51 KAQ YACHACHIKUY
Imapas suyasqanchikqa cumplikunqapunim
“Suyasqanchikqa manam yanqapaqchu” (ROM. 5:5).
142 KAQ TAKI Suyasqanchikqa kallpatam quwanchik
¿IMAMANTAM YACHASUN? a
1. ¿Imanasqataq Abrahanqa mana iskayrayarqachu churiyuq kananmanta Diospa prometesqanmanta?
AMISTADNIN Abrahantam Jehova Dios nirqa mirayninrayku kay pachapi llapallan runakuna bendecisqa kanankumanta (Gen. 15:5; 22:18). Abrahanqa Diospim anchata hapipakurqa, chaymi imaniraqllatapas mana iskayrayarqachu prometesqanta cumplinanmanta. Ichaqa 100 watayuqña Abrahan kaptinpas, warmin Sarapas yaqa 90 watayuqña kaptinpas manaraqmi Diospa prometesqan warmankuqa karqaraqchu (Gen. 21:1-7). Chaywanpas, bibliapa nisqanman hinam ‘Abrahanqa mana iskayrayarqachu achka nacionkunapa taytan hina kananmanta’, chaymi Diospa chay prometesqanta suyarqa (Rom. 4:18). Yachasqanchikman hinam Abrahanpaqqa churin Isaac nacerqa, Diospa chay prometesqan churintam unay wata suyallarqa. ¿Imanasqataq Abrahanqa mana iskayrayarqachu Diospa prometesqan cumplikunanmanta?
2. ¿Imanasqataq Abrahanqa imaniraqllatapas mana iskayrayarqachu suyasqanta Dios qunanmanta?
2 Abrahanqa Jehova Diosta allinta riqsisqanraykum ‘imaniraqllatapas mana iskayrayarqachu nisqanman hina Dios ruwananmantaqa’ (Rom. 4:21). Chayraykum Abrahantaqa mana huchayuqpaqña Diosqa hapirqa, hinaspam amistadninpaq chaskiykurqa (Sant. 2:23). Romanos 4:18 nisqanman hinam Abrahanqa Diospa prometesqanmanta manapuni iskayrayarqachu, chayraykum mana amispa suyarqa. Qatiqninpiyá yachaykusun Romanos libropa 5 capitulonpi suyasqanchikmanta ima niwasqanchikta.
3. ¿Imatam Pablo nin imapas suyasqanchikmanta?
3 Pablom niwanchik ‘suyasqanchikqa imanasqa mana yanqa kasqanmanta’ (Rom. 5:5). Chaymantapas Pabloqa niwarqanchikmi sasachakuykunata pasasqanchikqa Diospa prometewasqanchikmanta mana iskayrayanapaq astawan yanapawasqanchikta. Romanos 5:1-5 nisqanmanta yachaspanchikmi cuentata qukusun tiempopa risqanman hina Diospa prometewasqanchikmanta astawan mana iskayrayasqanchikta. Chaymantapas, kay yachachikuyqa yanapawasunmi Diospa prometewasqanchikmanta manapuni iskayrayanapaq imakunata ruwanamanta. Puntatayá yachaykusun ima suyasqanchikmanta apostol Pablopa nisqan mana yanqapaq kasqanmanta.
ANCHA KUSIKUNAPAQ KAQTA SUYASQANCHIKMANTA
4. Romanos 5:1, 2 nisqanqa, ¿imamantam willawanchik?
4 (Leey Romanos 5:1, 2). Pablom chaynata nispan Roma llaqtapi iñiqkunaman cartarqa. Paykunaqa Jehova Diosmanta hinaspa churin Jesucristomantam yacharurqakuña, iñiyniyuqtaqmi karqaku hinaspam Jesuspa qatiqnin kanankupaqpas tantiakururqakuña. Arí, “Diospi iñisqankuraykum paypaqqa mana huchayuqña” rikurirurqaku, chaymi Diosqa chuya espiritunwan paykunata akllarurqa. Chay punchawmantapacham Dios hatunchananta suyarqaku.
5. ¿Maypi kawsakuytam suyachkanku akllasqa iñiqmasinchikkunaqa?
5 Watakuna pasaytam Efeso llaqtapi yachaq akllasqa iñiqmasinkunata Pablo nirqa imata suyasqankumanta. Nirqam paykunaman ‘suma-sumaq herenciata’ Dios qunanmanta (Efes. 1:18). Colosas llaqtapi iñiqmasinkunatañataqmi nirqa ima suyasqankuta maypi chaskinankumanta. Paykunatam nirqa: ‘Hanaq pachapim imam chaskinaykichikta chaskinkichik’, nispa (Col. 1:4, 5). Chaykunaraykum yachanchik Jesuswan kuska kamachinankupaq akllasqa iñiqkunaqa hanaq pachapi wiñaypaq kawsakunankumanta, chayna kawsakuyta suyasqankumantam Pabloqa paykunata nichkarqa (1 Tes. 4:13-17; Apoc. 20:6).
6. ¿Imatam iñiqmasinchik Frederick nirqa hanaq pachapi kawsakuy suyasqanmanta?
6 Hanaq pachapi kawsakuyta suyaqkunaqa chay suyasqankutam anchata valoranku. Hanaq pachapi kawsakuyta suyaq iñiqmasinchik Frederick Franzmi 1991 watapi kaynata nirqa: “Diosqa ima prometewasqankutaqa cumplinqapunim. Llapallan 144.000 hanaq pachapaq akllasqakunamanmi Diosqa prometewasqankuta quwanqaku, chayqa piensasqaykumantapas aswan allinmi kanqa”, nispa. ¿Imaynataq chay iñiqmasinchikqa tarikurqa unay wata Diosninchikta tukuy sunqunwan servisqanrayku? Paymi nin: “Hanaq pachapi kawsakuytaqa hinallam ancha kusikuywan suyachkaniku. Unay wataña suyaspaykupas manam amirunikuchu, astawanmi Diosta agradecekuniku chay sumaq kawsakuy quwanankumanta. Waranqantin watapas suyaymankum. Chay sumaq kawsakuyqa manam yanqachu. Kunanqa ñawpaqmantaqa astawanraqmi valorani Diospa chay sumaq kawsakuy prometewasqankuta”, nispa.
7, 8. ¿Maypi kawsakuytataq suyachkanku yaqa llapan Diosta serviqkunaqa? (Rimarimuytaq Romanos 8:20, 21 nisqanmantapas).
7 Yaqa llapallan Diosta serviqkunañataqmi Abrahan hina Diosña gobiernawaptinchik kay allpa pachapi wiñaypaq kawsakuyta suyachkanku (Heb. 11:8-10, 13). Apostol Pablopas Diosña gobiernawaptinchik libreña, suma-sumaqña kawsakunamantam qillqarqa (leey Romanos 8:20, 21). Hamuq tiempomanta bibliawan pipas yachaykachisuptikiqa, ¿imamanta yachaspaykim anchata kusikurqanki? Anchatachá kusikurqanki manaña pantaq kananchikmanta yachaspayki. Chaymantapas, anchatachá kusikurqanki wañukuq aylluykikuna kawsarimuspanku sumaq huertapiña kusisqa kawsakunankumanta yachaspayki. Chayna kawsakuyta Dios prometewasqanchikraykum mana amispa hinalla suyachkanchik.
8 Llapallanchikmi suyachkanchik suma-sumaq kawsakuyta hanaq pachapi kaspapas, utaq kay allpa pachapi kaspapas, chaywanmi ancha kusisqa tarikunchik. Chayna kawsakunamantaqa punchawkuna pasasqanman hinam astawanraq mana iskayrayachwanchu. ¿Imataq chaypaq yanapawasun? Hinallayá Pablopa qillqasqanmanta yachaykusun. Chay qillqasqanmanta yachayninchikqa yanapawasunmi imapas suyasqanchikqa mana yanqapaq kasqanmanta mana iskayrayanapaq.
¿IMATAQ YANAPAWANCHIK IMAPAS SUYASQANCHIKMANTA MANA ISKAYRAYANAPAQ?
9, 10. ¿Imata pasananchikmantam ñuqanchikpas yachanchik? (Rimarimuytaq Romanos 5:3 nisqanmantapas, qawaytaq fotokunatapas).
9 (Leey Romanos 5:3). Pablom nirqa llumpay ñakariykunapi kaspaqa Diospa prometewasqanchikmanta astawanraq seguro kasqanchikta. Diosta serviqkunaqa yachanchikmi ñakariykunata pasananchikmanta. Yuyarisun Tesalonica llaqtapi iñiqkunaman cartaspan Pablo ima nisqanta. Paykunatam nirqa: “Qamkunawan kachkaspaykuraqmi sasachakuykunawan ñakarinanchikmantaqa nirqaykikuña, yachasqaykichikpi hinam chaykunaqa pasakurqa”, nispa (1 Tes. 3:4). Corinto llaqtapi iñiqkunatapas nirqam: “Wawqi-panillaykuna, [ . . . ] ñakarisqaykumanta yachanaykichiktam munaniku. [ . . . ] Chaymi nirqaniku ‘kunanqa wañusaqkuchá’ nispayku” (2 Cor. 1:8; 11:23-27).
10 Ñawpaq tiempopi iñiqkuna hinam ñuqanchikpas yachanchik ñakariykunata pasananchikmanta (2 Tim. 3:12). Qampas, ¿Jesusta qatikusqaykiraykuchu ñakariykunapi tarikuchkanki? Yaqapaschá amistadnikikuna, familiaykikuna burlakusuchkanki, utaq llumpayta ñakarichisuchkanki. Yaqapaschá llamkaynikipipas mana allin qawasqa kachkanki llullakuyta mana munasqaykirayku (Heb. 13:18). Chaymantapas, ¿Diosmanta willakusqaykiraykuchu gobiernopa chiqnisqan kachkanki? Chayna sasachakuykunapi tarikuspaykiqa Pablopa niwasqanchiktayá yuyariy. Paymi niwarqanchik ima sasachakuypiña tarikuspapas kusikunamanta. ¿Imanasqa?
11. ¿Imanasqataq ima ñakariytapas hinalla aguantananchik?
11 Sasachakuyta pasayninchikqa allinninchikpaqsi, chaysi kusikunanchik. Imanasqa allinninchikpaq kasqanmantam Romanos 5:3 nisqanpi kaynata nin: “Llumpayta ñakarispanchikmi aguantayta yachanchik”, nispa. Diosta serviqkunaqariki llapallanchikmi ñakariykunapi tarikunchik, chaymi aguantayta yachananchik. Ima ñakariytapas hinalla aguantaspallanchikmi Diospa prometewasqanchiktaqa chaskisun. Manamá munanchikchu Jesuspa willakusqan runakuna hina kaytaqa. Chay runakunaqa mana ancha allpayuq ranrakunapi wiñaq mugu hinam karqaku. Paykunaqa qallariyllanpiqa kusikuywanmi ‘Diospa palabranta’ uyarinku, ‘sasachakuykunapi tarikuspam ichaqa chaylla hukmanyarunku’ (Mat. 13:5, 6, 20, 21). Manamá pipas sasachakuypi kaytaqa munanchikchu. Chaywanpas yachanchikmi sasachakuypi kayqa allinninchikpaq kasqanta. Chaymantayá yachaykusun.
12. ¿Imapaqtaq aguantayqa yanapawasun?
12 Santiagopas qillqarqam sasachakuykunata aguantay imanasqa ancha allin kasqanmanta. Nirqam: ‘Hinallayá imaymana sasachakuykunata aguantaychik, chayqa yanapasunkichikmi tukuy imapi allin kanaykichikpaq hinaspa cabal runa kanaykichikpaq’, nispa (Sant. 1:2-4). Chaynaqa, ¿imapaqtaq aguantayqa yanapawasun? Yanapawasunmi aswan pacienciakuq kanapaq chaynataq Diospi astawan hapipakunapaq. Ichaqa aguantayqa manamá chayllapaqchu yanapawanchik. Qatiqninpiyá chaymanta yachaykusun.
13, 14. Romanos 5:4 nisqanman hinaqa, ¿imanasqam aguantananchik? ¿Imamantam mana iskayrayasunchu ñuqanchikwan Diosninchik kusisqa kasqanmanta yachaspaqa?
13 (Leey Romanos 5:4). Apostol Pabloñataqmi niwarqanchik: “Aguantaspañataqmi Diospa chaskisqan kanchik”, nispa (Rom. 5:4). Jehova Diosqa kusikun manam sasachakuykunata pasasqanchikwanchu, aswanqa sasachakuykunata aguantasqanchikwanmi. ¿Manachu Diosta kusichiyta atisqanchikmanta yachayqa kusichiwanchik? Chaypaqqa sasachakuykunapi kaspapas payman sunqum kananchik (Sal. 5:12).
14 Abrahantapas Jehova Diosqa chaskiykurqa tukuy ima sasachakuykunata aguantasqanraykum. Chaymi amistadninpaq hinaspa mana huchayuqpaqña hapirqa (Gen. 15:6; Rom. 4:13, 22). ¿Imatam chayqa yachachiwanchik? Ñuqanchiktapas Diosqa chaskiwanchik manam llaqtanpi ima ruwaypipas yanapakusqanchikraykuchu nitaq paypaq achkata llamkasqanchikraykuchu, aswanqa sasachakuykunapi kaspapas payman sunqu kasqanchikraykum. Llapallanchikmi sasachakuykuna aguantaytaqa atichwan warmallaraq utaq yuyaqña kaspapas, maypi yachaspapas utaq ima ruwayniyuqña kaspapas. ¿Sasachakuykunapichu tarikuchkanki? Chayna kaptinqa yuyariy, aguantaspa Diosman sunqu kaptikiqa payqa chaskisunkim. Sasachakuykunata aguantaptinchikqa Diosqa ñuqanchikwanmi kusisqa tarikun, chaymanta yachaspam mana iskayrayanchikchu ima prometewasqanchiktapas quwananchikmanta.
IMAPAS SUYASQANCHIKTA DIOS QUWANANCHIKMANTAM ASWAN SEGURO KANCHIK
15. ¿Imatawanraqmi Pablo nirqa? ¿Imatam chayrayku nichwan?
15 Pablopa nisqanman hinam ima sasachakuytapas aguantaspaqa Diosninchikpa chaskisqan kasun. Chaymantam Pabloqa kaynataraq nirqa: “Diospa chaskisqan kaspañataqmi chaskinanchik kaqta suyanchik, chayna suyasqanchikqa manam yanqapaqchu”, nispa (Rom. 5:4, 5). Romanos 5:2 nisqanpim Roma llaqtapi yachaq iñiqkunata Pablo nirqaña imata suyasqankumanta, nirqam paykunaqa ‘Dios hatunchananta suyasqankuta’. Chaymi ninchikman: “¿Imanasqataq Pabloqa 4 hinaspa 5 versiculopi kaqmanta rimarqa ima suyasqankumanta?”, nispa.
16. ¿Imanasqam manaña iskayrayanchikchu sumaq huertapi kawsakunamanta? (Qawaytaq fotokunatapas).
16 Tiempopa pasasqanman hinam imapas suyasqanchikta Dios quwananchikmantaqa aswan seguro kachwan. Chaymantam Pabloqa rimachkarqa. Kaypi piensariy, ¿imaynam tarikurqanki kay allpa pachanchik sumaq huertaña kaptin wiñaypaq kawsakunamanta pipas willaykusuptiki? Ichapaschá piensarqanki: “Chayna kawsakuyqa mayna sumaqchá kanman, ichaqa manachusmi chayqa kanmanchu”, nispa. Ichaqa, Diosta astawan riqsispaykiqa hinaspa bibliamanta astawan yachaspaykiqa manañachá iskayrayankichu sumaq huertapi kawsakunamanta Dios niwasqanchikmantaqa.
17. Bautizakusqayki punchawmantaqa, ¿imanasqataq kunanqa astawan seguro kanki prometesusqaykita Dios qusunaykimanta?
17 Bautizakurusqayki punchawmantapacham qamqa Jehova Diosmanta hinalla yachachkanki, hinaspam allin yuyayniyuq kanaykipaq kallpanchakuchkanki. Chaymi kunanqa manaña iskayrayankichu imapas prometewasqanchikta Dios quwananchikmanta (Heb. 5:13–6:1). Romanos 5:2-4 nisqanman hinachá sasachakuykunapi tarikurqanki, ichaqa qawarqankichá imaynata Dios yanapasusqaykita. Chaywanchá cuentata qukurqanki Diosqa chaskisusqaykita. Jehova Dios qanwan kusisqa kasqanta yachasqaykiraykum astawan seguro kanki ima prometesusqaykitapas qusunaykimanta. Chaymi kunanqa qallariypi Diosta riqsisqaykimantaqa tukuy sunquykiwanña paypi astawan hapipakunki. Tukuy imata Diosninchik quwananchikmanta seguro kasqanchikraykum familianchikwanpas hawkalla kawsakunapaq kallpanchakunchik, imapaqpas allinta tantiakunchik chaynataq tiemponchiktapas allinta servichikunchik.
18. ¿Imamanta mana iskayrayanapaqmi Pablo niwarqanchik?
18 Pablom niwarqanchik Dios chaskiwasqanchikmanta yachasqanchikrayku ima suyasqanchikta quwananchikmanta seguro kasqanchikta. Chaymantañataqmi niwarqanchik imapas prometewasqanchiktaqa Diosqa cumplinanmantapuni. Chaymanta seguro kanankupaqmi iñiqmasinkunata Pablo kaynata nirqa: “Suyasqanchikqa manam yanqapaqchu. Diosqa quwasqanchik atiyninwanmi kuyawasqanchikta qawachiwanchik”, nispa (Rom. 5:5). Chayraykum manapuni iskayrayanchikchu imapas niwasqanchikta Dios cumplinanmantaqa.
19. ¿Imatam Diosqa Abrahanman hina quwasunpuni?
19 Abrahan imayna runa kasqanmanta sapa kuti yuyariyninchikqa allinmi. Jehova Diosmi Abrahanta prometerqa churiyuq kananmanta, chaymantapas mana huchayuqpaqmi chaynataq amistadninpaqmi hapirqa. Abrahanqa suyasqantaqa chaskirqamá. Chaytam bibliapipas nin: ‘Abrahanqa pacienciawan suyaspam Diospa prometesqanta chaskirqa’, nispa (Heb. 6:15; 11:9, 18; Rom. 4:20-22). Abrahanman hinam Diosqa ñuqanchikmanpas prometewasqanchikta quwasunpuni pacienciakuspa Diosman sunqu kaptinchikqa. Suyasqanchikqa manamá yanqapaqchu kanqa. Chaymanta yachaspanchikmi ancha kusisqa tarikunchik (Rom. 12:12). Chaymi Pablo nirqa: “Chaynaqa niwasqanchikta mana iskayrayaspa suyanapaq yanapawaqninchik Diosyá paypi hapipakusqaykichikrayku kusisqa hinaspa hawka kanaykichikpaq yanapasunkichik, chaynapi Diospa atiyninwan imapas suyasqaykichikta mana iskayrayaspa suyanaykichikpaq”, nispa (Rom. 15:13).
139 KAQ TAKI Sumaq huertapiñam kawsakusunchik