1. ¿Pitaq unanchawaqninchik? ¿Imatam paymanta yachanki?

TAYTA-MAMAYKI Jehova Diospa testigon kachkaptinña nacespaykiqa taksachaykimantachá Diosmantaqa yacharqanki. Yacharqankichá tukuy imata unanchasqanmanta, imayna sunquyuq kasqanmanta hinaspa sumaq huertapi kawsakunanchikta munasqanmanta (Gen. 1:1; Hech. 17:24-27).

2. ¿Imatam wakinkuna ninku “tukuy imatapas Diosmi unancharqa” niqkunamanta?

² Achka runakunam ninku: “Diosqa manam kanchu. Tiempopa pasasqanman hinam animalkunapas, runakunapas chaynataq tukuy imapas rikurimurqa”, nispa. Chayna niqkunamanta wakinkum kanku allin educacionniyuq runakuna. Ichapas paykunaqa ninmanku: “Estudiasqaykuwanmi yachaniku bibliapa nisqanqa yanqa kasqanta. ‘Tukuy imatapas Diosmi unancharqa’ niqkunaqa mana yachayniyuq upa runakunallam kanku”, nispa.

3. ¿Imanasqataq kallpanchakunanchik unanchawaqninchikpi hinalla iñinapaq?

³ ¿Iskayrayachiwachwanchu Jehova Diosqa unanchawaqninchik kasqanmanta? Chayqa kanqa unanchawaqninchikpi imanasqa creesqanchikmantam. ¿Unanchawaqninchikpiqa creenchik pipas niwasqanchikraykullachu icha kikinchik tiempochakuspa allinta yachasqanchikraykuchu? (1 Cor. 3:12-15). Chayllaraq utaq unay wataña Diosta servispanchikpas hinallam kallpanchakunanchik payqa unanchawaqninchik kasqanpi iñinapaq. Chayta ruwaspanchikqa manam engañachikusunchu ‘runakunapa yachayninwan hinaspa costumbrenkuman hina yanqa rimaykunawanqa’ (Col. 2:8; Heb. 11:6). Chaypaqmi kay yachachikuypi yachasun Jehova Dios unanchawaqninchik kasqanpi achka runakuna imanasqa  mana creesqankumanta hinaspa unanchawaqninchikpi imaynata astawan hapipakunamanta.

4. ¿Imatam Hebreos 11:1 nin iñiymanta?

⁴ Wakin runakunam ninku: “Iñiyqa mana rikuchkaspa utaq mana yachachkaspa imapipas creeymi”, nispanku. Bibliam ichaqa mana chayna kasqanta nin (qaway Hebreos 11:1). Bibliam niwanchik Jehova Diosta, Jesusta hinaspa gobiernonta mana rikuptinchikpas manapuni iskayrayanapaq tukuy imakuna qawachiwasqanchikta (Heb. 11:3). Allin estudioyuq iñiqmasinchikmi nin: “Educacionniyuq runakunapa nisqankuwanmi chaynataq tukuy imakunawanmi yachanchik iñiyninchikqa mana yanqa kasqanta”, nispa.

5. ¿Imanasqataq achka runakuna mana creenkuchu tukuy imapas Diospa unanchasqan kasqanta?

⁵ Unanchawaqninchik Jehova Dios kasqanta tukuy imakuna qawachiwachkaptinchikqa, ¿imanasqataq achka runakuna mana iñinkuchu? Kikinkumanta allinta mana yachasqankuraykum. Iñiqmasinchik Robertmi nin: “Escuelapi kaptiyqa manam haykapipas imapas unanchasqa kasqanmantaqa yachachiwarqachu. 22 wataypi kachkaptiyñam Jehova Diospa testigonkuna yachachiwarqa bibliapa nisqanman hina tukuy imapas Diospa unanchasqan kasqanta. Chaynata yachachiwasqankuwanmi manapuni iskayrayarqanichu bibliapa nisqanqa mana yanqa kasqanmanta”, nispa. * (Qaway “ Tayta-mamakunapaq”, niqta).

6. ¿Imanasqataq wakin runakuna ninku Dios mana kasqanta?

⁶ Wakin runakunam ninku: “Diostaqa manam  rikunchikchu. Ñuqaqa imapas rikusqallaypim creeni”, nispanku. Chaywanpas, wayra kasqanmantaqa manapunim iskayrayankuchu mana rikuchkaspankupas. Bibliam nin: “Iñiyqa [...] mana rikusqanchik kaqkunatapas chiqap kasqanpaqña hapiymi”, nispa (Heb. 11:1). Dios unanchawaqninchik kasqanmanta yachanankupaqqa tiempochakunankum, ichaqa chaypaq mana kallpanchakusqankuraykum ninku Diosqa mana kasqanta.

7. ¿Lliw allin educacionniyuq runakunachu Diospi mana iñinku? ¿Imaynatam chayta yachanchik?

⁷ Allin educacionniyuq wakin runakunam imapas yachasqankuwan manapuni iskayrayankuchu tukuy imata Dios unanchasqanmanta. Wakinkuqa Robert hinam Diospi mana iñinkuchu imapas unanchasqa kasqanmanta universidadpi mana yachachisqankurayku. Chaywanpas, allin estudioyuq achka runakunam unanchawaqninchik Jehova Diosmanta allinta yachasqankurayku tukuy  sunqunkuwan kuyanku. Paykuna hinam ñuqanchikpas kikinchikmanta kallpanchakunanchik Jehova Diospi astawan iñinapaq. *

8, 9. (1) ¿Imamantam kunan yachasun? (2) ¿Imanasqataq ancha allin Diospa unanchasqankunamanta yachayninchik?

⁸ Unanchawaqninchikpi astawan iñinapaq imakuna yanapawananchikmantayá qatiqninpi yachaykusun.

⁹ Diospa unanchasqankunamantayá yachasun. Plantakunata, animalkunata hinaspa lucerokunata sumaqta qawaspanchikqa unanchawaqninchikpim astawan iñisun (Sal. 19:1; Is. 40:26). Arí, tukuy chaykunamanta astawan yachaspaqa manapunim iskayrayasunchu Jehova Diosqa unanchawaqninchik kasqanmanta. Qillqanchikkunapipas willawanchikmi Diospa unanchasqankunamantaqa. Chaykunamanta yachayninchik sasa rikchakuwaptinchikpas astawan yachanapaqmi kallpanchakunanchik. Pasaq hatun huñunakuykunapi Diospa unanchasqankunamanta qawasqanchik videokunatapas jw.org niqpim tarichwan. Chaykunata kaqmanta qawanapaqmi kallpanchakuchwan.

10. ¿Imatam Diosmanta yachanchik unanchasqankunapi yuyaymanaspa? (Rimarimuytaq Romanos 1:20 nisqanmantapas).

¹⁰ Diospa unanchasqankunamanta yachaspanchikqa paymanta ima yachachiwasqanchikpiyá yuyaymanasun (qaway Romanos 1:20). ¿Imatam yachachwan intimanta? Intiqa Dios unanchaptinmi kusisqa kawsakunanchikpaq achkimuwanchik. Nisyuta rupamuptinmi ichaqa mana allinchu kanman. Chaymi kay allpa pachanchikman llumpay rupay mana chayamunanpaq Diosqa capa hina harkaqninta ruwarqa. Llumpayta inti rupamuptinqa allpanchikpa harkaqninpas astawanraqmi raktayan. Chaywanmi yachanchik unanchawaqninchikqa ancha yachayniyuq hinaspa kuyakuq kasqanta.

11. ¿Maypitaq Diospa unanchasqankunamanta yachachwan? (Qaway “ Diospi astawan iñinapaq yanapakuykuna” niqta).

¹¹ Internetpi Jehova Diospa testigonkunapa qillqankunapi maskanapaq niqpim tarichwan Diospa unanchasqankunamanta sumaq yachachikuykunata. Chaymi yanapawasun paypi astawan iñinapaq. Qawachwantaqmi “¿Kikillanmantachu rikurirqa?” niqtapas, chaytam tarichwan ¡Rikchariy! qillqanchikpi hinaspa internetpi jw.org niqpi. Chaypim yachachwan animalkunawan plantakuna imayna unanchasqa kasqanmanta. Yachachwantaqmi Diospa unanchasqankunata qatipakuspanku yachaysapa runakuna imakunata ruwasqankumantapas.

12. ¿Imakunapim yuyaymanananchik bibliata estudiaspaqa?

¹² Bibliatayá estudiasun. 4 kaq parrafopi rimamusqanchik allin estudioyuq iñiqmasinchikqa pisi-pisimantam unanchawaqninchikpiqa iñirqa. Paymi nin: “Diospiqa iñini manam estudiaspay yachasqallaywanchu, aswanqa tiempochakuspay bibliamanta allinta yachasqaypiwanmi”, nispa. Bibliamanta allintaña yachaspapas hinalla yachanapaqmi kallpanchakunanchik, chaynapi unanchawaqninchikpi astawan hapipakunapaq (Jos. 1:8; Sal. 119:97). Bibliata estudiaspanchikqa yuyaymanasuntaqyá ñawpaq  tiempopi imakuna pasakusqanmanta imam kaqta niwasqanchikpi, willakusqankuna imayna cumplikusqanpi hinaspa qallariyninmanta tukuyninkama niwasqanchikkuna imayna tupasqanpi. Chayta ruwaspam yachasun unanchawaqninchikqa yachayniyuq hinaspa kuyakuq kasqanta. Manataqmi iskayrayasunchu paypa yanapakuyninwan biblia qillqasqa kasqantapas (2 Tim. 3:14; 2 Ped. 1:21). *

13. ¿Bibliapa ima nisqanwanmi yachanchik Jehova Diosqa ancha yachayniyuq kasqanta?

¹³ Chaymantapas, bibliapa nisqan imayna yanapawasqanchikpiyá yuyaymanasun. Qullqimanta rimaspanmi niwanchik qullqita kuyaspaqa ‘tuksikuchkaq hina llumpayta ñakarinanchikmanta’ (1 Tim. 6:9, 10; Prov. 28:20; Mat. 6:24). Chayna nisqanqa, ¿kunanpas yanapawanchikchu? Arí, kunan tiempopi runakuna imayna kasqankumanta rimaq huk qillqam nin: “Yaqa llapan qullqisapa runakunam mana kusisqachu kawsakunku. Astawan qullqiyuq kayta munaq runakunapas unquqllañam kanku”, nispa. Chaywanmi yachanchik bibliapa nisqanqa ancha allin kasqanta. ¿Yuyachkanchikchu bibliapa nisqankuna imakunapi yanapawasqanchikta? Bibliapa nisqanta kasukuspaqa yachayniyuq hinaspa ancha kuyakuq unanchawaqninchikpim astawan hapipakusun (Sant. 1:5). Chaymantapas, aswan kusisqam kawsakusun (Is. 48:17, 18).

14. ¿Imatam Diosmanta biblia yachachiwanchik?

¹⁴ Bibliataqa estudiasun Jehova Diosta astawan riqsinapaqyá (Juan 17:3). Bibliata estudiaspaqa hinaspa unanchasqankunata qawaspaqa imayna Dios kasqantam yachasun. Astawan yachaspanchikqa manapunim paymantaqa iskayrayasunchu (Ex. 34:6, 7; Sal. 145:8, 9). Arí, astawan Jehova Diosta riqsispanchikqa allin iñiyniyuqmi kasun, astawanmi kuyasun hinaspapas paypa ancha kuyasqanmi kasun.

15. ¿Imanasqataq ancha allin Diospi iñisqanchikmanta runamasinchikkunaman willakuyninchik?

¹⁵ Runamasinchikkunamanyá Diospi iñisqanchikmanta willasun. Chayta ruwaspanchikqa astawanmi Diospi hapipakusun. Ichaqa, ¿imatam ruwachwan mana yachasqanchikmanta pipas tapuwaptinchikqa? Chaymanta qillqanchikkunapi maskaspayá paywan rimasun (1 Ped. 3:15). Unay wataña Diosmanta willakuq iñiqmasinchiktapas nichwantaqmi yanapawananchikpaq. Bibliamanta willasqanchikta runamasinchik uyariwaptinchikpas utaq mana uyariwaptinchikpas tapuwasqanchikmanta yachasqanchikqa yanapawasunmi Jehova Diospi astawan hapipakunapaq. Chayna kaptinchikqa “Diosqa manam kanchu” niq yachaysapa tukuqkunaqa manam pantachiwasunchu.

16. ¿Imanasqataq hinalla kallpanchakunanchik allin iñiyniyuq kanapaq?

¹⁶ Hayka tiempoña Diosta servispanchikpas hinallam kallpanchakunanchik paypi iñiyninchik allin kananpaq, manachayqa iñiyninchikmi chiriyarunman. Yachamusqanchikman hinam iñiyniyuq kaspaqa ‘mana rikusqanchik kaqkunatapas chiqap kasqanpaqña hapinchik’. Chaywanpas, mana rikusqanchik kaqkunataqa chayllam qunqaruchwan, chaymi mana iñiyniyuq kaymanta apostol Pablo rimaspan nirqa chaylla ‘arwitawaqninchik hucha kasqanta’ (Heb. 12:1). Chayraykuyá qatiqninpi yachaykusun hinalla allin  iñiyniyuq kanapaq imakuna ruwanamanta (2 Tes. 1:3).

17. ¿Pim yanapawasun hinalla allin iñiyniyuq kanapaq?

¹⁷ Jehova Diostam sapa punchaw mañakunanchik chuya espiritunwan utaq atiyninwan yanapawananchikpaq. Chuya espiritunwan pay yanapawaptinchikmi allin iñiyniyuq kanchik (Gal. 5:22, 23). Chaynaqa, hinallayá Jehova Diosta mañakusun pay unanchawaqninchik kasqanmanta mana haykapipas iskayrayanapaq. Kaynatam nichwan: “Yanapaykuwayku aswan iñiyniyuq kanaykupaq”, nispa. Payqa uyariykuwasunmi (Luc. 17:5; 11:13).

18. Salmos 1:2, 3 nisqanman hinaqa, ¿imataq ancha kusikunapaq?

¹⁸ Bibliatam sapa punchaw ñawinchananchik hinaspa estudiananchik (qaway Salmos 1:2, 3). Salmos libro qillqasqa kasqan tiempopaqqa kamachiqkunapa, sacerdotekunapa hinaspa wakin runakunallapam Diospa palabranqa karqa. Sapa qanchis watataqmi Israel runakunaqa qaripas, warmipas, wawakunapas chaynataq paykunawan yachaq forasterokunapas huñunakuqku, chaynapi Moisespa chaskisqan kamachikuykunata uyarinankupaq (Deut. 31:10-12). Jesuspa tiemponpipas huñunakuna wasikunallapim hinaspa wakin runakunallapam Diosmanta rimaq wankusqa qillqakunaqa karqa. Kunan tiempopim ichaqa yaqa llapallanchikpa Diospa palabranqa kapuwanchik, chayqa ancha kusikunapaqmi.

19. ¿Imata ruwaspataq hinalla allin iñiyniyuq kasun?

¹⁹ ¿Imatam ruwachwan biblia kapuwasqanchikmanta agradecekunapaq? Sapa punchawmi ñawinchananchik, hinaspapas sapallanchikpi bibliamanta astawan yachanapaqmi tiempochakunanchik. Manam tiemponchik kanantaraqchu suyananchik bibliata estudianapaqqa. Bibliamanta sapa punchaw yachaspanchikqa allin iñiyniyuqmi kasun.

20. ¿Imapaqmi kallpanchakunanchik?

²⁰ Diosta mana serviq ‘yachayniyuqkunamantawan yuyaysapakunamantaqa’ ñuqanchikqa bibliamanta allinta yachasqanchikraykum Diospi iñinchik (Mat. 11:25, 26). Chayraykutaqmi yachanchik tukuy mana allinkuna imanasqa kasqanta hinaspa chaykunata Jehova Dios chinkachinanta. Chaynaqa, tukuytayá ruwasun hinalla allin iñiyniyuq kanapaq hinaspa unanchawaqninchikpi iñinankupaq runamasinchikkunata yanapanapaq (1 Tim. 2:3, 4). Ñam chayaykamuchkanña llapallanchik Diosta yupaychananchikpaq. Paytam nisun: “Tukuy atiyniyuq Jehova Diosllayku, tukuy imata unanchasqaykiraykum qamlla kanki llapallanpa hatunchanan hinaspa yupaychanan”, nispa (Apoc. 4:11).