1. ¿Iman yanapasunki Bibliaq willasqan profeciakunata estudianaykipaq?

 “NOQAMANQA gustawanmi Bibliapi willasqan profeciakunata estudiayqa”, nispan nin Ben sutiyoq wayna hermano. ¿Qanpas chhaynatachu piensanki? Icha, “chaykunaqa sasa entiendenan, aburrikunapaqmi” ninkichu. Chhaynatachus piensanki chayqa imaraykuchus Jehová Dios chaykunata qelqachirqan chayta yachaymi yanapasunki chaykunata gustowan estudianaykipaq.

2. ¿Imakunamantan kaypi yachasunchis?

² Kaypin yachasunchis, imaraykus Bibliapi profeciakunata allinta reqsinanchis chayta, imatas ruwana chaykunata estudianapaq chaytapas. Yachallasuntaqmi Daniel libropi willasqan iskay profeciakunamantapas, qhawarisunmi imaynatas chaykunata entiendey yanapawasunman chaytapas.

3. ¿Imatan ruwananchis Bibliapi willasqan profeciakunata entiendenanchispaq?

³ Bibliapi kaq profeciakunata entiendenanchispaqqa yanapaytan mañakunanchis. Chaypaq kaypi piensasun: Juj mana reqsisqayki llaqtapis kashanki, ichaqa manas sapaykichu kashanki. Chay llaqtata allinta reqsiq amigos qanwan kashan, payqa allintas yachan maypis kashankichis, ima callepis kashankichis chayta. Allinpunin mana reqsisqa llaqtapi chhayna amigowan compañachikuyqa ¿riki? Chay amigo jinan Jehová Diospas. Payqa allintan yachan ima tiempopis kashanchis, maypiñas kashanchis, imakunaraqsi pasanqa chayta. Chaymi Bibliapi kaq profeciakunata entiendenapaqqa humilde sonqowan paypa yanapayninta mañakunanchis (Dan. 2:28; 2 Ped. 1:19, 20).

4. ¿Imaraykun Jehová Dios profeciakunata simin qelqapi qelqachinman karqan? (Jeremías 29:11; qhaway kay parrafopaq fotota).

⁴ Imaynan tayta-mamakunaqa wawanku qhepa tiempokunapi allin kanankuta munan, chhaynatan Jehová Diospas kamachinkuna  qhepa tiempokunapi allin kanankuta munan (leey Jeremías 29:11). Ichaqa Jehová Diosqa jujniraymi tayta-mamakunamantaqa, payqa llapantan allinta yachan imakunas jamuq tiempopi kanqa chayta. Chaymi payqa simin qelqapi qelqachirqan qhepa tiempokunamanta, jamuq tiempokunamanta willaq imaymana profeciakunata (Isa. 46:10). Chhaynaqa chay profeciakunaqa munakuq papanchispa munay regalonkunan. Ichaqa, ¿imaynapin yachasunman chaykuna junt’akunqapunichus manachus chayta?

5. ¿Imatan wayna-sipaskuna yachankuman Max sutiyoq hermanomanta?

⁵ Escuelapi kashaq wayna-sipas testigokunaqa, Bibliata mana respetaq runakuna ukhupin kashanku. Yaqapaschá paykunaqa chay runakunaq imachus nisqanta uyarispa, imachus ruwasqankunata rikuspa Bibliaq willasqanmanta iskayankuman. Chaypaq yachasun Max sutiyoq hermanomanta. Paymi nin: “Chicollaraq kashaspayqa, tayta-mamaypa reqsichiwasqan religionmantan iskayayta qallarisharqani. Biblia Diosmantapunichu jamunman nispa iman niq kani”, nispa. ¿Imatan ruwankuman karqan Maxpa tayta-maman? Paymi nillantaq: “Paykunaqa llakisqan kasharqanku, ichaqa pacienciallawanmi yanapawarqanku”, nispa. Tayta-mamanqa Bibliawansi llapa ima tapukusqanta entiendechisqaku. Ichaqa paypas manas jinallachu kasqa. Paymi nillantaq: “Bibliapi kaq profeciakunatan estudiayta qallarirqani, chaytataq iñiq t’aqapi wayna-sipaskunaman willaq kani”, nispa. ¿Iman kanman karqan chaykuna ruwasqanmanta? Paymi nillantaq: “Chaywanmi allinta yacharqani Bibliaqa Diospa yuyaychasqanpuni kasqanta”, nispa.

6. ¿Imatan ruwananchis Bibliaq willasqanmanta iskayaspanchis? ¿Imarayku?

⁶ Jayk’aqllapas Max jina Bibliaq willasqanmanta iskayayta qallarinki chayqa, ama llakikuychu. Ichaqa ama jinallaqa kankichu. Iskayayqa ima valorasqanchis cosaspas sarroyayta qallaripushanman jinan. Manachus limpiasunman chayqa, mana valeqmanmi tukupunman. Iñiyninchispi mana pisipananchispaqpas limpiananchismi chay iskayaytaqa. Chaypaqqa yaqapaschá tapukuwaq: “¿Cheqaqpaqpunichu qhawarini jamuq tiempopaq Bibliaq willasqanta?”, nispa. Iskayashankichus chayqa allintan estudianayki Bibliapi willasqan ima profeciakunachus junt’akurqanña chayta. ¿Iman chaypaq yanapasunkiman? Chaymanta kunan yachasunchis.

7. ¿Iman Danielta yanaparqan profeciakunata entiendenanpaq? (Daniel 12:10; qhaway kay parrafopaq fotota).

⁷ Bibliapi kaq profeciakunata estudianapaqqa Danielpa ejemplontan qatikunanchis. Payqa allin sonqowanmi chaykunata estudiaq, yachaytapunin munasharqan. Chaymantapas humilde sonqowanmi payqa estudiaq. Allintan yacharqan imaynas Jehová Diosqa payta reqsiqkunaman, payta kasukuqkunaman yachayta qon chayta (Dan. 2:27, 28; leey Daniel 12:10). Chaymi payqa k’umuykuspa Jehová Diospa yanapayninta mañakurqan (Dan. 2:18). Chaymantapas Danielqa tukuy yuyaywanmi chaykunata estudiaq, allintan t’aqwiriq chay tiempopi kaq Diosmanta jamuq qelqakunata (Jer. 25:11, 12; Dan. 9:2). ¿Imaynatan noqanchispas paypa ejemplonta qatikusunman?

8. ¿Imaraykun wakin runakuna Bibliapi profeciakunata estudianku? Noqanchisri, ¿imaraykutaq estudiananchis?

⁸ Allin sonqowanmi estudiana. ¿Imaraykun Bibliapi profeciakunata estudianki? ¿Cheqaq kaqta  allinta yachanaykipaqchu? Chhayna kaqtinqa Jehová Diosmi entiendenaykipaq yanapasunki (Juan 4:23, 24; 14:16, 17). ¿Imaraykutaq chaykunata nishanchis? Wakinqa mana allin yuyaywanmi chayta estudianku. Paykunaqa manapas Diosmantachu chay profeciakuna jamunman jinatan qhawarichiyta munanku. Imaymanatan maskhanku chhaynapi paykunallamanta imatapas ruwanankupaq, gustollankuman kausanankupaq. Chaymi Bibliapi profeciakunataqa allin sonqowanpuni estudiananchis. Chaymantapas chaykunata entiendenapaqqa humilde sonqon kana.

9. ¿Imaynan kana Bibliapi profeciakunata entiendenapaq? ¿Imarayku?

⁹ Humilde sonqon kana. Jehová Diosqa yanapanpunin humilde sonqo runakunataqa (Sant. 4:6). Chaymi Bibliapi kaq profeciakunata entiendenapaqqa paypa yanapayninta mañakuna. Humilde sonqo kasun chayqa, sumaqtan chaskikusun allin yuyayniyoq junt’aq kamachiq yanapaynintapas. Chay kamachiwanmi Jehová Diosqa espiritual mijunata tiempollanpi qowashanchis (Luc. 12:42). Chaymantapas Jehová Diosqa manataq imatapas ch’arwitachu ruwan chayqa, kananpunin Bibliata entiendenapaq chay yanapaqqa (1 Cor. 14:33; Efes. 4:4-6).

10. ¿Imatan yachasunman hermana Esthermanta?

¹⁰ Tukuy yuyaywanmi estudiana. ¿Mayqen profecian gustasunki? Chayta estudiayta qallariy. Chaytan ruwasqa hermananchis Estherpas. Payqa Mesías chayamunanmanta willaq profeciakunamantas allinta yachayta munasqa. Paymi nin: “15 wataypi kashaqtiymi allintapuni yachayta munasharqani, chay profeciakuna kay pachaman Jesús manaraq jamushaqtinchus qelqakurqan icha manachus chayta”, nispa. ¿Imatan pay ruwanman karqan? Mar Muerto nisqapi tarikusqan qelqakunamantas estudiayta qallarisqa, chaypi imachus yachasqanwansi payqa manaña imamantapas iskayasqachu. Paymi nillantaq: “Chay qelqakunaqa manaraq Jesús jamushaqtinmi qelqasqa kasqa, chhaynaqa chaypi kaq profeciakunaqa Diosmantapunin jamun”, nispa. Ichaqa sut’intan nin: “Wakin partekunata entiendenaypaqqa askha kutikunatan leenay karqan”, nispa. Chaywanpas kusisqan kashan chayta ruwananpaq kallpachakusqanmanta. Chaykunata allinta t’aqwirisqan qhepamanmi nirqan: “Noqapaqqa Bibliaqa cheqaqtan imatapas nishan, noqa kikiypunin chayta reparani”, nispa.

11. ¿Imaraykun allinpuni Bibliaq willasqan cheqaqchus manachus chayta yachay?

¹¹ Jehová Diospa willasqan profeciakuna imaynatachus junt’akurqan chayta allinta yachasun chayqa, astawanmi paypi confiasun. Mana iskayaspan confiasun ima kamachiwasqanchispipas; manan iskayasunchu jamuq tiempopaq suyakuyninchismantapas. Imaña pasawasun chaypas kusisqallan chayta suyakusun. Kunanqa Danielpa willasqan iskay profeciakunata juj chhikanta t’aqwirisun. Chay profeciakunaqa kay tiemponchispin junt’akushan. Chaykunata allinta entiendesun chayqa allin yuyaywanmi imatapas ruwasunchis.

12. ¿Imawanmi tupan “t’uruwan fierrowan chhaqrusqa” chaki? (Daniel 2:41-43).

¹² (Leey Daniel 2:41-43). Rey Nabucodonosormi mosqokusqa juj jatun estatuata, chaypa chakinqa “t’uruwan fierrowan chhaqrusqan” kasqa.  Chay profeciatan tupanachikun Danielpa willasqan juj profeciakunawan Apocalipsis libropi willasqan profeciakunawan ima. Chaypin yachakun chay chakiqa Estados Unidos, Reino Unido jujllachasqa nacionkunawan tupasqanta. Chay iskaynin jujllachasqa nacionkunan kunan tiempopiqa aswan atiyniyoq kashanku. Imaninanchus Nabucodonosorpa mosqokusqan chayta willashaspan Danielqa chay jujllachasqa nacionkunamanta nirqan: “Wakin ruwaykunapin fuerte kanqa wakinpitaq pisi kallpayoq kanqa”, nispa. ¿Imaynapitaq kallpanri pisi kanan karqan? T’uruwan tupaq kamachisqanku runakuna mana “jujllachasqachu” kasqankuraykun. Paykunaraykun mana faciltachu kallpawan imatapas ruwanku. b

13. ¿Imakunatan sut’ita rikuchin t’uruwan fierrowan chhaqrusqa chakimanta profecía?

¹³ Chay jatun estatuaq chakinmanta Danielpa willasqanqa imaymanatan rikuchin. Ñaupaqta, chay iskaynin jujllachasqa nacionkunaqa imaymanapin fuerte kasqankuta rikuchirqanku. Paykunaq atiyninwanmi Primera Guerra Mundial nisqapas, Segunda Guerra Mundial nisqapas sayapurqan. Ichaqa chay jujllachasqa nacionkunaq atiyninqa pisiyapushanmi. ¿Imarayku? Llaqtanku runakuna imaymanapi t’aqanasqa kasqanrayku. Iskaypi, Diospa gobiernon chayamunanpaqqa chay nacionkunan kay pachapiqa munaychakushanqaku. Yaqapaschá juj nacionkuna paykuna contra jatarinqaku, ichaqa manan paykuna jina munayniyoqqa atiyniyoqqa kanqakuchu. ¿Imaynapin chayta yachanchis? Danielpa willasqanman jinaqa “ch’eqtakamuq” rumiqa otaq Diospa gobiernonqa, chay estatuaq chakinta otaq chay jujllachasqa nacionkunatan ñut’uta ruwanqa (Dan. 2:34, 35, 44, 45).

14. ¿Imaynapin t’uruwan fierrowan chakimanta yachasqanchis profecía yanapawasunman allin yuyaywan imatapas ruwananchispaq?

¹⁴ ¿Cheqaqpunichu qanpaq chay estatuaq chakinmanta Danielpa willasqan? Cheqaqpunichus chayqa, imayna kausasqaykipi chayqa rikukunqa. Manan kay pachapi qhapaq kaykuna maskhaymanchu yuyayniykita churanki, chaykunaqa chinkapunan patapiñan kashan (Luc. 12:16-21; 1 Juan 2:15-17). Chaymantapas chay profeciata allinta entiendeshanki chayqa, Diosmanta willaymanmi astawan kallpata churanki (Mat. 6:33; 28:18-20). Kunanqa ñataq chay profeciata allintaña entiendenchis chayqa, sapankanchismi tapukunanchis: “Pisi tiempomantataq Diospa gobiernon kay pachapi llapa gobiernokunata ch’usaqman tukuchinqa chayqa, ¿chayman jinachu ima decisiontapas ruwashani?”, nispa.

15. ¿Pikunan kay tiempopi kanku “wichay lado reypas”, “uray lado reypas”? (Daniel 11:40).

¹⁵ (Leey Daniel 11:40). Daniel 11 capitulopin willashan iskay reykunamanta otaq gobiernokunamanta. Paykunaqa atipanakunankun karqan lliu kay pachata munaychakunankupaq. Kay profeciata Bibliapi kaq juj profeciakunatawan allinta t’aqwispan yachakun: “wichay lado reyqa” Rusia nacionwan yanapaqninkunawan iman, “uray lado reytaq” kay tiempopi munaychakuq Estados Unidos, Reino Unido jujllachasqa nacionkuna. c

16. ¿Ima sasachakuykunapin tarikushanku “wichay lado reypa” kamachikusqan llaqtakunapi tiyaq hermanokuna?

¹⁶ “Wichay lado reyqa” nishutan qatikachashan kamachikusqan llaqtakunapi tiyaq Diosta serviqkunata. Wakin testigokunaqa maqasqa carcelasqa iman kashanku. Chhaynakunapiña tarikushanku chaypas manan chay hermanokunaqa manchakunkuchu chay reyta. Aswanpas astawanraqmi iñiyninkupi wiñashanku. ¿Imaynapi? Paykunaqa allintan yachanku imaynatas Danielqa willarqanña chaykuna pasananta chayta  (Dan. 11:41). d Chay profecía junt’akusqanta yachayqa noqanchistapas yanapawasunmanmi, chhaynapi Jehová Diospa gobiernonta tukuy sonqo suyakunanchispaq, pay sonqollapuni kananchispaqpas.

17. ¿Ima sasachakuykunapin tarikushanku “uray lado reypa” kamachikusqan llaqtakunapi tiyaq hermanokuna?

¹⁷ Ñaupa tiempokunaqa “uray lado reypas” nishutan Jehová Diospa llaqtanpi kaqkunataqa qatikacharqan. Primera Guerra Mundial, Segunda Guerra Mundial nisqa kashaqtinpas askha hermanokunatan carcelman wisq’achirqan. testigo wawakunapas politicata mana apoyasqankuraykun escuelankumanta qarqosqa kapurqanku. Ichaqa kay tiempokunapiqa jujniraymantañataqmi Jehová Diospa gobiernonta apoyaqkunaqa pruebaman churasqa kashanku. Yaqapaschá mayqen testigopas autoridadkunata ajllana tiempo kaqtin, juj partidota otaq candidatotapas apoyayta munanman. Manaña mayqenpaqpas votanqachu chaypas, yaqapaschá sonqonpiqa yuyayninpipas munanqa jujnin ganananta. Ichaqa Diospa gobiernollanta apoyasqanchista  rikuchinanchispaqqa, manan sonqonchispipas ni yuyayninchispipas kananchu chaykunaqa (Juan 15:18, 19; 18:36).

18. ¿Imaynatan qhawarinanchis chay iskaynin reykunaq atipanakusqankuta? (Qhaway kay parrafopaq fotokunata).

¹⁸ Bibliapi kaq profeciakunapi mana iñiqkunaqa yaqapaschá llakisqa manchasqa kanqaku “wichay lado reyta”, “uray lado reytapas” “waqranakuqta” rikuspa (Dan. 11:40, willakuy). Bomba nuclear nisqatataq sapankapas jap’ishanku chayqa, faciltan paykunaqa kay pachapi kausaytapas tukuchipunkuman. Ichaqa Jehová Diosqa manan munanqachu chaykuna pasanantaqa (Isa. 45:18). Chhaynaqa manan llakikunanchischu ni manchakunanchischu, aswanmi astawanraq iñiyninchispi kallpachakunanchis. ¿Imarayku? Chay iskaynin reykunaq atipanakusqanmi rikuchin imaynas kay millay kausayqa tukukunan patapiña kashan chayta.

19. ¿Imaynatan qhawarinanchis Bibliapi profeciakunata?

¹⁹ Manan yachakunchu imaynatapunis Bibliaq willasqan wakin profeciakuna junt’akunqa chayta. Danielpas payña qelqarqan chaypas manan chaykunataqa entienderqanchu (Dan. 12:8, 9). Manaña llapantachu entiendenchis chaypas manan chayraykuchu ninanchis “manachá junt’akunqachu” nispaqa. Jehová Diosqa tiempollanpin chaykunataqa sut’inchawasun; imaynan ñaupa tiempopipas ruwarqan chhaynatan ruwanqa (Amós 3:7).

20. ¿Ima profeciakunan yaqaña junt’akunqa? ¿Ima ruwaypin ocupasqa kashananchis?

²⁰ Llapa nacionkunan qonqaylla ninqaku: “¡Thajmi kasunchis allin waqaychasqan kasunchis!”, nispa (1 Tes. 5:3). Chayllamanmi qonqay llapa kay pacha gobiernokuna pantasqa religionkunaman phawaykunqaku, jinaspa ch’usaqman tukuchipunqaku (Apo. 17:16, 17). Chaymantataq Diospa llaqtanman phawaykamunqaku (Ezeq. 38:18, 19). Chay qhepamantaq Armagedón nisqa último guerra qallaripunqa (Apo. 16:14, 16). Chaykunaqa ñan qallarinan patapiña kashan, manan chaymantaqa iskayananchischu. Chaykamaqa janaq pacha taytanchista “gracias” nisqanchista rikuchisun, chay profeciakunata tukuy yuyaywan estudiaspa; jujkunatapas yanapasun chayta ruwanankupaq.