Génesis 19:1-38

  • Iskay angelkuna Lotpa wasinta risqankumanta (1-11)

  • Lot-ta familiantawan usqhaylla lloqsinankupaq kamachisqankumanta (12-22)

  • Sodoma llaqta Gomorra llaqtapas ch’usaqyachisqa kasqanmanta (23-29)

    • Lotpa esposan kachiman tukupusqan (26)

  • Lotmanta ususinkunamantawan (30-38)

    • Moab llaqtaq Anmón llaqtaq paqariynin (37, 38)

19  Chay iskaynin angelkunaqa tardeyaykuyta jinañan Sodoma llaqtaman chayarqanku. Lotqa llaqta punkupin tiyasharqan, chaymi paykunata rikuruspa sayarirqan, asuykuspataq ñaupankupi pampakama k’umuykurqan.+  Jinaspataq nirqan: “Wiraqochaykuna, noqa kamachiykichispa wasiymanyá jaykuykamuychis chaypi kunan tuta samarikunaykichispaq. Noqaña niramusaq chakiykichista maqchirunasuykichispaq. Paqarinña tutallamanta maychus rinaykichisman ripunkichis”, nispa. Paykunataq ichaqa nirqanku: “Gracias wiraqocha, ichaqa plazallapin puñusaqku”, nispa.  Lotmi ichaqa astawanpuni valekurqan, chaymi paykunaqa Lotwan kuska wasinman rirqanku. Chaymantataq Lotqa sumaq mijunata wayk’uspa, mana levadurayoq t’antatawan hornopi chayachispa paykunaman jaywarqan, paykunataq mijuykurqanku.  Manaraq puñupushaqtinkutaq Sodoma llaqta runakunaqa Lotpa wasinman rirqanku. Paykunaqa llapallankun juch’uypas jatunpas Lotpa wasinta muyuykurqanku.  Jinaspan Lot-ta wajayta qallarirqanku: “¿Maypin kashanku kay tutata wasiykiman chayamuq runakuna? ¡Jawaman orqomuy, paykunawanmi puñuyta munayku!”,+ nispa.  Jinan Lotqa jawaman lloqsirqan, punkuta wisq’aruspataq  paykunata nirqan: “Rogakuykichismi wayqeykuna, amayá khayna sinchi mana allintaqa ruwaychischu.  Aswanpas iskay ususiykunata aparamusaykichis, paykunaqa manaraqmi pi qhariwanpas puñunkuraqchu, paykunawan ima munasqaykichistapas ruwamuychis. Wasiypi kaq runakunata ichaqa amapuni imanaychispaschu, paykunaqa wasiypi alojakuqmi jamurqanku”,+ nispa.  Paykunan ichaqa nirqanku: “¡Jatariy kaymanta!”, nispa. Chaymantapas nillarqankutaqmi: “¿Kay wajarisqa waj llaqtayoq sapan runachu noqanchista juzgawasunman? Kunanqa chay alojasqayki runakunamantapas aswan mana allintaraqmi ruwarusaykiku”, nispa. Jinan llapallanku Lotman montoykukurqanku, punkutataq khakaruyta munarqanku. 10  Jinan wasi ukhupi kashaq iskay qharikunaqa* Lot-ta jap’ispa wasi ukhuman apaykurqanku, jinaspataq punkuta wisq’amurqanku. 11  Jawapi kaq runakunatataq juch’uytapas jatuntapas ñausaman tukurachipurqanku, chaymi chay runakunaqa mana punkuta tariyta atipurqankuchu, chhaynapitaq sayk’upurqanku. 12  Chaymantataq chay iskay qharikunaqa Lot-ta nirqanku: “¿Kanraqchu familiaykikuna kay llaqtapi? Phaway llapan parienteykikunata juñuramuy, qatayniykikunata, qhari wawaykikunata, warmi wawaykikunatawan, jinaspa llapankuta kay llaqtamanta lloqsichiy. 13  Kay llaqtatan ch’usaqyachisaqku. Kay llaqta runakuna contra Jehová Diosman wajakusqankuqa sinchipuniñan kashan,+ chaymi Jehová Diosqa kay llaqtata ch’usaqyachinaykupaq kachamuwarqanku”, nispa. 14  Jinan Lotqa ususinkunawan casarakunankupaq rimanasqa kashaq qharikunaman* rirqan, jinaspa paykunata kuti-kutimanta nirqan: “¡Usqhaylla kay llaqtamanta lloqsiychis! ¡Jehová Diosmi kay llaqtata ch’usaqyachipunqa!”, nispa. Paykunan ichaqa chansakushananpaq piensarqanku.+ 15  Pacha illarimuytataq angelkunaqa Lot-ta nirqanku: “¡Usqhaylla! ¡Esposaykitawan iskaynin ususiykikunatawan pusarikuspa kay llaqtamanta lloqsiychis! Mana chayqa wañunkin kay llaqta juchanmanta castigasqa kaqtin”,+ nispa. 16  Lotmi ichaqa mana usqhaytachu puririrqan. Jinan chay angelkunaqa Lot-ta, esposantawan, iskaynin ususinkunatawan makinkumanta jap’ispa llaqta jawaman lloqsichirqanku.+ Chaytaqa ruwarqanku Jehová Dios paykunata khuyapayasqanraykun.+ 17  Llaqtamanta lloqsiruqtinku jinataq jujnin angelqa Lot-ta nirqan: “¡Usqhaylla ayqey salvakunaykipaq! ¡Amapunin qhepaykitaqa qhawarikamunkichu!+ ¡Amapunin maypipas sayankichu!+ ¡Phaway orqo-orqo ladoman ayqey, chhaynapi ama wañunaykipaq!”, nispa. 18  Lotmi ichaqa nirqan: “¡Amapuni Jehová Diosníy, amapuni chay ladomanqa! 19  Allinpaq qhawariwasqaykitaqa ñan rikuchiwankiña, salvawaspaykipas ñan sumaq sonqo kasqaykita* rikuchiwankiña,+ chaytaqa allintan noqa kamachiykiqa yachani. Ichaqa manan orqo-orqo ladomanqa ayqeyta atiymanchu. Manchakushanin imapas pasawaqtin wañuyta tarinaymanta.+ 20  Kay cercallapin juj juch’uy llaqta kashan, ¿manachu aswanpas chayman ayqekuyman? Valekuykin chayman ayqekunaypaq, juch’uyllamá riki chay llaqtaqa, chaypiqa manan wañusaqchu”, nispa. 21  Jinan angelqa* nirqan: “Nisqaykiman jinan ruwasaq.+ Chay nisqayki llaqtataqa manan ch’usaqyachisaqchu.+ 22  Chhaynaqa usqhaylla ayqekuy, chay llaqtaman chayanaykikamaqa manan imatapas ruwaymanraqchu”,+ nispa. Chaymi chay llaqtachaqa Zóar*+ nisqa kapurqan. 23  Zóar llaqtaman Lot chayananpaqqa ñan intiqa lloqsimurqanña. 24  Jinan Jehová Diosqa Sodoma llaqtaman Gomorra llaqtamanwan azufreyoq ninata parachimurqan. Chay paraqa Jehová Diosmantan jamurqan, arí, cielomantan jamurqan.+ 25  Chhaynapin Diosqa chay llaqtakunata ch’usaqyachipurqan. Jinantin chay ladotan ch’usaqyachipurqan, llaqtachakunapi runakunantinta, llapan plantakunantinta ima.+ 26  Lotpa esposanqa paypa qhepantan risharqan, chayllamanmi qhepata qhawarirqan, jinan sayashaq kachiman tukurapurqan.+ 27  Abrahanqa tutallamanta jatarispan jujmanta rirqan maypichus Jehová Diospa ñaupanpi sayarqan chayman.+ 28  Sodoma llaqtata, Gomorra llaqtata, tukuy chay ladokunatawan qhawariqtintaq hornomanta jinaraq tutayaq q’osñi sayarishasqa; manchakunapaq jinaraqmi kashasqa.+ 29  Diosmi ichaqa mana qonqarqanchu Abrahanman imachus nisqanta, chayraykun manaraq chay llaqtakunata ch’usaqyachipushaspa Lot-ta chaymanta orqorqan.+ 30  Chay qhepamantaq Lotqa Zóar+ llaqtapi tiyayta manchakuspa orqo-orqo ladoman ripurqan iskaynin ususinkunantin,+ chaypitaq juj qaqa t’oqopi tiyapurqanku. 31  Jinan Lotpa kuraq ususinqa ñañanta nirqan: “Taytanchisqa machuñan, manataqmi kay llaqta ladokunapiqa ima qharipas kanchu paywan puñunanchispaq, chhaynapi lliu runakuna jina wawayoq kananchispaq. 32  Chayrayku jaku taytanchisman vinota ujarachimusunchis, jinaspa paywan puñusunchis, chhaynapi taytanchispa miraynin mana chinkananpaq”, nispa. 33  Jinan chay tuta vinowan taytankuta macharachipurqanku. Chaymantataq kuraq kaqqa taytanpa kasqanman suchuykuspa paywan puñurqan. Lotmi ichaqa mana repararqanchu ni imay ratuchus ususin suchuykusqantapas ni imay ratuchus jatarisqantapas. 34  Paqariqtintaq kuraq kaqqa sullk’a kaqta nirqan: “Yachasqaykipas jina, ch’isin taytanchiswan noqa puñurqani. Kunan ch’isipas jujmanta taytanchisman vinota qoykullasuntaq, chhaynapi qanñataq paywan puñunaykipaq. Chhaynapin taytanchispa mirayninqa mana chinkanqachu”, nispa. 35  Jinan chay ch’isipas taytankuta vinowan machachipullarqankutaq. Chaymantataq sullk’a kaqñataq taytanpa kasqanman suchuykuspa paywan puñurqan. Lotmi ichaqa mana repararqanchu ni imay ratuchus chay ususin suchuykusqantapas ni imay ratuchus jatarisqantapas. 36  Jinan Lotpa iskaynin ususinkunaqa taytanpaq onqoq rijurirqanku. 37  Kuraq kaq ususinmi onqokurqan juj qhari wawata, paytan suticharqan Moab+ nispa. Paymi karqan kunan tiempo Moab runakunaq ñaupa taytankuqa.+ 38  Sullk’a kaq ususinpas onqokullarqantaqmi juj qhari wawata, paytan suticharqan Ben-Anmí nispa. Paymi karqan kunan tiempo Anmón+ runakunaq ñaupa taytankuqa.

Uraypi willakuykuna

Chaypiqa angelkunamantan rimashan.
Hebreo rimaypiqa “qatayninkunaman” ninmi. Hebreo runakunaqa casarasqata jinañan qhawariqku casarakunankupaq rimanasqa kaqkunataqa.
Chaypiqa “mana tukukuq munakuyniykita” nillanmantaqmi. Qhaway Explicasqa simikuna nisqapi “Mana tukukuq munakuy” nisqata.
Chaypiqa Diospa sutinpi rimaq angelmantan rimashan.
Zóar sutiqa “juch’uylla” ninantan nin.