4 YACHACHIKUY
30 TAKI Qanmi kanki taytay, Diosniy, amigoypas
Jehová Diosqa sapankanchistan anchata munakuwanchis
“Jehová Diosqa […] ancha munakuqmi” (SANT. 5:11).
¿IMAMANTAN YACHASUN?
Jehová Diosqa ancha munakuqmi. Paypa makinpi kaspaqa allin cuidasqan allin waqaychasqan kasun, manataqmi imatapas manchakusunchu. Chaykunamantan astawan kaypi yachasunchis.
1. ¿Jehová Dios imayna kananpaqmi piensanki?
¿JAYK’AQLLAPAS piensarqankichu imaynapunis Jehová Dios chaypi? Paywan parlashaspaqa, ¿pay imayna kananpitaq piensanki? Manaña payta rikunchischu chaypas, Bibliaqa imaymanatan paymanta willan. Juj textopin nin: “Jehová Diosmi intipas, jark’aykuq escudopas”, nispa. Juj kaqpitaq nin: “Diosninchisqa lliuta ruphaq nina jinaraqmi kashan”, nispa (Sal. 84:11; Heb. 12:29). Profeta Ezequielpas juj rijuriy rikusqanta qelqashaspan Jehová Diosmanta nirqan: “Zafiro rumi jinan”, nispa (Ezeq. 1:26-28). Chay rumiqa ancha valeqmi, k’uychi jinaraqmi k’ancharinpas. Chaykunapi piensasun chayqa, yaqapaschá Jehová Diostaqa admirasqa qhawarisun, mancharikusun imapasraqchá.
2. ¿Imaraykun wakinpaq sasa kanman Diosman qayllaykuy?
2 Manataq Jehová Diosta rikunchischu chayqa, yaqapaschá nisunman: “Manachus jina payqa munakuwanmanchu”, nispa. Wakinqa imaymanapi tarikusqanchisraykupaschá, mana taytayoq wiñasqanchisrayku imapaschá nisunman: “Diosqa manachus jina munakuwanmanchu”, nispa. Jehová Diosqa yachanmi imakunapis tarikurqanchis chayta, imakunamansi chaykuna apawanchis chaytapas. Chaymi payqa munakuwasqanchista reparananchispaq palabranpi qelqachirqan imayna Dioschus pay chayta.
3. ¿Imaraykun astawan yachasunchis Jehová Diosmanta munakuyninmantapas?
3 Bibliaq willasqan jina Diosqa munakuymi (1 Juan 4:8). Jehová Diosqa munakuywanmi llapa imatapas ruwan. Paypa munakuyninqa ancha jatunpunin, mana tukukuqtaqmi. Chay munakuyninqa payta mana reqsiq runakunaman imaraqmi chayan (Mat. 5:44, 45). Kaypin astawan yachasunchis Jehová Diosmanta munakuyninmanta ima. Sichus astawan payta reqsisunchis chayqa, astawanmi munakusunchis.
JEHOVÁ DIOSQA ANCHATAN MUNAKUWANCHIS
4. ¿Imaynan kanki Jehová Dios ancha munakuq kasqanta yachaspa? (Qhaway kay parrafopaq fotota).
4 “Jehová Diosqa […] ancha munakuqmi” (Sant. 5:11). Bibliapin willashan imaynas Jehová Diosqa munakuq mama jina chayta (Isa. 66:12, 13). Piensariy juj sumaq sonqo munakuq mamapi wawanpi ima. Payqa wawachanta moqon pataman churaykuspan munayta rimapayan pujllapayan. Wawachanchus waqan chayqa jatarispan phawarin jinaspa munaykun, imachus necesitasqantataq qon. Chhaynan Diosninchis Jehová Diospas, imapas llakichiwasun waqachiwasun chayqa noqanchiswanmi payqa kashanqa. Chaychá Salmos librota qelqaq runapas nirqan: “Sinchi llakikuykuna, nanaykuna qatiriwaqtinpas, qanmi Diosníy sonqochawaq kanki, qanmi kallpachawaq kanki”, nispa (Sal. 94:19).
5. ¿Imaraykun nisunman “Jehová Diospa munakuyninqa mana tukukuqmi” nispa?
5 Jehová Diospa munakuyninqa mana tukukuqmi (Sal. 103:8). Jehová Diosqa pantarusunña chaypas munakushallawasunmi. Chaypaq piensasun Israel runakunapi. Israel runakunaqa sapa kutillanmi Jehová Diosta traicionaqku. Arrepientekuqtinkun ichaqa Jehová Diosqa jujmanta paykunata munakapuq. Juj kutinmi chay Israel runakunata nirqan: “Qanqa sonqoypaq jinan kanki, allin qhawarisqan kanki, maytan munakuyki”, nispa (Isa. 43:4, 5). Jehová Diosqa manan cambianchu, payqa noqanchistapas munakuwanchismi. May jatun juchataña juchapakusunman chaypas, payqa manan saqerpariwasunchu. Arrepientekusunchus chayqa munakuyninqa noqallanchiswanmi kashanqa. Bibliapin nin: “Payqa llapantan perdonanqa juchankunata”, nispa (Isa. 55:7). Chaymantapas Bibliaq willasqan jina, Jehová Dioschus juchanchista perdonanqa chayqa, “samakuy tiempotan” payqa chayachimuwasun (Hech. 3:19).
6. ¿Imatan yachasunman Jehová Diosmanta Zacarías 2:8 textopi?
6 (Leey Zacarías 2:8). Bibliapi nisqan jina, Jehová Diospaqqa ñawi rurun jinan kanchis. Ñawiqa cuerponchispi mayqen partemantapas aswan allin kaqmi, mana tupayunataqmi. Chhaynaqa, ¿imatan Jehová Dios chaywan nishanman karqan? “Pipas imanasunkichispas chayqa, ancha valeq kaqniytapas tupayushanman jinan” nispapas nishanman jinan karqan. Jehová Diosqa munakuwanchistaq chayqa, ima llakipipas tarikuqtinchisqa llakikunmi paypas, yanapaytataqmi munashawanchispas. Arí, ima llakipiña, ima ñak’ariypiña tarikunchis chaypas noqanchiswan kuskan paypas ñak’arin. Chhaynaqa confianzawan nisun: “Ñawi ruruykita jina waqaychaway”, nispa (Sal. 17:8).
7. ¿Imaraykun mana iskayananchischu Jehová Dios munakuwasqanchismanta?
7 Jehová Diosqa manan munanchu qanta munakusqasuykimanta iskayanaykita. Ichaqa ima problemapipas llakikuypipas tarikusqanchisraykun iskayasunman Jehová Diospa munakuwasqanchismanta, payqa entiendenmi chayta. Chhaynaqa, ¿iman yanapasunkiman paypa munakuyninmanta ama iskayanaykipaq? Chaypaqqa allintan yachananchis imaynatas Jehová Dios rikuchin wawan munakusqanta, ajllasqa iñiqkuna munakusqanta, noqanchis munakuwasqanchistapas chayta. Chaymantan kunan yachasun.
JEHOVÁ DIOS MUNAKUQ KASQANTA RIKUCHIN
8. ¿Imaraykun nisunman “Jesusqa allintan yacharqan Papanqa tukuy sonqo munakusqanta” nispa?
8 Jehová Dioswan Jesuswanqa mana yupay atiy watatan kuska karqanku. Chaymi paykunaqa juj yuyaylla kanku, tukuy sonqotaqmi munanakunkupas. Manan paykuna jinaqa pipas kanmanchu. Mateo 17:5 textopin Jehová Dios Jesusmanta nirqan: “Payqa sonqoypaq jinan”, nispa. Ichaqa manan chhaynallatachu nirqan, “kaymi munakusqay Churiyqa” nirqan iman (Efes. 1:7). Chayta nispan Jehová Diosqa rikuchisharqan Jesuswanqa may kusisqa kasqanta. Jesuspas allintan yacharqan Jehová Diosqa tukuy sonqo payta munakusqanta. Arí, payqa allintapunin yacharqan Papanqa tukuy sonqo munakusqanta, chaymi sapa kutillan chaytaqa willakuq (Juan 3:35; 10:17; 17:24).
9. Romanos 5:5 textopi nisqan jina, ¿imaynatan Jehová Dios qhawarin janaq pachapaq ajllasqa hermanokunata?
9 Jehová Diosqa munakunmi janaq pachapaq ajllasqa hermanokunatapas (leey Romanos 5:5). Griego rimaypin chay versiculopi willashan imaynas Jehová Diosqa chay ajllasqa hermanokunata anchatapuni munakun chayta, imaynas chay munakuyninqa mayu jinaraq chayta. Chay hermanokunaqa allintan yachanku “Diospa munakusqan” kasqankuta (Jud. 1). Paykunapas apóstol Juan jinan ninku: “Maytan Tayta Diosqa munakuwanchis, chaychá “Diospa wawankuna” nisqapas kanchis”, nispa (1 Juan 3:1). Ichaqa, ¿chay ajllasqa hermanokunallatachu Jehová Dios munakun? Manan, payqa llapa kamachinkunatan munakun, chaytan qatimuqpi yachasunchis.
10. ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchirqan qanta munakusqasuykita?
10 ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchirqan anchatapuni munakuwasqanchista? Juchamanta wañuymantawan librawaspanchismi. Chayta ruwaspan payqa rikuchirqan anchatapuni munakuwasqanchista, chay munakuyninqa manan piqpa munakuyninwanpas igualakunmanchu (Juan 3:16; Rom. 5:8). Chayta ruwananpaqmi Jehová Diosqa ancha munakusqan wawanta kachamurqan jinaspa jinallata qhawarqan wañunanta, chhaynapi juchanchis perdonasqa kananpaq, paypa amigonkuna kananchispaqwan (1 Juan 4:10). Jehová Diospas Jesuspas chay jatun preciota pagasqankupi allinta piensasun chayqa, allintan reparasunchis maytapunis paykunaqa munakuwanchis chayta (Gál. 2:20). Jehová Diosqa manan juj kamachikuyta junt’ananraykullachu chay preciotaqa pagarqan, aswanmi munakuwasqanchisrayku chaytaqa ruwarqan. Nimusqanchis jina, chaypaqmi ancha munakusqan wawanta kachamurqan jinallatataq qhawarqan noqanchisrayku sufrinanta wañunanta ima.
11. ¿Imaniwaqmi Jeremías 31:3 textopi imachus nisqanmanta?
11 Rikumusqanchis jina Jehová Diosqa manan munakuwallanchischu, aswanmi imaymana formapi chay munakuwasqanchista rikuchin (leey Jeremías 31:3). Payqa munakuwasqanchisraykun llaqtanmanpas pusamuwarqanchis (tupanachiy Deuteronomio 7:7, 8 textowan). Manan pipas ni imapas paypa munakuyninmantaqa t’aqawasunmanchu (Rom. 8:38, 39). ¿Imaniwaqmi qan Diosninchis chhayna munakuq kasqanmanta? Kunanqa Salmos 23 capitulopi imatachus willashan chaymanta yachasun. Chayta estudiasqanchisman jina allinta piensay imaynatas Davidta yanaparqan Diospa munakuynin chaypi, imaynatas qantapas yanapasunkiman chaypi ima.
¿IMANIWAQMI JEHOVÁ DIOS MAYTA MUNAKUSQASUYKIMANTA?
12. ¿Imaniwaqmi Salmos 23 capitulomanta?
12 (Leey Salmos 23:1-6). Davidqa allintan repararqan imaynas Jehová Diosqa payta munakurqan cuidarqan ima chayta. Chaytan sut’ita willakurqan Salmos 23 capitulopi, chaypin willakurqan imaynas payqa Jehová Diosta michiqninta jina rikurqan chayta, willakurqanmi paywanqa ancha allin amigontin kasqankutapas. Chaymantapas Davidqa allintan yacharqan Jehová Dios pusashasqanta, chaymi mana imatapas manchakuqchu. Jehová Diospin payqa tukuy sonqo confiaq. Payqa allintan yacharqan kausanan horaskama Jehová Diospa munakuynin paywan kananta. ¿Imaraykun David chhaynata Jehová Diospi confianman karqan? Chayta qatimuq parrafokunapi yachasunchis.
13. ¿Imaynapin David yacharqan Jehová Dios paywan kashasqanta?
13 “Manan imapas pisiwanqachu”. Davidqa allintan repararqan Jehová Diosqa paywan kashasqanta, paymanqa manan ima necesitasqanpas faltaqchu. Chaymantapas Davidqa allintan repararqan Diosqa payta munakusqanta, sumaqta qhawarisqantapas. Chaymantapas Davidqa yacharqanmi imapiña tarikuqtinpas, imanña faltaqtinpas Diosqa yanaparinanta. Chaymantapas payqa yacharqanmi Diospa munakuynin ima llakimantapas nanaymantapas aswan jatun kasqanta, chaywanmi payqa thaj kaq, kusisqataq kaqpas (Sal. 16:11).
14. ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchiwanchis munakuwasqanchista?
14 Jehová Diosqa munakuywanmi cuidawanchis, llakipi tarikusqanchis ratukunan astawanraq payqa chayta ruwan. Chaypaq yachasunchis Claire a sutiyoq hermanamanta, payqa 20 wata masñan Betelpi llank’ashan. Paypa familiansi imaymana llakipi tarikusqa, jinas payqa mana imanakuytapas atisqachu. Papansi umanmanta mal kapusqa, jujnin ñañansi Diospa llaqtanmanta qarqochikapusqa, familianpa aparisqan negociopas fracasomansi jaykupusqa, chhaynapis wasinkuta qechuchikapusqaku. ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchinman karqan paykunawan kashasqanta? Chay hermananchismi nin: “Jehová Diosmi familiaymanqa sapa p’unchay imachus necesitasqankuta qoykuq. Mana piensasqaytaraqmi sapa kutin imaymanata paykunaman qoq. Manan jayk’aqpas qonqasaqchu chhaynata Jehová Dios munakuyninta rikuchiwasqantaqa. Chaykunata yuyariymi yanapawan ima sasaña kaqtinpas kallpachakushanallaypaq”, nispa.
15. ¿Imaynatan David kallpata jap’iq? (Qhaway kay parrafopaq dibujota).
15 “Paymi astawan kallpata qowan”. Davidqa imaymana sasachakuykunapi ñak’ariykunapi iman tarikuq, chaymi mayninqa sinchi llakisqa kaq (Sal. 18:4-6). Ichaqa Jehová Diospa munakuyninta khuyapayakuyninta rikuspan kallpata jap’iq. Chaychá Davidqa chay amigonmanta rimaspa nirqan: “Munay pasto-pasto pampakunapin samachiwan, unuq purisqan munay samana pampakunamanmi pusawan”, nispa. Chhaynapin payqa kallpata jap’iq, jinaspa Jehová Diosta kusisqa serviq (Sal. 18:28-32).
16. ¿Imaynatan qanta Jehová Dios kallpacharqasunki?
16 Noqanchispas sasachakuykunapiqa tarikusunmi. Ichaqa Bibliapi nisqanta jinan nisunchis: “Jehová Diospa mana tukukuq munakuyninraykun mana chinkachisqachu karqanchis”, nispa (Lam. 3:22; Col. 1:11). Hermananchis Raquelmanta yachasun. Paytaqa coronavirus onqoy tiempopis qosan wijch’upusqa, qosanqa Jehová Diosmanta imas t’aqakapusqa. Chaywansi Raquelqa sinchi sonqo nanasqa tarikusqa. ¿Imaynatan Jehová Dios payta yanapanman karqan? Paymi nin: “Jehová Diosmi rikuchiwarqan munakuwasqanta askha amigokunata qowaspa, paykunan noqawan kuska karqanku, mijunata apamuwarqanku, munay mensajekunata textokunata iman apachimuwarqanku. Chaymantapas sumaqta rimapayawaspankun yuyarichiwarqanku Jehová Dios cuidashawasqanta. Chaymantan Jehová Diosta sapa kutillan gracias nini jatun munakuq familiata qowasqanmanta”, nispa.
17. ¿Imaraykun David ninman karqan “manan imatapas manchakusaqchu” nispa?
17 “Manan imatapas manchakusaqchu, qanqa noqawanmi kashanki”. Davidtaqa askhan cheqnikuqku, chaymi mayninqa wañuy patapi ima tarikuq. Ichaqa Jehová Dios payta munakusqanraykun waqaychasqa jina kaq, thajmi kaq. Jehová Diospas tukuy tiempo paypa ladonpi kashanman jinan kaq. Chaychá payqa takirqan: “Tukuy ima manchakusqaymantan librawarqan”, nispa (Sal. 34:4). Davidqa cheqaqtapunin wañuy patakunapi tarikuq, chayqa manchakunapaqmi karqan. Ichaqa Jehová Diospa munakuyninmi ima manchakuymantapas aswan jatun karqan.
18. Ima llakipi tarikuspapas manchasqa kasunman chayqa, ¿imaynatan yanapawasunman Jehová Diospa munakuwasqanchista yachay?
18 Sinchi llakisqaña kashanchis chaypas manchasqaña kashanchis chaypas, ¿imaynatan yanapawasunman Jehová Dios munakuwasqanchista yachay? Chaypaq yachasunchis Susi sutiyoq precursora hermanamanta, paypas qosanpas sinchi llakisqas tarikusqaku wawanku wañuchikapuqtin. Chaymanta rimashaspan willakun: “Chhaynapi tarikuyqa sinchi sonqo nanaymi. Mana piniyoq jinan karqayku, manan imatapas ruwayta atirqaykuchu. Ichaqa Jehová Dios munakuwasqankuta yachaymi yanapawarqanku”, nispa. 16 parrafopi yachamusqanchis Raquel hermananchispas ninmi: “Juj tutan sinchi llakisqa manchasqa ima kasharqani, manan ima ruwaytapas atirqaniñachu, chaymi Jehová Diosmanta qaparikusparaq mañakurqani. Chayllamanmi thaj karqani. Jehová Diospas marq’aykuwanman karqan imaynas juj mama wawanta marq’aykun chhaynatan sientekurqani, chay qhepamanqa thajmi puñupurqani. Manan jayk’aqpas chaytaqa qonqasaqchu”, nispa. Tasos sutiyoq umalliq hermanomanta yachallasuntaq. Paytaqa ejercitoman mana risqanraykus carcelman apapusqaku. Paytaqa sumaqtas Jehová Diosqa qhawarisqa, paymi nin: “Diosqa imachus faltawasqanmantapas mastaraqmi qowarqan, chaywanmi astawan paypi confiarqani. Chaymantapas espirituntan qowarqan. Chaypa yanapayninwanmi carcelpi kashaspaqa kusisqa kaq kani, chaypin repararqani Diospi astawan confiaspaqa munakuyninta astawan chaskinayta, chaymi carcelpi kashaspa precursor regular kapurqani”, nispa.
MUNAKUQ DIOSNINCHISMAN ASTAWAN QAYLLAYKUSUN
19. a) Diosqa munakuwanchistaq chayqa, ¿imatan ruwasun paymanta mañakuspanchis? b) ¿Jehová Diospa munakuyninmanta willaq mayqen textokunan sonqoykiman chayan? (Qhaway “ Diospa munakuyninmanta willaq textokuna” nisqa willakuyta).
19 Chay iñiqmasikunamanta yachasqanchismi rikuchin imaynas Diosninchisqa “ancha munakuq Dios” chayta (2 Cor. 13:11). Payqa sapankanchismantan llakikun. Sapankanchismanmi rikuchiwasunchis “mana tukukuq munakuynintapas” (Sal. 32:10). Munakuwasqanchisrayku imakunachus ruwasqanpi allinta piensasun chayqa, noqanchiswan kuskapas kashanman jinatan payta rikusun. Chhaynaqa ima llakipiña tarikushanchis chaypas, payman sonqonchista kicharisun, willakusuntaq imaynas munakuyninta necesitashanchis chayta. Paymanqa tukuy ima llakikusqanchistan willakusunman; payqa entiendewanchismi, yanapawasuntaqmi (Sal. 145:18, 19).
20. ¿Imaraykun nisunman “Jehová Diospa munakuyninqa yanapawanchismi payman qayllaykunapaq” nispa?
20 Jehová Diospa munakuyninqa sinchi chiri tutapi nina rauray jinan. Chaymi kallpachakunanchis paypa ladollanpi kananchispaq. Chaymantapas paypa munakuyninqa may jatunpunin, may munaytaqmi. ¡May kusikunapaqmi Jehová Dios tukuy sonqo munakuwasqanchista yachayqa ¿riki?! Noqanchispas llapallanchis nisun: “Munakunin Jehová Diostaqa”, nispa (Sal. 116:1).
¿IMANIWAQMI?
-
¿Imaniwaqmi Jehová Diospa munakuyninmanta?
-
¿Imaraykun mana iskayanaykichu Jehová Dios munakusqasuykimanta?
-
¿Imaynatan yanapasunki Jehová Diosqa munakuq kasqanta yachay?
108 TAKI Diosqa ancha munakuqmi
a Wakin sutikunaqa cambiasqan kashan.