Juan libropa allin yachachikuyninkunamanta
Jehová Diospa Palabranqa kawsachkanmi
Juan libropa allin yachachikuyninkunamanta
‘JESUSPA kuyasqan discipulon’ Juanmi qellqarqa Diospa espiritunpa yanapasqan Cristopa vidanmanta chaynataq predicasqankunamantapas (Juan 21:20). Kay librotaqa cristianokunapa tiemponpim qellqarqa yaqa 98 kaq watapi, chaymi kaypi qellqasqankunaqa mana rikurinchu Jesuspa vidanmanta willakuq wakin kimsa librokunapiqa.
Apostol Juanqa allinta entiendespanmi kaynata qellqarqa: “Kaykunataqa qellqarqani Jesusqa Diospa Churin Cristo kasqan creenaykichikpaqmi, creespaykichikñataq payrayku wiñay kawsayniyoq kanaykichikpaq” nispa (Juan 20:31). Chayna nisqanqa ancha allinninchikpaqmi (Heb. 4:12).
“QAWAYCHIK, PAYMI DIOSMANTA HAMUQ CARNEROQA”
Jesusta rikuruspanmi Juanqa mana iskayrayaspan nirqa: “Qawaychik, paymi Diosmanta Hamuq Carneroqa, wañuspanmi runakunapa huchanta pampachanqa” nispa (Juan 1:29). Tiempopa risqanpim Jesusqa viajarqa Samaria lawman, Galilea lawman hinaspa Judea lawman chaynataq Jordan mayupa inti qespimunan lawkunamanpas predicastin, yachachistin hinaspa milagrokunata ruraspa, chaymi runakunaqa paypi iñirqaku (Juan 10:41, 42).
Lazarota kawsarichispanmi Jesusqa admirakuypaq milagrota rurarqa. Tawa punchawña wañusqa runata kawsarichiptinmi runakunaqa astawan paypi iñirqaku. Ichaqa sacerdotekunapa jefenkunam rimanakurqaku fariseokunapiwan Jesusta wañuchinankupaq. Chaymi Jesusqa ‘Judeamanta lloqsispan rirqa chunniqpa hichpan Efrain sutiyoq llaqtaman’ (Juan 11:53, 54).
Bibliapi wakin textokunamanta tapusqankuta contestasqanku:
1:35, 40. ¿Pitaq karqa Andreswan kaq Bautizaq Juanpa discipulonqa? Juan Bautizaqmanta qellqaspanqa, “Juan” nispallam qellqaq ichaqa manamá kikinmanta willakuspanqa sutintaqa qellqaqchu, chaymi Juan 1:35, 40 nisqanpiqa andreswan kaq Bautizaq Juanpa discipulonqa hina kay libro qellqaq kikin Juanllam karqa.
2:20. ¿Imanasqataq Judiokunaqa nirqaku, temploqa “rurasqa karqa tawa chunka soqtayoq watapim” nispa? Zorobabelpa hatarichisqan templota Judeapa Reynin Herodes hinallaraq rurayta tukupachkaptinmi chaynataqa nirqaku 30 kaq watapim cristianokunapa tiemponpi. Judiokunamanta willakuq Josefom nin cristianokunapa tiempon ñawpaqtaraqmi 18 otaq 17 watapi chay templo allichayta qallarirqaku, chunka pusaqniyoq wataña Herodes gobiernachkaptin. Pusaq watapim Templopi santuariota hinaspa templopi allin obrakunatapas rurayta tukurqaku wakin obrakunatañataqmi 30 kaq watapi Pascuakamapas manaraq tukurqakuchu.
5:14. Runakunaqa onqonku huchallikuspankum, ¿nispachu Jesusqa nichkarqa? Manam. Jesuspa sanoyachisqan runaqa kimsa chunka pusaqniyoq watañam onqorqa herenciapi taytanmanta hucha chaskisqanwan (Juan 5:1-9). Diospa kuyapayakuyninta chaskisqanraykum manaña huchallikuspa kallpanchakunan karqa salvasqa kananpaq. Chaynata mana kallpanchakuspaqa onqoymantapas aswan mana allinpichá tukunman, huchanmantapas manach pampachasqachu kanman hinaspa mana ima suyakuyniyoqtaq tarikunmanpas (Mat. 12:31, 32; Luc. 12:10; Heb. 10:26, 27).
5:24, 25. ¿Pikunataq ‘wañuymanta kawsaymanña’ pasanmanku? Huchankuwan wañusqa hina kaqkunamantam Jesusqa rimachkarqa, ichaqa willasqankunata uyarispa paypi iñiqkunam mana allin rurasqankuta saqespa ‘wañuymanta kawsaymanña’ pasanku. Chaymi huchankuwan wañunankumanta pampachasqa kaspa hinaspa Diospi iñispa wiñay kawsaytapas chaskinankupaq suyakunku (1 Ped. 4:3-6).
5:26; 6:53. ¿Ima ninantaq “kikinpi vidayoq kananpaq” nispa ninanqa? Jesusmanmi Diosqa atiyta qorqa: Iñiqkunata Jehová Dioswan allin amistadpi qespichinanpaq hinaspa wañuymanta kawsarichispa wiñaypaq kawsachinanpaqpas. Jesuspa discipulonkunamanñataqmi cheqaptapuni wiñay kawsayta qonqa. Sapaqchasqa cristianokunaqa sumaq kawsaytam chaskinqaku hanaq pachapi. Kay pachapi paraisopi kawsaqkunaqa Cristopa Kamachisqan Waranqa watapi juicio tukuytam chayraq cheqaptapuni Diosman sonqo serviqninkuna wiñay kawsayta chaskinqaku (1 Cor. 15:52, 53; Apo. 20:5, 7-10).
6:64. Judas Iscarioteta Jesus akllaspanqa, ¿yacharqañachu traicionarunanta? Manamá chaynachu. Ichaqa, 32 kaq watapim Jesusqa apostolninkunaman nirqa: “Huk kaqnikichikmi kachkan contraypi kaq diablo” nispa. Chayraqchá Jesusqa Judaspa sonqonpi mana allin ruray munasqanta musyarqa otaq “contranpi” kasqanta (Juan 6:66-71).
Imatam yachachiwanchik:
2:4. Kay textopim Jesusqa Mariata nirqa bautizasqa hinaspa Diospa sapaqchasqa kaspanmi hanaq pachapi Taytanpa kamachisqallanta kasukusqanta. Predicayta chayllaraq qallarichkaspanpas, Jesusqa yacharqañam imay hora imay punchaw chay rurananta, chaynataq wañunantapas. Chaymi, manam pipas nitaq Maria maman kachkaspanpas harkarqachu Diospa munasqanta kay allpapi cumplinantaqa. Ñoqanchikpas chaynatamá Jehová Diostaqa servinanchik.
3:1-9. “Judiokuna kamachikuq” Nicodemopa rurasqanmi yachachiwanchik iskay allin ruraykunata. Carpinteropa churinta Diosmanta hamusqanta reqsikuspanmi qawachirqa humilde runa kasqanta, allin entiendeq kasqanta hinaspa Diosta necesitaq kasqantapas. Kunanpas cheqap cristianoqa humildem kanan. Chaywanpas Jesucristo kay Pachapi kachkaptinpas manamá Nicodemoqa kallpanchakurqachu qatiqnin kananpaq. ¿Imanasqa? Ichapas runata manchakuspan, Cortepi llamkaspan otaq qollqe kuyasqanraykupaschá mana qatikurqachu. Ñoqanchikpas manam atipachikunanchikchu kaynakunawanqa sapa punchawmi ñakaristinpas Jesustaqa qatikunanchik (Luc. 9:23).
4:23, 24. Diospa agradonpaq hina yupaychasqanchik kananpaqqa, Bibliapi cheqap yachaykunawan chaynataq chuya espiritupa yanapasqanwanmi yupaychana.
6:27. “Qamkunaqa llamkaychik wiñay kawsay qokuq mikuypaqyá” nispa nisqanwanqa yachachirqam, Diosmanta yachanapaqqa astawan kallpanchakunamanta. Chayta ruraspaqa kusikusunmi (Mat. 5:3).
6:44. Sapakamapim Jehová Diosqa interasakun Churinman asuykachiwaspanchik. ¿Imaynatataq asuykachiwanchik? Predicacionta chayllaraq uyarispanchik chaynataq vidanchikpi allinta kawsanapaq chuya espiritunwan bibliapa yachachikuyninkunamanta yachachiwaspanchikmi.
11:33-36. Llakikusqanchikta qawachiyqa manam penqakuspa hukmanyanapaqchu.
‘QATIWAYPUNI’
33 kaq watapi Pascua fiesta hichpaykamuptinmi Jesusqa Betania lawman kutirqa. Nisan killapa 9 kaq punchawninpim Jerusalenman asnochapi sillada yaykurqa hinaptinmi 10 kaq punchawnintañataqmi Jerusalenpa Templonman kutimurqa. Taytanpa sutin hatunchasqa kananpaq mañakusqanpim cielomanta uyarirqa kayna niqta: “Ñam hatuncharuniña, chaywanpas huktawanraqmi hatunchasaq” (Juan 12:28).
Pascua cenapim Jesusqa despedikuspan Discipulonkunata consejarqa hinaspam paykunapaqpas mañapurqa oracionpi. Chay qepallatam hapiruspanku sentenciarqaku qerupi wañuchinankupaq. Ichaqa Diosmi kawsarichimurqa.
Bibliapi wakin textokunamanta tapusqankuta contestasqanku:
14:2. ¿ Imatataq Jesusqa discipulonkunata nichkarqa cielopim ‘lugarta allichamusaq’ qamkunapaq nispanqa? Hanaq pachaman riqkuna kawsariyta qallarinankupaqqa puntatam Jesusraq Diospa qayllanman rispa yawarninpa valorninwam mosoq contratota chaninchanan karqa. Chaymantapas Rey kananpaqmi churasqa kanan karqa. Chayñam hanaq pachaman riq discipulonkunaqa wañuymantam kawsarimuyta qallarinanku karqa (1 Tes. 4:14-17; Heb. 9:12, 24-28; 1 Ped. 1:19; Apo. 11:15).
19:11 Entregaqnin runamanta Pilatoman Jesus willaspanqa ¿Judas Iscariotemantachu rimachkarqa? Chaynata nispanqa manam Judaspichu nitaq huk reqsisqa runapichu Jesusqa piensachkarqa, ichaqa wañuchisqa kananpaq acuerdo ruraq runakunamantam rimachkarqa. Paykunaqa karqa: Traicionaq Judas, ‘Sacerdotekunapa jefenkuna, cortepi kaqkuna’ chaynataq Barrabas kacharisqa kananpaq engañachikuq ‘runakunapas’ (Mat. 26:59-65; 27:1, 2, 20-22).
20:17. ¿Imanasqataq Jesusqa Maria Magdalenata nirqa amaña hapinanpaq? Cieloman Jesus ripukuptin manaña rikunanpaq piensaspanmi Mariaqa paymanta hapipakururqa. Chaymi Jesusqa nirqa amaña hapiwaychu nispa, aswanqa kawsarimusqanmanta discipulonkunaman willamunanpaqmi kacharqa.
Imatam yachachwan:
12:36. ‘Achkiypi kananchikpaqqa’ Diospa Palabranmantam astawan yachananchik. Chaywan servichikuspanchikmi Bibliamanta mana yachaqkunata Diospa Palabranta yachanankupaq yanapananchik.
14:6. Manam kanchu pipas Jesucristomantaqa Jehová Diosman asuykachiwaqninchikqa. Jesuspi iñispa hinaspa rurasqankunata qatikuspallanchikmi Jehová Diosmanqa asuykuchwan (1 Ped. 2:21).
14:15, 21, 23, 24; 15:10. Jehová Diospa munayninta rurasqanchikmi takyachiwasun Paypa kuyakuyninpi chaynataq Churinpa kuyakuyninpipas (1 Juan 5:3).
14:26; 16:13. Jehová Diospa espiritunmi yachachiwanchik hinaspa yuyarichiwanchik yachasqanchikkunata. Cheqap yachachisqankunatapas entiendechiwanchikmi. Hinaptinmi yanapawanchik Diosmanta reqsinapaq, yachanapaq, entiendenapaq, allin piensanapaq hinaspa allin tanteoyoq kanapaqpas. Chaymi sapa kuti orakunanchikqa chay espiritunta mañakuspa (Luc. 11:5-13).
21:15, 19. Jesusmi discipulon Pedrota tapurqa ladonpi challwakunata qawaspan, ‘paykunamantaqa’ astawanchu kuyawanki nispa. Kayna tapusqanwanmi Jesusqa Pedrota kallpancharqa challwa hapiypi ocupakunanmantaqa tukuy tiempo qatiqnin kananpaq. ¿Imanichwantaq ñoqanchikmantaqa? Jesuspa vidanmanta tawa librokunapi yachasqanchikmi kallpanchawasunchik kay pachapi imamantapas astawan Payta kuyananchikpaq. Chaynaqa tukuy sonqonchikwanpuniyá qatikusunchik.
[31 kaq paginapi dibujo]
¿Imatataq yachanchikman Nicodemomantaqa?