1. Jehova Dios, ¿imayna kasqantataq piensanki?

 ¿HAYKALLAPIPAS piensarqankichu Jehova Diosqa imayna kasqanta? Payta mañakuspaykiqa, ¿imayna kasqantataq piensanki? Diostaqa manam rikuyta atichwanchu, chaywanpas bibliapim niwanchik payqa ‘inti hina’ chaynataq ‘manchakuypaq nina hina kasqanta’ (Sal. 84:11; Heb. 12:29). Diosmanta willakuq Ezequielñataqmi musquyninpi hina rikurqa Diosninchikqa suma-sumaq alaqa azul rumi hina kasqanta, quriwan qullqi chaqrusqa hina llipipipisqanta chaynataq chirapa hinaraq kancharisqanta (Ezeq. 1:​26-28). Diosninchik chayna kasqanmanta piensarispaqa admirakunchikchá utaq manchakunchikchá.

2. ¿Imanasqataq wakinpiqa piensachwan Diosqa mana kuyawasqanchikta?

² Diosta mana rikuyta atisqanchikraykum utaq llumpay sasachakuykunata pasasqanchikraykum wakinpiqa piensachwan Diosqa mana kuyawasqanchikta. Wakinñataqchá taytanpa mana kuyasqan kasqankurayku piensanmanku Diospas mana kuyasqanta. Ñuqanchikpas chaynata piensaspaqa amayá hukmanyasunchu. ¿Imanasqa? Diosninchikqariki yachanmi imayna sientekusqanchikta. Yachantaqmi warmacha kaspanchik tukuy imawan ñakarisqanchikrayku imayna kasqanchiktapas. Chaymi sapakamata anchata kuyawasqanchikta yachanapaq bibliapi qillqachirqa payqa imayna kasqanmanta.

3. ¿Imanasqataq kay yachachikuypi Jehova Diosmanta chaynataq kuyawasqanchikmanta sumaqta yachasun?

³ Jehova Diosninchikqa astawanqa riqsichikun kuyakuq kasqanwanmi (1 Juan 4:8). Diosqa kuyawasqanchikraykum imatapas ruwan.  Ancha kuyakuq kasqanraykum mana serviqninkunatapas yanapan (Mat. 5:​44, 45). Chaymi kay yachachikuypi astawan yachasun Diosninchikqa kuyakuqllaña kasqanmanta. Paymanta astawan yachaspaqa astawanraqmi kuyasun.

JEHOVA DIOSQA ANCHATAM KUYAWANCHIK

4. ¿Imaynataq tarikunki Jehova Diosqa imayna cuidawasqanchikmanta yachaspayki? (Qawaytaq fototapas).

⁴ ‘Jehova Diosqa ancha kuyapayakuqmi’ (Sant. 5:11). Bibliapim niwanchik Diosqa kuyakuq mamanchik hina kasqanta (Is. 66:​12, 13). Piensarisun kuyakuq mama wawachanta imayna cuidasqanpi. Marqakuykuspanmi sumaq kuyakuyllawan rimapayan. Waqaptinñataqmi utaq imachanpas nanaptinñataqmi chaylla kallpaspa imatapas ruwan hawkayachinanpaq. Chaynallataqmi Diosninchikpas ima llakipipas tarikuptinchikqa waqtanchikpi kachkanmanpas hina chaylla yanapaykuwasun. Chayta yachaspanchá Salmos qillqaqqa Diosta nirqa: “Llakikuna intuwaptinmi sunqullayta tiyaykachispa hawkayaykachillawarqanki”, nispa (Sal. 94:19).

5. ¿Imanasqam niwaq Diosqa mana haykapipas saqisunaykimanta?

⁵ Diosqa kuyawasqanchikraykum mana haykapipas saqiwanchikchu (Sal. 103:8). Pantaptinchikpas hinallam kuyallawanchik. Israel runakuna piñachiptinkupas Diosqa hinallam paykunataqa kuyaq wanakuptinkuqa. Chaymi huk kutipi paykunata nirqa: “Ñuqapaqqa quri-qullqi hinam karqanki, ancha valorniyuqmi karqanki, ñuqaqa anchatam kuyayki”, nispa (Is. 43:​4, 5). Kunanpas Diosqa hinallam anchata kuyawanchik. Maynataña huchallikuruptinchikpas payqa manam saqiwanchikchu. Wanakuspanchik Diosman kutirikuptinchikqa payqa hinallam kuyallawanchik. Payqa niwanchikmi ‘mana imata nispalla pampachawananchikmanta’ (Is. 55:7). Bibliapim niwanchik Jehova Dios pampachaykuwaptinchikqa ‘hawkaña’ tarikusqanchikmanta (Hech. 3:19).

6. ¿Imatam Zacarias 2:8 nisqan yachachiwanchik Jehova Diosmanta?

⁶ (Leey Zacarias 2:8). Jehova Diospaqqa serviqninkunaqa kanchik ñawi rurun hinam. Manam pipas saqinmanchu ñawi rurunta pipas tuqpiykunantaqa. Chaynam Diospas kuyawasqanchikrayku anchata cuidawanchik. Kaynata niwachkanchikmanpas hinam niwanchik: “Pipas qamkunata mana allinta ruwasuqnikichikqa ñuqapa ancha cuidasqay kaqtam mana allinta ruwachkan”, nispa. Arí, Diosqa anchatam kuyawanchik, chayraykum imapas llakichiwaptinchikqa paypas llakikun. Payqa yanapaytam munawanchik. Chaymi Diostaqa mana iskayrayaspa mañakuchwan:  “Ñawi ruruykita hinayá waqaychaykullaway”, nispa (Sal. 17:8).

7. ¿Imanasqataq mana iskayrayananchikchu Jehova Dios kuyawasqanchikmanta?

⁷ Jehova Diosqa kuyawasqanchikmanta manapuni iskayrayanatam munan. Ichapas ninki: “Dios kuyawaptinqa, ¿imaynanpitaq kayna sasachakuypiqa kallani?” nispa. Ichapas chayrayku iskayrayanki Dios kuyasusqaykimanta. Chayna kaptinqa, ¿imataq yanapasunkiman Dios kuyasusqaykimanta mana iskayrayanaykipaq? Chaypaqqa yanapasunki Jesustapas, hanaq pachapaq akllasqakunatapas hinaspa ñuqanchiktapas kuyawasqanchikrayku Dios imakunata ruwasqanmanta yachaymi. Chaymantayá yachaykusun.

DIOSQA KUYAWASQANCHIKTAM NIWANCHIK

8. ¿Imanasqataq Jesusqa mana iskayrayarqachu taytanpa kuyasqan kasqanmanta?

⁸ Jehova Dioswan Jesusqa wara-waranqantin watakunam hanaq pachapi kuska karqaku. Chaymi hukllata imapipas piensanku chaynataq anchata kuyanakunku. Paykuna hinaqa manam pipas unay amistadqa kankuchu. Mateo 17:5 nisqanpim Jehova Diosqa lliw yachanankupaq nirqa Jesusta kuyasqanmanta. Payqa manamá nirqachu: “Paytam chaskini”, nispallachu. Aswanqa nirqaraqmi: “Paymi kuyasqay churiy” nispa, chaynapi churin Jesusta anchata kuyasqanmanta lliw runakuna yachananchikpaq (Efes. 1:7). Chaymi Jesusqa mana imaniraqllatapas iskayrayarqachu taytan kuyasqanmanta. Chayraykum achka kutipi rimarirqa taytanpa kuyasqan kasqanmanta (Juan 3:35; 10:17; 17:24).

9. Romanos 5:5 nisqanpiqa, ¿imawantaq tupachin griego rimaypiqa Diospa kuyasqanta?

⁹ Diosqa hanaq pachapaq akllasqa iñiqmasinchikkunatapas nintaqmi anchata kuyasqanmanta. Romanos 5:5 (leey) nisqapim griego rimaypiqa Diospa kuyasqanta tupachichkan hatun mayupa kallpanwan. Chaymi hanaq pachapaq akllasqa iñiqmasinchikkunaqa mana iskayrayankuchu ‘Diospa ancha kuyasqan’ kasqankumanta (Jud. 1). Paykunapas apostol Juan hinam ninku: “Dios taytanchikqa ancha-anchatam kuyawanchik, chaymi Diospa churinwan sutichasqa kanchik”, nispa (1 Juan 3:1). Ichaqa, Diosqa manam hanaq pachapaq akllasqa kaqkunallatachu kuyan, aswanqa llapallan serviqninkunatam. Chaymantayá yachaykusun.

10. ¿Imanasqataq mana iskayrayanchikchu Jehova Diosqa anchata kuyawasqanchikmanta?

¹⁰ ¿Imanasqataq mana iskayrayanchikchu Jehova Diosqa anchata kuyawasqanchikmanta? Churin Jesusta ñuqanchikrayku wañunanpaq kachamusqanraykum. Chaywanmi yachanchik Diosqa pimantapas aswan kuyawasqanchikta (Juan 3:16; Rom. 5:8). Diosqa kuyasqan churintam kachamurqa huchanchikrayku wañunanpaq, chaynapi paywan amistad kanapaq (1 Juan 4:10). Jehova Dioswan Jesusqa salvawananchikpaqqa maynatachá ñakarirqaku. Sapa kuti chaypi yuyaymanaspaqa astawanraqmi cuentata qukusun sapakamata anchata kuyawasqanchikta (Gal. 2:20). Diosqa manam leyta cumplinanraykullachu churin Jesustaqa kachamurqa, aswanqa kuyawasqanchikraykum. Payqa churintaqa ancha-anchatam kuyarqa, chaywanpas ñuqanchikrayku ñakarispa wañunanpaqmi kachamurqa.

11. Jeremias 31:3 nisqanpiqa, ¿imatam Jehova Diosqa niwanchik?

¹¹ Yachamusqanchikman hinam Jehova Diosqa mana sunqullanpichu kuyawanchik, aswanqa kuyawasqanchiktam rimarispa niwanchik (leey Jeremias 31:3). Payqa kuyawasqanchikraykum serviqnin kananchikpaq akllaykuwarqanchik (tupachiy Deuteronomio 7:​7, 8 nisqanwan). Manamá pipas nitaq imapas Dios hinalla kuyawananchiktaqa harkakunmanchu (Rom. 8:​38, 39). ¿Imaynataq qamqa tarikunki Dios anchata kuyasusqaykimanta yachaspayki? Qatiqnin parrafopim leesun Salmos libropa 23 capitulonta. Chay capitulota leespam cuentata qukusun Jehova Dios kuyasqanta yachasqanrayku David imayna tarikusqanmanta. Chaymanta yachayqa ñuqanchiktapas yanapawasunmi.

 ¿IMAYNAM TARIKUNKI DIOS ANCHATA KUYASUSQAYKIMANTA YACHASPA?

12. ¿Imatam niwaq pisi rimayllapi Salmos 23 capitulomanta?

¹² (Leey Salmos 23:​1-6). Salmos libropa 23 capitulonta leespam yachanchik Davidqa Dios anchata kuyasqanmanta hinaspa sumaqta cuidasqanmanta mana iskayrayasqanta. Davidmi nirqa Diosqa michiqnin chaynataq allin amistadnin kasqanta. Payqa manam imatapas manchakurqachu Jehova Dios yanapasqanrayku. Imaña kaptinpas tukuy sunqunwanmi Diosllapi hapipakurqa. Davidqa yacharqam wañukunan punchawkama Dios kuyananta. Qatiqnin parrafokunapiyá yachaykusun Diosninchikpi imanasqa Davidqa anchata hapipakusqanmanta.

13. ¿Imawantaq Davidqa cuentata qukurqa Dios cuidasqanmanta?

¹³ “Manam imaypas pisipuwanqachu”. Davidqa qawarqam imanpas mana pisipusqanta, chaywanmi cuentata qukurqa Diosqa ñawpaqmantapacha hinalla cuidasqanta. Cuentatataqmi qukurqa Diosqa amistadninpaq hapisqanta chaynataq chaskisqantapas. Chaymi Davidqa manapuni iskayrayarqachu imaña-haykaña kaptinpas Diosqa imapas necesitasqanta haykapipas qunanmanta. Davidqa manamá iskayrayarqachu Diosqa kuyasqanrayku ima sasachakuyninpipas yanapananmanta. Chayta yachasqanraykum hawkalla hinaspa kusisqa kawsakurqa (Sal. 16:11).

14. Hatun llaki qatiruwaptinchikqa, ¿imatam Diosqa ruwan anchata kuyawasqanchikrayku?

¹⁴ Diosqa sumaqtam cuidallawanchik, aswanraqmi hatun llaki qatiruwaptinchikqa. Chaynam pasarurqa 20 wata masninña betelpi yanapakuq paninchik Cleidita a. Paymi willakun familianpi sasachakuykuna kaptin mana ima ruwaytapas atisqanta. Taytanpa umanpim vena tuqyarurqa, huknin hermananñataqmi Diospa llaqtanmanta qarqusqa karqa, negocionkupipas  fracasarurqakum, wasinkutapas bancom apakurqa. Chayna llakikuna qatiruptinqa ¿imaynatam Jehova Diosqa paninchikta yanapaykurqa? Cleidim willakun: “Diosqa sapa punchawmi imapas necesitasqankuta familiayman quq. Piensasqaymantapas aswan allintaraqmá Diosqa familiayta cuidarqa. Familiayta Dios imayna yanapasqantaqa manamá haykaqpas qunqanichu, sapa kutim yuyani. Chayta yuyarispayqa sasachakuykuna kaptinpas manam manchakunichu”, nispa.

15. ¿Imamanta cuentata qukuspam Davidqa kallpanchasqa tarikurqa? (Qawaytaq dibujotapas).

¹⁵ “Kallpanchaykullawanmi”. Tukuy rikchaq sasachakuykunapi tarikusqanraykum Davidqa wakinpiqa manaña kallpayuq hina tarikurqa (Sal. 18:​4-6). Ichaqa, kallpanchasqam tarikurqa kuyasqanrayku Diosqa imayna cuidasqanmanta cuentata qukuspan. Arí, Davidqa tarikurqa ‘sumaqllaña ikllirimuq pastokunaman’ Diospa pusasqan ovejacha hinam, ‘achkallaña yakupa kasqanman’ Diospa pusasqan ovejacha hinam. Chaynata Dios cuidaptinmi Davidqa kallpata hapispan hinalla Diosta kusisqa servirqa (Sal. 18:​28-32).

16. Willarimuy sasachakuykunapi tarikuptiki Jehova Dios imaynata kallpanchasusqaykimanta.

¹⁶ Sasachakuypi tarikuspaqa ñuqanchikpas nichwanmi: “Jehova Diosqa imaña kaptinpas kuyakuq kasqanraykum manaqa chinkarunchikchu”, nispa (Lam. 3:22; Col. 1:11). Paninchik Raquelta ima pasasqanmanta yachaykusun. Corona virus unquy tiemporaqmi Jehova Diostapas hinaspa paytapas qusan saqirurqa. Hinaptinmi paninchikqa muspaypi hina rikurirurqa. ¿Imaynatam Diosqa yanapaykurqa? Paymi nin: “Chay pasaruwaptinmi kuyasqa tarikunaypaq Diosqa tukuyta ruwarqa. Amistadniykunawanmi yanapaykachiwarqa. Mikuykunatam, sumaq mensajechakunatam apachimullawaqku, kallpanchakuq textokunatam leeykapuwaqku, asispankum kusichiwaqku hinaspam sapa kuti niwaqku Diosqa mana saqiwasqanta. Diosninchiktam anchata agradecekullani kuyakuq iñiqmasinchikkunawan yanapaykachiwasqanmanta”, nispa.

17. ¿Imanasqataq Davidqa nirqa: “Manam imatapas manchakusaqchu”, nispa?

¹⁷ “Manam imatapas manchakusaqchu. Qanmi ñuqawan kachkanki”. Davidtaqa enemigonkunam llumpayta chiqniqku, chaymi achka kutipi wañuypa patanpi tarikullarqa. Chaywanpas manam manchakurqachu. ¿Imanasqa? Payqa yacharqam Diosqa kuyasqanrayku cuidananta. Paypaqqa Jehova Diosqa waqtallanpipas kachkanman hinam karqa. Chaymi Diospaq takispan nirqa: “Mana imatapas manchakunaypaqmi yanapaykullawarqa”, nispa (Sal. 34:4). Arí, Davidqa wakinpiqa llumpay mancharisqamá tarikullarqa, ichaqa Dios kuyasqanmanta yachasqanraykum manaña manchakurqachu.

18. Manchakuypaq sasachakuykunapi tarikuptinchikqa, ¿imaynatam Dios kuyawasqanchikmanta yachayqa kallpanchawanchik?

 ¹⁸ Manchakuypaq sasachakuykunapi tarikuptinchikqa, ¿imaynatam Dios kuyawasqanchikmanta yachayqa kallpanchawanchik? Precursora iñiqmasinchik Susim willawanchik warmanku kikillanmanta wañurachikuptin qusanpiwan imayna tarikusqankumanta. Paymi nin: “Llumpay llakisqam tarikurqaniku, muspaypi hina kaspaykum ima ruwaytapas mana atirqanikuchu. Ichaqa Diosmi kuyawasqankurayku mana saqiwarqakuchu, chaymi sunquykupi hawka tarikurqaniku”, nispa. 16 parrafopi rimamusqanchik paninchik Raquelpas ninmi: “Huk tutam llakisqa chaynataq mancharisqa tarikuspay Diosninchikta waqa-waqarispa mañakurqani. Chaymi cuentata qukurqani wawachanta maman marqakuchkanmanpas hina Diosninchik hawkayaykachiwasqanta. Chaymantaqa hawkañam puñurqani. Manam chaytaqa haykaqpas qunqasaqchu”, nispa. Punta apaq Carlosñataqmi tawa wata carcelpi karqa soldado kayta mana munasqanrayku. Paymi willakun Diosqa kuyakuywan cuidasqanmanta. Ninmi: “Diosqa necesitasqaymantapas aswan mastaraqmi qullawarqa. Chayraykum paypi astawan hapipakuyta yacharuni. Chaymantapas, atiyninwanmi Diosninchikqa yanapawarqa millapa carcelpi kaspaypas kusisqa kanaypaq. Chaywanmi cuentata qukurqani Diospi astawan hapipakuspayqa paypa kuyasqan sientekunaymanta. Chaymi carcelpi kaspaypas precursor kanaypaq tantiakururqani”, nispa.

KUYAWAQNINCHIK DIOSMANYÁ ASUYKUSUN

19. (1) ¿Imakunatam Diosta mañakuchwan kuyawasqanchikmanta mana iskayrayaspaqa? (2) ¿Ima textokunataq yanapawanchik Diosqa anchata kuyawasqanchikmanta mana iskayrayanapaq? (Qaway “ Jehova Dios anchata kuyawasqanchikmanta yachanapaq textokuna” niq yachachikuyta).

¹⁹ Kay yachachikuypi iñiqmasinchikkunapa willakusqankuwanmi cuentata qukunchik Diosninchikqa ‘anchata kuyawasqanchikmanta’ (2 Cor. 13:11). Payqa sapakamatam yuyallawanchik, chaymi mana iskayrayanchikchu ‘imaña kaptinpas hinalla kuyawasqanchikmanta’ (Sal. 32:10). Kuyawasqanchikrayku tukuy ima ruwapuwasqanchikpi sapa kuti yuyaymanaspaqa kuyasqa amistadninchikta hinam Diosninchikta qawasun, hinaspapas waqtallanpi hinam tarikusun. Chaymi mañakuspanchikqa sunqunchikpi imapas kaqta willakunanchik, ruegakunanchikmi kuyawasqanchikrayku yanapaykuwananchikpaq. Arí, Jehova Diosmanqa tukuy ima llakinchiktam willakuchwan, payqariki entiendewanchikmi, chaymi yanapaykuyta munawanchik (Sal. 145:​18, 19).

20. ¿Imanasqam Jehova Diosman asuykuyta munanchik?

²⁰ Imaynam chirimuptinqa ninaman asuykuyta munanchik qunikunapaq, chaynam Jehova Diosmanpas kuyakuqllaña kasqanrayku asuykuyta munanchik. Waqtallanpi kaytamá munanchik. Anchata kuyawasqanchikmanta yachaspam ancha kusisqa tarikunchik. Chaymi llapallanchik ninchik: ‘Jehova Diostam kuyani’, nispa (Sal. 116:1).