1. ¿Imatan Jehová Dios ruwayta atin munayninta junt’ananpaq?

JEHOVÁ DIOSQA imatapas ruwayta atinmi munayninta junt’ananpaq. Chaymi payqa karan yachachiq, khuyapayakuq tayta, allin willakuykunata willaq ima (Is. 48:17; 2 Cor. 7:6; Gál. 3:8). Chaymantapas runakunawanmi munayninta ruwachillantaq (Mat. 24:14; 28:19, 20; 2 Cor. 1:3, 4). Jehová Diosqa mayqenninchismanpas qowasunmanmi yachayta, kallpatapas imachus munasqanta ruwananchispaq. Chaykunatan Diosqa ruwayta atin, chaymi “Jehová” sutiyoqqa, chaytan Bibliamanta yachaq runakuna ninku.

2. a) ¿Imanaqtinmi wakinqa nisunman: “Manan atiymanñachu Jehová Diospaq astawan llank’ayta”, nispa? b) ¿Imakunamantan kay yachachikuypi yachasun?

² Llapanchispas munanchismi Diospaq allinta llank’ayta, wakinninchismi ichaqa nisunman: “Manan atiymanñachu, noqaqa kuraqñan kani, otaq wakinqa ninkuman imaymanan jark’awan”, nispa. Wakintaq mana piensankuchu Diospaq astawan llank’ayta. Kay yachachikuypin qhawarisun imaynatas Dios yanapawasunman munayninta ruwananchispaq chayta. Chaymantapas yachasunmi imaynatas Jehová Dios wakin qharikunata warmikunata kallpacharan atiynintapas qoran munayninta ruwanankupaq chayta. Yachallasuntaq Diospa munayninta ruwanapaq imatas ruwananchis chaytapas.

3. Filipenses 2:13 textopi nisqanman jina, ¿imaynatan Jehová Dios yanapawanchis?

³ (Leey Filipenses 2:13). * Jehová Diosqa kallpachawasunmanmi munayninta ruwananchispaq. ¿Imaynatan chayta ruwan? Yaqapaschá uyarinchis iñiq t’aqapi yanapana necesitakusqanta, otaq juj umalliq cartata leen waj llaqtakunapi Diospaq llank’aqkuna necesitakusqanmanta. Jinaspa piensashanchis chaypi yanapakunanchispaq. Otaq sasa ruwana llank’ayta chaskispa piensasunman mana atinanchispaq. Otaq Bibliata leeshaspa imachus yachasqanchista jujkunaman willayta munashanchis. Jehová Diosqa manan obligawasunchu chaykunata ruwananchispaqqa. Ichaqa sichus munashanchis Diospaq astawan ruwayta chayqa, kallpachawasunmi chayta ruwananchispaq.

4. ¿Imaynatan Jehová Dios atiyninta qowasunman?

⁴ Chaymantapas atiynintan qowasunman munayninta ruwananchispaq (Is. 40:29). Santo espiritunwanmi yanapawasunman imatapas allinta ruwananchispaq (Éx. 35:30-35). Chaymantapas llaqtanwanmi yachachiwasunman. Sichus mana yachanchischu wakin ruwaykunata chayqa, juj hermanokunatan tapurikunanchis. Chaymantapas Diostan rogakusunman ‘runakunaq mana aypay atisqan atiyta’ qowananchispaq (2 Cor. 4:7; Luc. 11:13). Bibliapin willashan imaynatas Diosqa askha qharikunata warmikunatapas kallpacharan atiynintapas qoran chaymanta. Wakinmanta yachaspa piensasun imaynatas noqanchistapas yanapawasunman chaypi.

5. ¿Jayk’aqmi Jehová Dios Moisesman kallpanta qoran llaqtanta orqomunanpaq? ¿Imatan chaymanta yachanchis?

⁵ Jehová Diosqa Moiseswanmi Israel llaqtanta orqomuran. Ichaqa, ¿jayk’aqmi payta niran llaqtanta orqomunanpaq? ¿“Egipto runakunaq tukuy yachayninman jina uywasqa” kasqan qhepamanchu? (Hech. 7:22-25.) Manan, aswanpas llamp’u sonqo k’umuykukuq runa kananpaq yachachisqan qhepamanñan (Hech. 7:30, 34-36). Chayraqmi Diosqa Moisesta kallpacharan Egiptopi atiyniyoq reywan rimananpaq (Éx. 9:13-19). ¿Imatan chaymanta yachanchis? Diosqa paypi confiaq, pay jina llamp’u sonqo, k’umuykukuq runakunamanmi kallpanta qon munayninta ruwanankupaq (Filip. 4:13).

6. ¿Imatan yachanchis Jehová Dios Barzilaiwan rey Davidta yanapasqanmanta?

⁶ Diosqa Barzilaiwanmi rey Davidta yanaparan. Davidmi runankunawan churin Absalonmanta ayqesharanku, paykunaqa sayk’usqan kasharanku, yarqaymanta ch’akiymanta ima. Barzilaiqa kuraqñan karan, chaywanpas paymi juj runakunapiwan yanapaq riranku, vidankuña peligropi kaqtinpas. Barzilaiqa manan niranchu: “Kuraqñan kani”, nispaqa. Aswanmi kaqninkunawan Dios serviqkunata yanaparan (2 Sam. 17:27-29). ¿Imatan chaymanta yachanchis? Imayna edadniyoqña kasunman chaypas Jehová Diosmi noqanchiswan necesidadpi tarikuq hermanokunata yanapanman maypiña tarikuqtinkupas (Prov. 3: 27, 28; 19:17). Manaña noqanchischu yanapasunman chaypas, Diospa gobiernonpaq qolqeta churaspan yanapakusunman, chay qolqewanmi necesidadpi tarikuq hermanokunata yanapanku (2 Cor. 8:14, 15; 9:11).

7. a) ¿Imaynatan Jehová Dios Simeonwan munayninta ruwachiran? b) ¿Imaraykun chayta yachasqanchis kallpachawananchis?

⁷ Simeonqa kuraqñan karan, Jerusalén llaqtapitaq tiyaran, Jehová Diosmi payta prometeran manaraq wañupushaspa Mesiasta rikunanpaq. Chayta uyariyqa anchatachá kallpacharan unayña suyakusqanrayku. Diosqa kusikuranmi iñiyniyoq kasqanmanta aguantasqanmantapas. Chaymi juj p’unchay santo espiritunwan pusaran templota rinanpaq, chaypin Simeonqa Jesusta rikuran. Juj profeciatataq willachiran Cristota imachus pasananmanta (Luc. 2:25-35). Yaqapaschá Simeonqa manaña kausaranchu Jesuspa ruwasqanta rikunanpaqqa, chaywanpas kusikuranmi pisillapipas yanapakusqanmanta. Payqa jamuq tiempopin bendicionkunata chaskinqa Diospa gobiernonpi Jesús kay pachata kamachiqtin (Gén. 22:18). Noqanchispas Simeón jinan Diosta gracias ninanchis imallapipas yanapakusqanchismanta.

8. ¿Imakunata ruwananchispaqmi Jehová Dios yanapawasunman?

⁸ Apostolkunaq tiemponpin Joseqa Diospaq astawan llank’ayta munaran (Hech. 4:36, 37). Apostolkunan Bernabé sutita churaranku, chayqa “khuyapayakuq wawa” ninanmi. Chay sutitaqa churankuman karan jujkunata kallpachasqanraykun. Ejemplopaq, Saulo cristiano kapuqtinmi askha hermanokuna payta manchakuranku, yacharankun hermanokunata qatikachasqanta. Bernaben ichaqa payta yanaparan, Sauloqa kusikuranchá yanapasqanmanta (Hech. 9:21, 26-28). Qhepamantaq Jerusalenpi umalliqkuna uyariranku Antioquía llaqtapi cristianokuna kallpachanata necesitasqankuta. ¿Pitan kacharanku? Bernabetan. Chayqa allinpunin karan, Biblian nin: ‘Bernabeqa llapankutan kallpacharan tukuy sonqowan Señorman jap’ipakushanallankupaq’, nispa (Hech. 11:22-24). Kunanpas Diosqa yanapawasunmanmi hermanonchiskunata kallpachananchispaq: familiankuta wañuypi pierdeqkunata, llakipi tarikuqkunata, onqosqa hermanokunatapas. Chaypaqqa paykunatan visitasunman otaq telefonopi wajaspa sumaqta parlapayasunman. ¿Munanchischu Jehová Dios Bernabeta jina yanapawananchista? (1 Tes. 5:14.)

9. ¿Imaynatan Jehová Dios Vasily hermanonchista yanaparan? ¿Imatan chaymanta yachanchis?

⁹ Jehová Diosmi Vasily hermanonchista yanaparan allin umalliq kananpaq. 26 watanpi kashaqtinmi umalliq kananpaq nombraranku. Paymi niran: “Manan atisaqchu hermanokuna yanapayta”, nispa. Ichaqa experienciayoq umalliqkunan yanaparanku, chaymantapas “nombrasqa qharikunapaq escuelapin” imaymanata yachamuran. Jinan tukuy atisqanta kallpachakuran, juj listatan ruwaran imakunatachus ruwayta munasqanmanta. Chaykunata junt’aspan pisi-pisimanta manchakuyninta atiparan. Paymi nin: “Ñaupaqpi manchakusqaytan kunanqa kusisqa ruwani. Jehová Diosmi yanapawan hermanokunata kallpachanaypaq jina textokunata leenaypaq”, nispa. Sichus Vasily jina qankunapas Jehová Diospaq astawan llank’ayta munankichis chayqa,  paymi preparasunkichis iñiq t’aqapi llank’aykunata chaskinaykichispaq.

10. ¿Imatan Abigail ruwaran? ¿Imatan chaymanta yachasunman?

¹⁰ Rey Saúl Davidta runankunatawan qatikachashaqtinmi paykunaqa yanapayta necesitaranku. Jinan Davidqa qhapaq runa Nabalta valekuran mijunata runankunaman qonanpaq. Davidqa runankunawanmi Nabalpa uywankunata ch’inneqpi qhawaysiranku. Nabalmi ichaqa maqlla karan, manan imatapas qoyta munaranchu. Jinan Davidqa sinchita phiñakuspa Nabalta llapan runankunatawan wañuchiyta munaran (1 Sam. 25:3-13, 22). Nabalpa sumaq rijch’ayniyoq esposan Abigailmi ichaqa chayta yacharuspa Davidwan parlaq riran, jinaspa ñaupaqenpi qonqorikuspa valekuran ama qosanta runankunatapas wañuchinanpaq. Sumaqllatan niran Jehová Diospa makinpi saqenanpaq, chaymantapas imaymana mijuykunatan aparan. Chaywanmi Davidqa repararan Jehová Dios Abigailta kachamusqanta (1 Sam. 25:23-28, 32-34). Abigailqa sumaq sonqoyoq warmin karan, chaymi Jehová Diosqa paywan munayninta ruwachiran. Kunanpas allin yuyaywan ruwaq warmikunaqa allintan yanapanku familiankuta iñiq t’aqapi hermanokunatapas (Prov. 24:3; Tito 2:3-5).

11. ¿Ima llank’aypin Salumpa ususinkuna yanapakuranku? ¿Pikunan paykuna jina kunanpas yanapakunku?

¹¹ Askha watakuna qhepamanmi Salumpa ususinkuna yanapakuranku Jerusalén llaqtaq perqankunata sayarichiypi (Neh. 2:20; 3:12). Salumqa umalliqmi karan, chaywanpas ususinkunaqa mana manchakuspan chay llank’aypi yanapakuranku (Neh. 4:15-18). Paykunaqa manan Tecoa llaqtamanta runakuna jinachu karanku, paykunaqa manan llank’ayta munarankuchu umalli runakuna kasqankurayku (Neh. 3:5). Salumpa ususinkunaqa anchatachá kusikuranku 52 p’unchaykunallapi llaqtaq perqankunata jatarichisqankumanta (Neh. 6:15). Kay tiempopipas askha hermanakunan kusisqa yanapakunku juñunakuna wasikunata sayarichiypi allichaypi ima. Paykunaqa allintan llank’anku, chaymi necesitanchispuni paykunaq yanapaynintaqa.

12. ¿Imaynatan Jehová Dios noqanchiswanpas hermanonchiskunata yanapanman?

¹² Jehová Diosqa Tabitawanmi necesidadpi tarikuq hermanakunata viudakunatapas yanaparan (Hech. 9:36). Chaymi askha waqaranku wañukapuqtin. Apóstol Pedro kausarichiqtinmi ichaqa kusikuranku (Hech. 9:39-41). ¿Imatan Tabitamanta yachanchis? Waynaña otaq kuraqña kasunman chaypas llapallanchismi imallatapas ruwasunman hermanonchiskunata yanapananchispaq (Heb. 13:16).

13. ¿Imaynatan Jehová Dios hermananchis Ruthta yanaparan? ¿Imatan pay yacharan?

¹³ Ruth sutiyoq manchali hermananchismi misionera kayta munaran. Erqellaraq kashaspan phawaspalla qelqakunata wasikunapi saqeq. Paymi nin: “Kusikuranin chayta ruwaspa”, nispa. Chaywanpas manchakuranmi Diospa gobiernonmanta runakunawan parlayta. Chhaynaña kashaspapas 18 watanpin precursora karan. 1946 watapitaq Galaad escuelaman riran, jinaspa Diosmanta willaran Hawái, Japón nacionkunapi. Jehová Diosmi yanaparan askha runakunaman paymanta willananpaq.  Payqa 80 watakuna jinañan Diosmanta willashan, paymi nillantaq: “Jehová Diosmi kallpanta qowan. Paymi yanapawaran manchali kasqayta atipanaypaq. Qhawarisqayman jinaqa Jehová Diosqa paypi confiaq runataqa yanapanmanmi munayninta ruwachinanpaq”, nispa.

14. Colosenses 1:29 textopi nisqanman jina, ¿imatan ruwananchis Jehová Dios yanapawananchispaq?

¹⁴ Jehová Diosqa serviqninkunawanmi imaymanata ruwaran. ¿Imaynatan noqanchistapas yanapawasunman? Chaypaqqa noqanchismi kallpachakunanchis (leey Colosenses 1:29). Sichus astawan llank’ayta munasun chayqa, Diosmi yanapawasun paymanta kusisqa willananchispaq, allin yachachiq kananchispaq, jujkunata kallpachayta yachananchispaq, allin llank’aq kananchispaq, amigonchiskunata khuyapayananchispaq, juj ruwaykunata ruwananchispaqpas.

15. 1 Timoteo 4:12, 15 textopi nisqanman jina, ¿imatan waynakuna Diosmanta rogakunkuman?

¹⁵ ¿Waynañachu kashanki? Askha qharikunatan necesitakun Diospa llaqtanpi yanapakuq kamachi kanankupaq. ¿Imarayku? Askha iñiq t’aqakunapin askha umalliqkuna kan, yanapakuq kamachikunan ichaqa pisilla kanku. ¿Kallpachakuwaqchu iñiq t’aqapi astawan yanapakuyta munanaykipaq? Wakin hermanokunan ninku: “Allinmi kashani maynillanpi Diosmanta willaspa”, nispa. Sichus chhaynata piensanki chayqa, Jehová Diosta rogakuy yanapakuq kamachi kanaykipaq, llaqtanpi ima ruwaypipas yanapakuyta atinaykipaq ima (Ecl. 12:1). ¡Maytan munayku yanapawanaykikuta! (Leey 1 Timoteo 4:12, 15.)

16. ¿Imatan Jehová Diosmanta mañakunanchis? ¿Imaraykun chayta ruwana?

¹⁶ Jehová Diosqa yanapawasunmi munayninta ruwananchispaq. Chaymi mañakunanchis kallpachawananchispaq, atiyninta qowananchispaqpas. Waynaña otaq kuraqña kasunman chaypas kallpanchiswan, kaqninchiswan, ima ruway atisqanchiswanmi Diosta jatunchanchis (Ecl. 9:10). Yaqapaschá qhawarinki Diosta astawan servinaykipaq atisqaykita, chhayna kaqtinqa ama niychu “manan atiymanchu” nispaqa. ¡Ima ruwasqanchiswanpas Papanchistan jatunchananchis!