1. Rikchanachiywan willarimuy Diospa niwasqanchikta kasukuy imanasqa ancha allin kasqanmanta.

 ¿IMAYNATAQ tarikuchwan mana riqsisqanchik purunpi tutaykuruspa? Tutayaypiqa haytakuruspam urmaruchwan, uchkumanpas utaq qaqamanpas wichiykuchwanmi utaqmi imapas pasaruwachwan. ¡Maynatachá agradecekuchwan pipas linternayuq rikuriykamuspan achkiykuwaptinchikqa! Yaqa lliw runakunam chayna tutayaypi hina purichkanku. Chaymi mana cuidakuspaqa qunqayta Diosmanta karunchakuruchwan. Ichaqa Jehova Diosmi maynin purinanchikta achkiwachkachwanpas hina yanapawanchik, chaynapi wiñay kawsayman chayananchikpaq.

2. ¿Imaynatam Jehova Dios kunan tiempopi yanapawanchik?

² ¿Imaynatam Jehova Dios kunan tiempopi yanapawanchik? Palabranwanmi. Yanapawanchiktaqmi akllasqan runakunawanpas, paykunamanta wakinmi allin ruwaq yuyayniyuq sirviente. Paykunam sumaq yachachikuykunawan yanapawanchik imatapas allinta tantianapaq (Mat. 24:45). Jehova Diosqa yanapawanchiktaqmi llaqtan-llaqtan watukuq iñiqmasinchikkunawanpas chaynataq sapa congregacionpi punta apaqkunawanpas. Paykunam yanapawanchik hinaspa consejawanchik ima sasachakuytapas atipanapaq. Jehova Diostamá anchata agradecekunchik kayna sasallaña punchawkunapi chayna yanapawasqanchikmanta. Pay yanapawaptinchikmi hinalla amistadnin kasun hinaspapas hinallam risun wiñay kawsayman apaq ñanninta.

3. ¿Imamantam kay yachachikuypi yachasun?

³ Yanapawananchikpaq Diospa churasqan iñiqmasinchikkunaqa pantaqmi kanku, chaymi wakinpiqa sasa kanman paykunata kasukuy. Ichapas paykunapa niwasqanchikqa mana gustonchikpaq hinachu. Ichapas nisqanku mana allin kasqanta utaq mana yanapawananchikta piensaspanchik nichwan mana Jehova  Diosmanta hamusqanta. Chaynata piensaspaqa yuyarinanchikmi kunan tiempopi paykunawan Dios yanapawasqanchikta. Manataqmi iskayrayananchikchu kasukuyninchik allinninchikpaq kasqanmantapas. Chayraykum kay yachachikuypi yachasun 1) ñawpaq tiempopi serviqninkunata Dios imayna yanapasqanmanta, 2) kunan tiempopi serviqninkunata imayna yanapawasqanchikmanta hinaspa 3) payta kasukuyninchik imanasqa ancha allin kasqanmanta.

¿IMAYNATAM ISRAEL RUNAKUNATA DIOS YANAPARQA?

4, 5. ¿Imaynatam Dios qawachirqa Israel runakunata Moiseswan pusasqanta? (Qaway dibujota).

⁴ Jehova Diosmi Moisesta nombrarqa Israel runakunata Egipto nacionmanta hurqunanpaq. Paykunata yanapananpaq Moisesta Dios nombrasqantaqa tukuy imawanmi sutillata qawachirqa. Hukninmi karqa punchawpi sayanpa puyuta qawasqanku hinaspa achkiq sayanpa ninata tutan qawasqanku (Ex. 13:21). Chay sayanpa puyutam Moisesqa qatirqa. Chaymi Israel runakunawan Puka lamar quchaman chayarurqa. Ichaqa Egipto soldadokuna qipankupiña kasqanta qawaykuspankum llumpayta mancharikurqaku. Chaymi Moisespaq piñakururqaku wañunankupaq pusarusqanta piensaspanku. Ichaqa manamá chaynachu karqa. Kikin Jehova Diosmi paykunataqa Moiseswan chayninta pusarqa (Ex. 14:2). Chaymantam Diosqa milagrota ruwaspan enemigonkumanta salvaykurqa (Ex. 14:​26-28).

⁵ Moisesqa 40 watam sayanpa puyuta qatispan Jehova Diospa llaqtanta pusarqa chunniqninta. a Wakinpiqa chay puyum Diospa carpanpa hawanpi churakuq llapallan Israel runakuna rikunankupaq (Ex. 33:​7, 9, 10). Chay sayanpa puyumantam Jehova Dios Moisesta rimapayaq, Moisesñataqmi Diospa nisqanta Israel runakunaman willaq (Sal. 99:7). Chaywanmá Israel runakunaqa manapuni iskayrayanankuchu karqa Jehova Diosqa Moiseswan paykunata pusasqanmanta.

6. ¿Llapallan Israel runakunachu Jehova Diospa churasqanta kasukurqaku? (Rimarimuytaq Numeros 14:​2, 10, 11 nisqanmantapas).

⁶ Yaqa llapallan Israel runakunam paykunata yanapananpaq Diospa churasqan Moisestaqa mana kasukurqakuchu (leey Numeros 14:​2, 10, 11). Mana kasukusqankuraykum Jehova Diosqa mana chayachirqachu prometesqan allpamanqa (Num. 14:30).

7. ¿Pikunataq Diospa churasqan runakunata kasukurqaku? (Rimarimuytaq Numeros 14:24 nisqanmantapas, qawaytaq dibujotapas).

⁷ Wakin Israel runakunam ichaqa pusananpaq Jehova Diospa churasqanta kasukurqaku. Diosmi nirqa: “Calebqa tukuy sunqunwanmi nisqaykunata kasukurqa”, nispa (leey Numeros 14:24). Prometesqan Canaan allpaman chayarachispanmi Diosqa Calebta nirqa maylawpi yachananpaq akllakunanpaq (Jos. 14:​12-14). Calebwan kuska Canaan allpaman yaykuqkunapas Jehova Diospa nisqantam kasukurqaku. Paykunaqa Josueytam “wañukunankukama tukuy sunquwan kasukurqaku”, paytaqariki Diosmi akllarqa Moisespa rantinpi Israel runakunata pusananpaq (Jos. 4:14). Josueyta kasukusqankuraykum Jehova Diosqa paykunaman qurqa prometesqan Canaan allpata (Jos. 21:​43, 44).

8. ¿Imaynatam serviqninkunata Dios yanaparqa reykunapa tiemponpi? (Qawaytaq dibujotapas)

⁸ Canaan allpapiña Israel runakuna yachachkaptinmi paykunata yanapananpaq Jehova Dios churarqa juezkunata. Reykunapa tiemponpiñataqmi Diosqa profetakunata churarqa Israel runakunata yanapananpaq. Chaymi David huchallikuruptin profeta Natan yanaparqa (2 Sam. 12:​7, 13; 1 Cron. 17:​3, 4).  Juda nacionta kamachiq Jeosafatpas profeta Jaazielpa nisqantam kasukurqa, hinaspanmi llaqtamasinkunata kallpancharqa Diospa profetankunamanta mana iskayrayanankupaq (2 Cron. 20:​14, 15, 20). Ezequiaspas sasachakuy tiempopim profeta Isaiasta nirqa yanapaykunapaq (Is. 37:​1-6). Diospa churasqan runakunata reykuna kasukuptinkuqa paymi bendeciq hinaspapas enemigonkuta vencenankupaqmi yanapaq (2 Cron. 20:​29, 30; 32:22). Tukuy chaykunawanmá allinta yacharqaku Jehova Diosqa profetankunawan yanapasqanmanta. Chaywanpas achka reykunam hinaspa achka Israel runakunam Diospa churasqan runakunataqa mana kasukurqakuchu (Jer. 35:​12-15).

¿IMAYNATAM DIOS YANAPARQA JESUSPA QATIQNINKUNATA?

9. ¿Imaynatam Dios yanaparqa apostolkunapa tiemponpi Jesuspa qatiqninkunata? (Qawaytaq dibujotapas).

⁹ Jesuspa kawsarisqan qipatam Jehova Diosqa iñiqkunata huñuspan punta kaq congregacionta rikurichirqa. Hinaspam serviqninkunata yanapananpaq churin Jesusta churarqa iñiqkunapa uman kananpaq (Efes. 5:23). Chaywanpas Jesusqa manamá sapa iñiqkunawanchu rimaq imatapas ruwanankupaqqa. Aswanqa apostolkunamanmi hinaspa Jerusalenpi punta apaqkunamanmi yachayta qurqa, chaynapi paykunaña iñiqkunata yanapanankupaq (Hech. 15:​1, 2). Chaymantapas, sapa congregacionpim punta apaqkunata akllarqaku iñiqkunata yanapanankupaq (1 Tes. 5:12; Tito 1:5).

10. (1) Kamachisqa kaspankuqa, ¿imatam ruwarqaku apostolkunapa tiemponpi iñiqkunaqa? (Rimarimuytaq Hechos 15:​30, 31 nisqanmantapas). (2) ¿Imanasqataq wakinkuqa Jehova Diospa churasqan runakunata mana kasukurqakuchu? (Qaway “ ¿Imanasqataq wakinkuqa Diospa churasqan runakunata mana kasukuyta munankuchu?” niqta).

¹⁰ Imatapas ruwanankupaq kamachisqa kaspankuqa, ¿imatam ruwarqaku apostolkunapa tiemponpi iñiqkunaqa? Yaqa llapankum tukuy sunquwan kasukurqaku. Arí, paykunaqa Diospa churasqan runakunapa kallpanchasqanwanmi ancha ‘kusisqa tarikurqaku’ (leey Hechos 15:​30, 31). ¿Imaynatam kunan tiempopiqa serviqninkunata Dios yanapawachkanchik?

¿PIKUNAWANMI KUNAN TIEMPOPI DIOS YANAPAWACHKANCHIK?

11. ¿Imaynatam yachanchik kunan tiempopipas Dios yanapawasqanchikta?

¹¹ Kunan tiempopipas hinallam Diosqa yanapawachkanchik palabranwan hinaspa iñiqkunapa  uman Jesuswan. Ichaqa, ¿yaqachu runakunawanpas yanapawachkanchik? Chaypaqyá yuyarisun 1870 wata pasayta Charles Russellwan yanapaqninkuna imakuna ruwasqankuta. Paykunam entienderurqaku 1914 watapi Diospa gobiernon qallarinanta (Dan. 4:​25, 26). ¿Imaynatam chayta entienderurqaku? Bibliapi willakuykunata allinta estudiaspankum. Jehova Diosmá paykunataqa yanaparqa allinta entiendenankupaq. 1914 watapi punta kaq hatun guerra, unquykuna, terrremotokuna hinaspa muchuykuna kasqanwanmi sutilla karqa Diospa gobiernon kamachiyta qallaykusqan (Luc. 21:​10, 11). Tukuy chaykunawanmá sutilla karqa Russellwan hinaspa yanapaqninkunawan serviqninkunata Diospa yanapasqan.

12, 13. ¿Imatam Diospa llaqtanpi punta apaqkuna ruwarqaku iskay kaq hatun guerra manaraq tukuchkaptinpas Diosmanta astawan willakunankupaq?

¹² Kunanñataqyá yuyarisun punta kaq hatun guerra kaptin imakuna pasakusqanta. Diospa llaqtanpi punta apaqkunam Apocalipsis 17:8 nisqanta estudiaspanku entienderurqaku iskay kaq hatun guerra pasayta Diospa piñakuynin mana chayamunanta. Aswanqa yacharurqakum guerra pasarusqan qipatam Diosmanta willakuy astawan apakunanmanta. Chaymi Diospa llaqtanpi punta apaqkuna tantiarurqaku wakin iñiqkuna Colegio Superior Bíblico de la Watchtower de Galaad nisqaman rinankupaq, b chaypim yachachisqa karqaku huklaw nacionkunaman rispanku Diosmanta astawan willakunankupaq. Guerra manaraq tukuchkaptinpas achka iñiqmasinchikkunam huklaw nacionkunaman rirqaku Diosmanta willakuq. Punta apaqkunaqa tantiarurqakutaqmi Diosmanta lliw willakuqkuna allinta yachachinankupaq Curso en el Ministerio Teocrático nisqan qallarinanpaqpas. c Chay capacitacionkunam Diosta serviqkunata yanaparqa allin yachachiq kanankupaq hinaspa astawanraq willakunankupaq listolla kanankupaq.

¹³ Chaykunata yuyarispam cuentata qukunchik Jehova Diosqa serviqninkunata sasa tiempopipas yanapasqanmanta. Iskay kaq hatun guerra tukuruptinmi iñiqmasinchikkunaqa achka nacionkunapi hawka willakurqaku. Chaymi runamasinchikkuna Diosmanta imam kaqta yacharqaku. Kunanqa enteron allpa pachapim Diosmanta willakuyqa apakuchkan.

14. ¿Imanasqam mana iskayrayananchikchu Diospa llaqtanpi punta apaqkuna hinaspa congregacionninchikpi punta apaqkuna allinta yachachiwasqanchikmanta? (Rimarimuytaq Apocalipsis 2:1 nisqanmantapas, qawaytaq fototapas).

 ¹⁴ Kunan tiempopipas Diospa llaqtanpi punta apaqkunaqa Jesuspa yanapakuyninwanmi imapaqpas tantianku. Paykunaqa munanku iñiqmasinkuta imapas nisqanku Diospa hinaspa Jesuspa munasqanman hina kanantam. Paykunaqa imapas tantiasqankutam iñiqmasinkuman chayachinku llaqtan-llaqtan watukuq iñiqkunawan hinaspa congregacionpi punta apaqkunawan. d Hanaq pachapaq akllasqa punta apaqkunapas chaynataq congregacionpi punta apaqkunapas Jesuspa alliq makinpim kachkanku (leey Apocalipsis 2:1). Llapallan punta apaqkunam ñuqanchik hina pantaq kanku. Chaymi Moises, Josuey hinaspa apostolkuna hina imapipas pantanku (Num. 20:12; Jos. 9:​14, 15; Rom. 3:23). Chaywanpas, manam iskayrayanchikchu Jesusqa allin ruwaq yuyayniyuq sirvienteta hinaspa congregacionpi punta apaqkunata yanapasqanmantaqa. Paykunataqa “sapa punchawmi” hinalla yanapanqa “kay tiempopa tukupayninkama” (Mat. 28:20). Chayraykum manapuni iskayrayananchikchu chay iñiqmasinchikkunata kasukunapaq Dios churasqanmantaqa.

JEHOVA DIOSTA KASUKUYQA ALLINNINCHIKPAQMI

15, 16. ¿Imatam yachawaq Diosta imapipas kasukuq iñiqmasinchikkunamanta?

¹⁵ Jehova Diospa nisqankunata kasukuyqa kunanpas allinninchikpaqmi. Rimarisun Andimantawan warminmanta. Paykunam tantiarurqaku Diosta astawan servinankupaq kapuqllankuwan vidata pasanankupaq (Mateo 6:22). Chayraykum yanapakuyta atirqaku Diosta yupaychanapaq wasikunata ruwaypi. Warminmi willakun: “Wakinpiqa taksalla wasipim yachaq kaniku, chaymi mana karqachu maypi yanukunaykupas. Chaymantapas, ñuqataqa fotokunata tomaymi gustawan. Ichaqa achka camaraykunatam rantikunay karqa. Chay camaraykunata rantikurusqaymanta waqaspaypas Abrahanpa warmin Sara hinam tantiakururqani saqisqaykunata mana yuyarayanaypaq. Astawanqa piensarqani Diospaq imapas ruway munasqaykunapim”, nispa (Heb. 11:15). ¿Imaynataq tarikunku chay tantiakusqankuwan? Paymi hinalla nin: “Jehova Diospaq tukuy imaykuta qusqaykuraykum ancha kusisqa tarikuniku. Diospaq llamkaspaykuqa musuq pachapiñapas llamkachkaymanku hinam tarikuniku”, nispa. Qusanpas kaynatam nin: “Tukuy tiempoykuwan hinaspa tukuy imaykuwan Jehova Diospaq llamkasqaykuraykum ancha kusisqa tarikuniku”, nispa.

¹⁶ ¿Imanasqaraqtaq nichwan Diosta kasukuyqa allinninchikpaq kasqanta? Chaypaq rimarisun  Marciamanta. Paymi yuyarirqa musu-sipaskuna precursor kanapaq Diospa llaqtan sapa kuti kallpanchawasqanchikta. Chaymi colegionta tukuruspan precursora kananpaq tantiakururqa (Mat. 6:33; Rom. 12:11). Paymi nin: “Huk universidadmi niwarqa tawa wata mana pagaspalla chaypi estudianaypaq. Ñuqam ichaqa Jehova Diosta astawan serviyta munarqani, chaymi tantiakururqani mana unay wata estudianaypaq, chaynapi precursora kanaypaq. Chayna tantiakusqaymantaqa manam haykapipas pesakunichu. Kunanqa precursora kaspaymi kusisqa kachkani, hinaspapas iskay-kimsa punchawlla llamkasqayraykum betelpi hinaspa huk ruwaykunapi Jehova Diospa llaqtanpi yanapakuchkani”, nispa.

17. ¿Imanasqaraqtaq nichwan Diosta kasukuyninchikqa allinninchikpaq kasqanta? (Rimarimuytaq Isaias 48:​17, 18 nisqanmantapas).

¹⁷ Wakinpiqa huñunakuykunapim hinaspa qillqanchikkunapim niwanchik qullqi kuyayman mana qukurunapaq, niwanchiktaqmi Diosta mana kasukunapaq imakuna aparuwananchikmanta cuidakunapaqpas. Chaykunamanta niwasqanchikta kasukuyqa allinninchikpaqmi. Kasukuspaqa conciencianchikpim hawka tarikusun, hinaspapas manam llumpay sasachakuykunapiqa kasunchu (1 Tim. 6:​9, 10). Chaymantapas, kasukuspaqa tukuy sunqunchikwan Diosta servispam kusisqa kasun. ¡Manamá ima ruwaypas chayna kusikuytawan hawkayaytaqa apamuwachwanchu! (Leey Isaias 48:​17, 18).

18. ¿Imanasqataq Jehova Diosta hinalla kasukuyta munanki?

¹⁸ Jehova Diosqa hinallamá punta apaqkunawan yachachiwasun hinaspa yanapawasun llumpa-llumpay ñakariy punchawkunapas chaynataq waranqa wata Jesus kamachiptinpas (Sal. 45:16). Chay tiempopipas, ¿hinallachu Jehova Diospa niwasqanchikta kasukusun imapas munasqanchikta saqispa? Kunan kasukuq kaspaqa hamuq punchawkunapipas kasukuqmi kasun. Chaynaqa, hinallayá Jehova Diosta kasukusun, payqariki churasqan runakunawanmi yanapawachkanchik (Is. 32:​1, 2; Heb. 13:17). Yachamusqanchikman hinam Jehova Diosqa tukuy mana allinkunamanta harkawachkanchik, hinaspapas wiñaypaq kawsakuyman chayanapaqmi yanapawachkanchik. Chaynaqa, hinallayá Diosninchikta tukuy tiempo kasukusun.