-39). Jehova Diosta kuyasqanchikmi yanapawanchik pay hina confianza kanapaq. Iñiqmasinchikta kuyayñataqmi yanapawanchik imapas willawasqanchikta mana willakachakurunapaq. Chaynaqa iñiqmasinchikkunataqa amayá hukmanyachisunchu imamantapas willakachakuspaqa (Juan 15:12).

13. ¿Imaynatataq mana hatuntukuyqa yanapawanchik confianza kanapaq?

¹³ Mana hatuntukuy. Mana hatuntukuq runaqa confianzam, manam imamantapas uyariruspanqa chayllachu willakachakurun (Filip. 2:3). Manataqmi rimanchu paylla imamantapas yachaq hinaqa. Chaymantapas, mana hatuntukuq runaqa bibliapi utaq qillqanchikkunapi mana nichkaptinqa manam ninchu “kayqa waknam kanan, wakqa kaynam kanan” nispaqa.

14. ¿Imaynatataq allin yuyayniyuq kayqa yanapawanchik confianza kanapaq?

¹⁴ Allin yuyayniyuq kay. Allin yuyayniyuq kayqa yanapawasunmi haykapi upallanapaq chaynataq haykapi rimanapaq (Ecl. 3:7). Wakin llaqtakunapim ninku: “Imapas rimarunamantaqa upallalla kakuymi aswan allinqa”, nispa. Bibliapipas ninmi: “Yuyayniyuq runam ichaqa upallakuyta yachan”, nispa (Proverbios 11:12). Rimarisun hukkaqnin punta apaqmanta. Paytaqa huklaw congregacionpi punta apaqkunapas yanapaykunanpaqmi ninku. Paymantam hukkaqnin punta apaq nin: “Payqa yuyaywanmi imatapas ruwan, manataqmi huklaw congregacionkunapi imapas pasasqantaqa willakachakunchu”, nispa. Kay punta apaqtaqa yuyaywan imatapas ruwasqanraykum confianzapaq hapinku. Payqa manamá imamantapas willakachakunchu.

15. ¿Imaynatataq mana llullakuyqa yanapawanchik confianza kanapaq?

¹⁵ Mana llullakuq kay. Mana llullakuyqa yanapawanchikmi confianza kanapaq. Pipas mana llullakuspa imam kaqta rimaptinqa, chayllam confianzapaq hapinchik (Efes. 4:25; Heb. 13:18). Kaypi piensarisun: Pipas allin yachachiyta munaspanqa, ¿pitataq tapukunman? ¿Mana llullakuspa kuyakuywan rimaqtachu, icha hawa sunqulla “allintam ruwachkanki” niqtachu? Mana llullakuspa imam kaq rimaqtam. Bibliapipas ninmi: “Runamasikita rimapayaykuymi aswan allinqa sunqullaykipi kuyanaykimantaqa. Kuyasuqniki runapa nanaypaqta qaqchasusqaykim aswan allinqa”, nispa (Prov. 27:5, 6). Amistadninchikkunapa imam kaqta niwasqanchikqa nanawasunmi, ichaqa allinninchikpaqmi kanqa.

16. ¿Imaynanpitaq Proverbios 10:19 nisqanman hinaqa upallakuyqa ancha allin?

¹⁶ Upallakuykuq kay. Upallakuyta yachayqa yanapawasunmi confianza kanapaq. Upallakuq kaspaqa manam chayllachu imatapas willakachakusun (leey Proverbios 10:19). Internetpipas yuyaywanmi imamantapas qillqananchik, manachayqa mana rimana kaqkunatam qillqaruchwan.  Qillqaruspanchikqa manañam ima ruwaytapas atisunchu. Ima pasaruptinpas manataqmi allichaytaqa atisunchu. Upallakuyqa yanapawasuntaqmi chiqniwaqninchik runakuna iñiqmasinchikkunamanta imatapas tapuwaptinchik mana willakunapaq. Willakusqanchikta harkakusqanku nacionkunapi guardiakuna ichapas tapuwachwan imatapas willananchikpaq. Chayna kaptinqa yanapawasunchikmi Salmos 39:1 nisqan, chaypim nin: “Mana allin runa waqtaypi kaptinqa simiytam imawanpas taparusaq”, nispa. Chaynaqa, confianzam kananchik, ayllunchikkunawan, amistadninchikkunawan, iñiqmasinchikkunawan chaynataq wakin runakunawanpas, chaypaqqa upallakuq kaytam yachananchik.

17. ¿Imaynataq kananchik iñiqmasinchikkunawan confianza kananchikpaq?

¹⁷ Anchatam kusikunchik kuyakuq chaynataq confianza runankunawan kananchikpaq Diosninchik akllaykuwasqanchikmanta. Confianza kanapaqqa llapallanchikmi sapa punchaw kallpanchakunanchik. Kuyakuq, mana hatuntukuq, yuyaywan rimaq, mana llullakuq, upallakuykuq kananchikpaq sapakama kallpanchakuspanchikqa iñiqmasinchikkunawanmi confianza kasun. Chaynaqa, Jehova Diosninchikta qatipakuspayá confianza kasunchik.