1, 2. ¿Imanasqam achka qullqita debekuq musu hina tarikunchik?

 KAYPI piensariy: Huk musum qullqisapa tayta-mamanpa uywasqan kanman. Ichaqa huk punchawmi accidentepi tayta-maman wañukunman. Chaymantapas, manapas unaymantam yacharunman yanqakunapi qullqinta tayta-maman tukuruspan mana pagay atinata debekusqankumanta. Chaymi churintaña pagananpaq achka runakuna hikutanmanku, ichaqa manamá pagayta atinmanchu wañukunankamapas.

² Chay musu hinam ñuqanchikpas tarikunchik. Punta tayta-mamanchik Adanwan Evam mana pantaq kaspanku sumaq huertapi kawsakurqaku (Gen. 1:27; 2:​7-9). Paykunaqa tukuy imayuq kaspam wiñaypaq kusisqa kawsakunmanku karqa. Huk punchawmi ichaqa huertamanta qarqurachikuspanku wiñaypaq kawsakuyta pierderurqaku. ¿Imaynam chayrayku lliw mirayninkuna kanchik? Bibliam nin: “Chullalla runapa huchanwanmi lliw runakuna huchayuq rikurirurqa, huchawantaqmi wañuypas rikurirurqa. Chaynapim wañuyqa lliw runakunaman mirarurqa lliw huchallikurusqankurayku”, nispa (Rom. 5:12). Arí, Adanpa miraynin kasqanchikraykum llapanchik huchayuq kaspa wañunchik. Huchayuq kasqanchikqa mana pagay atina deuda hinam (Sal. 49:8).

3. ¿Imanasqataq huchanchikkunaqa debekuy hina?

³ Jesusmi huchanchikkunata tupachirqa ‘debekuywan’ (Mat. 6:12; Luc. 11:​4, qaway willakuyninta). Ima huchatapas ruwaruspaqa Jehova Diosta debekuchkaq hinam kanchik. Paymi ichaqa huchanchikmanta librasqa kanapaq tantiarurqa imata ruwananpaq, manachayqa wañuyllawanmi pay debekusqanchiktaqa pagachwan karqa (Rom. 6:​7, 23).

4. (1) ¿Imaynataq kachwan Dios mana yanapawaptinchikqa? (Rimarimuytaq Salmos 49:​7-9 nisqanmantapas). (2) ¿Imakunatam bibliapi nin “huchamanta” rimaspan? (Qaway “ Huchamanta” niqta).

 ⁴ Manamá kikillanchikmantaqa Adanpawan Evapa saqiwasqanchik deudataqa pagayta atichwanchu (leey Salmos 49:​7-9). Dios mana yanapawaptinchikqa manam wiñaypaq kawsakuytaqa atichwanchu nitaqmi wañukuspapas kawsarimuchwanchu, aswanqa animalkuna hinallach kachwan (Ecl. 3:19; 2 Ped. 2:12).

5. ¿Imaynatam Jehova Dios yanapawarqanchik huchanchikmanta debekusqanchikta paganapaq? (Qawaytaq dibujokunatapas)

⁵ ¿Imaynam qallariypi rimamusqanchik musu tarikunman “ñuqam pagapusqayki debekusqaykitaqa” nispa qullqisapa runa niykuptin? Anchata agradecekuspanchá “allinmi” ninman. Ñuqanchikpas Adanpa huchanraykum manupi hina tarikunchik. Ichaqa taytanchik Jehova Diosmi kuyawasqanchikrayku huchanchikmanta debekusqanchikta pagananpaq churinta kachamurqa. Jesusmi nirqa: “Diosqa ancha-anchatam runakunata kuyarqa, chaymi sapallan churinta kachamurqa haykam paypi iñiqqa mana wañunanpaq, aswanqa wiñaypaq kawsakunanpaq”, nispa (Juan 3:16). Jesusraykutaqmi Dioswanpas allin amistad kayta atichwan.

6. ¿Imakunamantam kay yachachikuypi yachasun? ¿Imanasqa?

⁶ Arí, Diosqa churintam kachamurqa debekusqanchikta pagananpaq, chaynapi huchanchikmanta pampachasqa kanapaq. Diospa chay ruwasqan allinninchikpaq kasqanmanta allinta entiendenapaqmi kay yachachikuypi yachasun Dioswan allinyanakuymanta, huchanchikta Dios imayna pampachawasqanchikmanta, Jesuspa wañukusqan imata pagasqanmanta, imakunamanta librasqa kasqanchikmanta hinaspa manaña huchayuqta Diosninchik chaskiwasqanchikmanta. Chaykunapi yuyaymanaspaqa astawanraqmi Diosninchikta agradecekusun pampachawananchikpaq tukuy ima ruwasqanmanta.

DIOSMI MUNARQA PAYWAN ALLINYANAKUNANCHIKTA

7. (1) Huchallikuruspankuqa, ¿imaynañam Adanwan Evaqa Dioswanpas karqaku? (2) ¿Imatam ñuqanchikqa ruwananchik paykunapa miraynin kasqanchikrayku? (Rimarimuytaq Romanos 5:​10, 11 nisqanmantapas).

⁷ Huchallikurusqankuraykum Adanwan Evaqa manaña Dioswanpas amistadñachu karqaku. Manaraq huchallikuchkaspankuqa Diospa kuyasqan churinmi karqaku (Luc. 3:38). Diosta mana kasukusqankumantapacham ichaqa Diospa ayllunmanta qarqusqa karqaku. Chayqa pasakurqa manaraq churiyuq kachkaptinkum (Gen. 3:​23, 24; 4:1). Paykunapa miraynin kasqanchikraykum ñuqanchikpas manaña Dioswan amistadchu kayta atirqanchik, chaymi Dioswan allinyanakunanchik karqa (leey Romanos 5:​10, 11). Chaypaqmi tukuyta ruwananchik. Romanos libropi allinyanakuymanta rimaspanqa nichkan manaña Diospa enemigon kaspa  kaqmanta amistadnin kaymantam. Kikin Jehova Diosmá tantiarurqa paywan allinyanakunapaq imata ruwananpaq.

DIOSMI TANTIARURQA HUCHANCHIKMANTA IMAYNA PAMPACHAWANANCHIKPAQ

8. ¿Imatam Jehova Dios tantiarurqa? ¿Imatam atichwan Diospa chayna ruwasqanrayku?

⁸ Runakuna huchasapa kachkaptinchikpas Jehova Diosqa paywan allin amistad kananchiktam munarqa. Chaypaqqa puntatam huchanchikmanta pampachasqa kananchik. Pampachasqaña kaspaqa Adanpa pierdesqan bendicionkunatam ñuqanchikña chaskiyta atichwan. Chaymi Diosqa tantiarurqa huchanchikmanta imayna pampachawananchikpaq. Romanos 3:25 nisqanpim nin: “Diosmi Jesustaqa ñuqanchikrayku wañukunanpaq kachamurqa Dioswan kaqmanta hawkaña kananchikpaq”, nispa. Arí, Diosninchik chaynata tantiarusqanraykum paywan hawkaña kaspa amistadnin kayta atinchik.

9. ¿Imakunata ruwanankupaqmi Diosqa Israel runakunata kamachirqa pampachasqa kanankupaq?

⁹ Israel runakunatam Jehova Dios kamachirqa huchankumanta pampachasqa kanankupaq hinaspa paywan allin amistad kanankupaq imakunata ruwanankupaq. Sacerdotekunapa kamachiqninmi sapa wata hucha pampachana punchaw llapallan Israel runakunapa huchanmanta animalkunata nakaspan Diosman ofreceq. Chay animalkuna qusqankuwanqa manamá Israel runakunapa huchankuqa qalaypaqchu pampachasqa karqa. Ñuqanchikqariki animalkunamanta aswan valorniyuqmi kanchik. Chaywanpas Israel runakuna huchankumanta wanakuspanku sacrificiokunata quptinkuqa Diosqa huchankumantam pampachaykuq (Heb. 10:​1-4). Hucha pampachana punchaw hinaspa huk punchawkuna qusqanku sacrificiokunam Israel runakunataqa yuyarichiq huchasapa kasqankuta. Yuyarichiqtaqmi huchankumanta wiñaypaq librasqa kayta necesitasqankutapas.

10. ¿Imatam Jehova Dios tantiarurqa llapallan runakunapa huchan wiñaypaq pampachasqa kananpaq?

¹⁰ ¿Imatam Jehova Dios tantiarurqa llapallan runakunapa huchan wiñaypaq pampachasqa kananpaq? Kuyasqan churintam kay pachaman kachamurqa, chaynapi ‘huk kutillata wañuspan achka runakunapa huchanta apananpaq’ (Heb. 9:28). Arí, Jesusqa wañurqa runakunapa huchan wiñaypaq pampachasqa kananpaqmi (Mat. 20:28). Chaymantayá astawan yachaykusun.

JESUSPA WAÑUKUSQANMI YANAPAWANCHIK DIOSPA AMISTADNIN KANAPAQ

11. (1) Bibliapa nisqanman hinaqa, ¿imaynatam pipas mana allin ruwasqanmanta pampachasqa kanman karqa? (2) ¿Imayna runallataq necesitakusqan preciota huchanchikmanta paganman karqa?

¹¹ Bibliapim willawanchik pipas mana allin ruwasqanmanta pampachasqa kananpaqqa leypa nisqanman hina necesitakusqan preciota pagananmanta. a Chayta ruwaspanqa allinyanakuytam atinman karqa. Jehova Diospas huchanchikmanta pampachasqa kanapaqmi hinaspa paypa amistadnin kanapaqmi imawan pagananpaq tantiarurqa. Adanwan Evaqa mana pantaq kasqankuraykum wiñaypaq kawsakuyta atinmanku karqa. Ichaqa huchallikurusqankuraykum manaña wiñaypaqchu kawsarqaku. Chaymi ñuqanchikpas paykunapa miraynin kasqanchikrayku huchayuq kaspa wañunchik. Chaynaqa, ¿imayna runallataq necesitakusqan preciota paganman karqa huchanchikmanta pampachasqa kaspa Dioswan allinyanakunapaq? (1 Tim. 2:6). 1) Adan hina mana pantaq runam, 2) kay pachapi wiñaypaq kawsakuyta atiq runam 3) hinaspa kikinmanta runakunarayku ofrecekuqmi. Chayna runallam kikinpa vidanwan pagayta atinman karqa Adanpa tukuy ima pierdesqantaqa. Arí, chayna runapa wañukusqallanwanmi llapallanchik huchanchikmanta pampachasqa kaspa wiñaypaq kawsakuytapas atichwan karqa.

12. ¿Imanasqataq Jesuslla necesitakusqan preciota pagayta atirqa?

 ¹² ¿Imanasqam Jesusqa necesitakusqan preciota pagayta atirqa? 1) ‘Payqa mana pantaq kaspam mana ima huchatapas ruwarqachu’, 2) chayraykum kay allpa pachapi wiñaypaq kawsakuyta atinman karqa, 3) chaywanpas ñuqanchikrayku wañunanpaqmi kikinmanta ofrecekurqa (1 Ped. 2:22; Heb. 10:​9, 10). Adanqa manaraq huchallikuchkaspanqa mana pantaq runam karqa, chaynam Jesuspas mana pantaq runa karqa (1 Cor. 15:45). Chaymi Jesusqa wañukusqanwan Adanpa huchanmanta librayta atiwarqanchik. Arí, Adanpa tukuy ima pierdesqantam Jesus kutichipuwarqanchik (Rom. 5:19). Chaymi bibliapi nin Jesusqa ‘qipa kaq Adan rikurirusqanta’. Chaynaqa, manañam necesitanchikchu mana pantaq runa hamuspan Adanpa tukuy ima pierdesqan kaqkunamanta yapamanta paganantaqa. Jesusmiriki ‘huk kutillata wiñaypaq kikinpa vidanta qurqa’ (Heb. 7:27; 10:12).

13. ¿Imatam Dios tantiarurqa paywan amistad kananchikpaq? Chaypaqqa, ¿imawanmi paganan karqa?

¹³ Huchasapa runa kachkaptinchikpas Jehova Diosmi munarqa paywan amistad kananchikta. Chaymi tantiarurqa huchanchikta imayna pampachawananchikpaq. Huchanchik pampachasqa kananpaqmi ichaqa necesitakusqan preciotaraq paganan karqa. Churin Jesusmi chay preciota yawarninwan pagarqa (Efes. 1:7; Heb. 9:14).

DIOSMI HUCHAMANTAWAN WAÑUYMANTA LIBRAYKUWASPANCHIK MANA HUCHAYUQPAQÑA CHASKIWANCHIK

14. ¿Imatam qatiqninpi yachasun? ¿Imanasqa?

¹⁴ ¿Imanasqataq huchanchikmanta pampachasqa kanapaq Diospa tantiasqanqa allinninchikpaq? Bibliapim willawanchik chaynata Diosninchik tantiasqanrayku achka bendicionkunata chaskisqanchikmanta. Qatiqninpim yachasun iskay bendicionkunamanta, chaymanta yachayninchikmi yanapawasun huchanchikmanta pampachasqa kasqanchikrayku bendicionkuna chaskisqanchikmanta astawan agradecekunapaq.

15, 16. (1) ¿Imakunamantam librasqa kayta atinchik huchanchikmanta Jesus pagasqanrayku? (2)  ¿Imaynam tarikunchik huchamantawan wañuymanta librasqa kasqanchikmanta yachaspa?

¹⁵ Bibliapim nin Jesus huchanchikmanta vidanwan pagasqanrayku huchamantawan wañuymanta librasqa kayta atisqanchikta. Apostol Pedrom nirqa: “Qamkunaqa ñawpaq taytaykichikpa costumbrenkuna saqisusqaykichikmantam librasqa karqankichik, paykunapa imapas ruwasqankuqa yanqapaqmi karqa. Yachasqaykichikpi hinapas librasqaqa karqankichik manam tukuruqlla quriwanchu nitaq qullqiwanchu, aswanqa Cristopa ancha valorniyuq yawarninwanmi, chayqa karqa sanoy-sanoymi hinaspa allinnin kaq malta carneropa yawarnin hinam”, nispa (1 Ped. 1:​18, 19).

¹⁶ Arí, Jesuspa wañukusqallanwanmi huchamanta chaynataq wañuymanta librasqa kaytaqa atinchik (Rom. 5:21). Chayraykumá Jehova Diostawan Jesusta anchata agradecekunchik. Ancha valorniyuq yawarninwan utaq vidanwan Jesus mana librawaptinchikqa manamá kikillanchikmanta librakuytaqa atichwanchu karqa (1 Cor. 15:22).

17, 18. (1) Bibliapa nisqanman hinaqa, ¿imaynatañam Jehova Diosqa serviqninkunata qawawanchik? (2) ¿Ima bendicionkunatam chaskinchik mana huchayuqpaqña chaskiwasqanchikrayku?

¹⁷ Bibliam niwanchik Jehova Diosqa serviqninkunata mana huchayuqtaña qawawasqanchikta. Chaypaqqa mana imallapaqmi Diosqa “huchanchikmanta qalaypaq pampachaykuwanchik”. Ñuqanchikqa manamá imapas admirakuypaq kaqtaqa ruwarqanchikchu Dios mana huchayuqtaña qawawananchikpaqqa, manataqmi payqa imapas huchallikusqanchiktaqa mana kaqpaqtachu hapin. Chaynaqa, ¿imaynanpitaq Diosqa pampachawaspanchik mana huchayuqtaña qawawanchik? Pampachawananchikpaq Jehova Diospa ruwasqanpi hinaspa Jesuspa  wañukusqanpi iñisqanchikraykum. Arí, Diosqa ñawpaqmantaraq qusqan leyninman hinam pampachawanchik (Rom. 3:24; Gal. 2:16).

¹⁸ ¿Ima bendicionkunatam chaskinchik Jehova Dios mana huchayuqpaqña chaskiwasqanchikrayku? Diospa wakin serviqninkunam hanaq pachapi Jesuswan kuska kamachimunankupaq akllasqa kanku. Paykunaqa Diospa churinñam rikurirunku (Tito 3:7; 1 Juan 3:1). Paykunapa huchanqa lliwmi pampachasqaña. Chaymi mana huchayuqtaña Dios qawasqanrayku hanaq pachaman yaykuspa kamachiq kaytapas atinku (Rom. 8:​1, 2, 30). Diospa wakin serviqninkunañataqmi kay allpa pachapi wiñaypaq kawsakuyta suyachkanku hinaspa Diospa amistadninña kanku. Paykunapa huchantapas Jehova Diosqa lliwtam pampachaykunña (Sant. 2:​21-23). Diospa achkallay-achka serviqninkuna Armagedon punchawpi salvasqa kaspankuqa manam haykapipas wañunqakuñachu (Juan 11:26). ‘Allin ruwaqkunawan’ ‘mana allin ruwaqkunapas’ kawsarimunqakum (Hech. 24:15; Juan 5:​28, 29). Punchawkuna pasasqanman hinataqmi kay pachapi Diosman sunqu runakunaqa ‘Diospa churinkuna hina libreña kanqaku’ (Rom. 8:21). Yachamusqanchikman hinam huchanchikmanta imayna pampachawananchikpaq Diospa tantiasqanqa yanapawanchik paywan allinyanakunapaq. ¡Chayqa sumaq bendicionmi!

19. ¿Imaynam tarikunchik Jehova Dioswan Jesus ñuqanchikrayku tukuy ima ruwasqankumanta? (Qawaytaq “ Pampachawananchikpaq Diospa ruwasqanmanta” niqtapas).

¹⁹ Ñuqanchikpas qallariypi yachamusqanchik tayta-mamanpa huchanrayku manupi tarikuq musu hinam tarikurqanchik. Kikillanchikmantaqa manam haykapipas huchanchikmanta pagaytaqa atichwanchu karqa. Jehova Diosmi ichaqa tantiarurqa huchanchikmanta imayna pampachawananchikpaq. Kuyasqan churin Jesucristopas necesitakusqan preciotam pagarqa, chaynapi manupi hina manaña tarikunapaq. Jesucristopi iñisqanchikraykum huchamantawan wañuymanta librasqa kayta atinchik. Diosninchikqa huchanchiktam lliwta pampachaykuwanchik, paypaqqa mana haykapipas huchallikuchkachwan hinam kanchik. Chaywanpas astawan kusisqaqa tarikunchik kuyakuq taytanchikwan allin amistad kayta atisqanchikraykum.

20. ¿Imamantam qatiqnin yachachikuypi astawan entiendesun?

²⁰ Jehova Dioswan Jesus ñuqanchikrayku tukuy ima ruwasqankupi yuyaymanaspam astawanraq agradecekuyta munanchik (2 Cor. 5:15). Paykuna mana yanapawaptinchikqa wañunallanchikpaqchá kawsachwan karqa. Qatiqnin yachachikuypim rikchanachiykunawan astawan entiendesun Jesus wañukusqanrayku sapakama ima bendicionkunata chaskisqanchikmanta.