1, 2. ¿Imaraykun nisunman “allintan Jehová Diosqa kamawarqanchis qospa kusisqa kananchispaqqa” nispa?

 NOQANCHISQA qospan aswan kusisqaqa kanchis, manan chaskispachu. Chhaynapaq jinan Jehová Diosqa kamawarqanchis (Hech. 20:35). Arí, pipas imatapas qowanchis chayqa kusikunchismi. Ichaqa aswan kusisqaqa kanchis jujkunaman imatapas qospa, jujkunapaq imatapas ruwaspan. ¡Kusikunapaqmi Jehová Diospa chhaynata kamawasqanchisqa! Ichaqa, ¿imaraykutaq kusikunapaqri kanman?

² Noqanchispa makinchispin kashan kusikuyqa. Noqanchismantan kanqa kusisqachus kasun icha manachus chayqa. Imaynamantapas jujkunata yanapasun chayqa aswan kusisqan kasunchis. Chhaynaqa, ¡may kusikunapaqmi chhayna kamasqa kasqanchisqa ¿riki?! (Sal. 139:14).

3. ¿Imaraykun Bibliapi Jehová Diosmanta nin “kusisqa Dios” nispa?

³ Nisqanchis jina, qoqkunan aswan kusisqaqa kanku. Chaychá Bibliaqa Jehová Diosmanta nin: “Kusisqa Dios”, nispa (1 Tim. 1:11). Payqa imaymanata qokuq Diosmi. Manan pay jinaqa pipas kanchu. Apóstol Pabloq nisqan jina, “pay kaqtinmi kausanchis, purinchis, kaypipas kashanchis” (Hech. 17:28). Chaymantapas “tukuy allin kaqkunapas tukuy junt’asqa kaqkunapas” Jehová Diosmantan jamun (Sant. 1:17).

4. ¿Iman yanapawasun aswan kusisqa kananchispaq?

⁴ ¿Imatan ruwananchis aswan kusisqa kausananchispaq? Chaypaqqa Jehová Diostan qatikunanchis, pay jinan kananchis. Chaytan kaypi astawan yachasunchis (Efes. 5:1). Chaymantapas mayninqa yaqapaschá pimanpas imatapas qospanchis manapas valorashanmanchu jinata qhawarisunman. ¿Iman yanapawasunman chhaynapi tarikuqtinchis? Chaytapas kaypin yachasunchis. Chaykunan yanapawasun kusisqalla imatapas  qonanchispaq, aswan kusisqaraq kananchispaqpas.

JEHOVÁ DIOS JINA SUMAQ SONQO KASUN

5. ¿Imakunatan Jehová Dios qowanchis?

⁵ Kaypin qhawarisun imakunapis Jehová Dios sumaq sonqo chayta. Payqa llapa ima necesitasqanchistan qowanchis. Manapaschá imaymana cosaskunatachu alajakunatachu junt’achiwanchis. Ichaqa manan faltachiwanchischu mijunanchista ni p’achanchistapas, paymi qowanchis maypi tiyananchispaqpas (Sal. 4:8; Mat. 6:​31-33; 1 Tim. 6:​6-8). Payqa manan chaytaqa ruwan tanqasqa jinachu, ni “chaytachá ruwanay” nispachu. Chhaynaqa, ¿imaraykutaq payri chaytari ruwan?

6. ¿Imatan yachasunman Mateo 6:​25, 26 textopi imachus nisqanmanta?

⁶ Jehová Diosqa munakuwasqanchisraykun llapa ima faltawasqanchista qowanchis. Chaypaq yachasun Mateo 6:​25, 26 textopi Jesuspa imachus nisqanmanta (leey Mateo 6:​25, 26). Chaypin Jesusqa alton volaq animalchakunamanta rimaspa nirqan: “Manan tarpunkuchu, manan cosechankuchu, manan taqena wasikunapipas mijuyta juñunkuchu”, nispa. Chaymantataq nirqan: “Janaq pacha Taytaykichismi chay animalkunataqa mijuchin”, nispa. Chay qhepamantaq tapurqan: “¿Manachu qankunaqa chaykunamanta astawanraq valenkichis?”, nispa. ¿Imatan chaywan Jesús yachachiyta munashanman karqan? Jehová Diospaqqa llapa animalkunamantapas astawanraqmi valenchis. Payqa sumaqtataq cuidan chay animalkunata chayqa, ¿manachu noqanchistapas cuidawasunman? Papanchisqa maytan munakuwanchis, manan payqa imanchistapas faltachiwasunchu (Sal. 145:16; Mat. 6:32).

7. ¿Imakunata ruwaspan Jehová Diosta qatikusunman? (Qhaway kay parrafopaq fotokunata).

⁷ Jehová Dios jinan noqanchispas kananchis. Pikunachá faltachikushanku paykunataqa yanaparinanchismi. ¿Mayqen reqsisqayki hermanomanpas hermanamanpas faltashanmanchu mijuna p’achapas? Faltashan chayqa yaqapaschá Jehová Diosqa qanwan payta yanapayta munashan. Sasa tiempokuna chayamuqtinqa astawanraqmi yanapanakunanchis. Coronavirus tiempopi imachus pasasqanpi piensasun. Chay tiempopiqa askha hermanokunan mijunawan p’achawan ima yanapanakurqanku. Juj cosaskunata iman qonakuqku. Wakinqa donacionkunata iman churarqanku chhaynapi juj lado llaqtakunapi hermanokunata yanapakunanpaq. Paykunaqa  Hebreos 13:16 textopi nisqanman jinan ruwarqanku. Chaypin nin: “Aman qonqankichischu allin kaqkuna ruwaytaqa ni imachus kaqniykichiswan jujkunata yanapaytapas, chhayna sacrificiokunan Diostaqa anchata kusichin”, nispa.

8. ¿Imakunapin yanapawanchis Diospa qowasqanchis kallpaqa? (Filipenses 2:13).

⁸ Jehová Diosmi kallpata qowanchis. Jehová Diospa kallpanqa mana jayk’aq tukukuqmi, kusisqataqmi payqa chayta kamachin runakunaman qon (leey Filipenses 2:13). ¿Jayk’aqllapas paypa kallpanta mañakurqankichu ima tentaciontapas sasachakuytapas aguantanaykipaq? ¿Mañakurqankichu paypa kallpanta ima ruwanaykitapas allinta ruwanaykipaq? Paypa kallpanta chaskispaqa apóstol Pablo jinachá qanpas nirqanki: “Tukuy imapaqmi kallpay kan, tukuy imapaqmi kallpa qowaqniyqa kallpata qowan”, nispa (Filip. 4:13).

9. ¿Imakunata ruwaspan Jehová Dios jina kasqanchista rikuchisunman? (Qhaway kay parrafopaq fotota).

⁹ Noqanchispas Jehová Dios jinan kananchis. Ichaqa manapaschá pay jinachu pimanpas kallpata atiyta qosunchis. Chaywanpas atisunmanmi kallpanchiswan jujkunata yanapaytaqa. Chaypaq kaypi piensasun: Yaqapaschá wakin hermanokunaqa sinchi kuraqña kashanku, onqosqa imapaschá kashanku. ¿Manachu paykunapaq imallatapas ruwaripusunman? ¿Manachu wasinkupi ima ruwanapipas yanaparisunman? Atikuqtinqa tiempopas kashan chayqa yaqapaschá juñunakuna wasi limpiaypipas allichaypipas yanapakusunman. Chay ruwaykunaman kallpanchista qosun chayqa, allintan yanapasun hermanonchiskunata.

10. ¿Imaynatan siminchiswan jujkunata kallpachasunman?

¹⁰ Siminchiswanpas jujkunataqa kallpachayta atisunmanmi. Yaqapaschá mayqen hermanopas hermanapas ima sasachakuypipas tarikushan, llakisqa imapaschá kashan. ¿Payta visitariwaq chayrí? Mana chayqa yaqapaschá telefononta wajariwaq, mensajeta imapaschá apachiwaq. Manan imaymanataraqchu ninayki allin kananpaqqa. Imachus sonqoykipi kashan chayllata willariy. Imatapas sonqomanta cariñowan nisun chayqa naq’esqa plantapaq unu jinan chayqa paypaq kanqa. Kallpachasqan chaywan kanqa (Prov. 12:25; Efes. 4:29).

11. ¿Imatan Jehová Dios ruwan yachayninwan?

¹¹ Jehová Diosmi yachayta qowanchis. Santiagon nirqan: “Mayqenniykichismanpas yachayniyoq kay faltashasunkichis chayqa, Diosmanta mañakushallaychis”, nispa. Chaymantataq nirqan: “Payqa lliuman tukuy sonqowan askhatapuni qoq Diosmi, mana phiñarispataqmi payqa qon”, nispa (Sant. 1:5). Chay  textoq nisqan jina Jehová Diosqa manan payllapaqchu waqaychakun yachaynintaqa, jujkunamanpas qonmi chaytaqa. Chaymantapas payqa manan phiñasqachu ni pitapas phiñarikuspachu chaytaqa qon. Arí, manan mañakusqanraykuchu pitapas payqa pisipaq jina qhawarichin. Aswanmi payqa llapata kallpachan chay yachayta mañakunanpaq (Prov. 2:​1-6).

12. ¿Ima ruwaykunapin jujkunata yanapasunman?

¹² Noqanchispas Jehová Dios jinan kananchis, imachus yachasqanchistan jujkunaman willarinanchis (Sal. 32:8). Imaymana formapin chaytaqa ruwasunman. Wakinqa chayraqmi Diosmanta willaq lloqsishanku. Paykunatan yanaparinanchis imaynachus ruwanankupaq. Umalliqkunapas pacienciawanmi yanapakuq qharikunatapas juj hermanokunatapas yachachinanku imakunatas Diospa llaqtanpi ruwakun chayta, imaynatas chaykunata ruwakun chaytapas. Wakin hermanokunaqa hermanakunapas juñunakuna wasi ruwaypi juj ruwaykunapi iman allin experienciayoq kanku. Paykunapas mosoq hermanokunatan chay ruwaykunapi capacitananku.

13. ¿Imaraykun jujkunata yachachispaqa Jehová Dios jina ruwananchis?

¹³ Jujkunata yachachispaqa Jehová Dios jinapunin ruwananchis. Yachamusqanchis jina payqa askhanpin imatapas qon. Noqanchispas llapa imachus yachasqanchistan jujkunamanqa yachachinanchis. Manan jujtapas waqaychakunanchischu. Manan ninanchischu: “Paypaschá rantiypi jaykurunqa”, nispaqa. Manataqmi ninanchischu: “Pay-yá yachachun, pitaq noqamanri yachachiwaran”, nispaqa. Diospa llaqtanpiqa manapunin chhayna piensayqa kananchu. Pimanpas imatapas yachachispaqa manan willanallanchischu, aswanmi yachachinanchis imaynatas ruwakun chayta (1 Tes. 2:8). Chayta ruwasun chayqa paykunapas allin preparasqan kanqaku jujkunata yachachinankupaq (2 Tim. 2:​1, 2). Chaymantapas llapanchis imachus yachasqanchista yachachinakusun chayqa, imaymanatan yachasunchis, aswan kusisqataqmi kausasunpas.

¿IMAPAS RUWASQAYKITA MANA VALORANANKUPAQ JINACHU PIENSASHANKI?

14. ¿Imatan ruwanku pipaqpas imatapas ruwapunchis chayqa?

¹⁴ Pipaqpas, astawanqa juj hermanopaq imatapas ruwapunchis chayqa, “gracias” niytan yachanku, imaymana formapin chaytaqa ruwanku. Wakinqa juj papelchapin imatapas qelqamusunkiku (Col. 3:15). Pipas chhaynata “gracias” niwaqtinchisqa kusikunchismi ¿riki?

15. ¿Imapin piensananchis pipas imachus ruwapusqanchismanta mana “gracias” nispa niqtin?

¹⁵ Ichaqa, manan llapa runachu “gracias” niyta yachanku. Yaqapaschá noqanchisqa tiemponchista kallpanchista hasta qolqenchista imaraq qorqanchis pitapas yanapananchispaq; paytaq ichaqa mana “gracias” niwarqanchischu. Manapas chay ruwasqanchista valorashanmanchu jinapaschá karqan. Chhaynapi tarikuspa, ¿imatan ruwasunman? ¿Iman yanapawasunman kusisqalla kananchispaq, ama phiñakunanchispaqpas? Hechos 20:35 textopi imachus nisqanta yuyarisun. Chaypi nisqanman jinaqa, kusikuyninchisqa kanqa manan jujkuna ima qosqanchistapas imaynatachus chaskikuwanchis chaymantachu. Aswanpas qospan kusisqaqa kasunchis. Chaypaq kinsa yuyaychayta qhawarisun.

16. ¿Imapin yuyayninchis kanan?

¹⁶ Qospaqa Jehová Diostan qatikushanki, chaypi yuyayniyki kachun. Jehová Diosqa valorankuña manaña chaypas, imaymanakunatan runakunamanqa qon (Mat. 5:​43-48). Chaymantapas Jehová Diospa nisqanman jinaqa “mana imata suyaspalla” qosun chayqa  “premionchisqa jatunmi kanqa” (Luc. 6:35). Chhaynaqa ama llakikuychu ima ruwasqaykimantapas pipas mana “gracias” nisunkichu chayqa. Yachasqanchis jina, sichus pimanpas imatapas kusisqa qosun chayqa, Jehová Diosqa bendeciwasunpunin (2 Cor. 9:7; Prov. 19:17).

17. ¿Iman yanapawasunman Jehová Diosllatapuni qatikunanchispaq? (Lucas 14:​12-14).

¹⁷ ¿Iman yanapawallasunmantaq Jehová Dios jina kananchispaq? Lucas 14:​12-14 textoq imachus nisqanmi (leey Lucas 14:​12-14). Chaywanpas manan imananpaschu pitapas aynipi yanapasunman chayqa. Ichaqa, ¿allinchu kanman imatapas chaskinanchisraykulla pitapas yanapasunman chay? Sichus sonqonchispi chhayna kashasunman chayqa Jesuspa nisqantan qatikunanchis. Pikunachá mana kutichipuyta atiwasunchu paykunatan yanapaykunanchis. Chayta ruwaspaqa Jehová Diostan qatikushanchis, chaywanmi kusisqa kasunchis. Chaymantapas mana imata suyaspa jujkunata yanapasun chayqa, kusisqallapunin imatapas qosunchis.

18. ¿Imakunapi piensaymi yanapawasun hermanonchiskunamanta ama malta piensananchispaq?

¹⁸ Ama jujkunamanta malta piensaychu (1 Cor. 13:7). Pitapas yanaparqanchis manataq imanispapas niwarqanchischu chayqa, manan paymantaqa maltaqa piensananchispachachu. Yaqapaschá qonqarurqan “gracias” niyta. Chaymantapas payqa sonqopi may agradecesqaña kashan chaypas yaqapaschá p’enqakushanman “gracias” niyta. Chaymantapas yaqapaschá chay hermanoqa hermanaqa jujkunaq yanapasqanwan p’enqakun. Yaqapaschá ñaupaqpiqa pay jujkunata yanapaq, kunantaq payta yanapasqankuta rikuspa p’enqasqa kashanman. Chhaynaqa manaña hermanonchiskuna “gracias” niwasunmanchu chaypas, manan paykunapaqqa phiñakunanchischu, nitaqmi maltaqa piensananchischu. Aswanpas tukuy atisqanchistan ruwananchis kusisqalla paykunata yanapananchispaq (Efes. 4:2).

19, 20. ¿Imaraykun pacienciakuq kananchis? (Qhaway kay parrafopaq fotokunata).

¹⁹ Pacienciakuy. Rey Salomonmi nirqan:  “T’antaykita unuman jich’aykuy, p’unchaykuna pasasqanman jinaqa tarikapullankin”, nispa (Ecl. 11:1). ¿Imatan chay nisqanmanta yachasunman? Wakinqa yaqapaschá askha watakuna qhepamanña imachus ruwapusqanchismanta “gracias” niwasun. Chaytan juj hermananchispas repararqan.

²⁰ Juj kutinsi watukuq umalliq esposan chayllaraq bautizakuq hermananchisman juj cartata qosqa. Chay cartachapis hermananchista kallpachasqa imaña kaqtinpas Jehová Diosmanta ama t’aqakunanpaq. Chay kutipi bautizakuq hermananchisqa pusaq wata qhepamanñas hermananchisman juj cartata apachisqa. Chaypin nisqa: “Chay carta qowasqaykiqa maytan yanapawarqan”, nispa. Nillasqataqmi: “Chaypi qelqasqaykiqa munaymi kasqa, ichaqa chaypi kaq textoq nisqanmi astawanqa sonqoyman chayarqan. Chay textotaqa manan jayk’aqpas qonqanichu”, nispa. a Chay hermananchisqa chay cartapis willakusqa ima sasachakuykunapis chay watakuna tarikurqan chayta. Chay qhepamanmi hermananchisqa nillasqataq: “Yaqa-yaqan Jehová Diosta saqepurqani. Mayninqa sinchi sasachakuykunapi tarikuspan tukuyta saqepuyta munarqani. Ichaqa chay qelqasqayki textotan sonqoypi jap’ikurqani. Chaymi yanapawarqan ama pisipanaypaq. Chay texton kay pusaq watakunapi anchata yanapawarqan”, nispa. ¿Imaynan watukuq umalliq esposan chay cartata leespa kashanman karqan? May kusisqachá kasharqan ¿riki? Noqanchispas pillatapas yanaparqanchis chayqa manan kasqan ratu “gracias” niwananchistachu suyananchis. Yaqapaschá yanapasqanchis runakunaqa qhepamanña chayta niwasun.

21. ¿Imaraykun kallpachakushanallanchis Taytanchis Jehová Dios jina qoykukuq kananchispaq?

²¹ Yachamusqanchis jina qospan aswan kusisqaqa kanchis manan chaskispachu. Chhaynapaqmi Jehová Diosqa kamawarqanchis. Arí, jujkunata yanapaspaqa may kusisqan kanchis ¿riki? Chaykunamanta “gracias” niwaqtinchisqa astawanraqmi kusikunchis. Ichaqa manaña chayta niwasunmanchu chaypas kusisqallan hermanonchiskunataqa yanapashananchis. 2 Crónicas 25:9 textoq nisqan jina, Jehová Diosmi jujkunapaq imachus ruwapusqanchismantapas “mastaraq qopuwasunchis”. Jehová Diosqa runakunamantapas aswan qoykukuqmi. Chhaynaqa paypa bendicionninta suyakuy. Chaymantapas kallpachakushallay kamaqniyki Jehová Dios jina qoykukuq kanaykipaq.