1, 2. ¿Imanaqtinmi noqallanchismanta mana atisunmanchu Diosman asuykuyta? ¿Imaynatan Jesús chaypaq yanapawanchis?

 ¿JAYK’AQLLAPAS amigoykita otaq familiaykita watukuq rispa mana acertarqankichu wasinta? Yaqapaschá chhaynapi tarikurqanki tiyasqanku llaqtata mana allinta reqsisqaykirayku. ¿Imatan ruwarqanki chhaynapi tarikuspa? Yaqapaschá pillatapas tapurikurqanki. Jinaspa juj sumaq sonqo runa nisunkiman “jamuy, noqa kikiymi pusasayki” nispa chayqa, maytachá kusikuwaq karqan, chayraqchá thajpas kawaq karqan.

² Jesusqa chay sumaq sonqo runa jinan Diosman pusawarqanchis. Noqallanchismantaqa manapunin atisunmanchu karqan Diosman chayaytaqa. Runakunaqa juchasapa kasqanchisraykun chinkasqa jina tarikurqanchis, “karupitaqmi kasharqanchis Diosmanta jamuq kausaymantapas” (Efesios 4:17, 18). Chayraykun necesitanchis pipas pusawananchista. Jesusqa sumaqtan pusariwanchis, allintataqmi rikuchiwanchis purinanchis ñantapas. Jinaspapas 1 capitulopi yachasqanchis jina, paymi niwanchis: “Qatikamuway”, nispa (Marcos 10:21). Juj kutinmi nirqan: “Noqan kani ñanpas, cheqaq kaqpas, kausaypas. Noqallantapunin pipas janaq pacha Taytamanqa chayanqa”, nispa (Juan 14:6). Chaywanmi yachanchis payta qatikunanchispuni kasqanta. ¿Imaraykun payllantapuni Taytaman chayayta atisunman? Qatimuqninpin chaymanta yachasunchis,  chaymantataq t’aqwisunchis imaynapis “ñanpas, cheqaq kaqpas, kausaypas” kasqanta.

3. ¿Imaraykun Jesuspa yanapaynillanwan Diosman asuykuyta atinchis?

³ Diosqa Jesustan ajllarqan imachus yuyaykusqanta junt’ananpaq, mana Jesuswanqa manan Diospa munaynin junt’akunmanchu, chayraykun paypa yanapaynillanwan Diosmanqa asuykuyta atisunman a (2 Corintios 1:20; Colosenses 1:18-20). Imakunachus Jesuspa ruwanankuna kasqanta yachananchispaq yuyarisunchis Edén huertapi imachus pasasqanta. Chaypin Adanwan Evawan Jehová Dios contra jatarirqanku Saqrata kasukuspanku (Génesis 2:16, 17; 3:1-6).

4. ¿Imanispan Satanás tumparqan Diosta? ¿Imatan Jehová Dios ruwarqan?

⁴ Edén huertapi Saqraq Dios contra jatarisqanwanmi pachantinpi yachakunan karqan, pikunachus Jehová Diospa sutinta apaqkuna munakuqpunichus, ch’uyapunichus, chaninpunichus tukuy imapi kanku chayta. Chayta sut’iman orqonanpaqmi Jehová Diosqa kay pachaman jujnin churinta kachamurqan. Paymi wañunan karqan Jehová Dioslla tukuyta kamachinanpaq derechoyoq kasqanta rikuchinanpaq, jinallataq runakunata wañuymanta juchamantawan kacharichinanpaqpas. Wañunankama Diospaq junt’aq kasqanwanmi Satanaspa imaymana mana allinkuna rijurichisqanta allichanan karqan (Hebreos 2:14, 15; 1 Juan 3:8). Jehová Diospaqa waranqa waranqanpin karqan angelninkuna, llapallankutaqmi mana  juchayoq chaninkama karqanku (Daniel 7:9, 10). ¿Mayqentan ajllarqan kay pachaman kachamunanpaq? “Sapallan Churintan” ajllarqan, paymi Jesucristo sutiwan reqsisqa kapurqan (Juan 3:16).

5, 6. ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchirqan Churinpi confiasqanta? ¿Imanaqtinmi paypi confiarqan?

⁵ Jehová Diosqa manan pantarqanchu sapan Churinta ajllaspaqa. Payqa manapunin chhikallantapas iskayarqanchu paypaq junt’aq kananta. Manaraq kay pachaman kachamushaspan Jehová Diosqa willarqanña Churinqa imaymana sasachakuykunapi tarikuspapas junt’aq sonqo kananta (Isaías 53:3-7, 10-12; Hechos 8:32-35). Churiqa Diospa juj wawankuna jinan munayniyoq karqan kasukunanpaq mana kasukunanpaqpas. Chaywanpas Jehová Diosqa yacharqanmi tukuy sonqowan kasukunanta. ¿Imanaqtinmi Churinmanta mana iskayarqanchu? Allintapuni reqsisqanraykun. Allintan yacharqan sonqonman chayaqtapuni tukuy imatapas ruwananta (Juan 8:29; 14:31). Jinaspapas Jesusqa munakunmi Taytata, Taytapas Churitaqa munakullantaqmi (Juan 3:35). Chhaynata munanakusqankuraykun paykunaqa juj sonqolla kanku, manataqmi imapas t’aqanachinmanchu (Colosenses 3:14).

⁶ Qhawasqanchis jina, Jesustan Diosqa ajllarqan munayninta junt’ananpaq, payqa confianmi Churinpi, anchatataqmi munanakunkupas. Chaychá Taytamanqa Jesuspa yanapaynillanwan asuykuyta atinchis. Ichaqa, ¿imaraykupiwanmi Churilla pusawasunman Diosman?

7, 8. ¿Imanaqtinmi Jesús nirqan: “Manan pipas janaq pacha Taytataqa reqsinchu, aswanpas Churillan”, nispa?

⁷ Jehová Diosman asuykunanchispaqqa paypa nisqanman jinan imatapas ruwananchis (Salmos 15:1-5).  Jesusllan allintaqa yachan Diospa allin qhawarisqan kananchispaq ima kamachikuykunatachus junt’ananchis kasqantaqa. Paymi nirqan: “Taytayqa tukuy imaymanatan noqaman qowan; manan pipas Churitaqa allinta reqsinchu, aswanpas janaq pacha Taytallan; manallataqmi pipas janaq pacha Taytataqa allinta reqsinchu, aswanpas Churillan, pimanchus Churi reqsichiyta munan chayllapiwan”, nispa (Mateo 11:27). ¿Imanaqtinmi mana iskayaspa nirqan: “Manan pipas janaq pacha Taytataqa reqsinchu, aswanpas Churillan”, nispa? Chaytan kunan qhawarisunchis.

⁸ Churiqa “ñaupaqtan kamasqa karqan”, paymi karqan Diospa ñaupaq kaq kamasqan, chaymi mana pipas pay jinaqa Jehová Diosta reqsinmanchu (Colosenses 1:15). Manaraq angelkuna kamasqa kashaqtinqa Dioswan Jesuswanqa askha watakunan iskaynillanku kausarqanku, chhaytukuy watakunapiqa may allintachá reqsinakurqanku (Juan 1:3; Colosenses 1:16, 17). Churiqa Taytallanwan kashaspaqa anchatachá yacharqan imayna yuyaykusqanmanta, imachus munasqanmanta, kamachikuyninkunamanta, imatapas imayna ruwasqanmantapas. Chayraykun sut’illanta nishanchis: “Diostaqa Jesusllan aswan allinta reqsin”, nispa. Diosta allinta reqsisqanraykun Jesusqa sut’ita rikuchiyta atirqan Taytan imaynachus kasqanta. Manan pipas pay jinaqa chayta ruwanmanchu karqan.

9, 10. a) ¿Imaynatan Jesús Taytanta reqsichirqan? b) ¿Imatan ruwananchis Jehová Dios allinpaq qhawariwananchispaq?

⁹ Jesusqa yachachisqanpin sut’ita rikuchirqan Jehová Diospa imayna yuyaykusqanta, imayna sonqoyoq kasqanta, imayna yupaychanata munasqantapas. b Jinaspapas  Jesusqa Taytan jinapunin yachachirqanpas ruwarqanpas, chaymi nirqan: “Pipas noqata rikuwaqqa janaq pacha Taytatapas rikullantaqmi”, nispa (Juan 14:9). Payqa atiywanmi rimaq runakunaq sonqonman chayaqta, onqosqakunatan khuyapayaspa qhaliyachiq, khuyay llakisqakunata rikuspapas waqaqmi. Chay jina kananpaqqa Jehová Diosmantan yacharqan, Diospas chaytapunin ruwanman karqan kay pachaman jamunman karqan chayqa (Mateo 7:28, 29; Marcos 1:40-42; Juan 11:32-36). Jesusqa rimasqanwan ruwasqanwan iman allintapuni rikuchirqan Taytanpa imayna kasqanta, imachus munasqantapas (Juan 5:19; 8:28; 12:49, 50). Chhaynaqa, Jehová Diospa allin qhawarisqan kayta munaspaqa kasukunanchismi Jesuspa nisqanta, pay jinataqmi imatapas ruwananchis (Juan 14:23). 

¹⁰ Rikusqanchis jina, Jesusqa ancha allintapunin Jehová Diosta reqsin, pay jinataqmi imatapas ruwan, chaychá Diosqa ajllarqan payman pusawaqninchis ñan jina kananpaq. Sut’itan yachanchis Jesuspa yanapaynillanwan Jehová Diosman chayay atisqanchista, chaymi qatimuqninpi t’aqwisunchis Jesuspa “noqan kani ñanpas, cheqaq kaqpas, kausaypas. Noqallantapunin pipas janaq pacha Taytamanqa chayanqa” nispa nisqanta (Juan 14:6).

11. ¿Imanaqtinmi Jesuspa yanapaynillanwan Diospa allin qhawarisqan kasunman?

¹¹ Kaykaman yachamurqanchis Jesuspa yanapaynillanwan Diosman asuykuy atisqanchista. Kunanqa astawanraq yachasun imaynachus chay kasqanta. Jesusqa juj “ñan” jinan, payllawanmi atisunman Dioswan allinpi kaytaqa. Paymi wañunankama Diospaq junt’aq karqan, chhaynapi juchamanta kacharichiwananchispaq (Mateo  20:28). Manachus pay wañunman karqan chayqa, manan jayk’aqpas Diosman asuykuyta atisunmanchu karqan, jucha Jehová Diosmanta karunchawasqanchisrayku. Payqa ch’uyay-ch’uya Diostaq chayqa, manayá chaskinmanchu juchasapa runakunataqa (Isaías 6:3; 59:2). Jesuspa sacrificakusqanraykun ichaqa juchanchista pampachawanchis (Hebreos 10:12; 1 Juan 1:7). Sichus Jesusta qhawarisun Diosman qayllaykachiwaqninchista jina, sacrificakusqanpipas iñisun chayqa, Jehová Diosmi allinpaq qhawariwasunchis. Chayta ruwaspallan “paywan allipunakapurqanchis” (Romanos 5:6-11).

12. ¿Imanaqtinmi Jesusta “ñan” nispa sutichakullantaq?

¹² Jesustaqa “ñan” nispa sutichakullantaq, paypa sutinpi Jehová Diosmanta tukuy sonqowan mañakuyta atisqanchisrayku, chhaynapi Dios sumaqta uyariwananchispaq (1 Juan 5:13, 14). Jesusmi nirqan: “Janaq pacha Taytamanta sutiypi imatapas mañakuqtiykichisqa qosunkichismi payqa. [...] Mañakuychis, chaskinkichismi, chhaynapi ancha kusisqa kanaykichispaq”, nispa (Juan 16:23, 24). Chaypi nisqan jina, Jesuspa sutinpin Jehová Diosmanta mañakunanchis: “Taytayku”, nispa (Mateo 6:9). Jesusqa “ñan” jina kallantaq mayninta purinanchista qhawarichiwasqanchisrayku. Yachasqanchis jina, payqa Taytan jinapunin tukuy imatapas ruwarqan. Imaymana ruwasqanwanmi rikuchirqan imaynatachus Jehová Diospa sonqonman chayaqta kausasunman chayta. Chay jinaqa, Jehová Diosman asuykunanchispaqqa Cristoq “yupintan qatikunanchis” (1 Pedro 2:21).

13, 14. a) ¿Imaynatan Jesús rikuchirqan cheqaq rimaq kasqanta? b) ¿Imatan Jesús ruwanan karqan “cheqaq kay” kananpaq? ¿Imaraykun chayta ruwanan karqan?

¹³ Jesusqa iman kaqtapunin yachachirqan Taytanpa  ñaupa tiempopi willachisqankunata (Juan 8:40, 45, 46). Payqa manan pitapas q’oturqanchu (1 Pedro 2:22). Chaychá enemigonkunapas nirqanku: “Yachaykun cheqaq rimaq kasqaykita”, nispa (Marcos 12:13, 14). Chaywanpas Jesusqa “noqan kani cheqaq kaqqa” nisqanwanqa manan cheqaq kaqta rimasqallanmantachu ni yachachisqallanmantachu rimasharqan. Chhaynaqa, ¿imamantawanmi rimasharqan?

¹⁴ Chaypaq yuyarisunchis Cristomanta imaymana profeciakunata. Jehová Diosmi Biblia qelqaqkunawan willachisqaña Cristota imakuna pasananmanta, predicananmanta, imayna wañuchisqa kananmantawan. Moisespa chaskisqan kamachikuy simipipas Cristoq wakin ruwanankunaqa “llanthu” jinan kasharqan (Hebreos 10:1). Paymanta llapan willasqa profeciakunata junt’ananpaqqa wañunankaman Diospaq junt’aq kanan karqan. Chayta ruwaspallan sut’ita rikuchinan karqan Jehová Diosqa cheqaq profeciakunata willaq kasqanta. ¡Ancha jatun kamachitan Jesusqa junt’anan karqan! Payqa rimasqanwan ruwasqanwan iman sut’incharqan paymanta qelqasqa profeciakunaqa cheqaqpuni kasqanta (2 Corintios 1:20). Chhaynaqa, Jesusqa “cheqaq kaqmi” karqan Diospa willachisqan profeciakuna paywan junt’akusqanrayku (Juan 1:17; Colosenses 2:16, 17).

15. ¿Imaynatan rikuchisunman Churipi iñisqanchista? ¿Imatan chaskikusunchis chhaynata iñisqanchisrayku?

¹⁵ Chaymantapas Jesuspa yanapaynillanwanmi “cheqaq kausayman” aypasunman, chaymi paytaqa sutichakullantaq “kausay” nispa (1 Timoteo 6:19). Biblian nin: “Pipas Churipi iñiqqa wiñay kausayniyoqmi kanqa, pipas Churita mana kasukuqtaq ichaqa mana kausayta  rikunqachu, aswanmi Diospa phiñakuynin payllapi kashanqa”, nispa (Juan 3:36). ¿Imaynatan rikuchisunman Churipi iñisqanchista? Paypa yanapaynillanwan kausayman chayananchismanta mana iskayaspan. Chaymantapas allinkunatan ruwananchis, tukuy atisqanchistataq kallpachakunanchis Cristoq yachachisqanman ruwasqanman jina kausananchispaq (Santiago 2:26). Cristopi iñispan wiñay kausaymanqa chayasunchis, “pisi t’aqa ovejakunaqa” janaq pachapin mana jayk’aq wañuq kanqaku, “waj ovejamanta” kaqkunataq kay pacha paraisopi wiñaypaq kausanqaku, paykunan kanku “ancha askha runakuna” (Lucas 12:32; 23:43; Apocalipsis 7:9-17; Juan 10:16).

16, 17. a) ¿Imaynapin Jesusqa wañusqakunapaqpas “kausay” kanqa? b) ¿Imanaqtinmi mana iskayananchischu Jesuswan pusachikuyta?

¹⁶ Jesucristoqa wañusqakunatapas kausarichinqan, chhaynapin paykunapaqpas “kausay” kanqa. Manaraq amigon Lazarota kausarichishaspan Jesusqa Lazaroq panan Martata nirqan: “Noqan kani kausarimpuypas kausaypas. Pipas noqapi iñiqqa wañunmanña chaypas, kausarimpunqan”, nispa (Juan 11:25). Jehová Diosmi Jesusman qorqan “wañuypa llaventa, Sepulturaq llaventapas” chaymi Jesusqa wañusqakunata kausarichiyta atinqa (Apocalipsis 1:17, 18). Chay llavekunawanmi payqa “Sepulturaq” punkunkunata kicharispa llapan chaypi kaqkunata jatarichimunqa (Juan 5:28, 29).

¹⁷ Jesusqa “noqan kani ñanpas, cheqaq kaqpas, kausaypas” nisqanwanmi allinta rikuchirqan imapaqchus kay pachaman jamusqanta. Chay nisqanta allinta entiendeyqa ancha allinninchispaqmi. Jesusqa nillarqantaqmi: “Noqallantapunin pipas janaq pacha Taytamanqa chayanqa”, nispa (Juan 14:6). Chhaynaqa,  mana iskayaspan Jesusta qatikunanchis, paywan pusachikuspaqa manan jayk’aqpas mana allin ñannintaqa purisunchu. Payllan rikuchiwasun “Taytaman” apaq ñantaqa.

18. ¿Iman Cristota qatikuy?

¹⁸ Kaypi yachasqanchis jina, Jesusllawanmi Diospa munayninqa junt’akunqa, payllataqmi Taytataqa pimantapas aswan allinta reqsin, chayraykun payta qatikunanchis. Ichaqa, ñaupaq capitulopi yachasqanchis jina, manan “Cristotan qatikuni” otaq “paytan munakuni” ninallanchischu, aswanpas ruwayninchiswanmi rikuchinanchis paypa qatikuqnin kasqanchista. Chaymi yachachisqanman jina imatachus ruwasqanman jina kausananchis (Juan 13:15). Kay libron yanapawasunchis chayta ruwananchispaq.

19, 20. ¿Imatan kay libropi Jesusmanta yachasun?

¹⁹ Qatimuq capitulokunapin t’aqwisunchis kay pachapi kashaspa Jesuspa imakuna ruwasqanta. Kay libroqa kinsaman t’aqasqan kashan. Ñaupaq t’aqapin yachasunchis Jesús sumaq sonqo kasqanmanta. Iskay t’aqapin allinta qhawarisunchis tukuy sonqowan predicasqanta yachachisqantawan. Kinsa t’aqapitaq yachasunchis ancha munakuq kasqanmanta. Kinsa capitulomanta ñaupaqmanqa sapa capitulopin rijurin “¿Imaynatan Jesusta qatikusunman?” nisqa willakuy. Chaypin tapuykunawan textokunawan ima yuyaymanasun Jesús jina rimananchispaq kausananchispaqpas.

²⁰ Lliumi jucharayku chinkasqa jina tarikurqanchis, Jehová Diosmantapas karunchasqa kasharqanchis. Chhayna kashasqanchismantan Diosqa ancha chaniyoq preciowan rantiwarqanchis: Churintan kay pachaman  kachamurqan, chhaynapi payman imayna asuykuyta yachachiwananchispaq (1 Juan 4:9, 10). Chaywanmi rikuchiwarqanchis anchata munakuwasqanchista. Chayrayku tukuy sonqowan kasukusun Jesuspa “Qatikamuway” nisqanta (Juan 1:43).