Lucas 8:1-56

  • Jesusta puriysiq warmikunamanta (1-3)

  • Muju t’akaqmanta (4-8)

  • Imaraykuchus Jesús rijch’anachiykunawan yachachisqanmanta (9, 10)

  • Muju t’akaqmanta willasqanta Jesuspa sut’inchasqanmanta (11-15)

  • Mechero mana pakasqa kananmanta (16-18)

  • Jesuspa mamanmanta wayqenkunamantawan (19-21)

  • Sinchi wayrata Jesuspa thanichisqanmanta (22-25)

  • Supaykunata khuchikunaman qatiykusqanmanta (26-39)

  • Jairoq ususinmanta juj warmi Jesuspa p’achanta llamiykusqanmantawan (40-56)

8  Chay qhepallamanmi Jesusqa llaqtan-llaqtanta ayllun-ayllunta purirqan Diospa gobiernonmanta allin willakuykunata willaspa.+ Paywan kuskan chunka iskayniyoq apostolninkunapas rirqanku,  rillarqankutaqmi millay espiritukunamanta onqoykunamantawan qhaliyachisqa wakin warmikunapas. Jujninmi karqan María Magdalena, paymantan lloqsisqa qanchis supaykuna;  jujkunataq karqan Herodespa wasinpi encargasqa Cuzaq esposan Juana,+ Susana ima; juj warmikunapas askhan rirqanku. Llapa chay warmikunan imachus kaqninkuwan Jesusta apostolninkunatawan atiendeqku.+  Llaqtan-llaqtanta puriysiq runakunawan waj ancha askha runakunapiwan juñunakamuqtinmi Jesusqa juj rijch’anachiyta* paykunaman willarqan,+ nirqanmi:  “Muju t’akaq runan t’akaq rirqan. T’akasqanman jinan wakin mujuqa ñan pataman chayarqan, jinan lliupa sarusqan kapurqan, phalaq animalkunataq pallapurqanku.+  Wakin mujutaq pisi jallp’ayoq qaqa pataman chayarqan, lloqsimuspataq ch’akipurqan unu mana kasqanrayku.+  Wakintaq kiska-kiska ukhuman chayarqan, mujuwan kuska wiñamuq kiskakunataq p’ampapurqan.+  Wakinñataq allin jallp’aman chayarqan, jinan lloqsimuspa sapanka pachajtakamaraq rururqan”,+ nispa. Chaykunata nispataq fuerteta nirqan: “Uyarinanpaq ninriyoqqa uyarichun”,+ nispa.  Discipulonkunataq Jesusta tapurqanku: “¿Imaninantan nin chay willasqayki?”,+ nispa. 10  Jinan Jesusqa nirqan: “Qankunaqqa kanmi yanapaqniykichis Diospa gobiernonmanta pakasqa ch’uya yachaykunata entiendenaykichispaq, jujkunapaqmi ichaqa tupanachiylla rijch’anachiylla kashan,+ chhaynapi qhawashaspankupas yanqa qhawanankupaq, uyarishaspankupas mana entiendenankupaq.+ 11  Kay ninanmi chay willasqayqa: Mujuqa Diospa siminmi.+ 12  Wakin runakunaqa uyarikunkun Diospa siminta, ichaqa Saqran jamuspa sonqonkumanta chay simita apapun, chhaynapi mana creenankupaq, jinaspa mana salvasqa kanankupaq.+ Chaymanmi rijch’akun ñan pataman chayaq mujuqa. 13  Wakin runakunataq simita uyarispa ancha kusikuywan chaskinku, ichaqa paykunapi mana allintachu saphichakusqanraykun pisi tiempolla creenku, sasachakuykunapi tarikuspataq qhepaman kutirikapunku.+ Chaymanmi rijch’akun pisi jallp’ayoq qaqaman chayaq mujuqa. 14  Wakin runakunataq simita allinta uyarikunku, ichaqa kay kausaypi llakipakuykuna, qhapaq kaykuna,+ kusikuykuna+ iman lliuta simita p’ampapun, chhaynapitaq mana poqonchu.+ Chaymanmi rijch’akun kiska-kiska ukhuman chayaq mujuqa. 15  Wakin runakunañataq simita allin sonqowan uyarikuspa+ chayta jap’ikunku, jinaspa sasachakuykunata aguantaspa rurunku.+ Chaymanmi rijch’akun allin jallp’aman chayaq mujuqa. 16  ”Manan pipas mecherota* jap’ichispaqa canastawan pakanmanchu, manallataqmi puñunaq pachanmanpas* churanmanchu. Aswanmi k’anchana pataman churan, chhaynapi wasiman jaykuqkunata k’anchananpaq.+ 17  Ima tapasqa kaqpas rijurichisqan kanqa, ima allin pakasqa kaqpas yachakunqapunin, sut’iman orqosqataqmi kanqapas.+ 18  Chayrayku, allinta qhawarikuychis imaynatachus uyarisqaykichista, pipas kaqniyoqmanqa astawanraqmi qokunqa,+ mana kaqniyoqmantan ichaqa imayoq kananpaqña piensashan chaypas, qechusqa kanqa”,+ nispa. 19  Jesuspa mamanmi wayqenkunapiwan+ jamurqanku, ichaqa askha runakuna kasqanraykun mana payman qayllaykuyta atirqankuchu.+ 20  Chaymi willarqanku: “Mamaykin wayqeykikunapiwan jawapi sayashanku, qanwanmi tupaytan munashanku”, nispa. 21  Jinan Jesusqa paykunata nirqan: “Mamaypas wayqeykunapas Diospa siminta uyarispa kasukuqkunan”,+ nispa. 22  Juj p’unchaymi Jesusqa discipulonkunapiwan juj boteman seqarqan, jinaspa paykunata nirqan: “Jaku qocha chimpaman”, nispa. Jinan qochaman jaykurqanku.+ 23  Botepi rishaqtinkun Jesusqa puñupurqan. Chayllamanmi manchay jatun wayra qochapi jatarirqan, jinan unuqa boteman junt’aykusharqanña, yaqañan chinkaykusharqankupas.+ 24  Chaymi discipulonkunaqa Jesusman asuykuspa rijch’achirqanku: “¡Yachachikuq, yachachikuq, chinkaykushanchisñan!”, nispa. Paytaq jatarispa wayrata sinchi aytikushaq qochatawan phiñarikurqan, jinan wayrapas qochapas thanipurqan, thajtaq kapurqan.+ 25  Discipulonkunatataq nirqan: “¿Maytaq iñiyniykichisri?”, nispa. Paykunataq mancharisqataq admirasqataq ninakurqanku: “¿Pipunitaq kay runari, chaytaq wayrapas unupas kamachisqantari kasun?”,+ nispanku. 26  Chaymantataq Galileaq chimpanpi kaq Gerasa runakunaq llaqtanman chayarqanku.+ 27  Botemanta Jesús lloqsiqtintaq supaykunaq junt’aykusqan runa paywan tuparqan, chay runaqa chay llaqtayoqmi karqan. Unayñan payqa mana p’achallayoq kasqa, manataq wasinpipaschu tiyasqa, aswanpas panteonllapin.+ 28  Jesusta rikuspan payqa qaparispa ñaupanpi qonqoriykurqan, jinaspa fuerteta nirqan: “¿Iman noqawan ruwanayki, ancha jatun Diospa Churin Jesús? Rogakuykin ama ñak’arichiwanaykipaq”,+ nispa. 29  Chaytaqa nirqan chay runamanta millay espíritu lloqsinanpaq Jesús kamachisqanraykun. Askha kutipin* chay millay espirituqa chay runata jap’isqa.+ Chaymi askha kutipi chakinta makintawan cadenakunawan watasqaku, churaqmi kasqaku juj qhawaqtapas payta qhawananpaq; paytaq ichaqa cadenakunatapas lliuta p’itirparispa supaypa atipasqan ch’inneqkunaman ayqekuq kasqa. 30  Jesustaq tapurqan: “¿Iman sutiyki?”, nispa. Paytaq nirqan: “Waranqa-waranqan* sutiyqa”, nispa, chaytaqa nirqan payman askha supaykuna junt’aykusqanraykun. 31  Paykunan rogakurqanku ama chinkay-chinkay ukhuman kachaykunanpaq.+ 32  Chayneq orqopin askhallaña khuchikuna mijusharqanku,+ chaymi supaykunaqa Jesusta rogakurqanku chay khuchikunaman jaykunankupaq, paytaq kachallarqan.+ 33  Jinan supaykunaqa chay runamanta lloqsispa khuchikunaman jaykurqanku, chay t’aqantin khuchikunataq phawarispa qochaman urmaykurqanku,* chaypin unuwan jeq’epaspa wañupurqanku. 34  Khuchi michiqkunataq chayta rikuspa ayqekurqanku, jinaspa imachus pasasqanta willakurqanku llaqtapi campokunapi ima. 35  Chaymi runakunaqa imachus pasasqanta rikuq lloqsimuspa Jesuspa kasqanman jamurqanku; chaypin supaykunamanta kacharichisqa runata tarirqanku Jesuspa ladonpi tiyashaqta, p’achasqata, yuyayninpi kashaqta ima, chaywanmi paykunaqa mancharikurqanku. 36  Chaykunata rikuq runakunapas willarqankun imaynatachus supaykunaq junt’aykusqan runa qhaliyachisqa karqan chayta. 37  Jinaqtinmi Gerasa llaqtamanta askha runakuna Jesusta nirqanku llaqtankumanta ripunanpaq, paykunaqa sinchi mancharisqan kasharqanku. Chaymi Jesusqa boteman seqaspa chaymanta ripurqan. 38  Supaykunamanta kacharichisqa runataq Jesusta rogakurqan paywan kuska rinanpaq, paytaq ichaqa kachapurqan:+ 39  “Phaway wasiykiman kutipuy, jinaspa willakamuy Diospa tukuy ima ruwapusqasuykita”, nispa. Jinan payqa ripuspa jinantin llaqtaman willarqan imakunatachus Jesús paypaq ruwapurqan chayta. 40  Galileaman Jesús kutimpuqtintaq runakunaqa sumaqta chaskirqanku, llapankun paytaqa suyasharqanku.+ 41  Chayllamanmi jamurqan sinagogapi umalli Jairo sutiyoq runa, jinaspa Jesuspa ñaupanpi pampakama k’umuykuspa rogakurqan wasinta rinanpaq.+ 42  Paypa sapallan ususichanmi wañupusharqanña, chay ususichanqa chunka iskayniyoq watanpi jinan kasharqan. Jesús rishaqtintaq askha runakuna payman k’iskiykusharqanku. 43  Juj warmin chunka iskaniyoq wataña yawar apaywan onqoshasqa,+ manan pipas paytaqa qhaliyachiyta atisqachu.+ 44  Chay warmin Jesuspa qhepallanta qayllaykuspa jawa p’achanpa puntanta llamiykurqan,+ jinan kaq ratu yawar apayninqa ch’akipurqan. 45  Chaymi Jesusqa nirqan: “¿Pin llamiykamuwan?”, nispa. Llapankupas “manan noqachu” niqtinkutaq Pedroqa nirqan: “Yachachikuq, runakunan tanqanakuspa ñit’imushasunkiku”,+ nispa. 46  Jesustaq nirqan: “Pipunichá llamiykamuwan, noqamantan atiy lloqsirun”,+ nispa. 47  Manaña pakakuyta atispan chay warmiqa khatatataspa* Jesusman qayllaykurqan, ñaupanpi qonqoriykuspataq, llapa runaq rikushasqan willakurqan imaraykuchus llamiykurqan chayta, imaynatachus kaq ratu qhaliyapurqan chaytawan. 48  Jinan Jesusqa nirqan: “Ususilláy, iñiyniykin qhaliyachisunki, ama llakikuspalla ripuy”,+ nispa. 49  Jesús rimashallaqtinraqmi sinagogapi umalli runaq wasinmanta juj runa jamurqan, jinaspa nirqan: “Ususiykiqa wañurapunñan, amaña yachachikuqtaqa sayk’uchiychu”,+ nispa. 50  Chayta uyarispan Jesusqa nirqan: “Ama manchakuychu, iñillay qanqa, ususiykiqa kausallanqan”,*+ nispa. 51  Wasiman chayaspataq mana pitapas paywan jaykunanta munarqanchu, aswanpas Pedrota, Juanta, Santiagota, chay sipaschaq taytanta mamanta imallan jaykuchirqan. 52  Runakunataq sipaschaq wañupusqanrayku llapanku waqasharqanku, sonqonkutapas llakikuymanta takakusharqanku. Chaymi Jesusqa paykunata nirqan: “Amaña waqaychischu,+ manan wañusqachu kashan, payqa puñushallanmi”,+ nispa. 53  Jinan paykunaqa wañusqa kasqanta yachaspa Jesusta pisichaspa asipayayta qallarirqanku. 54  Jesustaq ichaqa makinmanta jap’iykuspa fuerteta nirqan: “Sipascha, ¡jatariy!”,+ nispa. 55  Paytaq kausarispa*+ kaq ratu jatarirqan,+ jinan Jesusqa kamachirqan chay sipaschaman imallatapas mijuchinankupaq. 56  Sipaschaq tayta-mamanqa ancha admirasqapunin kasharqanku, Jesustaq paykunata kamachirqan ama pimanpas chay pasasqanta willanankupaq.+

Uraypi willakuykuna

Chaypiqa “ejemplota” otaq “tupanachiyta” nillanmantaqmi.
Chaypiqa “lamparata” nillanmantaqmi.
Pachantaqa “uran, ukhun” nillankutaqmi.
Chaypiqa yaqapaschá “Unayñan” nillanmantaq.
Griego rimaypiqa “Legionmi” ninmi. Ñaupa Roma llaqtapiqa juj legionpin kaq 4000 hasta 6000 jina soldadokuna.
Chaypiqa “qhata urayta urmaykurqanku” nillanmantaqmi.
Khatatataytaqa “kharkatiy” nillankutaqmi.
Griego rimaypiqa “salvakullanqan” ninmi.
Chaypiqa “Espiritun payman kutimpuqtintaq” nillanmantaqmi. Qhaway Explicasqa simikuna nisqapi “Espíritu” nisqata.