1. Willarimuy bibliapi chiqap yachachikuykunata yacharuspayki imayna tarikusqaykimanta.

 BIBLIAPI chiqap yachachikuykunataqa anchatam kuyanchik, chaykunam yanapawarqanchik Diospi iñinanchikpaq (Rom. 10:17). Kikin Jehova Diosmi paypi iñiqkunata huñuruspan congregacionta rikurirachirqa, chaynapi‘wasipa pilarnin hina chiqap yachachikuykunata takyachinankupaq’. Chaymantaqa manamá iskayrayanchikchu (1 Tim. 3:15). Chaymi punta apaqkunata mana rimapakuspa kasukunchik, paykunam bibliamanta imam kaqta yachachiwanchik, hinaspapas kamachikuykunatam quwanchik Diospa munayninta ruwanapaq (Heb. 13:17).

2. Santiago 5:19 nisqanman hinaqa, ¿imam pasaruwachwan mana cuidakuptinchikqa?

² Yachanchikmi bibliamanta lliw yachasqanchikkuna chiqap kasqanta hinaspa Diospa llaqtanpi punta apaqkunata kasukuyninchik allinninchikpaq kasqanta. Chaywanpas mana cuidakuspaqa chay chiqap yachachikuykunamantam karunchakuruchwan (leey Santiago 5:19). Satanasqa tukuytam ruwachkan bibliapa nisqankunamanta hinaspa Diospa llaqtanpi punta apaqkunapa niwasqanchikmanta iskayrayananchikpaq (Efes. 4:14).

3. ¿Imanasqam ancha allin chiqap yachachikuykunallata kasukuyninchik? (Rimarimuytaq Efesios 6:​13, 14 nisqanmantapas).

³ (Leey Efesios 6:​13, 14). Manapas unaymantam satanasqa llulla yachachikuykunata chiqichinqa, chaynapi enteron pachapi runakuna Jehova Diospa contranpi hatarinankupaq (Apoc. 16:​13, 14). Satanasqa tukuytataqmi ruwanqa Dios serviqkunata pantachinanpaqpas (Apoc. 12:9). Chayraykum ancha allin imam cierto kasqantawan imam llulla kasqanta  yachaspanchik chiqap yachachikuykunallata kasukuyninchik (Rom. 6:17; 1 Ped. 1:22). Chaykunata ruwaspallam llumpa-llumpay ñakariy punchawkunapipas salvasqa kasun.

4. ¿Imamantam kay yachachikuypi yachasun?

⁴ Kay yachachikuypim yachasun mayqin yachachikuykuna bibliamanta kasqanta yachanapaq hinaspa Diospa llaqtanpi punta apaqkunapa niwasqanchikta kasukunapaq imayna kanamanta. Yachasuntaqmi chiqap yachachikuykunamanta mana karunchakunapaq imakunata ruwanamantapas.

¿IMAYNAM KANANCHIK CHIQAP YACHACHIKUYKUNATA YACHANAPAQ?

5. ¿Imanasqam Diosta manchakuq kanapaqqa imam cierto utaq imam llulla kasqanta yachananchik?

⁵ Diosta manchakuqmi kananchik. Diosta manchakuspaqa manam imatapas ruwasunchu payta llakichinapaqqa. Chaypaqmi yachananchik imam allin utaq imam mana allin kasqanta chaynataq imam cierto utaq imam llulla kasqanta, manachayqa manam Diospa chaskisqanchu kasun (Prov. 2:​3-6; Heb. 5:14). Pantaq kasqanchikraykum yaqa lliw imapas gustasqanchikkunaqa Diosta llakichin. Chaymantapas mana allinkunata ruwanapaq hukkuna hikutawaptinchikmi yuyarinanchik Diosta kusichiyninchik ancha allin kasqanta. Paytaqariki pimantapas astawanmi kusichiyta munanchik.

6. ¿Imakunatam allpa qawaq riq chunka runakuna qunqarurqaku runakunata manchakusqankurayku?

⁶ Diosta manchakunamanta runakunata astawan manchakuspaqa Diospa contranpi llulla yachachikuykunatam creeruchwan. Rimarisun Israel runakunaman qunanpaq Diospa prometesqan allpata qawaq riq 12 runakunamanta. Paykunamanta chunkam Diospi hapipakunankumantaqa Canaan runakunata astawan manchakurqaku, chaymi nirqaku: “Manam richwanchu, chaypi yachaq runakunaqa ñuqanchikmantapas aswan kallpasapakunam kasqaku”, nispa (Num. 13:​27-31). Ciertotamá Canaan runakunaqa aswan  kallpasapa karqaku. Ichaqa “manam richwanchu” nisqankuwanmi paykunapaq Diospa imam munasqanta qunqarurqaku. Qunqarurqakutaqmi admirakuypaq kaqkunata paykunarayku Dios ruwasqantapas. Chaykunata yuyarispankuqa cuentatam qukunmanku karqa Dios yanapaptin vencenankumanta. Josueywan Calebmi ichaqa mana chay chunka runakuna hinachu karqaku, paykunaqa Diospi hapipakuspankum payta kusichiyta munarqaku. Chaymi nirqaku: “Jehova Diosqa ñuqanchikwan kasqanraykum chay allpataqa quwasunchik”, nispa (Num. 14:​6-9).

7. ¿Imatam yuyarinanchik hinalla Diosta manchakuq kanapaq? (Qawaytaq dibujotapas).

⁷ Diosta manchakuq hinalla kanapaqqa imapaqpas manaraq tantiakuchkaspam yuyarinanchik imakuna Diosta kusichisqanta (Sal. 16:8). Bibliapi pimantapas leespanchikmi nikuchwan: “Ñuqa chaypi kaspayqa, ¿imatataq ruwayman karqa?”, nispa. Chunka runakunapa mana allin willakusqankuta uyarispaqa, ¿nisqankuta creeruspachu manchakuyman karqa Canaan runakunawan peleayta? ¿Icha Jehova Diospi hapipakuspachu paypa munasqanta ruwayman karqa? Josueypawan Calebpa imam kaqta willakusqankutaqa lliw Israel runakunamá mana creerqakuchu. Chayraykum Diospa prometesqan allpaman mana yaykurqakuchu (Num. 14:​10, 22, 23).

8. ¿Imayna runaraqmi kananchik? ¿Imanasqa?

⁸ Humildem kananchik. Diosqa humildekunallamanmi imam kaqtaqa yachachin (Mat. 11:25). Chiqap yachachikuykunata chayllaraq yachaspanchikqa humildem karqanchik, hinaspapas hukkuna yanapawananchiktam munaq kanchik (Hech. 8:​30, 31). Chaywanpas hatuntukuq rikurirunamantam cuidakunanchik. Hatuntukuq kaspaqa bibliapa nisqankuna utaq Diospa llaqtanpi punta apaqkunapa niwasqanchikkuna ñuqanchikpa piensasqanchikwan igual kasqantam nichwan.

9. ¿Imatam ruwachwan hinalla humilde kanapaq?

⁹ ¿Imatam ruwachwan hinalla humilde kanapaq? Sapa kutim yuyarinanchik Diosqa ñuqanchikmantapas aswan atiyniyuq kasqanta (Sal. 8:​3, 4). Chaymantapas Diostam mañakunanchik humilde kanapaq hinaspa yachachikuyninkunata chaskinapaq. Mañakuptinchikmi yanapawasun piensasqanchikpi hapipakunamantaqa palabranwan hinaspa llaqtanwan yachachiwasqanchikkunapi hapipakunapaq. Bibliata leespam maskachwan Diosqa humildekunata kuyasqanmanta hinaspa hatuntukuqkunata chiqnisqanmanta rimaq textokunata. Aswan humilderaqmi kananchik Diospa llaqtanpi imapipas cuentallikuspanchikqa utaq hukkunapa riqsisqan rikuriruspanchikqa.

¿IMATAM RUWANANCHIK CHIQAP YACHACHIKUYKUNAMANTA MANA KARUNCHAKUNAPAQ?

10. ¿Pikunawanmi Jehova Diosqa ñawpaqtapas chaynataq kunanpas serviqninkunata yachachin?

¹⁰ Diospa llaqtanpi punta apaqkunapa niwasqanchikmantaqa amayá iskayrayasunchu. Diosmi ñawpaq tiempopi Israel runakunaman kamachikuyninkunata willachirqa Moiseswan hinaspa Josueywan (Jos. 1:​16, 17). Paykunapa nisqanta mana iskayrayaspa kasukuspankuqa hawkam kawsakuqku. Chaymanta pachaknintin watakuna pasaytaqa 12 apostolkunawanñam Diosqa serviqninkunamanqa imatapas yachachiq (Hech. 8:​14, 15). Chaymanta qipataqa apostolkunawan kuskam Jerusalenpi punta apaqkunapas iñiqkunata yachachiqku. Paykunapa nisqanta kasukuspankum “iñiqkunaqa iñiyninkupi aswan-aswan allin karqaku hinaspa sapa punchaw astawan achkayarqaku” (Hech. 16:​4, 5). Kunanpas Diosqa  bendeciwanchikmi llaqtanpi punta apaqkunapa niwasqanchikta kasukuptinchikqa. Ichaqa, ¿imaynam tarikunman yachachiwananchikpaq akllasqan runakunata mana kasukuptinchikqa? Chaymanta yachanapaqyá yuyarisunchik Diospa prometesqan allpaman risqankupi Israel runakunawan ima pasasqanta.

11. ¿Imatam Jehova Diosqa ruwarqa akllasqa runapa contranpi hatariqkunata? (Qawaytaq dibujotapas).

¹¹ Diospa prometesqan allpaman risqankupim Israel runakunaqa umalliqninku kananpaq Diospa akllasqan Moisesmanta iskayrayayta qallaykuspanku nirqaku: “Llapallanchikmi Diospa akllasqanqa kanchik, llapanchikwantaqmi Jehova Diosqa kachkan, [manam Moisesllawanchu]”, nispanku (Num. 16:​1-3). Ciertotamá Diosqa llaqtan kananpaq ‘llapallankuta akllarqa’. Chaywanpas Moisesllatam akllarqa paykunapa umalliqnin kananpaqqa (Num. 16:28). Chayraykum Moisesmanta mana allinkunata rimaspankuqa Diosmanta rimachkarqaku. Paykunaqa Diospa munasqanta qunqaruspankum autoridadniyuq utaq riqsisqa kayta astawan munarqaku. Chaymi Diosqa Moisespa contranpi hatarinankupaq umalliq runakunata hinaspa paykunaman hukllawakuq waranqantin runakunata wañurachirqa (Num. 16:​30-35, 41, 49). Kunanpas Diosqa manam chaskinchu llaqtanpi punta apaqkunata mana kasuqkunataqa.

12. ¿Imanasqam ninchik Diospa llaqtanpi punta apaqkuna confianapaq kasqanta?

¹² Diospa llaqtanpi punta apaqkunaqa confianapaqmi kanku. Bibliapa mayqin yachachikuynintapas ñawpaqta hina manaña entiendenamanta cuentata qukuruspankuqa chayllam cambianku. Chaynatataqmi ruwanku Diosta serviyninchikpi imatapas cambianamanta cuentata qukuruspankupas (Prov. 4:18). Chaykunataqa ruwanku Diosta kusichinankuraykum. Diospa palabranman hinataqmi imapaqpas tantianku. Paykunaqariki yachankum lliw Diosta serviqkuna chayman hina imatapas ruwanata.

13. ¿Maymantam yacharqanchik lliw ‘chiqap yachachikuykunata’? ¿Imatam chaywan ruwananchik?

 ¹³ ‘Hinallayá hapipakusun lliw yachasqanchik chiqap kaq yachachikuykunapi’ (2 Tim. 1:13). Tukuy chaykunatam Jesuspa chiqap qatiqninkunaqa bibliamanta yacharqanchik (Juan 17:17). Arí, lliw creesqanchikkunaqa bibliapa nisqanman hinam kachkan. Diospa llaqtanpi punta apaqkuna yachachiwasqanchikman hinam bibliapa nisqallanta kasukunanchik. Kasukuspaqa allinmi kawsakusun.

14. ¿Imam wakin iñiqkunawan pasarurqa yachasqanku ‘chiqap kaq yachachikuykunapi’ manaña hapipakusqankurayku?

¹⁴ ¿Imataq pasaruwachwan yachasqanchik ‘chiqap kaq yachachikuykunapi’ manaña hapipakuptinchikqa? Chaypaqyá yachaykusun apostolkunapa tiemponpi iñiqkunawan ima pasasqanmanta. Wakinkum willakachakuchkarqaku “Jehova Diospa punchawninqa kaypiñam” nispanku. Yaqapaschá chaynataqa nirqaku carta chaskisqankupi chaynata nisqanrayku. Paykunataqa ichapas nirqaku chay cartataqa Pablo apachisqanta. Allinta mana yachaykuspankum Tesalonicapi wakin iñiqkunaqa chay cartapa nisqanta creeruspanku hukkunamanpas willakurqaku. Manamá engañachikunmankuchu karqa paykunawanraq kachkaspan Pablopa tukuy ima yachachisqanta yuyarispankuqa (2 Tes. 2:​1-5). Chaymi Pabloqa iskay kaq cartasqanpi nirqa tukuy ima uyarisqankuta chaylla mana creenankupaq. Kaqmanta pantachisqa mana kanankupaqmi chay cartapa tukuyninpi nirqa: “Ñuqa Pablom makiywanpuni qamkuna kuyasqayta qillqamuykichik, kayna qillqamusqa hinaspa kayna letrakunawanmi llapallan cartaykuna qillqasqa kachkan”, nispa (2 Tes. 3:17).

15. ¿Imatam ruwananchik mana pantachisqa kanapaq? Rimarimuy ñawpaq Union Sovietica nacionpi ima pasasqanmanta. (Qawaytaq fotokunatapas).

¹⁵ ¿Imatam yachachwan Tesalonicapi iñiqkunaman Pablopa cartasqanmanta? Bibliapi yachasqanchikwan mana tupaq admirakuypaq willakuyta uyariruspanchikqa manam chayllaqa creerunanchikchu. Rimarisun ñawpaq Union Sovietica nacionpi ima pasasqanmanta. Autoridadkunam “Estados Unidos betel wasimanta apachimusqanmi” nispanku achka iñiqkunaman cartata qawachirqaku,  chay cartapim wakin iñiqmasinchikkunata kallpancharqa Diospa llaqtanmanta rakikuspanku sapaq grupota rikurichinankupaq. Chay cartapa nisqan ciertopaq rikchakuptinpas Diosman sunqu iñiqkunaqa cuentatam qukururqaku bibliamanta yachasqankuwan mana tupasqanta, chaymi mana engañachikurqakuchu. Kunanpas chiqniwaqninchikkunaqa internetpim imatapas churanmanku creesqanchikmanta iskayrayaspa rakinarachiwananchikpaq. Chayraykum mana ‘pantachisqa’ kananchikpaq segurakunanchik imapas uyarisqanchik utaq leesqanchik yachasqanchikwan tupasqanta utaq mana tupasqanta (2 Tes. 2:2; 1 Juan 4:1).

16. ¿Imata ruwanapaqmi Romanos 16:​17, 18 nisqanpi niwanchik?

¹⁶ Diosman sunqu kaqkunamantaqa amayá karunchakusunchu. Diosqa munan huk sunqulla yupaychananchiktam. Chaypaqqa llapallanchikmi bibliamanta yachachikuykunapi hapipakunanchik. Bibliapim Dios niwanchik chiqap yachachikuymanta karunchakuqkunamanta karunchakunapaq, chaynapi iñiyninchikpi allin takyanapaq. Paykunaqariki iñiqkunatam rakinachinku (leey Romanos 16:​17, 18).

17. ¿Imanasqam imam cierto utaq imam llulla kasqanta sutillata yachananchik?

¹⁷ Imam cierto utaq imam llulla kasqanta sutillata yachaspanchikqa iñiyninchikpi allinta takyaspam Diosmantaqa mana karunchakusunchu (Efes. 4:​15, 16). Manataqmi satanaspa llulla hinaspa pantay yachachikuyninkunawanqa engañachikusunchu. Hinaspapas llumpa-llumpay ñakariy punchawkunapim Dios harkaykuwasun. Chaynaqa, hinallayá chiqap yachachikuykunaman hapipakusun, hinaptinqa ‘hawkayay qukuq Diosmi’ ñuqanchikwan kanqa (Filip. 4:​8, 9).