2 Reyes 18:1-37
18 Elapa churin Hosea+ kinsa wataña Israelpi kamachikushaqtinmi Ajazpa+ churin Ezequiasqa+ Judá ayllupi rey kapurqan.
2 Ezequiasqa iskay chunka pisqayoq watanpi kashaspan rey kapurqan, iskay chunka isqonniyoq watataqmi Jerusalenmanta kamachikurqan. Paypa mamanmi karqan Zacariaspa+ ususin Abías.*
3 Ezequiasqa ñaupa taytan David+ jinan Jehová Diospa munasqanman jina ruwarqan.+
4 Paymi yupaychana patakunata* chinkachipurqan,+ yupaychana sayashaq rumikunata thunirqan, yupaychana sayashaq k’ullutapas* wit’urqan.+ Chaymantapas paymi Moisespa ruwasqan cobremanta mach’aqwayta ñut’urqan.+ Chay mach’aqwaytan Israel runakunaqa suticharqanku “cobremanta ruwasqa mach’aqway ídolo”* nispa. Chay mach’aqwaymanmi Israel runakunaqa sacrificiota q’osñichishallarqanku chaymi Ezequiasqa chayta ñut’upurqan.
5 Ezequiasqa Israelpa Diosnin Jehová Diospin confiarqan.+ Pay jinaqa manan mayqen reypas Judá ayllupiqa karqanchu, paypa ñaupanta kaqkunapas ni qhepanta kaqkunapas.
6 Ezequiasqa Jehová Diosllamanmi jap’ipakurqan,+ payllatan servirqanpas. Moisesman Jehová Diospa qosqan kamachikuytapas lliutan kasukurqan.
7 Jehová Diosqa Ezequiaswanmi kasharqan, chaymi payqa lliuta yachaywan ruwaq. Jinaspapas Asiria rey contra sayarispan manaña paypa kamachinchu kapurqan.+
8 Chaymantapas Ezequiasqa Filistea runakunaq tiyasqan llaqtakunatan atiparqan,+ juch’uy llaqtakunatapas allin perqasqa jatun llaqtakunatapas. Chay runakunaq Gaza llaqtankutapas atiparqanmi, chay llaqtaq muyuriqninpi kaq llaqtakunatapas.
9 Tawa wataña Ezequías kamachikushaqtinmi Asiria rey Salmanasarqa Samaria llaqta contra maqanakuq rirqan, jinaspa chay llatata muyuykurqan.+ Chay tiempopaqqa qanchis watañan Elapa churin Hoseaqa+ Israelpi kamachikusharqan.
10 Kinsa wata qhepamantaq Asiria reyqa Samaria llaqtata atipapurqan,+ chay tiempopaqqa soqta watañan Ezequiasqa Judá ayllupi kamachikusharqan Hoseataq isqon wataña Israelta kamachisharqan.
11 Jinan Asiria reyqa Israel runakunata Asiria runakunaq jallp’anman apapurqan.+ Wakintan aparqan Jalá llaqtaman, wakintataq Gozán mayu qayllapi kaq Jabor llaqtaman, wakintataq Media runakunaq tiyasqan llaqtakunaman.+
12 Chay llaqtakunamanmi Israel runakunaqa apasqa karqanku Jehová Dioswan rimanakusqankuta mana junt’asqankurayku, Moisesman Jehová Diospa qosqan kamachikuykunatapas mana kasukusqankurayku.+
13 Chunka tawayoq wataña rey Ezequías kamachikushaqtinmi Asiria rey Senaqueribqa+ Judá ayllu runakunawan maqanakuq jamurqan, jinan allin perqasqa llaqtakunata atipaspa jap’ikapurqan.+
14 Chaymi Judá ayllu rey Ezequiasqa Asiria reyman Lakís llaqtapi kashaqtin willachimurqan: “Manan allintachu ruwashani, perdonaykuway. Llaqtaykiman kutipuy, noqaqa ima munasqaykitan qosayki”, nispa. Chaymi Asiria reyqa Judá ayllu rey Ezequiasmanta mañarqan kinsa pachaj talento* pesaq qolqeta kinsa chunka talento pesaq qoritawan.
15 Jinan rey Ezequiasqa Jehová Diospa wasinpi kaq qolqetapas reypa wasinpi* kaq qolqetapas lliuta Asiria reyman qorqan.+
16 Chaymantapas Jehová Diospa templonpa punkunta,+ chay punku jap’iq k’aspikunatawan orqospan+ Asiria reyman qopurqan. Chay punkutawan punku jap’iq k’aspinkunatawanqa Ezequiasmi qoriwan forrarqan.
17 Jinan Lakís+ llaqtamantapacha Asiria reyqa tartanta,* rafsarista,* rafsaquetawan* kacharqan askha soldadokunantinta Ezequiaspa kasqan Jerusalén llaqtaman.+ Jerusalenman chayaspataq jawa kaq estanqueman jaykuq yarqhaq* ladonpi sayaykurqanku, chayqa kashan p’acha t’aqsaqkunaq purinan ñanpin.+
18 Chay soldadokunan rey Ezequiasta lloqsimunanpaq wajarqanku, ichaqa Ezequiaspa rantinpin lloqsimurqanku palaciomanta* encargakuq Hilquiaspa churin Eliaquin,+ secretario Sebná,+ reypa qelqaqnin Asafpa churin Joá ima.
19 Jinan rafsaqueqa paykunata nirqan: “Rey Ezequiasta nimuychis: Ancha jatun reymi, Asiria reymi khaynata nisunki: ¿Imapi confiaspan thaj kashanki?+
20 Qanmi nishanki: Askhan soldadoykunaqa kashan, allintañan yuyaykuni imaynatachus paykunata atipayman chayta, nispa. Chay nisqaykiqa yanqa rimayllan. ¿Imapi confiaspan noqa contra jatarishanki?+
21 ¿Egipto reypichu confiashanki?+ Egipto reyqa p’akisqa carrizo* jinan, pipas p’akisqa carrizopi taunaykukun chayqa chay carrizon makinta t’oqoruspa pasarparin. Chhaynan Egipto rey faraonqa paypi confiaqkunawanqa.
22 Sichus niwankiman: Noqaykuqa Jehová Diosniykupin confiashayku,+ nispa chayqa, ¿manachu qan Ezequías chay Diosniyki yupaychana patakunata altarkunata ima chinkachirqanki?+ ¿Manachu Judá runakunata Jerusalén runakunatapas nirqanki: Jerusalén llaqtapi kaq altarllapin Diosmanqa k’umuykunkichis, nispa?+
23 Asiria rey señorniywan apuestata ruway, noqan iskay waranqa caballokunata qosayki sichus sillakunankupaq soldadokunata tarinki chayqa, ¡akis mana soldadoykikuna aypanqachu!+
24 Chhaynaqa, Egipto reyña caballopi sillakuq soldadonkunawan carretankunawan yanapasunkiman chaypas, ¿atiwaqchu Asiria reypa churasqan pisipaq qhawarisqa jujnin kamachikuqllatapas atipayta?
25 Chaymantapas noqaqa manan noqallamantachu jamushani, noqataqa Jehová Dios kikinmi kachamushawan. Jehová Diosmi nimuwan: Phaway chay llaqtata atipamuy, jinaspa thunimuy, nispa”.
26 Chayta uyarispan Hilquiaspa churin Eliaquinwan, Sebnawan,+ Joawanqa rafsaqueta+ nirqanku: “Ama jinachu kay, arameo* simipi rimaykuwayku,+ noqaykuqa yachaykun chay simita. Ama Judá ayllu runakunaq rimasqan simipiqa niwaykuchu, llaqta perqa patapi kaq Judá ayllu runakunan uyarimushanku”,+ nispa.
27 Rafsaquemi ichaqa nirqan: “Reyniyqa manan reyniykichistawan qankunatawan ninallaypaqchu kachamuwarqan, aswanpas kay llaqta perqa patapi kashaq runakunatawan ninaypaqmi kachamuwan. Chay runakunapas llapankun qankuna jina unu jisp’ayninkuta ujanqaku jatun jisp’ayninkutapas mijunqaku”, nispa.
28 Chaymantataq rafsaqueqa sayarispa Judá ayllu runakunaq rimasqan simipi alto kunkawan nirqan: “¡Uyariychis ancha jatun Asiria reypa nisqanta!+
29 Paymi nin: Ama Ezequiaswan engañachikuychischu, payqa manan makiymantaqa librayta atisunkichischu.+
30 Yaqachá payqa Jehová Diospi confianaykichispaq nishasunkichis: Kay llaqtataqa manan Asiria reyqa atipanqachu, Jehová Diosqa salvawasunpunin,+ nispa.
31 Chay nisqanqa yanqan, ama Ezequiastaqa kasuychischu, Asiria reymi khaynata nin: Entregakuychis, noqawan allipunaychis, chhaynapin sapankaykichis uvas chajraykichismanta higos chajraykichismanta mijunkichis, unutapas pozoykichismanta ujankichis.
32 Noqa jamuspaytaq jallp’aykichis jina sumaq jallp’aman pusapusaykichis,+ cebadaq, trigoq, uvaq, aceitunaq, miel misk’iq kasqan jallp’aman pusapusaykichis, chhaynapi t’antatapas vinotapas ruwakunaykichispaq. Chhaynapin qankunaqa kausashallankichis, manan wañunkichischu. Ama Ezequiastaqa uyariychischu, payqa yanqan engañashasunkichis: Jehová Diosmi salvawasunchis, nispa.
33 ¿Atirqanchu mayqen diospas Asiria reypa makinmanta llaqtanta salvayta?
34 ¿Maytaq Amaj+ llaqta runakunaq, Arpaj llaqta runakunaq diosninkunari? ¿Maytaq Sefarvain+ llaqta runakunaq, Ená llaqta runakunaq, Ivá llaqta runakunaq diosninkunari? ¿Atirqankuchu chay dioskuna makiymanta Samaria llaqtata librayta?+
35 Llapa dioskunamanta, ¿mayqenmi makiymanta llaqtanta salvarqan? ¿Chaychu Jehová Dios atinman makiymanta Jerusalén llaqtata librayta?,+ nispa”.
36 Runakunan ichaqa ch’in karqanku, manan imanirqankupaschu; paykunataqa reymi nisqa: “Aman imanispapas ninkichischu”,+ nispa.
37 Chaymantataq palaciomanta encargakuq Hilquiaspa churin Eliaquinqa, secretario Sebnawan, reypa qelqaqnin Asafpa churin Joawan ima p’achankuta llik’ikuspa rey Ezequiaspa kasqanman rirqanku, jinaspa rafsaquepa imachus nisqanta lliuta willarqanku.
Uraypi willakuykuna
^ Hebreo rimaypiqa “Abí” ninmi. Abí sutiqa Abías sutimantan jamun.
^ Hebreo rimaypiqa “alto patakunata” ninmi. Qhaway Explicasqa simikuna nisqapi “Yupaychana patakuna” nisqata.
^ Qhaway Explicasqa simikuna nisqapi “Sayashaq k’ullu” nisqata.
^ Chaypiqa “Nehustán” nillanmantaqmi.
^ Juj talentoqa 34,2 kilotan pesaq. Qhaway “Astawan yachanapaq B14” nisqata.
^ Chaypiqa “palacionpi” nillanmantaqmi.
^ Yarqhataqa “larqha, sanja” nillankutaqmi.
^ Chaypiqa “copa jaywaq umallitawan” nillanmantaqmi.
^ Chaypiqa “reypa palacionpi kaq oficialkunaq umallinta” nillanmantaqmi.
^ Chaypiqa “comandanteta” nillanmantaqmi.
^ Chaypiqa “reypa wasinmanta” nillanmantaqmi.
^ Carrizotaqa “soqos, caña” nillankutaqmi.
^ Chaypiqa “siriaco” nillanmantaqmi.
