1, 2. ¿Matrimoniopi problemakuna kaqtinchu nisunman: “Matrimonioyqa manan allinchu”, nispa?

 MATRIMONIOQA Jehová Diospa regalonmi. Yanapanmanmi runakunata kusisqa kausanankupaq. Chaywanpas llapa matrimoniopin kanpuni problemakuna. Problemanku askha kaqtinqa piensankumanpaschá manaña munanakunankupaq.

² Casarasqakuna matrimonionpi problemakuna kasqanmantaqa manan admirakunankuchu. Nitaq ninankuchu: “Matrimonioyqa manan allinchu kashan”, nispaqa. Jatun problemakunayoq parejakunapas atirankun problemanku allichayta. ¿Imaynatan chayta ruwaranku?

3, 4. ¿Imakunan matrimoniokunata pasanman?

³ Matrimoniopiqa iskay clase runan jujllachakunku, paykunaqa manan igualtachu piensanku, imatapas ruwanku, nitaq kaq gustoyoqchu kankupas. Jinaspapas wakin parejakunaqa waj llaqtayoq jujniray costumbreyoqmi kanku. Chaymi tiempota necesitanku entiendenakunankupaq iskayninkutaq kallpachakunanku.

 ⁴ Tiempowanqa wakin casarasqakunaqa paykunallapi piensaspan t’aqanasqa jina tiyayta qallaripunkuman. ¿Iman paykunata yanapanman jujllachasqalla kanankupaq?

5. a) ¿Iman cristianokunata yanapanman parejankuwan jujllachakunankupaq? b) Hebreos 13:4 textopi nisqanman jina, ¿imaynatan casado kausayta qhawarinanchis?

⁵ Diosqa allin consejokunatan qosunki, chaymi yanapasunki paywan parejaykiwanpas jujllachakunaykipaq (Salmos 25:4; Isaías 48:17, 18). Diosmi nin: “Casado kausaytaqa lliulla ancha allinpaq jap’ichunku”, nispa (Hebreos 13:4). Valorniyoq kaqkunataqa ancha allinpaqmi jap’inchis, manataqmi qhawarparinchischu aswanpas cuidanchismi. Chhaynatan Diosqa munan matrimonionchista rikunanchista.

6. Mateo 19:4-6 textopi nisqanman jina, ¿imaynatan Jehová Dios casado kausayta qhawarin?

⁶ Jehová Diosmi casado kausaytaqa qallarichiran. Jesusmi niran: “¿Manachu leerankichis runata kamaqqa qallariymantapacha qharita warmitawan kamasqanta? Paymi niran: ‘Chayraykun runaqa taytantapas mamantapas saqepunqa, jinaspa esposanman jujllachakapunqa, iskayninkutaq juj aychalla kapunqaku’, nispa. Chhaynaqa manan iskayñachu kanku, aswanpas juj aychallañan. Chayrayku, Diospa jujllachasqantaqa ama pipas t’aqachunchu”, nispa (Mateo 19:4-6). Qallariymantapachan Diosqa munaran matrimoniokuna kuskalla kusisqa tiyanankuta.

7. ¿Imatan qosakuna esposakunapas ruwananku matrimonionku allin kananpaq?

⁷ Kay tiempopi matrimoniokunaqa askha problemakunapin tarikushanku. Mayninpin matrimoniokunaqa sinchi problemakunapi tarikuspa ninkuman: “¡Manañan atinichu!”, nispa. Ichaqa imaynatachus Jehová Dios matrimoniota qhawarisqanta entiendeymi yanapanqa (1 Juan 5:3).

8, 9. a) ¿Imapi tarikuspan astawanqa matrimoniomanta Diospa nisqanta kasukunanchis? b) ¿Imaynatan rikuchisunman matrimonionchista valorasqanchista?

⁸ Jehová Diospa nisqanqa allinninchispaqpunin. Yachasqanchis jina Diosmi munan ‘casado kausayta lliulla ancha allinpaq jap’inankuta’ (Hebreos 13:4; Eclesiastés 5:4). Sasaña kaqtinpas Diospa kamachisqanta kasukusun chayqa allinninchispaqmi kanqa (1 Tesalonicenses 1:3; Hebreos 6:10).

 ⁹ Matrimonioqa ancha valorniyoqmi, chaymi mana ima ruwasqanchiswanpas nitaq rimasqanchiswanpas dañayta munanchischu. Aswanpas aswan allin kanantan munanchis. ¿Imaynatan chayta ruwasunman?

10, 11. a) ¿Ima problemakunapin wakin matrimoniokuna tarikushanku? b) ¿Imaraykun allinta reparanayki parejaykiwan imayna rimasqaykita?

¹⁰ Parejakunaqa imaymana formamantan k’irinakunku. Cristianokunaqa manan jayk’aqpas parejanchistaqa maqananchischu. Ichaqa rimasqanchiswanmi k’irisunman. Rimasqanchisqa espada jinan kanman. Juj esposan niran: “Qosayqa rimasqanwanmi k’iriwaq. Cuerpoypi manaña k’irikuna kaqchu chaypas, ‘¡mana imapaq valeq! ¡Wasi gaston kanki!’ niwasqanmi sonqoyta k’iriwaq”, nispa. Juj qharitaq willakun esposan sapa kutilla millay simikunawan pisichasqanta. Paymi nin: “Esposaypa niwasqantaqa p’enqakunin jujkunaman willayta. Chaymi llank’anaypi tutakama qhepakuni paywan mana rimanayrayku, chaypin tranquilo sientekuni”, nispa. Millay simikunawan k’araq simikunawan rimayqa jujkunaq sonqotan k’irin, chayqa astawanmi kay tiempopi rikukun.

¹¹ Casarasqakunaqa k’irinakunkun millay simikunawan k’aminakuspaqa. Jehová Diosqa manapunin munanchu chhaynata k’aminakunankuta. Ichaqa mana reparakuspallan parejaykita k’irishawaq. Yaqapaschá qanqa ninki: “Sumaqtan parejayta tratashani”, nispa. Ichaqa yaqapaschá payqa mal sientekushan. Sichus parejaykita ima nisqaykipas sonqonta k’irishan  chayqa, cambianaykin rimasqaykita (Gálatas 5:15; leey Efesios 4:31).

12. ¿Ima ruwasqankun casarasqakunata Jehová Diosmanta karunchanman?

¹² Sapallaykipi otaq runakunaq kasqanpi parejaykiwan imayna rimasqaykitaqa Diosqa rikumushanmi (leey 1 Pedro 3:7). Santiago 1:26 niwanchis: “Pipas ‘Dios adoraqmi kani’ nishaspa qallunta mana watanmanchu chayqa, pay kikintan engañakushanman, yanqapaqtaqmi Diostapas adorashanman”, nispa.

13. ¿Imata ruwaspan parejanchista k’irillasunmantaq?

¹³ Kaypiñataq piensasun: ¿Imaynan parejayki sientekunman juj runawan nishu tiempota pasaqtiyki?  Yaqapaschá mana reparakuspalla predicacionpi otaq chay runaq problemankunata yanapaspa parejaykiq sonqonta k’irishawaq. Juj hermanan niran: “Qosayqa iñiq t’aqapi juj hermanawanmi unayta parlan, payta yanapayllapin piensanpas, chay ruwasqanmi sonqoyta k’irin, pisichasqataq sientekunipas”, nispa.

14. a) ¿Imatan yachasunman Génesis 2:24 textomanta? b) ¿Imatan tapukunanchis?

¹⁴ Cristianokunaqa preocupakunanchismi familianchismanta iñiq t’aqapi hermanokunamantapas, chaywanpas parejanchismantan astawanqa preocupakunanchis. Diosmi niran: “[Qhariqa] warminman jujllachaykakapunqa”, nispa (Génesis 2:24). Parejanchispa imayna sientekusqanpin astawanqa interesakunanchis. Chaymi tapukunanchis: “¿Orqonichu tiempota parejaypaq? ¿Munakuywanchu tratani?”, nispa.

15. ¿Imaraykun casarasqa cristiano mana juj runawan sapa kutillachu parlanan?

¹⁵ Sichus casarasqa cristiano otaq cristiana piwanpas sapa kutilla parlanman chayqa, matrimonionpin imaymana problemakunapi tarikunman. ¿Imarayku? Yaqapaschá chay runawan munanakuyta qallarinkuman (Mateo 5:28). Astawan chay runata munakuqtintaq ima ruwasqanwanpas casado kausayninta qhellichanman.

16. ¿Imatan Biblia kamachin casarasqakunata?

¹⁶ “Casado kausaytaqa lliulla ancha allinpaq jap’ichunku” nisqan qhepamanmi, Bibliaqa nillantaq:  “Warmi-qhari puñuypas ama qhellichasqachu kachun; Diosqa juchachanqan qhelli juchapi puriqkunatapas jujwan pantaqkunatapas”, nispa (Hebreos 13:4; Proverbios 5:18). ¿Imaynatan rikuchisunman casado kausayninchista respetasqanchista?

17. a) ¿Imaynatan kay tiempopi runakuna qhawarinku jujwan pantayta? b) ¿Imaynatan cristianokuna qhawarinanchis jujwan pantayta?

¹⁷ Wakin runakunaqa manan juchapaqchu qhawarinku jujwan pantayta. Manan paykuna jinaqa piensananchischu. Diosqa sut’intan willawanchis qhelli juchapi puriyta jujwan pantaytapas cheqnikusqanta (leey Romanos 12:9; Hebreos 10:31; 12:29). Sichus piwanpas mana parenjanchis kashaqtin puñusunman chayqa, casado kausayninchistan qhellichasunman. Manataqmi Jehová Diospa kamachisqanta respetashasunmanchu, jinaspan Diosmanta t’aqakusunman. Chaymi cuidakunanchis chay juchaman apawaqninchis ruwaykunamanta. Jujninmi kanman juj warmita otaq qharita munapayay (Job 31:1).

18. a) ¿Imaynapin kaqlla karan jujwan pantay idolota adoraywan? b) ¿Imaynatan Jehová Dios qhawarin jujwan pantayta?

¹⁸ Ñaupa tiempopin Diosqa llaqtanta niran jujwan pantay jatun jucha kasqanta. Chay ruwayqa idolokuna adoraywanmi tuparan, wañuchiqkutaqmi chay jucha ruwaqta (Levítico 20:2, 10). ¿Imaynapin jujwan pantay kaqlla karan idolokuna adoraywan? Sichus juj Israel runa idolota adoraq chayqa, Jehová Diosllata servinanpaq prometesqantan p’akisharan. Jujwan pantaqpas parejanman prometesqantan p’akiran (Éxodo 19:5, 6; Deuteronomio 5:9; leey Malaquías 2:14).  Rikusqanchis jina Jehová Diosqa jatun juchapaqmi qhawariran jujwan pantayta.

19. ¿Iman yanapawasunman pantay juchaman ama urmananchispaq?

¹⁹ Manaña Moisespa chaskisqan kamachikuykunata kasukunapaq obligasqachu kanchis chaypas, Diosqa jatun juchapaqmi qhawashallan jujwan pantayta. Imaynan idolokunataqa mana adorasunmanchu, chhaynatan parejanchistapas mana jujwan engañananchischu (Salmos 51:1, 4; Colosenses 3:5). Sichus jujwan pantasunman chayqa, Jehová Diosta, matrimonionchista iman pisichashasunman (qhaway 26 willakuyta).

20. ¿Imaynatan yachayniyoq runa matrimonionpi yanapakunman?

²⁰ ¿Imatan ruwasunman matrimonionchis allin kananpaq? Biblian kutichin: “Yachay kaqtinmi wasiqa perqakun, allin yuyay kaqtinmi qaqata sayan”, nispa (Proverbios 24:3). Juj wasiqa kanmanmi chiri otaq q’oñi, kallanmantaqmi millaypas otaq sumaqpas. Kaqllataqmi pasanman casado kausaypipas. Yachayniyoq runaqa kallpachakunqan casado kausaynin sumaq, seguro kananpaq.

21. ¿Imaynatan allin yuyayniyoq runa yanapanman matrimonion allin kananpaq?

²¹ Biblian nillantaq: ‘Yachaywanmi wasiqa junt’a kashan imaymana chaniyoq illakunawan ima’, nispa (Proverbios 24:4). Bibliaqa yanapasunkin matrimonioyki allin kananpaq (Romanos 12:2; Filipenses 1:9). Parejaykiwan Bibliata qelqanchiskunatapas leespa  kallpachakuychis chaypi yachasqaykichisman jina ruwanaykichispaq. Munanakuspa, respetanakuspa kausaychis. Sapankaykichistaq Diospa yanapayninta mañakuychis sumaq cualidadkunayoq kanaykichispaq, chhaynapin matrimonioyki allin kanqa parejaykitapas sumaqta tratanki (Proverbios 15:16, 17; 1 Pedro 1:7).

22. ¿Imaraykun munakuywan respetowan parejanchista tratananchis?

²² Tukuy atisqanchistan kallpachakunanchis qosanchista otaq esposanchista munakuywan, respetowan tratananchispaq. Chhaynapin matrimonionchis aswan allin kanqa, astawanqa Jehová Diosninchistan kusichisunchis (Salmos 147:11; Romanos 12:10).