1 Samuel 14:1-52
14 Juj kutinmi Jonatanqa+ arma apaysiqnin runata nirqan: “Jaku, Filistea runakunaq karpakusqankuman chimparusunchis”, nispa. Chayman rinanpaqmi ichaqa mana papanman willarqanchu.
2 Saulqa Guibeá+ llaqta jawapin kasharqan, Migronpi kaq granada sach’a k’uchupi. Paywan kuskan kasharqanku yaqa soqta pachaj soldadokuna.+
3 (Chay tiempopaqqa Aitufpa+ churin Aiyan sacerdote unkuwan*+ p’achasqa kasharqan. Aiyaq tionmi karqan Icaboj,+ Icabojpa papantaq karqan Finehás,+ Finehaspa papantaq karqan Elí.+ Eliqa Siló+ llaqtapin Jehová Diospa sacerdoten karqan). Soldadokunaqa manan yacharqankuchu Jonatán Filistea runakunaq karpakusqanman risqantaqa.
4 Jonatán Filistea runakunaq kasqanman chayananpaqqa juj q’asantan chimpanan karqan. Chay q’asapin karqan iskay jatun rumi qaqakuna, chaykunaqa kiru jinan karqan. Juj kaq ladopin kasharqan Bozez nisqa qaqa, jujnin ladopitaq Sené nisqa qaqa.
5 Jujninmi karqan sayashaq columna jina, wichay ladopitaqmi kasharqanpas, Micmashpa chimpanpi; jujnintaq kasharqan uray ladopi, Gueba+ llaqtaq chimpanpi.
6 Jonatanmi arma apaysiqnin runata nirqan: “Jaku jaqay Diosta mana serviq* Filistea runakunaq+ karpakusqanman chimpasun, yaqapaschá Jehová Diosqa yanapawasunman. Jehová Diosqa askha runawanpas pisi runawanpas atipallanmanmi, manan imapas paytaqa jark’anmanchu”,+ nispa.
7 Arma apaysiqnintaq nirqan: “Sonqoykiq imachus nisqanta ruway. Rillay maynintapas, noqaqa maytaña riqtiykipas qhepallaykitan jamusaq”, nispa.
8 Jinan Jonatanqa nirqan: “Jaku chimpasunchis chay runakunaq kasqanman, ichaqa rikuchikullasun.
9 Paykunachus nimuwasun: ¡Chayllapi kaychis jaykumunaykukama!, nispa chayqa, chayllapi qhepakusun, ama seqasunchu.
10 Ichaqa: Seqamuychis noqaykuwan maqanakuq, nispa nimuwasun chayqa, seqasun. Chaymi señal kanqa Jehová Dios paykunata entregawananchispaq”,+ nispa.
11 Chaymi iskayninku Filistea runakunawan rikuchikurqanku. Jinan Filistea runakunaqa nirqanku: “¡Qhawariychis jaqay hebreo runakunata! Pakakusqanku t’oqokunamantan lloqsimushanku”,+ nispa.
12 Chaymantataq karpakusqankumantapacha Jonatanta arma apaysiqnintawan nimurqanku: “¡Jamuychis kayman! Kaypin yachankichis pichus kasqaykuta”,+ nispa. Jinan Jonatanqa arma apaysiqnin runata nirqan: “Jaku risun, Jehová Diosmi kay runakunata Israelpa makinman entreganqa”,+ nispa.
13 Jinan Jonatanqa chakinwan makinwan jap’ipakuspa chay qhatata seqarqan, arma apaysiqnintaq qhepallanta rirqan. Chaymantataq Jonatanqa Filistea runakunaman phawaykuspa wijch’u-wijch’uta saqerqan, arma apaysiqnintaq qhepanta wañuchispa rirqan.
14 Chay kutipiqa yaqa iskay chunka runakunatan Jonatanwan arma apaysiqninwan wañuchirqanku. Juj ratullapin chhaytukuy runakunata wañuchirqanku.*
15 Chayta rikuspan karpa-karpapi kaq Filistea runakunaqa, chaypi kaq llapa runakunapas, jinallataq Israel runakunaman phawaykunankupaq lloqsimuq+ Filistea runakunapas mancharikurqanku. Pampapas chhafchirikurqanmi, chhaynatan Diosqa Filistea runakunata sinchita mancharichirqan.
16 Saulqa Benjamín ayllupi kaq Guibeá+ llaqtapin karpakusharqan. Chaypi Saulta cuidaq soldadonkunan repararqanku Filistea runakunaq karpakusqankupi sinchita bullachakamusqankuta.+
17 Jinan Saulqa runankunata nirqan: “Listata wajaychis, ¿pin rirunman karqan?”, nispa. Listata wajaqtinkutaq mana karqanchu Jonatanpas ni arma apaysiqninpas.
18 Chaymi Saulqa sacerdote Aiyata+ nirqan: “¡Diospa rimanakuynin arcata apamuy!”, nispa. (Chay tiempopiqa Israel runakunawanmi Diospa rimanakuynin arcaqa kasharqan).
19 Saúl sacerdote Aiyawan rimashanankaman Filistea runakunaq karpakusqankumanta astawanraq qaparimurqanku. Chaymi Saulqa chay sacerdoteta nirqan: “Amaña chayta ruwaychu”, nispa.
20 Jinan Saulqa runankunapiwan juñukuspa maqanakuq rirqanku. Chayanankupaqqa Filistea runakunan paykunapura espadawan wañuchinakushasqaku. Sinchi wañuchinakuypunin kashasqa.
21 Filistea runakunata yanapaspa jamuq hebreo runakunapas jujmantan Saulwan Jonatanwan kashaq Israel runakunaman juñukamurqanku.
22 Efraín orqo-orqopi pakakuq Israel runakunan+ yacharurqanku Filistea runakunaq ayqekusqanta, jinan paykunapas llapanku chay guerraman phawaykamurqanku, jinaspa Filistea runakunata qatirqanku.
23 Bej-Aven+ llaqtakamaraqmi maqanakuspa chayarqanku. Chay p’unchayqa Jehová Diosmi Israel llaqtata salvarqan.+
24 Israel runakunaqa sinchi sayk’usqan kasharqanku. Saulmi paykunata jurachisqa: “¡Manan pipas mijunqachu inti chinkaykunankama, enemigoykunamanta vengakunaykama. Pipas imallatapas* mijurunqa chayqa ñakasqan kanqa!”, nispa. Chaymi paykunaqa mana ni imatapas mijusqakuchu.+
25 Chaymantataq llapanku sach’a-sach’aman chayarqanku, jinan pampapi miel misk’ita tarirqanku.
26 Qhawarispankutaq rikurqanku altomanta askha miel sut’uykamushaqta, ichaqa manan pipas malliykurqanchu jurasqankuta manchakusqankurayku.
27 Jonatanqa manan yacharqanchu papanpa Israel runakunata jurachisqanta.+ Chaymi payqa jap’isqan k’aspiq puntanta abejaq panalninman jaywaykurqan. Chayta malliykuspan jujmanta kallpata jap’irqan.*
28 Chayta rikuspan jujnin runa Jonatanta nirqan: “Papaykin jurachiwarqanku: ¡Ñakasqa kachun pipas kunan p’unchay mijuqqa!,+ nispa, chaymi llapayku mana kallpayoq kashayku”, nispa.
29 Jinan Jonatanqa nirqan: “Kaytaqa mana allintan papayqa ruwawanchis. Qhawariychis juj chhikan miel-llawanmi kallpayqa kutiramun.
30 Imaynaraqchá Israel runakunaqa kankuman karqan Filistea runakunamanta qechusqankutapas mijuspankuqa,+ Filistea runakunatapas aswan askhataraqchá wañuchisunman karqan”, nispa.
31 Chay p’unchayqa askha Filistea runakunatan Israel runakunaqa wañuchirqanku Micmash wichaymanta Ayalón+ uraykama. Ichaqa sinchi sayk’usqan wañu-wañullaña kasharqanku.
32 Jinan paykunaqa Filistea runakunamanta qechusqanku ovejakunata, wakakunata, uña torokunatawan sipispa yawarllantinta mijurqanku.+
33 Chaytan Saulman willamurqanku: “Runakunan juchallikushanku Jehová Dios contra, aychatan mijushanku yawarllantinta”,+ nispa. Jinan Saulqa nirqan: “¡Paykunaqa jatun juchatan ruwashanku! Usqhaylla juj jatun rumita kayman tanqamuychis”, nispa.
34 Chaymantataq Saulqa nillarqantaq: “Phawaychis llapankuman willamuychis. Sapankanku toronkuta ovejankuta kayman apamuchunku, jinaspa kaypi ñak’aspa mijuchunku. Amapuni yawarnintin aychata mijuspaqa Jehová Dios contraqa juchallikuchunkuchu”,+ nispa. Jinan chay tuta sapankanku toronkuta apamuspa chaypi ñak’arqanku.
35 Chaypin Saulqa Jehová Diospaq juj altarta ruwapurqan,+ chaymi Jehová Diospaq ñaupaq kaq altar ruwasqan karqan.
36 Chaykuna qhepatan Saulqa nirqan: “Jaku, tutallapi Filistea runakunata qatiparusun, jinaspa p’unchayamunankama tukuy imankuta qechumusun, amapuni jujtapas kausashaqtaqa saqemusunchu”, nispa. Jinan runankunaqa nirqanku: “Chaychus qanpaq allin chayqa chayta ruwasun”, nispa. Sacerdoten ichaqa nirqan: “Diostaraq tapusunchis”,+ nispa.
37 Jinan Saulqa Diosta tapurqan: “¿Jaykusaqchu Filistea runakunata qatipaq icha manachu?+ Jaykusaqku chayqa, ¿yanapawankikuchu?”, nispa. Diosmi ichaqa mana imatapas kutichimurqanchu.
38 Chaymi Saulqa ejercitopi umallikunata nirqan: “Kayman jamuychis, lliuta allinta tapumuychis pichus kunan p’unchay juchallikurqan chayta.
39 Wiñaypaq kausaq Jehová Diospa sutinpin, Israel llaqtata salvaq Diospa sutinpin jurani, pipas juchallikuqqa wañunqan, waway Jonatanña kanman chaypas”, nispa. Runakunan ichaqa mana rimarirqankuchu.
40 Chaymantataq Saulqa llapa Israel runakunata nirqan: “Llapaykichis juj ladoman churakuychis, noqataq waway Jonatanwan kuska juj ladoman churakusaqku”, nispa. Paykunataq nirqanku: “Imatachus allinpaq qhawarinki chayman jina ruway”, nispa.
41 Jinan Saulqa Jehová Diosta nirqan: “Diosnillayku, Israelpa Diosnin, kay Tumimwan*+ sut’inchawayku”, nispa. Chaypin Jonatanwan Saulpiwan ajllasqa lloqsirqanku, llaqtantin runakunataq libre kapurqanku.
42 Chaymantataq Saulqa nirqan: “Sorteaychis,+ mayqenchá juchayoq kashayku, waway Jonatanchus icha noqachus”, nispa. Sorteaqtinkutaq Jonatán ajllasqa lloqsirqan.
43 Chaymi Saulqa Jonatanta nirqan: “¿Imatan ruwarurqanki?”, nispa. Jinan Jonatanqa nirqan: “Makiypi kaq k’aspiq puntanwanmi juj chhikallanta mielta malliykurqani.+ ¡Kaypin kashani, liston kashani wañunaypaq!”, nispa.
44 Saultaq Jonatanta nirqan: “Dios sinchita castigawachun manachus wañunki chayqa”,+ nispa.
45 Israel llaqta runakunan ichaqa Saulta nirqanku: “¿Imaraykutaq Jonatanri wañunman? ¿Manachu pay Filistea runakunamanta librawarqanchis?+ ¡Manan payqa wañunqachu! Wiñaypaq kausaq Jehová Diospa sutinpin jurayku, manapunin paytaqa pipas juj chujchallantapas llamiykunqachu. Kay p’unchayqa Diospa yanapayninwanmi payqa tukuy imatapas ruwarqan”,+ nispa. Chayta nispan Jonatanta librarqanku, chhaynapin mana wañurqanchu.
46 Saulqa manañan Filistea runakunata qatiparqanñachu, jinan Filistea runakunaqa llaqtankuman kutipurqanku.
47 Saulqa allintan Israel llaqtapi kamachikuyninta tajyachirqan. Chaymantapas payqa muyuriqninpi llapa enemigonkunawanmi guerrapi karqan: Moab runakunawan,+ Anmón runakunawan,+ Edom runakunawan,+ Filistea runakunawan,+ Zobá+ lado reykunawan ima. Piwanña maqanakuq riq chaypas payqa atipaqpunin.
48 Payqa mana manchakuspan maqanakuq, chhaynapin Amalec runakunata atiparqan,+ Israel runakunatapas enemigonkunaq makinmanta librarqan.
49 Saulpa churinkunan karqan Jonatán, Isví, Malki-Shúa+ ima. Ususinkunataq karqan iskay. Kuraq kaqpa sutinmi karqan Meraf,+ sullk’a kaqpataq Mical.+
50 Saulpa esposanpa sutinmi karqan Ainoan, payqa Aimazpa ususinmi karqan. Ejercitonpa umallintaq karqan Abner,+ payqa Nerpa churinmi karqan, Saulpa tion.
51 Saulpa papanpa sutinmi karqan Quis,+ Abnerpa papanpa sutintaq karqan Ner,+ Nerpa papanpa sutintaq karqan Abiel.
52 Saulpa kamachikusqan tiempopiqa sinchin guerra kaq Filistea runakunawan,+ chaymi Saulqa pitapas kallpasapa valiente runata rikuspaqa soldadon kananpaq ejercitonman churaq.+
Uraypi willakuykuna
^ Unkuqa jatun suéter otaq chaleco jinan karqan. Qhaway “Astawan yachanapaq B5” nisqata.
^ Hebreo rimaypiqa “qhari kaynin qaracha mana kuchusqa” ninmi.
^ Yaqapaschá kinsa chunka metro puriypi jinalla chay runakunataqa wañuchirqan.
^ Hebreo rimaypiqa “t’antallatapas” ninmi.
^ Hebreo rimaypiqa “ñawinkunaraq k’ancharirqan” ninmi.
^ Qhaway Explicasqa simikuna nisqapi “Urim, Tumim” nisqata.
