¿Imanasqataq Noeyqa Diospa favorecesqan karqa? ¿Imanasqataq Noeymanta yachananchik?

YAQA llapallanchikmi yuyanchik allin noticiakunata uyarispanchik imayna sientekusqanchikta, ichaqa manam ima rurasqallanchiktachu nitaq maypi kasqallanchiktachu, aswanqa imayna tarikusqanchiktam. Noeypas chaynachá mana qonqarqachu, Jehová Dios ‘llapallan kawsaqkunata’ puchukachinanpaq willasqanta. Noeyqa hatu-hatun buquetam ruranan karqa familiantin hinaspa tukuy clase animalkunapiwan salvakunankupaq (Genesis 6:9-21).

¿Ima nirqataq Noeyqa? ¿Kusikurqachu Diospa chayna nisqanwan? ¿Ima nispataq willarqa warminman hinaspa familiankunamanpas? Bibliaqa manam chaytaqa willanchu. Ichaqa ninmi: ‘Noeyqa lliwtam rurarqa Diospa kamachisqanman hina’, nispa (Genesis 6:22).

Chay nisqanwanmi Biblia qawachiwanchik Diospa favorecesqan kasqanta: Payqa Diospa kamachisqanta kasukunanpaqmi listo kachkarqa, chayna kayninqa allinpunim karqa (Genesis 6:8). ¿Noey imayna kaptintaq Diosqa astawanraq favorecerqa? Kay Pachapi mana allinkunata Jehová Dios kaqllamanta puchukachiptin Noey hina salvakunanchikpaqmi kay tapukuymanta allinta yachananchik. Chaynaqa, Noeypa tiemponpi Sinchi para manaraq chayamuchkaptin imayna kawsakuy kasqanmantayá yachasunchik.

Demoniokuna kay pachaman hamusqankumanta

Noeyqa kawsarqa, runakunapa chayraq mirasqan tiempopim. Adan unanchasqa kasqanmanta yaqa waranqa wata qepatam Noeyqa nacerqa. Ichaqa manam runakunapa piensasqankuman hinachu Noeypa wiñaymasinkunaqa kaspita hapikuykuspa, pelosapa, kurkunpa puriqku nitaq machaykunapichu yachaqkupas. Paykunaqa fierromanta hinaspa cobremanta herramientakunatam ruraqku (Noeyqa yaqapaschá chay herramientakunawan buquetaqa rurarqa), chaynallataq kusirikunankupaq tocanankutapas ruraqku. Runakunaqa casarakurqakum, familiayoqmi karqaku, chakrapim llamkarqaku hinaspa animalkunatapas uywarqaku. Rantiqkum chaynataq imakunatapas rantikuqkum. Kaykuna rurasqankuqa rikchakurqam kunan tiemponchikman (Genesis 4:20-22; Lucas 17:26-28).

Wakinpiqa manam chaynachu karqa, runakunam unay watata kawsarqaku. Chaymi 800 watayoq kayqa mana admirakuypaqchu karqa. Noeyqa kawsarqam 950 watata, Adanñataq 930 watata, Noeypa abuelon Matusalenpas 969 watatam kawsarqa (Genesis 5:5, 27; 9:29). *

 Chaymantapas Genesis 6:1, 2 nin: “Kay pachapi runakuna mirayta qallariruptinkum nacemurqa paykunapa warmi churinkuna. Diospa churinkunam runakunapa warmi churinkuna buenamoza kasqanta qawaykuspanku llapallanmanta akllaspa casarakurqaku”. ‘Diospa churinkunaqa’ angelkunam karqaku, paykunam hamurqaku kay Pachaman runakuna hina kawsanankupaq. Manam runakuna allin kanankupaqchu nitaq Dioschu kamachimurqa kay pachaman hamunankupaqqa, aswanqa hanaq pachapi ‘yachananku sitiota’ ‘mana waqaychaspankum saqeramurqaku’ kay Pachapi warmikunawan casarakunankupaq. Chaynatam demoniokunaman tikrakururqaku (Judas 6).

Mana kasukuq, millakuypaq kaqkunata ruraq, yachayniyoq, kallpasapa angelkunam runakunataqa mana allinllataña rurachirqaku. Chaymi munasqankuman hina lliw runakunata munaychakuqku. Paykunaqa mana allinkunataqa manam pakallapichu ruraqku. Aswanmi mana penqakuspa, Diospa contranpi hinaspa kamachikuyninkunapa contranpipas ruraqku.

Kay pachapi warmikunawan chay angelkuna casarakuruptinkum churinkuna karqa llumpa-llumpay kallpasapa runakuna paykunatam hebreo simipi niqku nefilim nispa. Bibliam nin: “Chay tiempokunapim qatiqnin hamuq tiempokunapiwan karqa kay pachapi hatunkaray runakuna. Hinaptinmi Diospa churinkuna, runakunapa warmi churinkunawan casarakuptinku paykunapa churinta wachakurqaku. Paykunam karqaku ñawpaqmantaraq kallpasapa chaynataq reqsisqa runakuna”, nispa (Genesis 6:4). Nefilim nisqa runakunaqa manchakuypaqmi karqa. Nefilim sutiqa “hukkunata venceq” ninanmi. Runakuna wañuchiqmi karqaku, chayna rurasqankumantaqa yaqachá ñawpaq tiempopi cuentokunapas karqa.

Allin runakuna llakikusqankumanta

Chay tiempopi runakunamanta Biblia willawasqanchikmi sutillata qawachiwanchik ‘kay pachapi runakunaqa llumpay mana allin rurayllapiña kasqankuta chaynataq piensasqankupas, lliw yuyayninkupas sapa punchaw mana allinllaña kasqanta, [. . .] kay pachapiqa [. . .] dañanakuyllapiñam kawsarqaku. Runakuna huchallapiña kawsaptinkum kay pachaqa pierdesqallaña kasqanta Dios qawarqa’ (Genesis 6:5, 11, 12).

Chayna tiempopim Noeyqa kawsarqa. ‘[Payqa] karqa runamasinkunamantapas allin ruraq runam. Diospa agradonpaqmi kawsarqa’ (Genesis 6:9). Allin ruraq runapaqqa sasam mana allin ruraq runakunawan kawsayqa. ¡Noeyqa maynatachá llakikurqa runakunapa rurasqankuwan hinaspa rimasqankuwanpas! Sinchi paramanta qepataña Lot sutiyoq allin ruraq runa hinachá sientekurqa. Lotmi Sodoma llaqtapi mana allin ruraq runakunawan kawsarqa chaymi ‘Payqa mana allin runakunapa qanra vidanta’, hinaspa ‘mana allin rurasqankuta qawaspan [chaynataq] uyarispan sonqonpi llakikurqa’ (2 Pedro 2:7, 8). Chaynatachá Noeytapas pasarqa.

¿Anchatachu qampas sonqoykipi llakikunki mana allin noticiakunata uyarispayki otaq runakunapa mana allin kawsasqankuta qawaspayki? Chaynaqa entiendenkichá Noey  imayna sientekusqanta. Piensariy, mayna sasachá karqa mana allin ruraq runakunawan soqta pachak wata kawsayqa Sinchi para chayamunankama. ¡Maynatachá munarqa mana allinkuna tukunantaqa! (Genesis 7:6.)

Kallpanchakurqam paykunaman mana rikchakunanpaq

“Noeyqa karqa runamasinkunamantapas allin ruraq runam” (Genesis 6:9). Bibliaqa ninmi wiñaymasin runakunamantaqa mana faltayoq kasqanta, runakunam ichaqa mana chaynatachu piensarqaku. Chaymi Diospa qawasqanman hina Noey allin ruraq kaptin chay tiempopi runakunaqa mana allinpaq qawarqaku. Chaymi nichwan runakunapa afanakusqankuwan, huchallikusqankuwan nitaq kusirikuykuna rurasqankuwanpas mana chaqrukusqanta. Piensariy, wiñaymasin runakunaqa ¡imataraqchá piensarqaku buque rurayta qallaykuptinqa! Noeypa nisqanta kasukunanku kachkaptinpas, astawanraqchá burlakurqaku.

Chayna kaptinpas Noeyqa ancha iñisqanraykum Diosmanta yachasqankunata mana kikillanpaqchu munarqa, chaymi Bibliaqa nin “salvacionmanta willakuq” kasqanta (2 Pedro 2:5). Payqa yacharqam sasachakuykunapi kananta. Abuelonpa taytan Enocpas allin ruraq runa kaspanmi willakurqa, mana allin runakunata Dios puchukachinanmanta. Chaynata rurasqanraykum qatikachasqa karqa, Diosmi ichaqa ampararqa enemigonkuna wañurachinanmanta (Genesis 5:18, 21-24; Hebreos 11:5; 12:1; Judas 14, 15). ¿Imanichwantaq Noeymantaqa? Satanaswan demoniokuna hinaspa nefilim nisqa chaynataq mana allin ruraq runakunapa kasqanpiqa Jehová Diospa kallpanchaynintachá necesitarqa.

Mana allin ruraq runakunaqa siemprepunim Jehová Dios serviqkunapa contranpi hatarinku. Jesucristotapas, qatiqninkunatapas cheqnirqakum (Mateo 10:22; Juan 15:18). Noeyqa kallpanchakurqam Dios serviypi, runakuna mana allinpaq hawaptinkupas. Mana allin ruraq runakunapa favorninmantaqa Jehová Diospa favornin aswan allin kasqantam yacharqa. Chaymi Jehová Dios bendecirqa.

Noeyqa kasukurqam

Yachasqanchikman hinam, Noeyqa kallpanchakuspan predicarqa. ¿Imanirqataq runakunaqa predicasqanmanta? Bibliaqa ninmi Sinchi para manaraq chayamuchkaptin “runakuna mikurqaku, upyarqaku, casarakurqaku hinaspa casarachinakurqaku Noey buqueman yaykunankama. Manam musyakurqakuchu sinchi para chayamuspan llapallanta chinkarachinankama”. Manam kasukurqakuchu predicasqanta (Mateo 24:38, 39).

Kay tiemponchikpipas chayna kananmantam Jesus nirqa. Chaynamá, Jehová Diospa testigonkunaqa pachak wata masña kallpanchakuspa Noey hina predicachkanku. ¿Imamanta? Kay pachapi allin kawsakuy kananpaq, mana allin ruraq runakunata Jehová Dios puchukachispan prometesqanta cumplinanmanta. Millonnintin runakuna kasukuptinkupas millo-millonnintin runakunam ichaqa mana kasukunkuchu. Piensasqankuman hinam “paykunaqa” Sinchi para pasasqantapas mana kaqpaq hapinku (2 Pedro 3:5, 13).

Jehová Diospa nisqanpi iñispanmi Noeyqa kasukurqa chaymi salvakurqa. Apostol Pablom qellqarqa: “lñiyllawanmi Noeypas hamuq punchawkunapi pasananmanta Dios willaykuptin payta manchakuspan buqueta rurarqa familianta chaypi salvananpaq”, nispa (Hebreos 11:7).

Ñoqanchikpaqpas allin ejemplom

Noeypa buque rurasqanqa pelotawan pukllananku estadiomantapas aswan hatunmi largonqa karqa, sayayninñataq pichqa altosniyoq wasi hina. Wyoming nisqa barcomantapas largonqa karqa 30 metro masninraqmi, willakurqakum kay Wyoming barcoqa  maderamanta rurasqa kasqanta, hinaspa lliw barcokunamantapas aswan hatun kasqanmanta. Noeypa buque rurasqanqa manam barco hinachu karqa, aswanqa yakupa hawanpi wanpunallanpaqmi. Chay buqueta rurananpaqqa yachananmi karqa imayna rurayta, chaymantapas hawanta hinaspa ukuntam breawan llusinan karqa. Noeyqa yaqa 50 watapipaschá buque ruraytaqa tukurqa (Genesis 6:14-16).

Manam chayllatachu rurarqa. Watantin mikunankupaqmi Noeyqa mikuyta huñunan karqa familianpaq chaynataq animalkunapaqpas. Animalkunatapas huñuspanmi buqueman yaykuchinan karqa manaraq Sinchi para chayamuchkaptin. ‘Chaymi [Jehová] Diospa tukuy kamachisqanman hina Noeyqa rurarqa’. ¡Maynatachá kusikurqa rurayta tukuruptillan buquepa punkunta Jehová Dios wichqaruptinqa! (Genesis 6:19-21; 7:5, 16.)

Hinaptinmi Sinchi para chayaramurqa. Pararqam tawa chunka punchaw hinaspa tawa chunka tuta, chaymi buquepa ukunpi watapuni karqaku allpapi yaku chakinankama (Genesis 7:11, 12; 8:13-16). Mana allin ruraqkunam llapallanku wañurqaku, Noeymi ichaqa familiantin salvakurqa.

Bibliaqa ninmi; Noeypa tiemponpi Sinchi para pasasqanta yachaspanku “qepa punchawkunapi” manchakunankupaq kasqanmanta. ¿Imaynata? Bibliaqa ninmi: ‘Kunan kaq cielokunatawan kay pachataqa Diospa rimarisqanmi waqaychachkan ninapaq [. . .] juicio punchawkama’, nispa. Ichaqa Noeypa tiemponpi hinam wakin runakunata Dios salvanqa. Chaymantaqa seguropunim kanchik, “Señorqa yachanmi, sasachakuykunamanta serviqninkuna libraytaqa” (2 Pedro 2:5, 6, 9; 3:7).

Noeyqa Diospa agradonpaqmi kawsarqa mana allin ruraq runakunapa kasqanpi. Diosta tukuy imapi kasukuspanmi payqa kallpanchakurqa allin ruraykunallapi, chayrayku mana allin ruraq runakunapa cheqninanta yachaspanpas. Noey hina kaspanchikqa, ñoqanchikpas Diospa favorecesqanmi kasunchik hinaspam suyasunchik hichpaykamuq mosoq pachaman kawsaqlla yaykuyta (Salmo 37:9, 10).

[Willakuy]

[4 kaq paginapi suti rikuylla kaq willakuy]

Nefilim sutiyoq runakunapa mana allin rurasqankumantaqa yaqachá ñawpaq tiempopi cuentokunapas karqa

[6 kaq paginapi dibujo]

Noey hina iñiyniyoq kaptinchikqa, Diosqa favorecewasunmi

[4 kaq paginapi reqsikusqanchikmanta]

Alinari/Art Resource, NY