¿Yacharqankichu?
¿Imaraykun Davidpa ejercitonpi waj llaqtayoq soldadokuna karqan?
ARI Davidpa ejercitonpiqa karqankun waj llaqtayoq soldadokunaqa, paykunaqa manan Israel llaqtamantachu karqanku. Ejemplopaq, paykunan karqanku Anmón runa Zélec, Het runa Urías, Moab runa Itmá (1 Crón. 11:39, 41, 46). a Chaymantapas karqankun “keretetita runakuna, peletita runakuna” guitita runakunapas (2 Sam. 15:18). Yaqachus jina keretita runakunapas peletita runakunapas Filistea runakunaq mirayninmanta kankuman karqan (Ezeq. 25:16). Guitita runakunapas yaqachus jina filisteapi Gat llaqtamanta runakuna kankuman karqan (Jos. 13:2, 3; 1 Sam. 6:17, 18).
¿Imaraykun David munanman karqan waj llaqtayoq runakuna ejercitonpi kananta? Davidqa allintan yacharqan paymanta mana t’aqakunankuta, astawanqa Jehová Diospaq junt’aq sonqollapuni kanankuta. Chaymantapas keretita peletita runakunamanta rimaspan, Bibliamanta rimaq diccionario qelqapi nishan: “Paykunaqa Davidña sasa tiempopi kamachikusharqan chaypas manan paymantaqa t’aqakurqankuchu”, nispa. ¿Imaynapin chayta yachanchis? Rey Davidta “llapa Israel runakuna” saqerparispa millay Seba runata qatikushaqtinkun, keretita peletita runakunaqa tukuy sonqowan Rey Davidta yanaparqanku millay Seba runata runankunatapas chinkachinankukama (2 Sam. 20:1, 2, 7). Juj kutipipas rey Davidpa wawan Adonías sutiyoqmi jatunchakuspa rey kayninta qechuyta munarqan. Chay kutipipas keretita peletita runakunaqa manan Davidmantaqa t’aqakurqankuchu, payllatapunin apoyarqanku. Tukuy sonqowanmi yanaparqanku rey Davidpa wawan Salomón rey kananpaqpas; paykunaqa allintan yacharqankun Jehová Dios rey kananpaq Salomonta ajllakusqanta (1 Rey. 1:24-27, 38, 39).
Jujmantan waj llaqtayoq runa rikuchillarqantaq Davidmanta mana t’aqakusqanta. Chay runaqa tukuy sonqon Davidta yanaparqan, paymi karqan Ittái guitita runa. Juj kutinmi Davidpa jujnin churin Absalón Israel runakunaq sonqonta suwarqan payta reyta churanankupaq, chay kutipin Ittaiqa 600 soldadonkunapiwan Davidta apoyarqanku. Davidmi Ittái runata nirqan: “Qanqa waj llaqtayoqmi kanki amaña noqaykuwanqa riychu, aswanpas kutipuy”, nispa. Ittái runataq nirqan: “Wiñaypaq kausaq Jehová Diospa sutinpi, qanpa sutiykipi iman jurayki, ¡maytaña rinki chaypas qanwan kuskallapunin noqaqa risaq, wañunayña kaqtinpas manapunin saqesaykichu!”, nispa (2 Sam. 15:6, 18-21).
Ittaiqa manapunin Davidmantaqa t’aqakurqanchu Jehová Diosmi Davidtaqa rey kananpaq ajllakurqan.
Waj llaqtayoqña keretita, peletita, guitita runakuna karqanku chaypas, allintan paykunaqa yacharqanku Jehová Diosllapuni cheqaq Dios kasqanta. Chayraykun Davidtaqa anchata respetarqanku, Diospa ajllakusqanta jinan qhawarirqanku. Maytachá Davidqa agradecekurqan chhayna junt’aq sonqo kasqankumantaqa, paymanta mana t’aqakuspa tukuy sonqowan yanapasqankumantapas.
a Deuteronomio 23:3-6 textopi Diospa kamachikusqanman jinaqa manan mayqen Anmón runapas ni Moab runapas Israel llaqtamanqa jaykunanchu karqan. Chhaynaqa manapunin atirqanchu Israel llaqtayoqman tukupuytaqa, llapa imaymanapaq derechoyoq kaytapas. Ichaqa manan jark’asqachu kasharqanku chay llaqtakunamanta runakuna Diospa llaqtanman jaykuspa chaypi tiyanankuqa. Perspicacia para comprender las Escrituras nisqa libropi maskhay “Ammonitas” nisqata, chaypitaq maskhay “Se casan con israelitas” nisqa willakuyta.
