¿Yacharqankichu?

Chunka iskayniyoq apostolkunamanta, ¿wakinqa Jesuspa ayllunchu karqa?

▪ Bibliaqa manam sutillatachu kaymanta riman. Ichaqa wakin textokunaqa chaynataq Bibliamanta sapaq librokunapas qawachinmi Jesuspa apostolninkunamanta wakinqa ayllun kasqanta.

Bibliam willakun qerupi Jesus wañunanpaqña kachkaptin, chaypi kaq warmikunapa sutinta. Juan 19:25 versiculopim tawa warmikunamanta riman, ninmi: “Kachkarqa Jesuspa maman [Maria], kachkarqataqmi mamanpa ñañanpas, Cleofaspa warmin Mariapas chaynataq Magdalena llaqtayoq Mariapas”, nispa. Sichu kay textota tupachisun Mateo hinaspa Marcos libropa willakusqanwan, hinaspaqa musyasunmi Jesuspa tianqa otaq ‘mamanpa ñañanqa’ Salomey kasqanta. Yaqachusmi Salomeyqa Zebedeopa churinkunapa maman karqa (Mateo 27:55, 56; Marcos 15:40). Bibliapa willakusqanman hinaqa chay churinkunaqa karqaku Jacobo (otaq Santiago) hinaspa Juanmi, hinaptinqa paykunaqa mamanmantamá Jesuspa primon karqaku. Paykunaqa wawqepuram challwirukuna karqaku, iskayninkutam Jesus nirqa qatiqninkuna kanankupaq (Mateo 4:21, 22).

Chaymantapas, wakin librokunapa nisqanman hinaqa, Jesuspa padrastron Joseypa wawqenmi karqa Cleofas otaq Alfeo, payqa qallariypi rimamusqanchik huknin Mariapa qosanmi karqa. Chayna kaptinqa, Alfeopa churin Jacobopas (Santiago) Jesuspa primonchá taytanmanta karqa (Mateo 10:3).

¿Jesus hinaspa Bautizaq Juanqa aylluntinchu karqaku?

▪ Wakin runakunaqa ninkum Jesuswan Bautizaq Juanqa primantinpa wawanku kaspa primontin kasqankuta. Chaynatam wakin Bibliakuna ninku Lucas 1:36 nisqanta mana allinta tikrasqankurayku. Ejemplopaq, Bartina-Roquer nisqa Bibliam tikran Juanpa mamam Elisabet otaq Isabel, Jesuspa maman Mariawan primantin kasqankuta.

Kay textopi prima niq rimayqa punta griego rimaypiqa achkamanmi tikrakun. Chay griego rimaypi palabraqa entiendechinmi Elisabetwan Mariaqa aylluntin kasqankuta, ichaqa manam sutillatachu nin primantin kasqankutaqa. Kaymantam huk qellqapas nin: “Chay rimay achkaman tikrakusqanraykum mana yachakunchu paykuna imapi ayllu kasqankuta”, nispa (Interpreter’s Dictionary of the Bible). Chaynaqa, ¿imanasqamá piensanku Jesuswan bautizaq Juanqa primontin kasqankuta? Enciclopedia Católica qellqam nin: “Mariapa tayta-mamanmanta [. . .] lliw yachasqaykuqa [. . .] Bibliapi mana rikuriq huk qellqamantam horqosqa kachkan”, nispa.

Chaynaqa Jesuswan Bautizaq Juanqa aylluntinmi karqaku, ichaqa manam nichwanchu primontin kasqankutaqa.