Génesis 41:1-57
41 Iskay wata junt’a pasaqtinmi faraonqa* mosqokusqa.+ Chay mosqoyninpis payqa Nilo mayu patapi sayashasqa.
2 Chay mayumantas lloqsimushasqa qanchis munay wira wakakuna, jinaspa mayu patapi mijuyta qallarisqaku.+
3 Chaymantataqsi mayumanta lloqsimullasqataq qanchis millay tullu wakakuna, chaykunas mayu patapi sayaykusqaku wira wakakunaq ladonpi.
4 Chay millay tullu wakakunaqa munay wira wakakunatas mijurapushasqaku. Chayllamanmi faraonqa rijch’arisqa.
5 Chaymantataq payqa puñupullarqantaq, jinaspa jujmanta mosqokullarqantaq. Chay mosqokusqanpiqa qanchis trigo* umakunatas rikushasqa, chay trigo umakunaqa junt’a allin trigoyoqsi kasqa, juj tullullamantas wiñashasqapas.+
6 Chaymantataqsi qanchis ch’usu trigo umakuna wiñarusqa, chaykunataqa inti lloqsimuy ladomanta jamuq rupha wayras ch’akichipusqa.
7 Chay ch’usu trigo umakunas allin trigo umakunata oqoykapushasqa. Jinan reyqa rijch’arirqan jinaspa repararqan mosqoylla kasqanta.
8 Tutamantan rijch’arispataq payqa chay mosqokusqanmanta llakisqa kasharqan. Chaymi reyqa Egiptopi llapan watuq sacerdotekunata yachayniyoq runakunata ima wajachimurqan, jinaspan paykunaman willarqan chaykuna mosqokusqanta. Ichaqa manan pipas sut’inchayta atirqanchu.
9 Chaymi copa jaywaq umalliqa reyta nirqan: “Reyníy, kunanmi juchaykunata yuyarishani.
10 Maypachachus noqapaq t’anta ruwaq umallipaqwan phiñasqa kasharqanki, jinaspa guardia umalliq encargakusqan carcelman wisq’achiwarqankiku,+
11 chaypachan kaq tutallapi iskayniyku mosqokusqayku; sapankaykuq mosqokusqaykun sut’inchayniyoqkama kasqa.+
12 Chaypin juj hebreo wayna kashasqa, payqa guardia umalliq kamachinmi kasqa.+ Paymanmi mosqokusqaykuta willarqayku,+ jinan payqa sapankaykuman mosqokusqaykuta sut’inchawarqanku.
13 Chayman jinapunitaqmi pasarqanpas, noqataqa puestoymanmi kutichipuwarqanku, juj kaq runatan ichaqa warkurqanku”,+ nispa.
14 Chaymi faraonqa kamachinkunata kacharqan Joseta pusamunankupaq,+ paykunataq usqhaylla payta carcelmanta* orqomurqanku.+ Joseqa umantawan sunkhantawanmi k’isukurqan, p’achantapas cambiakurqanmi, jinaspan faraonpa kasqanman jaykurqan.
15 Faraontaq Joseta nirqan: “Jujtan mosqorukuni, ichaqa manan pipas chayta sut’inchayta atinchu. Yachankitaqsi mosqoykuna sut’inchayta, chaytan niwanku”,+ nispa.
16 Jinan Joseqa faraonta nirqan: “Noqaqa manan imapaschu kani, Diosmi allin willakuyta apachimusunki reyníy”,+ nispa.
17 Jinaqtinmi faraonqa Joseta nirqan: “Mosqoyniypin Nilo mayu patapi sayashasqani.
18 Chay mayumantan qanchis munay wira wakakuna lloqsimushasqaku, jinaspa mayu patapi mijuyta qallarisqaku.+
19 Chaymantataq lloqsimullasqakutaq qanchis millay, toqti, tullu wakakuna. Manan jayk’aqpas chhayna millay wakakunataqa rikurqanichu jinantin Egipto llaqtantinpipas.
20 Chay millay tullu wakakunan wira wakakunata mijupushasqaku.
21 Mijuyta tukuqtinkun ichaqa wijsankupi mana reparakurqanchu mijusqa kasqanku, aswanpas chay wakakunaqa ñaupaqpi jinan millayllapuni kasharqanku. Chayllamanmi rijch’ariruni.
22 ”Mosqoyniypin rikushallasqanitaq qanchis junt’a allin trigo umakunata, chaykunaqa juj tullullamantan wiñashasqa.+
23 Chaymantataq qanchis ch’usu trigo umakuna wiñamushasqa, chaykunaqa ñañullan kasqa jinaspapas inti lloqsimuy ladomanta jamuq rupha wayraq ch’akichisqanmi kashasqa.
24 Chay ñañu trigo umakunan oqoykushasqaku qanchis allin trigo umakunata. Chay mosqokusqaytan watuq sacerdotekunaman willarqani,+ ichaqa manan mayqenninkupas chayta sut’inchayta atinkuchu”,+ nispa.
25 Jinan Joseqa faraonta nirqan: “Reyníy, mosqokusqaykikunaqa kaq ninantan nin. Chaykunawanmi cheqaq Diosqa willashasunki imatachus ruwanqa chayta.+
26 Qanchis wira wakakunaqa qanchis watan, qanchis trigo umakunapas qanchis watallataqmi. Chay mosqoyniykikunaqa kaqllan.
27 Ichaqa chay qanchis millay tullu wakakunapas, qanchis ch’akisqa ch’usu trigo umakunapas qanchis muchuy watakunan.
28 Willasqay jina, cheqaq Diosmi reyniyman rikuchishasunki imatachus ruwanqa chayta.
29 ”Qanchis watantinmi Egipto llaqtantinpi askhallaña mijuy kanqa.
30 Chay qhepatan ichaqa muchuy tiempoñataq chayamunqa, arí, qanchis watantinmi sinchi yarqay kanqa. Ñaupaqpi askhallaña mijuy kasqanpas qonqasqan kapunqa. Jallp’apas q’ara mana imayoqmi kapunqa.+
31 Manañan pipas yuyarinqañachu ñaupaqpi askhallaña mijuy kasqanta, chay muchuy tiempo sinchipuni kasqanrayku.
32 Cheqaq Diosqa ruwanqapunin chaytaqa, pisi tiempollamantataqmi ruwanqapas, chaymi payqa reyniyman iskay kutita mosqoypi rikuchirqasunki.
33 ”Chayrayku reyníy, allin yuyayniyoq, allin yachayniyoq runata maskhay, jinaspa payta churay Egipto llaqtantinmanta encargakunanpaq.
34 Chaymantapas Egipto llaqtantinpi umallikunata churay, chhaynapi qanchis watantinpi askhallaña cosecha kasqanmanta+ pisqa kaq partenta waqaychachinaykipaq.
35 Paykunan chay mijuykunata juñunanku chay jamuq allin watakunapi, jinaspapas sapanka llaqtakunapin trigota waqaychananku, allin cuidasqa kananpaq.+ Chay trigoqa faraonpa makinpin kanqa.
36 Chay mijuykunawanmi runakunaqa kausanqaku qanchis wata Egipto llaqtapi muchuy kaqtin. Chhaynapin kay llaqta mana wañunqachu”,+ nispa.
37 Chaykuna nisqantaqa allinpaqmi faraonpas llapa serviqninkunapas qhawarirqanku.
38 Chaymi faraonqa serviqninkunata nirqan: “¿Kay runata jina pitapas tarisunmanchu Diospa espiritunwan junt’aykusqa kaqta?”, nispa.
39 Jinaspan faraonqa Joseta nirqan: “Diostaq qanman tukuy kaykunata rikuchirqasunki chayqa, manan qan jina allin yuyayniyoq yachayniyoq runaqa maypipas kanmanchu.
40 Qanmi wasiymanta encargasqa kanki, llapa llaqtaytaqmi tukuy ima nisqaykitapas kasukunqaku.+ Noqallan qanmanta aswan autoridadniyoq kasaq rey kasqayrayku”, nispa.
41 Faraonqa nillarqantaqmi: “Qantan churashayki jinantin Egipto llaqtamanta encargakunaykipaq”,+ nispa.
42 Jinaspan faraonqa dedonmanta* sellanan anillota orqokuspa Josepa dedonman churaykurqan. Chaymantapas linomanta fino p’achawanmi p’achachirqan, kunkanmantaq qorimanta collarta churaykurqan.
43 Chaymantapas iskay kaq allinnin carronmanmi wichachirqan, jinan paypa ñaupanta riqkunaqa fuerteta nisharqanku: “¡K’umuykuychis!”,* nispa. Chhaynapin reyqa Joseta churarqan Egipto llaqtantinmanta encargakuqta.
44 Faraonqa Josetan nillarqantaq: “Noqaña rey kani chaypas, qantan llaqtantinpas kasukusunkiku, manan pipas imatapas ruwanqachu mana simiykimantaqa”,+ nispa.
45 Chaykuna qhepamantaq faraonqa Joseta suticharqan Zafenaj-Panéa nispa, jinaspan Asenaj+ warmita esposan kananpaq qorqan. Asenajqa On llaqtamanta* sacerdote Potiferaq ususinmi karqan. Chhaynapin Joseqa llapan Egipto llaqtantinmanta encargasqa kapurqan.+
46 Joseqa kinsa chunka watayoqmi kasharqan+ Egipto rey faraonpa ñaupanman jaykuspaqa.*
Chaymantataq Joseqa faraonpa ñaupanmanta lloqsispa Egipto llaqtantinta puririrqan.
47 Qanchis allin watakunapin jallp’aqa askhallataña mijuyta ruruchirqan.
48 Joseqa qanchis watantinmi mijuykunata juñusharqan jinantin Egipto llaqtapi, chay mijuykunatataq llaqtakunapi waqaychasharqan. Sapanka llaqtapin waqaycharqan muyuriqninpi kaq campokunapi cosechakusqan mijuykunata.
49 Joseqa askhallatañan trigota waqaychasharqan, trigoqa lamar-qochapi aqo jinaraqmi karqan. Sinchi askha kasqanraykun manaña pesaytapas atirqankuchu, chaymantaqa manañan pesarqankuñachu.
50 Manaraq yarqay tiempo chayamushaqtinmi Josepa iskay wawankuna nacerqan.+ Chay wawakunaq mamankun Asenaj karqan, Asenajqa On llaqtamanta sacerdote Potifera runaq ususinmi karqan.
51 Joseqa phiwi* wawantan suticharqan Manasés*+ nispa, payqa nirqanmi: “Diosmi qonqachiwarqan imaymana llakikuna pasawasqanta, jinallataq papaypa wasintapas”, nispa.
52 Sullk’a kaq wawantan suticharqan Efraín*+ nispa. Joseqa nirqanmi: “Diosmi wawakunata qowarqan llakikuykunapi tarikusqay llaqtapi”,+ nispa.
53 Tiempowantaq tukupurqan Egipto llaqtapi qanchis watantin askha mijuy kasqan.+
54 Chaymantataq qanchis yarqay watakuna qallarirqan, Josepa nisqanman jina.+ Yarqayqa llapan nacionkunamanmi mast’arikurqan, jinantin Egipto jallp’apin ichaqa mijuy* kasharqan.+
55 Chaymantan yarqayqa Egipto jallp’amanpas chayallarqantaq, jinan llaqtaqa faraonta rogakuspa mijuyta mañakurqanku.+ Chaymi reyqa paykunata nirqan: “Phaway riychis Joseman, paymi nisunkichis imachus ruwanaykichista”,+ nispa.
56 Yarqayqa pachantinpin kasharqan,+ chaymi Joseqa trigo waqaychanakunata kicharirqan, jinaspa Egiptopi runakunaman venderqan,+ lliu Egiptopipas sinchipuni yarqay kasqanrayku.
57 Lliu llaqtakunamanta runakunan Egiptoman chayarqanku Josemanta trigota rantikunankupaq, yarqay lliu llaqtakunaman mast’arikusqanrayku.+
Uraypi willakuykuna
^ Egipto reykunatan “faraón” nispa niqku.
^ Chaypiqa “cebada” nillanmantaqmi.
^ Hebreo rimaypiqa “t’oqomanta” ninmi.
^ Hebreo rimaypiqa “makinmanta” ninmi.
^ Hebreo rimaypiqa “Avréj” ninmi. Yaqachus jina chay simiwan kamachiqku pitapas respetanankupaq.
^ On llaqtataqa “Heliópolis llaqta” nikullantaqmi.
^ Chaypiqa “faraonpaq llank’ayta qallarispaqa” nillanmantaqmi.
^ Manasés sutiqa “qonqayliman tukuchiq” otaq “qonqachiq” ninantan nin.
^ Efraín sutiqa yaqapaschá “paymi iskay wawata qoykuwan” ninanta nin.
^ Chaypiqa “t’anta” nillanmantaqmi.
