1-2. ¿Imaynatam bibliata allinta leechwan hinaspa estudiachwan? Rimarimuy wasi rantiywan tupachispa.

 KAYPI piensariy. Wasi rantiyta munaspaykiqa, ¿imaynatam yachawaq chay wasi allin ruwasqa kasqanta? ¿Yaqachu hawallanta qawaykuspa rantiruwaq? Manam. Astawanchá enteron muyuriqninta qawapaykuwaq. Wasi ukutapas yaykuspach lliw cuartokunata allinta qawapaykuwaq. Chaymantapas, dueñontach mañakuwaq chay wasipa planonta, chaynapi cimientonmanta allin ruwasqa kasqanta yachanaykipaq. Arí, wasita rantinaykipaqqa kuchun-kuchunmi allinta qawapaykuyta munanki.

² Chaynallataqmi bibliata leespapas allinta estudianapaq kallpanchakuna. Bibliamanta allinta yachaq runam nirqa bibliaqa “uku-uku cimientoyuq hatunllay-hatun wasi hina kasqanta”. Chaynaqa, ¿imatam ruwananchik bibliapa tukuy ima nisqankunamanta allinta yachanapaq? Sichus biblianchikta apurawllamanña leesun chayqa ‘Diosmanta qallariypi yachasqanchikkunallatam yachasun’ (Heb. 5:12). Imaynam wasita rantinapaqpas ukunta kuchun-kuchun allinta qawaykunchik, chaynam bibliata estudiaspapas lliw ukunpi kaqkunata allinta estudiananchik. Allinta estudianapaqqa bibliapa sapa yachachikuyninkuna wakin yachachikuyninkunawan imayna tupasqantam allinta entiendenanchik. Imakunapi creesqanchiktaqa manam yachayllachu yachana, aswanqa imanasqa chaykunapi creesqanchiktam allinta yachana.

3. ¿Imata ruwanankupaqmi apostol Pabloqa iñiqmasinkunata kallpancharqa? ¿Imanasqa? (Rimarimuytaq Efesios 3:​14-19 nisqanmantapas).

³ Diospa palabranpi lliw yachachikuykunata allinta entiendenanchikpaqqa, sasa entiendena yachachikuykunatapas estudianam. Apostol Pablom lliw Diosta serviqkunata kallpancharqa ‘Diosmanta chiqap kaqpa anchonta, largonta, mayna hatun kasqanta hinaspa mayna uku kasqanta sumaqta entiendenankupaq. Chaypaq kallpanchakuspaqa iñiyninkupim allin sapichasqa sacha hina chaynataq alli-allin cimientasqa wasi hina kanmanku karqa (leey Efesios  3:​14-19). Chaypaqmi ñuqanchikpas kallpanchakunanchik. Yachaykusun Diospa palabranta suma-sumaqta imayna estudianamanta, chaynapi sumaq yachachikuykunata tarinapaq.

4. ¿Imakunamantam estudiachwan Jehova Diosman astawan asuykunapaq?

⁴ Diosta serviqkunaqa manam bibliamanta qallariypi yachasqallanchikkunatachu yachananchik, aswanqa Diosmanta ‘sasa entiendena kaqkunatapas’ yachaytam munananchik. Hinaptinqa Diosninchikmi atiyninwan yanapawasun (1 Cor. 2:​9, 10). ¿Mayqin sasa entiendena yachachikuykunatataq estudiawaq chaynapi Jehova Diosman astawan asuykunaykipaq? Estudiawaqmi ñawpaq tiempopi serviqninkunata kuyasqanrayku Diosninchik imayna yanapasqanmanta, chaynapi qamtapas kuyasusqaykimanta mana iskayrayanaykipaq. Estudiawaqtaqmi imayna yupaychanankupaq Israelpa mirayninkunata Dios kamachisqanmantapas, hinaspam tupachiwaq kunan tiempopi imaynata Jehova Diosta yupaychasqanchikwan. Chaymantapas, estudiawaqmi Jesus kay allpa pachaman hamuspan imakuna ruwananmanta ñawpaqtaraq bibliapi willakusqanta chaynataq imayna cumplikusqantapas.

5. ¿Ima yachachikuymantam sapaykipi astawan estudiawaq?

⁵ Bibliata allinta estudiaq iñiqmasinchikkunatam tapurqaku bibliapi mayqin sasa entiendena yachachikuyta estudiay munasqankuta. Hinaptinmi paykuna nirqaku imakunamanta yachay munasqankuta, chaykunam kachkan “ Sapanchikpi imakunamanta estudianapaq” niq recuadropi. Qampas chaykunamanta yachaspaykiqa kusikunkim. Chay yachachikuykunamanta yachanaykipaqmi yanapasunki Índice de las publicaciones Watch Tower hinaspa Jehova Diospa testigonkunapa qillqankunapi maskanapaq niq yanapakuykuna. Chay yachachikuykunamanta yachasqaykiqa allin iñiyniyuq kanaykipaqmi yanapasunki, hinaspapas “Diostam allinta riqsinki” (Prov. 2:​4, 5). Qatiqninpim yachasun bibliapi wakin sasa entiendena yachachikuykunamanta, chay yachachikuykunatam astawan estudiachwan.

6. (1)  Maytapas riyta munaspaqa, ¿imatam ruwanchik risqanchik ñanpi imapas kaptinqa? (2) ¿Imanasqataq nichwan Jehova Diospa ima ruway munasqanqa wiñaypaq kananta? (Rimarimuytaq Efesios 3:11 nisqanmantapas).

⁶ Puntatam yachasun Diosninchikpa ima ruway munasqanmanta. Kaypi piensarisun: May llaqtatapas riyta munaspaqa puntatam tantianchik  mayninta rinapaq. Ichaqa risqanchik ñanpi imapas kaptinqa manam chayraykuchu kutikamunchik. Aswanqa maylawninta rispapas chay llaqtamanmi chayanchik. Chaynam Jehova Diospas, payqa ima ruway munasqantaqa ruwanqapunim. Chayta imayna ruwananmantam bibliapi pisi-pisimanta willawarqanchik. Chay ruwasqanqa wiña-wiñaypaqmi kanqa (Efes. 3:11). Imaña kaptinpas “tukuy imatam ruwarqa tantiasqanman hina imapas ruwasqa kananpaq” (Prov. 16:4). Diospa imapas ruwasqanqa wiñaypaqmi. Chaynaqa, ¿ima ruwaytam Jehova Diosqa munachkan? ¿Imakunatam chaypaq ruwarun?

7. Adanwan Eva huchallikuruptinkupas, ¿imaynataña ima ruway munasqanta cumplinanpaqmi Diosqa tantiarurqa? (Rimarimuytaq Mateo 25:34 nisqanmantapas).

⁷ Diosmi Adantawan Evata nirqa paykunapaq ima ruway munasqanmanta. Nirqam: “Achka churi-wawayuqyá kaychik, miraspayá allpa pachaman huntaychik, makikichikpiyá kachun […] tukuy rikchaq animalkunapas”, nispa (Gen. 1:28). Adanwan Eva huchallikurusqankuraykum ñuqanchikpas huchayuqña rikurirurqanchik, chaywanpas Jehova Diosqa runakunapaq ima ruway munasqantaqa cumplinqapunim. Chaypaqmi payqa imaynataña cumplinanpaq chaylla tantiarurqa. Tantiarurqam hanaq pachamanta kamachimuspan runakunapaq hinaspa kay allpa pachapaq ima ruway munasqanta imaynata cumplinanpaq (leey Mateo 25:​34, willakuynin). Chaymi runakunata kuyasqanrayku tantiasqan tiempopi Jehova Diosqa piwi churinta kay allpa pachaman kachamurqa. Kay allpa pachapi kachkaspanmi Jesusqa runakunaman willarqa Diosña kamachimuwaspanchik imakunata ruwananmanta. Hinaspapas wañuymantawan huchamanta librawananchikpaqmi Jesusqa wañurqa. Chaymantañataqmi kawsariramuspan hanaq pachaman kutikurqa, hinaptinmi Dios churaykurqa kamachiwaqninchik kananpaq. Runakunapaq Diospa ima ruway munasqanmantaqa tukuy imatam yachachwan astawan estudiaspaqa.

8. (1) ¿Imamantam enteron biblia rimachkan? (2) Efesios 1:​8-11 nisqanman hinaqa, ¿ima ruwaytam Jehova Diosqa astawan munachkan? (Qawaytaq qaranpi kaq dibujotapas).

⁸ Enteron bibliapim rimachkan kay allpa pachapaq hinaspa runakunapaq Jehova Dios ima munasqanta cumpliruptin sutin chuyanchasqa kananmanta, chaypaqmi churin Jesucristota churarun gobiernonpi kamachiq kananpaq. Jehova Diosqa ima ruway munasqantaqa cumplinqapunim, manamá pipas imata ruwaspapas harkakuyta atinmanchu. Chayna kananmantam kikin Dios niwanchik (Is. 46:​10, 11, Heb. 6:​17, 18). Hamuq tiempopim kay allpa pachanchik sumaq huertaña kaptin Adanpawan Evapa miraynin allin ruwaq runakunaqa mana pantaqña kasun hinaspam wiña-wiñaypaq kawsakusun (Sal. 22:26). Ichaqa, manam chay ruwayllatachu Jehova Diosqa munachkan. Astawanqa munachkan angelkunapas, runakunapas huk ayllu hinaña kaspa Jehova Dioslla allin kamachiq kasqanta riqsikuspa payllataña yupaychananchiktam. Chayta cumplinanpaqmá tukuy imata ruwanqa (leey Efesios 1:​8-11). ¡Ancha kusisqam tarikunchik Jehova Dios ima ruway munasqanta imaynata cumplinanmanta yachaspanchik!

9. ¿Hamuq punchawkunapi imakuna kanantam yachanchik bibliata leespa?

⁹ Piensarisun Eden huertapi Jehova Diospa punta kaq willakuy rimasqanpi. Chaytam tarinchik Genesis 3:15 nisqanpi. b Chaypim kikin Jehova Dios nirqa ima ruway munasqanta cumplinanpaq imakuna kananmanta. Chaypaqqa achka waranqa watakunam pasanan karqa. Puntatam Abrahanta Jehova Dios nirqa unay wata qipata mirayninmanta Cristo utaq Diospa akllasqan nacenanmanta. Cristoqa karqa Genesis 3:15 nisqanpi willakusqan warmipa mirayninmanta huk kaqninmi (Gen. 22:​15-18). Chaymantam Jesusqa 33 watapi wañuchisqa  karqa, chayqa karqa talonninpi kachusqa kachkanmanpas hinam (Hech. 3:​13-15). Ichaqa, waranqa wata masninraqmi pasanan Genesis 3: 15 nisqanman hina satanaspa uman chamchasqa kananpaqqa (Apoc. 20:​7-10). Bibliapim sumaqta willawanchik chaykamaqa imakunaraq pasakunanmanta. Tukuy chaykuna cumplikuruptinqa manañam satanasqa hinaspa munayninta ruwaqkunapas Diospa serviqninkunataqa sasachawasunñachu.

10. (1) ¿Imakunam qipa punchawkunata pasakunqa? (2) ¿Imatam kunanmantapacha ruwananchik qipa punchawkunata sasachakuy kaptin Dios librawananchikpaq? (Chaypaq qaway willakuyninta).

¹⁰ Yuyariykusunyá qipakunata imakuna pasakunanmanta bibliapi willawasqanchikta. Puntataqa runakunam ninqaku: “Hawkañam, seguroñam kachkanchik”, nispanku (1 Tes. 5:​2, 3). Chayna kachkaptinmi “qunqayllamanta” qallaykunqa llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna, chayqa kanqa llapa gobiernokuna pantay religionkunata chinkachiyta qallaykuptinkum (Apoc. 17:16). Chaymanta qipatam runakuna rikunqaku Jesucristota “tukuy atiywan hinaspa hatun kanchariywan puyupa hawanta hamuchkaqta”, chay tiempoqa yaqapaschá pasakunqa mana haykapipas rikusqanchik kaqkuna (Mat. 24:30). Hinaspam Jesusqa lliw runakunata juzganqa. Diosta kasukuq runakunatam rakinqa haykam mana kasukuqkunamanta. Chaytaqa ruwanqa cabrakunamanta ovejakunata rakichkaq hinam (Mat. 25:​31-33, 46). Chay tiempom, satanasqa Diospa runankunata chiqnisqanrayku nacionkunata umachanqa hukllawakuykuspanku Diospa llaqtanta chinkachiyta munanankupaq. Chay nacionkunatam bibliapi sutichan ‘Magog lawmanta Gog’ nispa (Ezeq. 38:​2, 10, 11). Yaqa chay punchawkunapim hanaq pachaman rinankupaq akllasqakuna hanaq pachapiña lliw huñusqa kanqaku. Hanaq pachapiña kaspankuqa Cristoman hinaspa angelkunaman hukllawakuykuspankum Armagedon punchawpi mana allin runakunata chinkachinqaku. Chaynatam tukunqa llumpa-llumpay ñakariy punchawkuna (Mat. 24:31; Apoc. 16:​14, 16). c Hinaptinmi Jesusña waranqa wata enteron allpa pachata kamachiyta qallaykunqa (Apoc. 20:6).

11. ¿Ima ruwaytam piensachkanki wiña-wiñaypaq kawsakuspaykiqa? (Qawaytaq fototawan dibujokunatapas).

¹¹ Piensarisun waranqa wata Jesus kamachiyta tukuruptin imaynaña kawsakunanchikpi. Bibliam niwanchik unanchawaqninchik Diosqa ‘wiñaypaq kawsakuy munayta sunqunchikpi  churarusqanmanta’ (Ecl. 3:11). Piensarisuntaq waranqantin watayuqña kaspa Jehova Dioswan aswan allin amistadña kananchikpipas. Chaymantam willawanchik Acerquémonos a Jehová libronchikpi 319 paginanpi, ninmi: “Pachaknintin, waranqantin, wara-waranqantin watayuqña kaspaqa Jehova Diostam astawan riqsisun kunan riqsisqanchikmantaqa. Chayna watayuqña kaspapas cuentatam qukusun manaraq sumaqta riqsisqanchikta. Chaymi hinalla yachayta munasun. Sumaq huertapi kawsakuyninchikqa piensasqanchikmantapas aswan sumaqraqmi kanqa. Tukuy ima ruwasqanchikmantapas aswan sumaqqa kanqa Jehova Diosninchikwan aswan allin amistad kayninchikmi”, nispa. Chay tiempo chayamunankamaqa, ¿bibliapa mayqin yachachikuyninkunataraqmi estudiachwan?

12. ¿Imaynatam yachachwan hanaq pachapi kawsakuy imayna kasqanta? Rimarimuy hukkaqnin qillqaqmanta.

¹² Diosninchik ‘alto-altopi yachaptinpas’ bibliapa nisqanta leespanchikmi tumpata yachachwan chaypi kawsakuy imayna kasqanta (Is. 33:5). Bibliapim willawanchik admirakuypaq kaqkunata Jehova Diosmanta hinaspa hanaq pachapi yachaqkunamanta (Is. 6:​1-4; Dan. 7:​9, 10; Apoc. 4:​1-6). Ezequielpas ‘cielo kicharikuykuptinmi musquypi hina Diospa qawachisqankunata rikurqa’, chaykunamantam astawan estudiachwan (Ezeq. 1:1).

13. ¿Imaynam tarikunki hanaq pachapi Jesus ñuqanchikrayku imakuna ruwasqanmanta yachaspayki? (Rimarimuytaq Hebreos 4:​14-16 nisqanmantapas).

¹³ Piensarisuntaq hanaq pachapi Jesus ima ruwasqanpipas. Payqa kamachiq kasqanrayku hinaspa sacerdotekunapa kamachiqnin kasqanraykum llakipayawaspanchik ñuqanchikrayku tukuy imata ruwachkan. Chaymantapas, Jesuspa sutinpi mañakuspam asuykuchwan ‘ancha kuyawaqninchik trononpi tiyakuq Diosninchikman, chaynapi yanapakuyta necesitasqanchik tiempopi llakipayaspa yanapaykuwananchikpaq’ (leey Hebreos 4:​14-16). Sapa punchawmi yuyaymanananchik hanaq pachapi Jehova Dioswan Jesus ñuqanchikrayku tukuy ima ruwasqankupi. Anchata kuyawasqanchikta yuyarispaqa ñuqanchikpas paykunatam  kuyasun, hinaspapas kallpanchasqam tarikusun kusikuywan Jehova Diosta hinalla servinapaq (2 Cor. 5:​14, 15).

14. ¿Imatam ruwachwan Jehova Dioswan Jesus ñuqanchikrayku tukuy ima ruwasqankumanta agradecekuspaqa? (Qawaytaq fotokunatapas).

¹⁴ Jehova Dioswan Jesus ñuqanchikrayku tukuy ima ruwasqankumanta agradecekuspaqa kallpanchakusunmi runamasinchikkunata Diosmanta yachachinapaq, chaynapi paykunapas Jehova Diospa testigon hinaspa Jesuspa qatiqnin kanankupaq (Mat. 28:​19, 20). Chaytamá apostol Pablopas ruwarqa Jehova Diosta hinaspa Jesucristota agradecekusqanrayku. Pabloqa yacharqam ‘tukuy rikchaq runakuna salvakunankuta hinaspa chiqap kaq yachachikuyta imam kaqta yachanankuta’ Diosninchik munasqanta (1 Tim. 2:​3, 4). Chaymi Diosmanta willakunanpaq anchata kallpanchakurqa tukuy rikchaq runakunata yanapananpaq, “chaynapi tukuy imata ruwaspa wakillantapas salvananpaq” (1 Cor. 9:​22, 23).

15. Salmos 1:2 nisqanman hinaqa, ¿imata ruwaspam kusisqa kasun?

¹⁵ Salmos qillqaqmi nirqa kusisqa kawsakuq runaqa Diospa palabranta leesqanrayku kusisqa kawsakusqanta. ‘Chayna runaqa Jehova Diospa kamachikuyninkunawanmi kusikun’ hinaspam tuta-punchaw leespan yuyaymanan’ (Sal. 1:​1-3). Chay textokunamanta rimaspanmi bibliata huk rimayman ruwaq runa nirqa: “Diospa palabranta leeqkunaqa anchatam munananku kamachikuyninkuna maskayta, yachasqankuta umankupi takyachiyta hinaspa yuyaymanayta. […] Huk punchawllapas bibliata mana leespankuqa hukmanmi tarikunqaku Diospa yachayninta chay punchawllapas mana yachasqankurayku”, nispa (Studies in the Psalms, Joseph Rotherham). Ñuqanchikpas bibliata kusisqa leenapaqqa kaytam ruwananchik: Kallpanchakunam tukuy ima nisqanta sumaqta yachaykunapaq hinaspa yachachikuyninkuna imayna tupasqanta yachanapaq. ¡Ancha kusisqam tarikusun bibliapa nisqanta sumaqta estudiaspaqa!

16. ¿Imamantam yachasun hawanta?

¹⁶ Bibliapa yachachikuyninkunataqa llapallanchikmi entiendeyta atichwan, manam sasa entiendeychu. Hawantam yachasun ñawpaq tiempopi Diosta yupaychananku carpa kunan tiempopi imawan tupasqanta. Chaymantam apostol Pablo rimarqa hebreo kasta iñiqkunaman cartaspan. Chaymanta yachaspaqa kallpanchasqam tarikusun.