39 KAQ YACHACHIKUY
¿Kachkanchu sutinchik “Diospa libronpi”?
‘Chaymantam Jehova Diospa ñawpaqninpi huk libro qillqasqa karqa, chaynapi manchakuqnin runakuna yuyasqa kanankupaq’ (MAL. 3:16).
61 KAQ TAKI Anchatayá kallpanchakusun
¿IMAMANTAM YACHASUN? *
1. Malaquias 3:16 nisqanman hinaqa ¿imakunatam Jehova Diosqa libronpi qillqachkan?
JEHOVA DIOSQA wara-waranqantin watañam sutikunata libronpi qillqachkan. Chay libronpiqa puntatachá churarqa Abelpa sutinta, paymiriki punta kaq testigo karqa (Luc. 11:50, 51). * Kunankamaqa chay libronpiqa wara-waranqantin sutikunañam kachkan. Bibliapim chay librota sutichan ‘Diospa libron’ utaq ‘kawsanapaq libro’ nispa (leey Malaquias 3:16; Apoc. 3:5; 17:8).
2. ¿Pikunapa sutinkutaq kachkan Diospa libronpiqa? ¿Imatam ñuqanchikqa ruwachwan chay libropi sutinchik kananpaq?
2 Diospa sutinta hatunchaqkunapa chaynataq yupaychaqninkunapa sutinmi Diospa libronpiqa qillqasqa kachkan, paykunamanta wakinqa hanaq pachapaqmi kanku wakinñataqmi kay pachapaq. Huchanchikmanta librawananchikpaq Jesucristopa wañukusqanpi iñispa Dioswan kuyachikuptinchikqa sutinchikmi chay libropi qillqasqa kanqa (Juan 3:16, 36). Chaytaqa llapallanchikmá munanchik.
3, 4. (1) ¿Nichwanchu wiñay kawsaytaña hayparusqanchikta Diospa libronpi sutinchik kasqanrayku? (2) ¿Imakunamantam yachasun kunan chaynataq hawanta?
3 Diospa libronpi sutinchik kasqanwanqa ¿nichwanchu wiñaypaq kawsanapaqña kasqanchikta? Chayta yachanapaqqa qawaykusunyá Exodo 32:33 Moisesman Diospa nisqanta, ninmi: “Huchallikuqtaqa libroymantam chinkachisaq”, nispa. Chaynaqa nichwanmi sutikunaqa lapizllawan qillqasqa hina borranalla kasqanta (Apoc. 3:5). Chaynaqa hinallam kallpanchakunanchik sutinchik chay libropi lapicerowan qillqasqa hina kanankama.
4 Ichapas nichkanchik: “¿Imatataq bibliapiqa nin Diospa libronpi sutin qillqasqa kaqkunamanta chaynataq manaraq qillqasqa kaqkunamanta? ¿Haykapitaq wiñay kawsayta chaskinqaku Diospa libronpi kaqkunaqa? ¿Imataq kanqa Jehova Diosta manaraq riqsichkaspa wañukuqkunawanqa? ¿Yaqachu paykunapa sutinqa chay libropi kachkan?”, nispa. Chaykunamantam kunan chaynataq hawanta yachachkasun.
¿PIKUNAPA SUTINTAQ DIOSPA LIBRONPIQA KACHKAN?
5, 6. (1) Filipenses 4:3 nisqanman hinaqa ¿pikunapa sutintaq Diospa libronpi kachkan? (2) ¿Haykapitaq sutinkuqa Diospa libronpi wiña-wiñaypaq kanqa?
5 ¿Pikunapa sutintaq Diospa libronpiqa kachkan? Chaymanta yachanapaqyá rimaykusun pichqa grupopi kaq runakunamanta. Paykunamanta wakinmi Diospa libronpi kachkanku, wakinñataqmi mana.
6 Punta grupopim kachkanku Jesuswan kamachimunankupaq akllasqakuna. ¿Paykunapa sutinqa Diospa libronpiñachu kachkan? Awriki. Filipos llaqtayuqkunaman apostol Pablopa nisqanman hinaqa, hanaq pachapaq akllasqakunapa sutinqa Diospa libronpiñam kachkan (leey Filipenses 4:3). Ichaqa sutinku Diospa libronpi hinalla kananpaqqa Diosman sunqum kananku wañukunankukama utaq llumpa-llumpay ñakariy punchaw qallarinankama. Diosman sunqu kaptinkuqa sutinkum Diospa libronpi wiña-wiñaypaq kanqa (Apoc. 7:3).
7. Apocalipsis 7:16, 17 nisqanman hinaqa, ¿haykapitaq ‘mana pipa yupay atinan achkallay-achka runakunapa’ sutinqa wiñaypaq qillqasqa kanqa?
7 Iskay kaq grupopiñataqmi kachkanku ‘mana pipa yupay atinan achkallay-achka runakuna’. ¿Paykunapa sutinqa Diospa libronpichu kachkan? Awriki. Diospa piñakuynin punchaw pasaytapas paykunapa sutinqa hinallam kanqa (Apoc. 7:14). Paykunam kanku ‘sapaq ovejakuna’, paykunamantam Jesus nirqa kasukusqankurayku wiña-wiñaypaq kawsanankumanta (Juan 10:16; Mat. 25:46). Ichaqa paykunaqa manam chayllachu wiñay kawsayta chaskinqaku, paykunapa sutinqariki lapizwan qillqasqa hinallaraqmi kanqa. Waranqa wata ukupim paykunataqa Jesus ‘michinqa hinaspam kawsakuyta qukuq yakukunapa kanan pukyukunaman pusanqa’. Jesusta kasukuspa Diosman sunqu kaqkunapa sutinqa waranqa wata tukuytam Diospa libronpi lapicerowan qillqasqa hinaña wiñaypaq kanqa (leey Apocalipsis 7:16, 17).
8. ¿Pikunapa sutintaq Diospa libronpiqa mana kanchu? ¿Imataq paykunataqa pasanqa?
8 Kimsa kaq grupopiñataqmi kachkanku cabrawan rikchanachisqan runakuna, paykunaqa Diospa piñakuynin punchawpim wañunqaku. Paykunapa sutinqa Diospa libronpiqa manam kanchu. Jesusmi nirqa paykunaqa wiña-wiñaypaq wañunankumanta (Mat. 25:46). Pablopas nirqam chay runakunaqa wiñaypaq chinkanankumanta (2 Tes. 1:9; 2 Ped. 2:9). Chaynallataqmi kanqa llullankuta chuya espiritupa contranpi huchallikuqkunawanpas. Paykunaqa wiñaypaqmi wañunqaku, manam kawsarimunqakuchu (Mat. 12:32; Mar. 3:28, 29; Heb. 6:4-6). Qatiqninpiñataqmi yachasunchik pikuna kay allpa pachapi kawsarimunanmanta.
KAWSARIMUQKUNA
9. Hechos 24:15 nisqanman hinaqa, ¿pikunataq kay allpa pachapi kawsarimunqaku? Sapakamamanta rimarimuy.
9 Bibliapim nin “allin ruwaqkunawan mana allin ruwaqkuna kawsarimunankumanta” (leey Hechos 24:15). Paykunaqa atinmankuraqmi Diosta kasukuspankuqa wiñay kawsay haypayta. “Allin ruwaqkunaqa” manaraq wañukuchkaspanku tukuy sunqunkuwan Jehova Diosta serviqkunam. “Mana allin ruwaqkunañataqmi” kawsakuchkaspanku Jehova Diosta mana serviqkuna, paykunaqariki manam Diospa munasqanman hinachu kawsakurqaku. Allin ruwaqkunawan mana allin ruwaqkunaqa kawsarimunqakum, chaynaqa ¿nichwanchu paykunapa sutinqa Diospa libronpi qillqasqa kasqanta? Chaypaq sapakamamanta astawan yachaykusunchik.
10. ¿Imanasqataq ‘allin ruwaqkunaqa’ kawsarimunqaku? ¿Imakunam kanqaku paykunamanta wakinkuqa? (Qawaytaq “Astawan yachay munaqkunapaq” niqtapas. Chaypim rimachkan kay allpa pachapi kawsarimuqkunamanta).
10 Tawa kaq grupopiñataqmi kachkanku ‘allin ruwaqkuna’. Paykunapa sutinkuqa manaraq wañukuchkaptinkum Diospa libronpi qillqasqaña karqa. Chayraykum paykunaqa kawsarimunqaku. Wañukuptinkupas paykunapa sutinkuqa hinallaraqmi Diospa libronpi kachkan, chaywanqa nichkanchik Diospa yuyayninpi kasqankutam. Diosqariki manam wañuqkunapa Diosninchu, aswanqa kawsaqkunapa Diosninmi. Diospaqqa llapallankum paykunaqa kawsachkanku (Luc. ). Kawsarimuptinkupas sutinkuqa hinallam Diospa libronpi kanqa ichaqa qallariypiqa lapizwan qillqasqa hinallam kanqa ( 20:38Luc. 14:14). Paykunamanta wakinqa yaqachusmi kay pachapi ‘kamachiqkuna’ kanqaku (Sal. 45:16).
11. ¿Imatam ruwananchik kanqa ‘mana allin ruwaqkunapa’ sutinku Diospa libronpi qillqasqa kananpaq?
11 Pichqa kaq grupopiñataqmi kachkanku “mana allin ruwaqkuna”. Paykunaqa kawsakuchkaspanku Diosta mana riqsisqankuraykum mana allinkunata ruwarqaku. Chayraykum sutinkuqa mana kanchu Diospa libronpiqa, ichaqa kawsarimuspanku Diospa munasqanman hina kawsakuptinkuqa chay libropim sutinku qillqasqa kanqa. Chaypaqqa anchatam yanapananchik kanqa. Chaypiqa kunanmantapas astawanmi Diospa munayninmanta yachachinanchik kanqa.
12. (1) ¿Pikunataq yachachinqaku mana allin ruwaqkunaman? (2) ¿Imataq pasanqa Diospa munasqanman hina mana kawsakuqkunataqa?
12 ¿Pikunataq yachachinqaku ‘mana allin ruwaqkunaman’? “Mana pipa yupay atinan achkallay-achka” Diosta serviqkunam hinaspa Diosta serviq kawsarimuqkunam. ¿Imatataq ruwananku ‘mana allin ruwaqkunaqa’ sutinku Diospa libronpi qillqasqa kananpaq? Dioswanmi kuyachikunanku chaynataq payllapaqña kawsakunankupaqmi tantiakunanku. Jesuswan chaynataq hanaq pachapaq akllasqakunam paykuna imayna kawsakusqankuta qawamunqaku (Apoc. 20:4). Pipas Diospa munasqanman hina mana kawsakuspanqa wañunqam, pachak watanpiña kaspanpas (Is. 65:20). Jehova Dioswan Jesusqa runakunapa sunqunpi ima kasqantam sumaqta yachanku. Chayraykum kay pacha suma-sumaqña kaptinqa mana saqinqakuchu pipas mana allinkunata ruwanantaqa (Is. 11:9; 60:18; 65:25; Juan 2:25).
HINALLA KAWSAKUNAPAQ CHAYNATAQ JUZGASQA KANAPAQ KAWSARIMUYMANTA
13, 14. (1) ¿Imaynatam ñawpaqta entienderqanchik Juan 5:29 Jesuspa nisqanmanta? (2) ¿Jesusqa rimachkarqa kawsarimusqanku qipaman imayna kanankumantachu, icha manaraq wañukuchkaspa imayna kasqankumantachu?
13 Jesusmi rimarqa kay allpa pachapi kawsarimuqkunamanta, nirqam: “Tiempom chayamuchkanña haykam sepulturapi kaqkuna paypa qayasqanta uyarispa kawsarimunankupaq, ‘allin ruwaqkunam’ hatarimunqaku hinalla kawsakunankupaq, ‘mana allin ruwaqkunañataqmi’ juzgasqa kanankupaq”, nispa (Juan 5:28, 29). ¿Imatataq chaywanqa nichkarqa?
14 Ñawpaqtam chay nisqanmanta entienderqanchik wañuqkuna kawsarimusqanku qipaman wakinku allin kaqta ruwanankumanta, wakinkuñataq mana allin kaqta ruwanankumanta. Ichaqa Jesusqa manam nirqachu wañuqkunaqa kawsarimusqanku qipaman wakinku allin kaqta ruwanankumanta wakinkuñataq mana allin kaqta ruwanankumantachu. Aswanqa manaraq wañukuchkaspanku allin ruwasqankumanta utaq mana allin ruwasqankumantam rimachkarqaqa. Kay allpa pacha suma-sumaqña kaptinqariki manañam pipas mana allintaqa ruwanqañachu. Chaynaqa, ¿imamantataq Jesusqa rimachkarqa ‘allin ruwaqkunam hatarimunqaku hinalla kawsanankupaq, mana allin ruwaqkunañataqmi juzgasqa kanankupaq’ nispanqa?
15. ¿Pikunataq hatarimunqaku “hinalla kawsanankupaq”? ¿Imaynanpi?
15 Manaraq wañukuchkaspa allin kaqta ruwaqkunam hatarimunqaku “hinalla kawsakunankupaq”. Paykunapaqa sutinkuqa Diospa libronpiñam kachkan. Chaynaqa Juan 5:29 chaynataq Hechos 24:15 paykunamanta rimachkan. Romanos 6:7 nin: “Pipas wañukuspanqa huchanmantaqa pampachasqañam”, nispa. ‘Allin ruwaqkuna’ wañukuptinkuqa huchankumantam pampachasqa kanku, ichaqa wañukuptinkupas Diosqa payman sunqu kasqankutaqa manam qunqanchu (Heb. 6:10). Ichaqa sutinku Diospa libronpi hinalla kananpaqqa kawsarimusqanku qipamanpas hinallam Diosman sunqu kananku.
16. ¿Imatataq nichkarqa “mana allin ruwaqkunam hatarimunqaku juzgasqa kanankupaq” nispanqa?
16 ¿Imatataq nichwan manaraq wañukuchkaspanku mana allinkunata ruwaqkunamantaqa? Wañukuptinku huchanku pampachasqaña kaptinpas kawsakuchkaspankuqa manam Diostachu servirqaku, chayraykum sutinkupas Diospa libronpiqa mana kanchu. Chaynaqa ‘mana allin ruwaqkuna kawsarimunanmanta’ Juan 5:29 nisqanqa hina kaqllam Hechos 24:15 nisqanwan. Paykunaqa juzgasqa kanankupaqmi kawsarimunqaku, * chaywanqa nichkanchikmi kasukuq utaq mana kasukuq kasqanku qawasqa kananmanta (Luc. 22:30). Diospa libronpi pipapas sutin qillqasqa kananpaqqa unay tiempochá imayna kawsakusqanta qawananku kanqa. Pipas Diospa libronpi sutin kananta munaspanqa ñawpaqpi imayna kasqanta cambiaspam Diosllapaqña kawsakunan kanqa.
17, 18. ¿Imatam kawsarimuqkunaqa kasukunanku kanqa? ¿Ima niytataq munachkan Apocalipsis 20:12, 13 “imapas ruwasqankuman hinam juzgasqa kanqaku” nisqanwanqa?
17 Kawsakuchkaspanku allin ruwaq kaspankupas utaq mana allin ruwaq kaspankupas, kawsarimusqanku qipamanqa 1.000 wata Jesus kamachiptinmi wankukuq qillqapi kamachikuykunata kasukunanku kanqa. Apostol Juanpas rikusqanmantam nirqa: “Wañusqakunatam rikurqani, riqsisqakunapas hinaspa mana ancha riqsisqakunapas tronopa ñawpaqninpim sayachkasqaku, hinaptinmi wankukuq qillqakuna kichakururqa. Kichakururqataqmi huk wankukuq qillqapas, chay qillqaqa kawsakuyta tarinapaq wankukuq qillqam. Wañusqakunaqa imapas ruwasqankuman hinam chaynataq wankukuq qillqakunapa nisqanman hinam juzgasqa karqaku”, nispa (Apoc. 20:12, 13).
18 ¿Kawsarimuqkunaqa manaraq wañukuchkaspa imapas ruwasqankumantachu juzgasqa kanqaku? Manam. Paykunapaqariki wañukusqankuraykum huchankuqa pampachasqaña. Juzgasqaqa kanqaku kawsarisqankumanta qipaman imapas ruwasqankuman hinañam. Noeypas, Samuelpas, Davidpas, Danielpas, Diosman sunqu kachkaspankupas Jesucristomantam yachananku kanqa, hinaspankum wañukusqanpi iñinanku kanqa. Mana allin ruwaqkunaqa astawanraqchá chaypaqqa kallpanchakunanku kanqa.
19. ¿Imataq pasanqa kawsarimusqankumanta qipaman mana kasukuqkunawanqa?
19 ¿Imataq pasanqa kawsarimusqankumanta qipaman mana kasukuqkunataqa? Apocalipsis 20:15 nin: “Diospa libronpi sutinku mana qillqasqa kaqkunaqa chay rupachkaq quchamanmi wischusqa karqaku”, nispa. Awriki, chaynam kanqa, wiñaypaqmi wañunqaku. Chaynaqa ¡anchatam kallpanchakunanchik sutinchik Diospa libronpi hinalla kananpaq!
20. ¿Imatataq ruwasunchik Jesus waranqa wata kamachiptin? (Qaway qaranpi kaq dibujota).
20 Jesuspa waranqa wata kamachisqanqa suma-sumaqmi kanqa. Chaypim nana-nanaq runakunaman yachachinanchik kanqa. Chayqa kunanmantaqa aswan hatunmá kanqa. Chay tiempopitaqmi qawasqa kanqaku kawsarimuq allin ruwaqkunapawan mana allin ruwaqkunapa imayna kawsasqanku (Is. 26:9; Hech. 17:31). ¿Imaynatataq kawsarimuqkunamanqa yachachisunchik? Hawantam chaymanta astawan yachachkasunchik.
147 KAQ TAKI Diosqa wiñay kawsaytam quwasun
^ Juan 5:28, 29 Jesus nirqa: “Allin ruwaqkunam hatarimunqaku hinalla kawsakunankupaq, mana allin ruwaqkunañataqmi juzgasqa kanankupaq”, nispa. Chaymantam ñawpaqtaqa huk niraqta entienderqanchik, chaymi kunanñataq yachasunchik imaynataña entiendesqanchikmanta.
^ Chay librotam Dios qillqachkan runakuna “rikurisqanmantapacha”. Chay runakunaqa huchamanta librakuyta atiqkunam (Mat. 25:34; Apoc. 17:8). Chaynaqa Abelpa sutinchusmi Diospa libronpiqa puntata qillqasqa karqa.
^ “Juzgasqam kanqaku” nisqanwanmi ñawpaqtaqa nirqanchik ‘huchankumanta paganankupaq’ kawsarimunankumanta. Ichaqa Jesusqa rimachkarqa manam chaymantachu, aswanqa kawsarimuspanku imayna kawsasqankupi qawasqa kanankumantam. Griego rimaypi diccionariopipas ninmi juzgayqa imayna kawsakusqanta qaway kasqanmanta.