¿Yacharqankichu?
¿Imakunapaqmi ñawpaq Israel nacionpi takiqku hinaspa tocaqku?
BIBLIAM willawanchik ñawpaq Israel nacionpi runakuna tocana kaqkunata imapaqpas tocasqankumanta hinaspa takisqankumanta. Chaymantapas bibliapi kaq Salmos, Cantares hinaspa Lamentaciones librokunaqa takinankupaq qillqasqam karqa. Wakin librokunapa partenkunapipas takikunataqa tarinchikmi. La música en la vida bíblica sutiyuq libropim nin: “Bibliata leespaqa sutillatam cuentata qukunchik bibliata qillqasqanku tiempopi runakunaqa imapaqpas takisqankumantawan tocasqankumanta”, nispa.
Llaqta runakuna. Israel runakunaqa imayna tarikusqankuman hinam takiqku utaq tocaqku (Is. 30:29). Warmikunam kusikuywan takiqku, tusuqku hinaspa panderetakunata salsalyachiqku pipas rey kananpaq nombrasqa kaptin, Diospaq fiestata ruwaptinku hinaspa guerrapi ganamusqankumanta kutimuptinku (Juec. 11:34; 1 Sam. 18:6, 7; 1 Rey. 1:39, 40). Pipas wañukuptinñataqmi aya takita takiqku (2 Cron. 35:25). Huk libropa nisqanman hinam “Hebreo kasta runakunaqa tukuy imapaqpas takiqku hinaspa tocaqku” (Cyclopedia, McClintockpawan Strongpa qillqasqan).
Kamachiqkunapa wasinpi. Israel nacionta kamachiqkunaqa anchatam gustaqku musicataqa. Chaymi rey Saulpas Davidta akllarqa wasinpi arpata tocapunanpaq (1 Sam. 16:18, 23). Chaymanta qipakunata rey karuspanpas Davidqa tocana kaqkunatam ruwarqa, sumaq takikunatam qillqarqa, hinaspapas Diospa wasinpi sumaqta tocanankupaqmi yachachirqa (2 Cron. 7:6; Amos 6:5). Kamachiq Salomonpapas wasinpi takipuqninkunam karqa qarikunapas chaynataq warmikunapas (Ecl. 2:8).
Diosta yupaychaspa. Jerusalen templopim 4.000 yachaysapa tocaqkuna karqaku. Paykunam tocarqaku platillokunata, cuerdayuq kaqkunata, arpakunata hinaspa cornetillakunata (1 Cron. 23:5; 2 Cron. 5:12). Ichaqa manam paykunallachu Jehova Diosta yupaychaspankuqa tocaqku hinaspa takiqku. Yaqa llapallan Israel runakunam “wichayman rispa takina” kaqkunata takiqku Jerusalenpi fiestaman rispanku. Chay takikunatam tarinchik Salmos 120 capitulomanta 134 capitulokama. Judiokunapa ruwasqanku wakin librokunapipas willawanchikmi Israel runakunaqa pascuata ruwaspanku Hallel a sutiyuq takikunata takisqankumanta.
Kunanpas Diosta serviqkunaqa kusikuywanmi takinchik utaq tocana kaqkunata tocanchik (Sant. 5:13). Diosta hatunchanapaqmi takinchik (Efes. 5:19). Chayqa iñiqmasinchikkunawan huk sunqulla kanapaqmi yanapawanchik, kallpanchawanchiktaqmi ima sasachakuytapas hinalla aguantanapaq (Hech. 16:25; Col. 3:16). Yanapawanchiktaqmi Diospi iñisqanchikmanta hinaspa payta mayna kuyasqanchikmanta sutillata qawachinapaqpas.
a Judiokunaqa Salmos 113-118 capitulopi takikunatam Hallel nispa sutichaqku.