Jehová Diosqa llapallan runakunatam ‘qawapayachkan’

“[Jehová Diosqa] lliw runatam qawapayaykuchkan.” (SAL. 11:4.)

1. ¿Imayna runakunawanmi allin tarikunchik?

¿IMAYNAM tarikunchik runakuna cheqaptapuni ñoqanchikpi interesakuspan, tapusqanchikman hina piensasqankuta niwaptinchik hinaspa necesitasqanchikman hina kuyakuywan yanapawaptinchik chaynataq consejawaptinchikpas? (Sal. 141:5; Gal. 6:1.) Allinmá paykunawanqa tarikunchik. Chaynam kanku Jehová Dioswan Jesucristopas. Paykunaqa astawanraqmi ñoqanchikpi interesakunku hinaspa allinninchiktam munankupas, munankutaqmi serviqninkuna ‘cheqap wiñay kawsayta haypanankupaq’ yanapaytapas (1 Tim. 6:19; Apo. 3:19).

2. ¿Maynatam Jehová Dios interesakun serviqninkunapi?

² Jehová Dios ñoqanchikpi ancha interesakusqantam David qawachiwanchik kaynata nispan: “Tayta Diosqa llapallantam qawapayallachkan. Payqariki lliw runatam qawapayaykuchkan” (Sal. 11:4). Leesqanchikman hinaqa, Jehová Diosqa manam qawayllachu qawawanchik, aswanmi qawapayawachkanchik imayna kasqanchikta. Davidqa qellqarqataqmi kaynata: ‘Sonqoytaqariki suma-sumaqtam qawaykunki. Qawaykuwanaykipaqmi qamqa tutan hamurqanki [. . .] manam ima huchatapas tariwarqankichu’, nispa (Sal. 17:3). Davidqa allintam yacharqa imayna kasqanta Jehová Dios qawasqanta, chaynaqa manachá allinchu kanman karqa mana allinkunata piensayninqa otaq mana allinkunata rurananpaq tanteayninpas. ¿David hinachu qampas Jehová Diosta qawanki?

Jehová Diosqa imayna kasqanchiktam qawan

3. ¿Ima ejemplokunam qawachin pantaptinchik mana llumpayta piñakuspan Jehová Dios juzgawasqanchikmanta?

³ Jehová Diosqa astawanmi interesakun imayna kasqanchikpi (Sal. 19:14; 26:2). Anchatam kuyawanchik, chaymi mana llumpayta qawanchu pantasqanchikkunataqa. Ejemplopaq qawasunchik, Abrahanpa señoran Saram huk angelwan rimaspan llullakururqa, angelñataqmi manchakusqanta chaynataq penqakusqanta yachaspan mana llumpaytaqa qaqcharqachu (Gen. 18:12-15). Chaynataqmi Job sutiyoq runapas ‘mana huchayoqpaq hapikuspan Diosta culparqa’, chayna kaptinpas Jehová Diosqa hinallam bendecirqa, payqa yacharqam Satanaspa makinpi ancha ñakarisqanmanta (Job 32:2; 42:12). Chaynallataqmi karqa Sarepta llaqtayoq viudawanpas, paymi piñakuspa rimarqa Eliaspa rurasqanmanta. Jehová Diosqa manam piñakurqachu, yacharqam wawan wañukuptin ancha llakisqa kasqanmanta (1 Rey. 17:8-24).

4, 5. ¿Imaynatam Jehová Dios llakipayarqa Abimelec sutiyoq runata?

⁴ Jehová Diosqa runakunapa imayna kasqanta qawasqanraykum, mana iñiq runakunatapas llakipayan. Ejemplopaq qawasun Filisteapi kaq Gerar llaqtapi rey Abimelecmanta. Payqa manam yacharqachu Abrahanwan Sara casarasqa kasqankuta, chaymi Sarawan casarakuyta munarqa. Ichaqa manaraq paywan puñuchkaptinmi, Jehová Dios mosqoyninpi  kaynata nirqa: ‘Yachanim allin sonqoykiwan rurasqaykita chaymi harkarqayki contraypi huchallikunaykimanta. Chayraykum mana permitirqanichu pay llachpanaykita. Kunanyá chay warmita qosan Abrahanman kutichipuy, payqa ñoqamanta willakuqmi, mañapusunkim mana wañunaykipaq’, nispa (Gen. 20:1-7).

⁵ Jehová Dios munaspanqa, taytacha-mamacha yupaychaq Abimelectaqa imatapas rurarunmanchá karqa. Ichaqa yacharqam chay kutipi allin sonqowan rurasqanmanta. Chaymi hinalla kawsananpaq llakipayaspan nirqa pampachananpaq ima rurananmanta. ¡Mayna kusikunapaqmi chayna llakipayakuq Diosta yupaychayqa!

6. ¿Imakunata ruraspam Jesucristoqa Taytanta qatipakurqa?

⁶ Jesusqa allintapunim Taytanta qatipakurqa, chaymi qatiqninkunapa allin rurasqallankuta qawarqa hinaspa pantasqankutapas pampacharqa (Mar. 10:35-45; 14:66-72; Luc. 22:31, 32; Juan 15:15). Imayna kasqanmi allintapuni tupan ima rurananmanta kayna nisqanwan: “Diosqa kay pachamanqa kachamurqa sapallan Churintaqa manam runakunata juzgananpaqchu aswanqa salvananpaqmi” (Juan 3:17). Arí, Jehová Diospa chaynataq Jesuspa kuyawasqanchikqa mana tupachiy atinam hinaspa mana tukuqmi, chaytam qawanchik wiñaypaq kawsananchikta munasqankupi (Job 14:15). Jehová Diospa kuyawasqanchikta yuyaspaqa, entiendesunmi imanasqa qawawasqanchikta hinaspa qawawasqanchikman hina yanapawasqanchiktapas (leey 1 Juan 4:8, 19).

Kuyakuywanmi imayna kasqanchikta qawawanchik

7. ¿Imanasqam Jehová Diosqa imayna kasqanchikta qawawanchik?

⁷ Jehová Diosqa manam wateqaq hinachu hanaq pachamanta qawapayamuchkan mana allin rurasqanchikkunataqa, chayna piensayqa manamá allinchu kanman. Satanasmi ichaqa wateqawanchik hinaspam tumpawanchik kikillanchikpaq munaq kasqanchikta (Apo. 12:10). Mana allintam qawan allin sonqoyoq runakunapa rurasqankutapas (Job 1:9-11; 2:4, 5). Diosmi ichaqa mana chaynachu. Chaymi salmista paymanta kaynata nirqa: “Señor Diosnilláy, mana allin rurasqaykuta yuyaptikiqa llapallaykuchiki castigasqa kallaymanku karqa”, nispa (Sal. 130:3). Qawasqanchikman hinaqa manam pipas mana huchayoqqa kanmanchu (Ecl. 7:20). Pantasqallanchikta Jehová Dios qawananmantaqa, churinkunata llakipayaywan hinaspa kuyapayaywan waqaychaq tayta hinam qawawanchik. Manam munanchu imawanpas ñakarinanchikta, chaymi imakunapi pantasqanchikta reqsichiwanchik (Sal. 103:10-14; Mat. 26:41).

8. ¿Imaynatam Jehová Dios yachachiwanchik hinaspa corregiwanchikpas?

⁸ Diosqa kuyawasqanchiktam qawachiwanchik, Bibliawan hinaspa ‘allin yuyayniyoq confianza sirvientewan’ yachachiwaspanchik hinaspa corregiwaspanchikpas (Mat. 24:45; Heb. 12:5, 6). Yanapawanchiktaqmi congregacionwan hinaspa ancianokunawanpas (Efe.  4:8). Astawanmi munachkan tayta hina yachachiwasqanchikta kasukunapaq, hinaspam imatapas ruran hinalla yanapawananchikpaq. Chaymi allinta Salmo 32:8 kaynata nin: “Ñoqam entiendechisqayki qamtaqariki. Ñoqam yachachillasqayki kawsakuytaqa. Ñoqam qawariykullaspay consejasqayki”, nispa. ¡Mayna allinmi Jehová Diosta haykapipas kasukuyqa! Paypaqqa hinallam humilde kananchik, Yachachiqninchik hinaspa Taytanchik kasqanta reqsikuspa (leey Mateo 18:4).

9. ¿Imatam mana ruranachu, hinaspa imanasqa?

⁹ Manam haykapipas contrapi churakuqqa kananchikchu hinaspa manataqmi hatunchakuywan, mana iñiyniyoq kaywan otaq ‘huchawan engañachikuspapas’ sonqonchiktaqa rumiyachinanchikchu (Heb. 3:13; Sant. 4:6). Kayna runaqa yaqa llapanpim qallarin mana allin ruraykunata piensaspan otaq munaspanpas. Chaymantañataqmi Bibliapa nisqankunata ichapas qepanchayta qallaykun, otaq mana allin rurasqanman hapipakuspan Diospa enemigonpiña rikurirun. ¡Manamá allinchu chayqa! (Pro. 1:22-31.) Chaynam pasarqa Adanpa piwi churin Cainta.

Jehová Diosqa tukuytam qawan, chayman hinataqmi imatapas ruran

10. ¿Imanasqataq Jehová Diosqa Cainpa ofrendantaqa mana chaskirqachu, hinaspa imaynam Cainqa chaywan karqa?

¹⁰ Huk kutipim Cain ofrendata Jehová Diosman qorqa, chaynallataqmi wawqen Abelpas qorqa. Jehová Diosqa manam qosqallankutachu qawarqa, aswanqa qawarqataqmi imarayku qosqankutapas. Chaymi Abelpa qosqanta chaskirqa iñiywan rurasqanrayku, ichaqa Cainpa qosqantam mana chaskirqachu Jehová Diospi mana confiasqanrayku (Gen. 4:4, 5; Heb. 11:4). Kaywanpas Cainqa manam cambiarqachu, aswanmi wawqenpa contranpi piñakururqa (Gen. 4:6).

11. ¿Imaynatam Cain qawachirqa rumi sonqo kasqanta, hinaspa imatam kaymanta yachanchik?

¹¹ Jehová Diosqa yacharqam Cainpa mana allin ruray qallaykusqanta. Chaymi kuyakuywan rimapayarqa hinaspam nirqa allinta ruraptinqa chaskinanpaq. Ichaqa llakikunapaqmi, Diospa nisqanta mana kasukuspanmi wawqenta wañurachirqa. Rumi sonqom rikurirurqa chaymi; “¿maypitaq wawqeki Abel kachkan?”, nispa Jehová Dios tapuptin, payñataq mana penqakuspan nirqa: “¡Manam yachanichu! ¿Wawqey waqaychaqchu ñoqaqa kani?”, nispa (Gen. 4:7-9). ¡Mayna engañakuqmi sonqoqa! ¡Diospa consejo qosqanta mana kasukunanpaqqa! (Jer. 17:9.) Amayá haykapipas kaymanta yachasqanchiktaqa qonqasunchu hinaspa kayman rikchakuq huk yachachikuykunatapas. Utqayllamanmi mana allin piensaykunatawan munaykunatapas umanchikmanta horqonanchik (leey Santiago 1:14, 15). Bibliapa nisqanman hina pipas consejota qowaptinchikqa, Jehová Dios niwachkanchikmanpas hinam agradecekuspa chaskikunanchik.

Huchaqa manam pakasqa kanmanchu

12. ¿Imaynatam Jehová Diosqa juzgawanchik huchallikuruptinchik?

¹² Wakinkuqa piensankum, huchallikusqankuta mana pipas rikuptinqa huchankumanta libre kasqankuta (Sal. 19:12). Ichaqa manam kanchu pakasqa huchaqa, Diospaqqa “tukuy ima unanchasqankunaqa manam pakasqachu kachkan. Tukuy chaykunaqa sutillam  kachkan Diospa qayllanpi, paymanmi cuentata qosunchik” (Heb. 4:13). Jehová Diosqa sonqonchikpi kaqkunata qawaq Juezmi, chaymi huchallikuruptinchikqa allintapuni juzgawanchik. Huchanchikmanta wanakuptinchikqa pampachawanchikmi, payqa “llakipayakuq Tayta Diosmi [. . .], sumaq sonqo Diosmi [. . .], anaq piñakuq sinchi cheqap kuyapayakuq Diosmi”. Ichaqa “yachachkaspaña huchapiraq kawsaptinchikqa” otaq engañanapaq imatapas tanteaptinchikqa, huchanchikmantaqa manam librawasunchu (Exo. 34:6, 7; Heb. 10:26). Chaytam qawanchik, Acan sutiyoq runata hinaspa Ananiastawan Safirata Jehová Dios ima rurasqanpi.

13. ¿Imayna kasqantaq Acan sutiyoq runataqa huchallirachirqa?

¹³ Acan sutiyoq runaqa Jehová Diospa kamachisqanta mana kasukuspanmi, Jerico llaqtamanta apamusqankumanta wakinta suwakururqa hinaspa yachasqan carpapi pakarurqa, kaymantaqa ayllunpas yacharqachá. Chay rurasqan mana allin kasqanta yachachkaspanmi rurarurqa, chaymi suwakusqanmanta hukkuna yacharuptin nirqa: ‘Tayta Diospa contranpim huchallikuruni’, nispa (Jos. 7:20). Cainpa hinam paypa sonqonpas mana allinña rikurirurqa. Chaykunata kikinpaq llumpayta munasqanraykum engañayta munarqa. Jerico llaqtamanta apamusqankuqa Jehová Diospaqmi karqa, hinaptinqa Diosmantam suwakururqaku, chaymi paypas hinaspa ayllunpas wañuchisqa karqaku (Jos. 7:25).

14, 15. ¿Imanasqataq Ananiaswan Safiraqa wañururqaku, hinaspa imatam kaymanta yachachwan?

¹⁴ Ananias hinaspa señoran Safiram Jerusalenpi kaq congregacionpi karqaku. 33 watapi Pentecostes punchaw pasaruptinmi, kay congregacionpi kaqkuna sonqonkumanta qospa qollqeta huñurqaku, Jerusalenpi qepakuq huk llaqtayoq mosoq iñiqmasinkuta yanapanankupaq. Chaymi Ananias rantikururqa huk chakrata, rantikusqanta señoranpas yachachkaptinmi wakin qollqellata qorqa hinaspam llapallan qosqanta nirqa. Paykunaqa iñiqmasinkupa allin qawanantachá munarqaku. Chayna rurasqankuqa llullakuymi karqa. Llullakusqanmantam Jehová Diosqa apostol Pedroman willarqa, payñataqmi Ananiaspa ñawpaqninpi chay rurasqanmanta nirqa. Hinaptinmi qonqaymanta pampaman wichiykuspan wañururqa chaynallataqmi pasarqa señoranwanpas (Hech. 5:1-11).

¹⁵ Manamá qonqayllamantachu Ananiaswan Safiraqa huchallikururqaku. Paykunaqa llullakunankupaqmi ñawpaqmantaraq piensarqaku, chaynapi apostolkunata engañanankupaq. Aswanraqmi Diosta hinaspa chuya espiritunta llullakuyta munarqaku. Jehová Diospa rurasqanmi allinta qawachirqa  iskay uya runakunamanta llaqtan waqaychasqanta, chayna runakunam yachanqaku ‘mayna mancharikuypaqmi kawsachkaq Diospa makinman wichiykuy’ kasqanta (Heb. 10:31).

Haykapipas kasukuqyá kasunchik

16. a) ¿Imakunawanmi Satanasqa pantarachiyta munan Jehová Diospa serviqninkunata? b) ¿Imakunatam Satanasqa servichikun llaqtayki lawpi runakunata pantachinanpaq?

¹⁶ Satanasqa imatapas rurachkanmi huchapi wichiykunanchikpaq chaynataq Dioswan amistadninchikta chinkarachinanpaqpas (Apo. 12:12, 17). Chay mana allin munasqankunam sutillata qawakun, huchapakuyllapiña hinaspa maqanakuyllapiña runakunapa munasqankupi. Ejemplopaq, kunanqa chayllam millakuypaq kaqkunataqa qawarunchikman computadorakunapi hinaspa hukkunapipas. Ichaqa amayá wichisunchu Satanaspa chay toqllankunapiqa. Aswanmi David hina kaynata ninanchik: “Cuidakusaqmi mana huchallikuspa kawsanaypaq. [. . .] Mana hucha sonqoyoqmi palacioypipas kawsasaq”, nispa (Sal. 101:2).

17. a) ¿Imanasqataq tiempopa risqanman hina Jehová Diosqa rikurichin pakasqa huchakunata? b) ¿Ima ruranapaqmi kallpanchakunanchik?

¹⁷ Kunan tiempopiqa manañam Jehová Diosqa serviqninkunamanqa ñawpa tiempopi hinaqa willamunchu pipapas huchallikusqanmantaqa. Chayna kaptinpas, payqa rikuchkanmi runakunapa tukuy ima rurasqanta hinaspam munasqanman hina chaynataq tiemponpi rikurichin mana allin rurasqankutapas. Chaymi Pablo kaynata nirqa: “Manaraq juzgasqa kachkaptinkupas sutichallam wakin runakunapa huchanqa, wakinkunapam ichaqa chaymantaña reqsichisqa kanqa”, nispa (1 Tim. 5:24). Jehová Diosqa kuyakuq kaspanmi serviqninkunapa huchallikusqanta pakasqa kaptinpas rikurichin. Llaqtanta kuyaspanmi, imatapas ruran chuya kananpaq. Chaynallataqmi huchallikusqanmanta pitapas pampachan sonqomanta wanakuptinqa (Pro. 28:13). ¡Mayna allinmi Jehová Diosta tukuy sonqonchikwan servinapaq hinaspa mana allin ruraykunata qepanchanapaq kallpanchakuyqa!

Diosta servisun tukuy sonqonchikwan

18. ¿Imata churin Salomon ruranantam rey Davidqa munarqa?

¹⁸ Rey Davidmi churin Salomonta kaynata nirqa: ‘Taytaykipa Diosninta reqsikuspaykiyá serviy tukuy sonqoykiwan hinaspa ganasllawanña. Tayta Diosqariki qawachkanmi llapa runakunapa concienciantaqa, reqsintaqmi runapa imam munasqantapas chaynataq tanteasqantapas’, nispa (1 Cro. 28:9). Davidqa manam munarqachu churin Salomon Jehová Diospi iñinallantaqa. Aswanqa munarqam serviqninkunapi Jehová Dios ancha interesakusqanta chaninchanantapas. Ñoqanchikpas chaynatam chaninchananchik.

19, 20. Salmo 19:7-11 nisqanman hina, ¿imam yanaparqa Davidta Diosman asuykunanpaq, hinaspa imaynatam qatipakuchwan ejemplonta?

¹⁹ Jehová Diosqa yachanmi paywan amistad kayta munaqkuna payman asuykunankuta chaynataq sumaq kayninta reqsispanku allin kanankumantapas. Chaymi payqa munan imayna kasqan reqsinanchikta. Ichaqa ¿imaynatam chay rurayta atichwan? Bibliata estudiaspa chaynataq imayna yanapawasqanchikmanta cuentata qokuspa (Pro. 10:22; Juan 14:9).

²⁰ ¿Chaninchanchikchu Diosta mañakuspa Bibliata sapa punchaw leesqanchikta? ¿Entiendenchikchu Diospa kamachisqanman hina kawsakuy ancha allin kasqanta? (Leey Salmo 19:7-11.) Chayna kaptinqa, Jehová Dios kuyasqanchik hinaspa iñiyninchikmi sapa punchaw aswan allin kanqa. Payñataqmi ñoqanchikman asuykamuwasun makinchikmanta hapispa pusawachkanchikmanpas hina (Isa. 42:6; Sant. 4:8). Chaynaqa kuyakuynintam qawachiwasun bendeciwaspanchik hinaspa paymanta mana karunchakunapaq wiñay kawsayman apaq ñanpi purichiwaspanchikpas (Sal. 91:1, 2; Mat. 7:13, 14).

¿Imatam nichwan?

• ¿Imanasqam Jehová Diosqa imayna kasqanchikta qawapayawanchik?

• ¿Imanasqam wakinkuqa Diospa enemigonpi rikurirurqaku?

• ¿Imaynatam qawachinchik Jehová Dios cheqap kasqanta?

• ¿Imaynatam tukuy sonqonchikwan Jehová Diosta hinalla servinchikman?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[8 kaq paginapi dibujo]

¿Imaynatam Jehová Diosqa kuyakuq tayta hina qawapayawanchik?

[9 kaq paginapi dibujo]

¿Imatam yachanchik Ananiaspa rurasqanmanta?

[10 kaq paginapi dibujo]

¿Imam yanapawasun Jehová Diosta tukuy sonqonchikwan hinalla servinapaq?